| Iwerzhon
|
Skeudenn tapet dre satellit
|
| Anv(iou) all
|
Irlandr
,
Irland
|
| Anv
iwerzhonek
|
Eire
|
| Anv e
skoteg Ulster
|
Airlann
|
| Anv
saoznek
|
Ireland
|
| Geografiezh
|
| Enezeg
|
Inizi Breizh-Veur
|
| Lec'hiadur
|
Meurvor Atlantel
|
| Daveennou lec'hian
|
53° 30′ N, 7° 24′ K
|
| Gorread
|
84 420 km²
|
| Aodou
|
3 700 km
|
| Lein uhelan
|
Corran Tuathail
(1 041 m)
|
| Geologiezh
|
Enez kevandirel
|
| Melestradurezh
|
| Stad
|
Iwerzhon
,
 Rouantelezh-Unanet
|
| Poblans
|
| Annezidi
|
Iwerzhonad(ez)
|
| Poblans
|
7 185 600
(2023)
|
| Stankted
|
85,11 ann./km²
|
| Keriou brasan
|
Dulenn
(1,458,154 ann.),
Belfast
(671,559 ann.)
|
| Titourou all
|
| Dizoloadenn
|
Ragistor
|
| Gwerzhid-eur
|
UTC±00:00
|
| Sent-paeron
|
Sant Padrig
,
Santez Berc'hed
,
Sant Koulm
|
kemman
 |
Iwerzhon
(
Eire
en
iwerzhoneg
) eo trede
enezenn
vrasan
Europa
. War ribl ar
Meurvor Atlantel
eman.
Republik Iwerzhon
(ez ofisiel,
Eire
pe
Ireland
), zo enni pemp c'hwec'hvedenn eus ar gorread an enezenn a bez. Er
Biz
eman
Norzhiwerzhon
, dindan gouarnamant
Rouantelezh Unanet Breizh-Veur ha Norzhiwerzhon
.
Sevel a ra
Poblans
an enezenn a-bezh da ouzhpenn 7 milion a dud : 5,3 milion e Republik Iwerzhon (1,9 milion e
tolpad-ker
Dulenn
) hag 1,9 milion e Norzhiwerzhon (0,8 milion e tolpad-ker
Belfast
).
Gwelet a reer elfennou zo eus
torosennadur
Iwerzhon
war ar gartenn-man. (Sellet ivez ouzh
un doare brasoc'h
gant muioc'h a ditourou).
Ur
blaenenn
a gaver e kreiz Iwerzhon gant
aridennadou
bihan a veneziou
tro-war-dro, ha gronet gant ar mor. Ar
gern
uhelan, ar
C'harrauntuohill
(
Corran Tuathail
), a sav betek 1041 m. Ar
ster
Shannon
, an hini hiran (259 km), a red dre greiz ar blaenenn hag he zraonienn a droc'h ar vro en div lodenn. Gant un hin gleb ha klouar e kresk ur struj glas (
pradou
,
geuniou
ha
lanneier
peurvuian) douret mat gant ar
glaveier
stank a-walc'h. Abalamour da se e vez graet eus Iwerzhon an
Enezenn c'hlas
pe an
Enezenn glaz-
emrodenn
. 84 079
km²
eo gorread an enez.
Rannet eo Iwerzhon e peder
frovins
istorel:
Connachta
,
Laighin
,
Mumhan
hag
Ulaid
. En iwerzhoneg e reer anv eus ar
Cuige
( = pempvet). Gwechall e oa ur pempvet
Cuige
anvet
Mi
, homan a endalc'he
kontelezhiou
Meath, Westmeath ha Longford. Pelloc'h e voe divizet krouin 32 kontelezh evit melestradur ar vro. C'hwec'h kontelezh en Ulaid a zo chomet dindan
beli
ar
Rouantelezh-Unanet
, chenchet an anv da
Norzhiwerzhon
pa voe rannet Iwerzhon e
1922
. E Republik Iwerzhon e toujer da
harzou
kozh ar c'hontelezhiou, nemet e
Tipperary
ha
Dulenn
hag a zo bet isrannet. Evit ar
votadegou
, ar pastellou-bro a vez savet diwar kontelezhiou (Countys) rannet pe deuzet gant ma vo doujet d'o harzou dre-vras evel m'eo bet termenet gant ar Vonreizh. War an 32 kontelezh e c'heller spurmantin ez eo stank-tre an
identelezh
troet war-zu ar
sportou
hag ar sevenadur lec'hel.
Lodenn vrasan an
douarou
a c'heller gounid zo lec'hiet e kontelezhiou ar c'hornog. Eno eman ivez ar meneziou brasan ha kaeran a ya kalzig a douristed da welet, evit arvestin ouzh
gweledvaou
kenedus hag ar
mor
glas diharz.
Eman Iwerzhon e kornog
Europa
.
- Pennad dre ar munud :
Istor Iwerzhon
.
- Skrivagnerien:
- Oscar Wild (troet e brezhoneg)
