Румынская рэвалюцыя 1989 года

<table class="infobox infobox-1faa5b4393f8305f " style="" data-name="Румынская рэвалюцыя 1989 года
" > Пратэсто?цы ? Бухарэсце падчас Румынскай рэвалюцы? Кра?на Сацыял?стычная Рэспубл?ка Румын?я Дата 16 ? 25 снежня 1989 Прычына усталяванне ? кра?не рэжыму Ча?шэску Асно?ная мэта дэмакратызацыя кра?ны Вын?к звяржэнне рэжыму Ча?шэску Арган?затары ?он ?л?еску ? ?ншыя антыкамун?стычныя л?дары Колькасць удзельн?ка? 100 000 Заг?нула 1104 Паранена 1413 Арыштавана няма

Румынская рэвалюцыя 1989 года ( рум. : Revolu?ia roman? din 1989 ) ? антыкамун?стычнае па?станне, якое прывяло да звяржэння ?рада прэз?дэнта Сацыял?стычнай Рэспубл?к? Румын?? Н?калае Ча?шэску .

Румын?я з’я?ляецца адз?най кра?най Усходняй Е?ропы , дзе сацыял?стычны рэжым бы? зрынуты ? вын?ку ?зброенага па?стання, а былы л?дар бы? пакараны смерцю.

Перадумовы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Снежаньская рэвалюцыя ? Румын?? была выкл?кана абвастрэннем у кра?не сацыяльных, нацыянальных ? пал?тычных праблем, у тым л?ку харчовай, энергетычнай ? ?нш. З-за ?нтэнс??най выплаты ?радам Н?калае Ча?шэску знешн?х да?го?, праследавання ?ладам? венгерскай нацыянальнай меншасц?, задушэння апаз?цы? ? дэмакратычных свабод, самавольства служба? бяспек? ? секурытатэ .

Ход падзей [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Народнае па?станне пачалося 15?16 снежня 1989 года? г. Тым?шаара з выступлення? у абарону свабоды царко?ных служба? ? пропаведз? венгерскага святара Л. Цёкёша ? сутыкнення? дэманстранта? 16?17 снежня з узброеным? атрадам? с?л бяспек?. 22 снежня яно пашырылася на Бухарэст , дзе на м?тынгу народ запатрабава? ад Н. Ча?шэску дэмакратычных свабод ? яго адста?к?. У Бухарэсце разгарнул?ся жорстк?я вул?чныя ба? (?шл? некальк? дзён) пам?ж па?станцам?, як?х падтрымала арм?я, незадаволеная тым, што Н. Ча?шэску пастав?? яе пад кантроль с?л бяспек?, ? верным? Ча?шэску с?лам? пал?цы? ? бяспек?. Узброеныя сутыкненн? адбыл?ся таксама ? Тым?шаары, Брашове , С?б?? . Пасля ?цёка? Н. Ча?шэску ? яго жонк? ?ладу 26 снежня ?значал?? Савет Фронту нацыянальнага выратавання пад к?ра?н?цтвам ?. ?л?еску , як? распача? дэмакратызацыю пал?тычнага ладу Румын?? ? мерапрыемствы па пераадоленн? цяжкай сацыяльна-эканам?чнай спадчыны.

Н?калае Ча?шэску здоле? збегчы на верталёце з Бухарэста , аднак ? вын?ку бы? схоплены румынск?м войскам ? разам са сваёй жонкай Аленай адразу па?ста? перад трыбуналам ^[1]. Трыбунал абв?навац?? Ча?шэску ? злачынствах супраць дзяржавы, генацыдзе ?ласнага народа, адкрыцц? таемных рахунка? у замежных банках ? падрыве нацыянальнай эканом?к? ^[2]^[3]^[4].

25 снежня 1989 года Н?калае Ча?шэску бы? расстраляны разам з жонкай Аленай Ча?шэску па прыгаворы трыбунала, праз некальк? гадз?н пасля суда; уся яго маёмасць была канф?скавана.

У ходзе па?стання заб?ты 1104 чал., з ?х каля 260 ваеннаслужачых, паранены 3352 чал.

Вын?к? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Смерць Н. Ча?шэску адзначыла заканчэнне шэрагу антыкамун?стычных рэвалюцый , як?я адбыл?ся ? 1989 годзе ва Усходняй Е?ропе. Спешны паказальны працэс ? мёртвыя Ча?шэску был? зап?саны на в?дэа, ? гэтыя кадры адразу паказал? тэлеканалы ? мног?х кра?нах.

У Румын?? бы? сфарм?раваны ?рад на чале з П. Гоманам, на пач. 1990 был? прызначаны парламенцк?я выбары.

Зноск?

↑ Лабиринт. Почему поторопились расстрелять Николая Чаушеску (нявызн.) (недаступная спасылка) . журнал "Планета" (Декабрь 2006). Арх?вавана з першакрын?цы 20 красав?ка 2017. Праверана 24 марта 2013.
↑ 1989: Romania's 'first couple' executed (нявызн.) (недаступная спасылка) . BBC . Арх?вавана з першакрын?цы 8 снежня 2016. Праверана 6 л?стапада 2007. (англ.)
↑ Chehabi, Houchang E. (1998). Sultanistic Regimes . Johns Hopkins University Press. p. 242. ISBN 978-0801856945 . {{ cite book }}: Пададзена больш чым адно значэнне |pages= ? |page= specified ( даведка ) (англ.)
↑ Chirot, Daniel (1996). Modern Tyrants: the power and prevalence of evil in our age . Princeton University Press. p. 258. ISBN 978-0691027777 . {{ cite book }}: Пададзена больш чым адно значэнне |pages= ? |page= specified ( даведка ) (англ.)

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Калатко? У. Я. Народнае па?станне ? Румын?? 1989 // Беларуская энцыклапедыя : У 18 т. Т. 11: Муг?р ? Пал?кл?н?ка / Рэдкал.: Г. П. Пашко? ? ?нш. ? Мн. : БелЭн , 2000. ? Т. 11. ? 560 с. ? 10 000 экз. ? ISBN 985-11-0035-8 . ? ISBN 985-11-0188-5 (т. 11).

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

На В?к?схов?шчы ёсць медыяфайлы па тэме Румынская рэвалюцыя 1989 года

[planet2006-1] Лабиринт. Почему поторопились расстрелять Николая Чаушеску (нявызн.) (недаступная спасылка) . журнал "Планета" (Декабрь 2006). Арх?вавана з першакрын?цы 20 красав?ка 2017. Праверана 24 марта 2013.

[2] 1989: Romania's 'first couple' executed (нявызн.) (недаступная спасылка) . BBC . Арх?вавана з першакрын?цы 8 снежня 2016. Праверана 6 л?стапада 2007. (англ.)

[Chehabi-3] Chehabi, Houchang E. (1998). Sultanistic Regimes . Johns Hopkins University Press. p. 242. ISBN 978-0801856945 . {{ cite book }}: Пададзена больш чым адно значэнне |pages= ? |page= specified ( даведка ) (англ.)

[modern2tyrants-4] Chirot, Daniel (1996). Modern Tyrants: the power and prevalence of evil in our age . Princeton University Press. p. 258. ISBN 978-0691027777 . {{ cite book }}: Пададзена больш чым адно значэнне |pages= ? |page= specified ( даведка ) (англ.)

[1]

[2]

[3]

[4]