Джэймз Кларк Макс?эл

Зьвестк? зь В?к?пэды? ? вольнай энцыкляпэды?
Джэймз Кларк Макс?эл
па-ангельску : James Clerk Maxwell
Дата нараджэньня 13 чэрвеня 1831 ( 1831-06-13 ) [1] [2] [3] […]
Месца нараджэньня
Дата сьмерц? 5 л?стапада 1879 ( 1879-11-05 ) [1] [2] [3] […] (48 гадо?)
Месца сьмерц?
Прычына сьмерц? Рак стра?н?ка
Месца пахаваньня
Месца вучобы
Занятак ф?зык , матэматык , вынаходн?к , фатограф , прафэсар ун?вэрсытэту , ф?зык-тэарэтык , наста?н?к , thermodynamicist
Навуковая сфэра ф?зыка [6] , мэхан?ка , матэматыка [6] , электрамагн?тнае поле [6] , электрычнасьць [6] , магнэтызм [6] , color photography [d] [6] ? к?нетычная тэорыя ?дэальных газа? [d] [6]
Месца працы
Навуковы к?ра?н?к ??льям Гопк?нз [d] [7]
Вучн? Артур Шустэр [d] , Джон Эмбра?з Флем?нг [d] , Джон Гэнры Пойнтынг [d] ? Рычард Глэйзбрук [d]
Бацька John Clerk-Maxwell of Middlebie [d] [8] [9]
Мац? Frances Cay [d] [8] [9]
Узнагароды
Подп?с Выява аўтографу

Джэймз Кларк Ма?кс?эл ( па-ангельску : James Clerk Maxwell ; 13 чэрвеня 1831 , Эдынбург  ? 5 л?стапада 1879 , Кембрыдж ) ? брытанск? ф?зык, а?тар клясычнай электрамагн?тнай тэоры?. Ягоным найбольшым дасягненьнем ёсьць тое, што ён здоле? сфармуляваць клясычную тэорыю электрамагн?тнага выпраменьваньня , упершыню аб’ядна?шы электрычнасьць , магнэтызм ? сьвятло як розныя праявы адной ? той жа зьявы. Ра?наньн? Макс?эла для электрамагнетызму был? названыя другой вял?кай ун?ф?кацыяй у гал?не ф?зыцы [10] пасьля першай, рэал?заванай ?сакам Ньютанам .

Дзякуючы публ?кацы? ≪Дынам?чнай тэоры? электрамагн?тнага поля≫ ? 1865 годзе Макс?эл прадэманстрава?, што электрычныя ? магн?тныя пал? рухаюцца праз космас , як хвал?, як?я рухаюцца з хуткасьцю сьвятла [11] . Ён выказа? здагадку, што сьвятло зья?ляецца хваляваньнем у тым самым асяродзьдз?, якая зья?ляецца чыньн?кам электрычных ? магн?тных зьява? [12] . Аб’яднаньне сьветлавых ? электрычных зьява? прывяло да стварэньня здагадк? аб ?снаваньня радыёхваля? . Макс?эл таксама л?чыцца заснавальн?кам сучаснае электратэхн?чнае сфэры. Ён распрацава? разьмеркаваньне Макс?эла?Больцмана , то бок статыстычны сродак ап?саньня аспэкта? к?нэтычнае тэоры? газа? . Ён таксама вядомы тым, што прадстав?? першую каляровую фатаграф?ю ? 1861 годзе ? сваёй фундамэнтальнай працай па анал?зе калянасьц? фэрма? , як?я часьцяком выкарысто?ваюцца пры буда?н?цтве масто?.

Б?яграф?я [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Нарадз??ся ? Эдынбургу ? шатляндзкай дваранскай сям’?. Бацьк? Макс?эла пазнаём?л?ся ? пабрал?ся шлюбам, кал? ?м было ?жо за трыццаць гадо? [13] . Ягонай мац? было амаль 40 гадо?, кал? ён нарадз??ся. Раней у ?х было адно дз?ця, дачка на ?мя Эл?забэт, якая памерла ? дзяц?нстве.

Разумеючы патэнцыял хлопчыка, мац? Макс?эла Фрэнс?с узяла на сябе адказнасьць за ягоную раньнюю адукацыю, якая ? в?ктарыянскую эпоху пераважна была абавязкам гаспадын? [14] . У веку васьм? гадо? хлопчык мог дэклямаваць до?г?я ?ры?к? з твора? Джона М?лтана ? ?весь 119-ы псальм, то бок 176 верша?. Ягоныя веды Б?бл?? был? давол? падрабязным?, бо ён мог цытаваць псальмы. Ягоная мац? захварэла на рак чэра?най паражн?ны ? пасьля ня?далай апэрацы? памерла ? сьнежн? 1839 году. Затым адукацыяй хлопчыка займал?ся ягоны бацька ? цётка Джэйн. Яны ?двох сыграл? ключавыя рол? ? ягоным жыцьц? [14] . Пазьней, каб навучаць хлопчыка, бы? наняты 16-гадовы наста?н?к. Мала што вядома пра гэтага маладога чалавека, але ёсьць факты таго, што ён жорстка абыходз??ся з Макс?элам, папракаючы яго за марудл?васьць ? свавольн?цтва [14] . Рэпэтытар бы? звольнены ? л?стападзе 1841 году. 12 лютага 1842 году бацька Джэймза прывё? яго на дэманстрацыю электрычнага рухав?ка ? магн?тнай с?лы Робэрта Дэйв?дсана , што вельм? глыбока ?раз?ла будучага навуко?ца.

Макс?эл бы? выпра?лены на навучаньне ? прэстыжную Эдынбурскую акадэм?ю . Пасьля вучы?ся ? Эдынбурск?м ун?вэрсытэце (1847?1850), Кембрыдзк?м ун?вэрсытэце (1850?1854). Працава? у Трын?ц?-каледжы , Абэрдынск?м ун?вэрсытэце , Лёнданск?м ун?вэрсытэце, арган?зава? ? ?значал?? Кавэндыша?скую лябараторыю.

Навуковыя дасягненьн? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Джэймз Кларк Макс?эл распрацава? клясычную электрамагн?тную тэорыю, якая дазвол?ла ап?саць усе электрычныя ? магн?тныя зьявы з дапамогай чатырох ра?наньня?, як?я носяць назву ра?наньня? Макс?эла . З гэтае тэоры? вын?кала, што пам?ж электрычным? ? магн?тным? зьявам? маецца непары?ная сувязь. Пераменнае электрычнае поле непазьбежна спараджае пераменнае магн?тнае поле, ? наадварот. З гэтага факту вын?кала ?снаваньне электрамагн?тных хваля? , як?я пав?нны распа?сюджвацца з хуткасьцю сьвятла. Макс?эл паказа?, што сьвятло па сваёй прыродзе ёсьць электрамагн?тнай хваляй. Сярод ?ншых дасягненьня? Макс?эла, у прыватнасьц?, у гал?не малекулярна-к?нэтычнай тэоры? газа?, ёсьць адшуканьне закону разьмеркаваньня малекула? ?дэальнага газу па хуткасьцях ? разьмеркаваньне Макс?эла.

Асно?ныя працы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • On the Description of Oval Curves, and those having a plurality of Foci . Proceedings of the Royal Society of Edinburgh, Vol. ii. 1846.
  • Illustrations of the Dynamical Theory of Gases . 1860.
  • On Physical Lines of Force . 1861.
  • A Dynamical Theory of the Electromagnetic Field . 1865.
  • On Governors . Proceedings of the Royal Society, Vol. 16 (1867?1868) pp. 270?283.
  • Theory of Heat . 1871.
  • On the Focal Lines of a Refracted Pencil . Proceedings of the London Mathematical Society s1-4(1):337-343, 1871.
  • A Treatise on Electricity and Magnetism . Clarendon Press, Oxford. 1873.
  • Molecules . Nature, September, 1873.
  • On Hamilton’s Characteristic Function for a Narrow Beam of Light . Proceedings of the London Mathematical Society s1-6(1):182-190, 1874.
  • Matter and Motion , 1876.
  • On the Results of Bernoulli’s Theory of Gases as Applied to their Internal Friction, their Diffusion, and their Conductivity for Heat .
  • ≪Ether≫, Encyclopaedia Britannica, Ninth Edition (1875-89).
  • An Elementary Treatise on Electricity Clarendon Press, Oxford. 1881, 1888.

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  1. ^ а б в различные авторы Энциклопедический словарь   (рас.) / под ред. И. Е. Андреевский , К. К. Арсеньев , Ф. Ф. Петрушевский ? СПб : Брокгауз ? Ефрон , 1907.
  2. ^ а б MacTutor History of Mathematics archive ? 1994.
  3. ^ а б James Clerk Maxwell // Luminous-Lint   (анг.) ? 2005.
  4. ^ а б Максвелл Джеймс Клерк // Большая советская энциклопедия   (рас.) : [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров ? 3-е изд. ? Москва : Советская энциклопедия , 1969.
  5. ^ а б https://www.rse.org.uk/cms/files/fellows/Maxwell-to-Higgs-exhibition.pdf
  6. ^ а б в г д е ё Нацыянальная служба Чэскай рэспубл?к?
  7. ^ Матэматычная генеалог?я   (анг.) ? 1997.
  8. ^ а б Lundy D. R. James Clerk-Maxwell of Middlebie // The Peerage   (анг.)
  9. ^ а б Kindred Britain
  10. ^ Nahin, P.J. (1992). ≪Maxwell’s grand unification≫. IEEE Spectrum. 29 (3). ? С. 45. doi:10.1109/6.123329 .
  11. ^ Wolfram, Stephen (2002). ≪A New Kind of Science≫ . Wolfram Media, Inc. ? С. 1045. ? ISBN 1-57955-008-8 .
  12. ^ Maxwell, James Clerk (1865). ≪A dynamical theory of the electromagnetic field≫ . Philosophical Transactions of the Royal Society of London. 155. ? С. 459?512. ? doi:10.1098/rstl.1865.0008 .
  13. ^ Tolstoy 1981 . С. 11.
  14. ^ а б в Tolstoy 1981 . С. 15?16.

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • Tolstoy, Ivan James Clerk Maxwell: a biography. ? Chicago: University of Chicago Press, 1981. ? ISBN 0-226-80785-1

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Атрымана з ≪ https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Джэймз_Кларк_Макс?эл&oldid=2479081 ≫