Reino de Castiella

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografia oficial de Biquipedia (la Ortografia de l'aragones de l' Academia Aragonesa d'a Luenga ). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpues ista plantilla.
Reino de Castiella
Regnum Castellae
Reino de Castilla
1065  ?  1230
Bandera Escudo d'armas
Situación de
Situacion de
Reino de Castiella en 1030
Capital Burgos
Idioma oficial
 •  Atros idiomas
Latin y castellano
Astur-leyones y basco
Relichion Catolica
Gubierno Monarquia
 ? Muerte de Ferrando I de Leyon y Castiella 1065
 ? Union con o Reino de Leyon 1230

O Reino de Castiella apareixio como entidat politica autonoma a partir d'o sieglo X como condau vasallo d'o Reino de Leyon . Ista tierra yera habitata mas que mas por habitants d'orichen cantabro y basco con un dialecto romance propio, o castellano y unas leis diferenciatas. O suyo nombre se prenio debito a la gran cantidat de castiellos que se trobaban en a zona.

Historia [ editar | modificar o codigo ]

Condau de Castiella [ editar | modificar o codigo ]

Ta mas detalles, veyer l'articlo Condau de Castiella veyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]] veyer os articlos [[{{{4}}}]] , [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]] veyer os articlos [[{{{7}}}]] , [[{{{8}}}]] , [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]] .

En l'anyo 929 , o Condau de Castiella s'independizo d'o Reino de Leyon con o conte Ferrando Gonzalez , qui unifico toz os territorios y facio d'os suyos dominios un condau hereditario independient d'os reis de Leyon.

Reino de Castiella [ editar | modificar o codigo ]

En l'anyo 1029 Sancho III o Mayor de Navarra adquiere o Condau de Castiella gracias a la suya muller Munia de Castiella , chermana d'o zaguer conte de Castiella, Garcia II de Castiella . Con a puyata a o tron de Sancho III, o condau de Castiella esdeviene un reino gracias a o suyo titol de rei de Navarra . A la suya muerte, escaicita en l'anyo 1035 , deixa o chicot Condau de Castiella a o suyo fillo Ferrando I .

Ferrando I, casato con Sancha de Leyon , chermana de Beremundo III , prevoco una guerra en a que morio o sobiran leyones en a batalla de Tamaron . En morir sin descendencia dreita, Ferrando I reclama os dreitos d'a suya muller Sancha y el mesmo se fa con o poder, estando nombrato rei de Leyon o dia 22 de chunio de 1038 . Ista seria a primera union d'os reinos de Leyon y Castiella.

A la muerte de Ferrando I, en 1065 , o suyo testamento sigue a tradicion navarra de dividir os reinos entre os hereus:

Sanch II de Castiella s'alio con su chirmano Alifonso VI de Leyon y entre os dos conquistoron Galicia a mans de su chirmano chicot, Garcia I de Galicia . Sancho II, no contento con Castiella y a metat d'o Reino de Galicia , ataca a su chirmano y ocupa Leyon con l'aduya d' o Cit . Gracias a su chirmana Urraca, en a ciudat de Zamora se refuchia a mayor parti de l'exercito leyones, a o que Sanch asedia pero a on o rei castellano ye asasinato o 1072 por o noble leyones Vellido Dolfos , retirando-se as tropas castellanas. D'ista traza Alifonso VI de Leyon recupero tot o territorio, gubernando como rei de Leyon, Castiella y Galicia. Ista ye a segunda union d'os reinos de Leyon y Castiella, manimenos, continan existindo dos reinos diferenciatos.

Con Alifonso VI se produce un amanamiento a la resta de reinos europeus, mas que mas a o Reino de Francia , casando a las suyas fillas Urraca y Tresa con Ramon de Borgonya y Henrique de Borgonya .

A la muerte d'Alifonso VI fue succedito por a suya filla Urraca I de Castiella . Ista se caso, en segundas nupcias, con Alifonso I d'Aragon , pero por no conseguir a unificacion d'os reinos y debito a os grans enfrontinamientos de clases entre os dos reinos, Alifonso I repudio a Urraca en 1114 , lo que agudizo os enfrontinamientos entre os dos reinos. Si bien o papa Pascual II heba anulato o matrimonio anteriorment, els continoron chuntos dica ista calendata. Urraca tamien s'enfrontino a o suyo unico fillo, Alifonso , que estio inicialment nombrato Rei de Galicia , ta fer valer os suyos dreitos sobre iste reino.

A la muerte d'Urraca en l'anyo 1126 Alifonso VII fue nombrato rei de Castiella y Leyon, anexionando-se posteriorment tierras d'os reinos de Navarra y Aragon , debito a la debilidat d'istos reinos causata por a suya secesion a la muerte d'Alifonso I d'Aragon. Alifonso VII renuncio a o suyo dreito a la conquiesta d'a costa mediterrania en favor d'a nueva union d'o Reino d'Aragon con o Condau de Barcelona por meyo d'a voda de Peironela d'Aragon con Remon Berenguer IV .

A la muerte d'Alifonso VII os suyos dominios fuoron dividitos atra vegata, estando Sancho III de Castiella nombrato rei en 1157 . En l'anyo 1230 torna a apareixer a rivalidat entre os dos reinos cuan ye nombrato Ferrando III de Castiella hereu d'os dos reinos gracias a l'herencio de su pai , Alifonso IX de Leyon , y a cesion d'o reino por parti d'a suya mai, Berenguela de Castiella . Ferrando III aproveito o declive d'o Imperio Almuade ta conquerir a val d'o rio Guadalquivir mientres que o suyo fillo Alifonso preneba o Reino de Murcia .

As Corz de Leyon y Castiella s'unioron, momento en que se considera que apareixe a Corona de Castiella , formata por distintos reinos: Castiella, Leyon , Galicia y Toledo , asinas como reinos y sinyorias conqueritas a os arabes ( Cordoba , Murcia , Chaen , Sevilla y Molina d'Aragon ). Os reinos conservoron o suyo dreito y organizacion social, dica o punto de que a las personas con nacionalidat castellana que yeran chuzgatas en o Reino de Toledo y en o de Leyon se les aplicava o dreito d'o reino de Castiella.

Simbolos d'o Reino de Castiella [ editar | modificar o codigo ]

Estio a partir d'o reinato d' Alifonso VIII cuan se prencipioron a emplegar o escudo y o pendon .

Se veiga tamien [ editar | modificar o codigo ]