Schansspringn
es een
Olympische wintersport
. De bedoelienge es om van van een schanse noo beneen te skieen en ton zo verre meugelik te springn. De sport es ountstoan in
Noorweegn
in 't begun van de
19de eeuw
.
Ofbeeldienge:Adam Małysz - Zakopane 2007.jpg
De typische oudienge van nen schansspringer (in dit geval Adam Malysz)
Schansspringn es nie zo gemakkelik als dat et erutziet. De belangrykste technische voardigheedn zyn
- In eeste instantie moe je zorgn da je voldoende snelheid krigt ip de schanse. Deur gebukt te zitten krygt je meer snelheid. Ip de normoale schanse kan de snelheid ozoo iploopn tot 95 km/eure.
- De belangrykste foase es het ofstootn van de schanstoafel: doar moe je vanut gehurkte stand uw verticoale snelheid omzettn in horizontoale snelheid. In een fractie van een seconde moe je beslissn om u te strekkn. Zyje te loate of te vroeg, ton goa je nie verre geroakn.
- In de vlucht es't de bedoelienge om zoveel meugelik ip de (tegen)wind te dryvn. Schansspringers zulln zoveel meuglik ippervlak moaken dat deur de wind kan gedroagn weirdn.
- De landienge moe zo verre meugelik gebeurn, moar ook me de beste techniek: de springers landn best in de zogenoamde 'telemark' positie: knieen gebogen, en een been vo 't andere. Ge meugt doarby de ground nie roakn met u andn, of ge krygt oftrek va puntn.
- De meeste schansspringers springn nu me under skies in de zogenoamde V-vorm. Vroeger sproungn ze me under skies parallel.
Natuurlik es't de bedoeling om zoverre meugelik te geroakn, moar t'es iets ingewikkelder om het totoal aantal puntn te bereek'nen om te winn:
- Iedere schanse eit een zogenoamd K-punt: by dienen ofstand kryg je 60 puntn, voo iedere meiter da je voorn da punt landt, krygt'je 1.8 puntn oftrek, voor iedere meiter da je loater landt 1.8 puntn by.
- Springers weirdn ook beoordeeld deur een jury van vuf scheidsrechters: die geevn puntn ip twintig, en de leegste en oogste score weirdn niet meegeteld.
- Soamn geeft da het eindtotoal voo een rounde.
- Normoal weirdn der twee roundn gesproungn in ne wedstrid: een me olle gekwalificeerde deelnemers, en een tweede me de beste dertig ut de eeste rounde.
De Holmenkollen (
Oslo
, Noorweegn) in de zommer, de oudste schanse die nog in gebruk es
Der zyn verschillende schansn, ruwweg ingedeeld in de volgende categorieen (gebaseerd ip udder K-punt):
- K90 schansn of de normaalschansn
- K120 schansn of de grote schansn
- vliegschansn: met een veel verder K-punt, ip die schansen weirdn gemakkelik ofstandn over de 200 meiter gesproungn. Het absolute record stoat ip noame va
Bjørn Einar Romøren
(
), die 239 meiters sproung in Planica,
Slovenie
.
De beste schansspringers doen mee in de zogenoamde World Cup. Dat es een reekse van 25-30 wedstrydn die deuregaan van eind
November
tot begun
moarte
(het winterseizoen in 't
Noordelik olfround
. Een aantal van die wedstrydn zyn gegroepeerd in kleendere reeksn:
- 't sezoen begunt meestol met het Nordic Tournament, die deuregoat in de Skandinavische landn
- Het belangrykste toernooi es het
vierschansntoernooi
.
- De geweune wedstrydn goan deure in de winterweekends: meestol zyn der 2 wedstrydn per weekend gepland ip een bepoalde schanse, een de zoaterdag en een de zundag. Een aantal belangryke schansn zyn: Holmenkollen (
Oslo
),
Zakopane
,
Lillehammer
,
Engelberg
, Planica,
Harrachov
,
Willingen
,...
Doarnoast zyn der ook nog weireldkampioenschappn (om de twee joar), en natuurlik de Olympische Winterspeeln om de vier joar. Ip die grote toernooin zyn der ook oltyd landnwedstrydn, me teams va vier springers per land. Het weireldkampioenschap 2007 goat deure in Sapporo (Japan).
In de zommer weirdt er ook gesproungn! In de zogenoamde zommertoernee springn ze ip plastiekn mattn. Het toernooi weird gezien als voorbereidienge ip het wintersezoen.
De sport es voorol populair in de landn me gebergtn: noast Noorweegn zyn
Finland
,
Duutsland
,
Oostenryk
de sterkste landn in 't schansspringn. Andre landn met een redelikke traditie in schansspringn zyn
Japan
,
Pooln
,
Vrankryk
,
Zwitserland
,
Tsjechie
, Slovenie,
Rusland
en
Itoalie
.
West-Vloandern
eit nog nooit nen schansspringer voortgebrocht. Een aantal van de bekendste schansspringers zyn:
