Ng??i Ukraina

Bach khoa toan th? m? Wikipedia
đ?ng nh?m l?n v?i Ukrani .
Ng??i Ukraina
Укра?нц?
T?ng dan s?
k. 36-42 tri?u [1] [2] [3]
Khu v?c co s? dan đang k?
Ukraina 38.641.693 (2023)
Nga 1.864.000 (2023)
Ba Lan 1.651.918 (2023) [4]
Canada 1.359.655 (2016) [5]
đ?c 1.125.000 (2023) [6]
Hoa K? 1.028.492 (2016) [7]
Brazil 600.000?1.500.000 (2015) [8]
C?ng hoa Sec 636.282 (2023) [9]
Y 347.183 (2023) [10]
Kazakhstan 387.000 (2021) [11]
Argentina 305.000 (2007) [12] [13]
Tay Ban Nha 264.528 (2023) [14]
Romania 251.923 (2023) [15] [16]
Slovakia 228.637 (2023) [17] [18]
Moldova 181.035 (2014) [19] [20]
Belarus 159.656 (2019) [1]
Uzbekistan 124.602 (2015) [11]
Phap 106.697 (2017) [21] [22]
Th? Nh? K? 95.000 (2022) [23] [24]
Latvia 50.699 (2018) [25]
B? đao Nha 45.051 (2015) [11]
Australia 38.791 (2014) [26] [27]
Hy L?p 32.000 (2016) [28]
Israel 30.000?90.000 (2016) [29]
Anh 23.414 (2015) [11]
Estonia 23.183 (2017) [30]
Gruzia 22.263 (2015) [11]
Azerbaijan 21.509 (2009) [31]
Kyrgyzstan 12.691 (2016) [32]
Litva 12.248 (2015) [11]
đan M?ch 12.144 (2018) [33]
Paraguay 12.000?40.000 (2014) [34] [35]
Ao 12.000 (2016) [36]
UAE 11.145 (2017) [37]
Th?y đi?n 11.069 (2019) [38]
Hungary 10.996 (2016) [39]
Uruguay 10.000?15.000 (1990) [40] [41]
Th?y S? 6.681 (2017) [42]
Ph?n Lan 5.000 (2016) [43]
Jordan 5.000 (2016) [44]
Ha Lan 98.010 (2023) [45]
Ngon ng?
Ukraina , [46]
Ton giao
đa s? theo Chinh th?ng giao đong ph??ng , thi?u s? theo Cong giao ( Cong giao Hy L?p Ukraina va Cong giao Latinh )
S?c t?c co lien quan
Ng??i đong Slav khac
nh? Nga , Belarus , Cossack

Ng??i Ukraina ( ti?ng Ukraina : укра?нц? , chuy?n t?  ukraintsi , phat am  [?kr??jin?ts???i] ) [47] la m?t dan t?c đong Slav b?n đ?a t?i Ukraina . B?n ng? c?a ng??i Ukraina la ti?ng Ukraina . đa s? ng??i Ukraina la tin đ? Chinh th?ng giao đong ph??ng , m?t s? ng??i Ukraina theo Cong giao .

D??i th?i Th?nh v??ng chung Ba Lan?Litva , đ? qu?c Ao r?i Ao-Hung , c? dan đong Slav s?ng t?i lanh th? nay la Ukraina đ??c g?i la ng??i Ruthenia , [48] [49] [50] am ch? đ?n lanh th? Ruthenia ; ng??i Ukraina s?ng d??i quy?n đ? qu?c Nga đ??c g?i la ng??i Ti?u Nga, đ?t theo lanh th? Ti?u Nga . Ten dan t?c Ukraina la m?t thu?t ng? co lien h? v?i Qu?c gia hetman Cossack , đ??c s? d?ng sau phong trao ph?c h?ng dan t?c Ukraina. Di s?n Cossack th??ng xuyen đ??c nh?n m?nh, ch?ng h?n nh? trong qu?c ca Ukraina .

Cac cong dan c?a Ukraina c?ng đ??c g?i la ng??i Ukraina b?t k? ngu?n g?c dan t?c c?a h?. [1]

Ten dan t?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Xem them thong tin: Ten g?i Ukraina

Ten dan t?c ng??i Ukraina ch? đ??c s? d?ng r?ng rai trong th? k? 20 sau khi lanh th? Ukraina gianh đ??c đ?a v? qu?c gia rieng bi?t vao n?m 1917. T? th? k? 14 đ?n th? k? 16, ph?n phia tay c?a lanh th? nay la Nga thu?c chau Au, cung v?i lanh th? mi?n b?c Ukraina va Belarus ( Tay Rus ) ph?n l?n đ??c g?i la Rus , k? t?c truy?n th?ng c?a Kiev Rus' . Ng??i dan tren cac lanh th? nay th??ng đ??c g?i la Rus ho?c Rusyn (g?i la Ruthenia t?i Tay Au va Trung Au ). [51]

Ti?ng Ukraina gi?ng nh? ti?ng Nga va Belarus hi?n đ?i đ?u b?t ngu?n t? ti?ng đong Slav C? . [52] [53] T?i Tay Au va Trung Au thi ngon ng? nay đ??c g?i la "ti?ng Ruthenia". Trong th? k? 16 va 17, khi Sich Zaporozhia đ??c thanh l?p, ten g?i Ukraina va ng??i Ukraina b?t đ?u đ??c s? d?ng t?i Sloboda Ukraina . [54] Sau khi Sich Zaporozhia suy tan va đ? qu?c Nga thi?t l?p quy?n ba ch? t?i Ukraina t? ng?n , ng??i Nga g?i ng??i Ukraina m?t cach r?ng rai h?n b?ng ten g?i " ng??i Ti?u Nga" ( Malorossy ), đa s? gi?i tinh hoa Ukraina tan thanh danh tinh Ti?u Nga va ti?p nh?n ti?ng Nga (do ti?ng Ukraina b? đ?t ngoai vong phap lu?t trong h?u h?t b?i c?nh). [55] [56] [57] Ngo?i danh nay (ngay nay đ??c cho la m?t s? ap đ?t nh?c nha c?a đ? qu?c) khong đ??c ph? bi?n r?ng rai trong t?ng l?p nong dan v?n chi?m đa s? trong dan c?. [58] Cac nong dan Ukraina v?n g?i qu?c gia c?a h? la "Ukraina" (m?t ten g?i co lien h? v?i Sich Zaporozhia, v?i Qu?c gia hetman va v?i cu?c đ?u tranh ch?ng l?i ng??i Ba Lan, ng??i Nga, ng??i Th? Nh? K? va ng??i Tatar Krym ) va g?i b?n than cung ngon ng? c?a h? la ng??i Ruthenia / ti?ng Ruthenia . [56] [57] [ c?n cau trich d?n đ? xac minh ]

Cu?n sach Eneyida (Aeneid) c?a Ivan Kotliarevsky đ??c xu?t b?n vao n?m 1798 đa giup thi?t l?p ngon ng? Ukraina hi?n đ?i, cung v?i s? h?i sinh sau đo c?a truy?n th?ng va v?n hoa dan t?c, ten dan t?c Ukraina va khai ni?m v? ngon ng? Ukraina tr? nen n?i b?t h?n vao đ?u th? k? 19 va d?n d?n thay th? cac t? "Rusyn" va "Ruthenia". ? nh?ng khu v?c n?m ngoai quy?n ki?m soat c?a nha n??c Nga/Lien Xo cho đ?n gi?a th? k? 20 ( Tay Ukraina ), ng??i Ukraina đ??c g?i b?ng nh?ng cai ten đa co t? tr??c c?a h?. [55] [56] [57] [59] Ten g?i ng??i Ukraina ban đ?u đ??c s? d?ng ph? bi?n t?i mi?n Trung Ukraina [60] [61] va khong co ch? đ?ng v?ng ch?c t?i Galicia va Bukovina cho đ?n cu?i th? k? 19, t?i Ngo?i Karpat cho đ?n th?p nien 1930, va t?i vung Pre?ov cho đ?n cu?i th?p nien 1940. [62] [63] [64]

Ten g?i hi?n đ?i Ukraintsi (ng??i Ukraina) b?t ngu?n t? Ukraina , m?t ten g?i đ??c ghi l?i l?n đ?u vao n?m 1187. [65] M?t s? thuy?t khoa h?c c? g?ng gi?i thich t? nguyen c?a thu?t ng? nay. Theo thuy?t truy?n th?ng, no b?t ngu?n t? g?c Slav nguyen th?y *kraj-, co hai ngh?a, m?t ngh?a la que h??ng nh? trong " nash rodnoi kraj " (que h??ng chung ta), va ngh?a khac la "ria, ranh gi?i", va ban đ?u co ngh?a la "ngo?i vi", "mi?n bien gi?i" hay "khu v?c bien gi?i". [66] [67] [68] Theo thuy?t khac thi thu?t ng? ukraina c?n đ??c phan bi?t v?i thu?t ng? okraina : trong khi thu?t ng? sau co ngh?a la "mi?n bien gi?i", thu?t ng? tr??c mang ngh?a "m?nh đ?t b? c?t" nen mang ham ngh?a "đ?t c?a chung toi", "đ?t đ??c giao cho chung toi". [66] [69]

Trong ba th? k? qua, dan c? Ukraina tr?i qua cac th?i k? Ba Lan hoa va Nga hoa , nh?ng h? v?n b?o t?n m?t n?n v?n hoa chung va y th?c v? b?n s?c chung. [70] [71]

Phan b? đ?a ly [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ng??i Ukraina đ?nh c? tren kh?p th? gi?i vao n?m 1920
"B?n đ? dan t?c h?c Ukraina" đ??c in ngay sau Chi?n tranh th? gi?i th? hai . Vung đ?t co nhi?u ng??i dan t?c Ukraina sinh s?ng co mau hoa h?ng.
Dan s? ng??i dan t?c Ukraina t?i Ukraina theo t?nh (2001)
Bai chi ti?t: ng??i Ukraina tha h??ng

H?u h?t ng??i dan t?c Ukraina sinh s?ng t?i Ukraina, t?i qu?c gia nay h? chi?m kho?ng 3/4 dan s?. C?ng đ?ng ng??i Ukraina đong nh?t ben ngoai Ukraina la t?i Nga v?i kho?ng 1,9 tri?u cong dan Nga nh?n la thu?c dan t?c Ukraina, trong khi hang tri?u cong dan Nga khac (ch? y?u t?i mi?n Nam Nga) co m?t ph?n t? tien la ng??i Ukraina. [72] Ch?ng h?n nh? c? dan vung Kuban b? dao đ?ng gi?a ba danh tinh: Ukraina, Nga (m?t danh tinh đ??c ch? đ? Xo vi?t ?ng h?) va " Cossack ". [73] Kho?ng 800.000 ng??i co t? tien Ukraina s?ng t?i Vi?n đong Nga trong m?t khu v?c t?ng đ??c g?i la " Ukraina Xanh ". [74]

Trong m?t cu?c th?m do qu?c gia n?m 2011 t?i Ukraina, 49% ng??i Ukraina cho bi?t h? co ng??i than s?ng t?i Nga. [75]

Theo m?t s? gi? đ?nh tr??c đay, ??c tinh co g?n 2,4 tri?u ng??i co ngu?n g?c Ukraina s?ng t?i B?c M? (1.359.655 t?i Canada va 1.028.492 t?i Hoa K?). M?t l??ng l?n ng??i g?c Ukraina s?ng t?i Brazil (600.000), Kazakhstan (338.022), Moldova (325.235), Argentina (305.000), (đ?c) (272.000), Y (234.354), Belarus (225.734), Uzbekistan (124.602), C?ng hoa Sec (110.245), Tay Ban Nha (90.530?100.000) va Romania (51.703?200.000). Ngoai ra con co cac c?ng đ?ng ng??i Ukraina đong đ?o t?i cac qu?c gia nh? Latvia, B? đao Nha, Phap, Uc, Paraguay, Anh, Israel, Slovakia, Kyrgyzstan, Ao, Uruguay va Nam T? c?. Noi chung, c?ng đ?ng ng??i Ukraina co m?t ? h?n 120 qu?c gia tren th? gi?i.

S? ng??i Ukraina t?i Ba Lan len kho?ng 51.000 ng??i vao n?m 2011 (theo đi?u tra dan s? Ba Lan). [76] K? t? n?m 2014, ng??i Ukraina gia t?ng m?nh vi?c nh?p c? sang Ba Lan. [77] [78] D? li?u cho th?y l??ng cong nhan nh?p c? Ukraina t?i Ba Lan ? m?c 1,2 [79] ? 1,3 tri?u vao n?m 2016. [80]

Trong nh?ng th?p nien cu?i c?a th? k? 19, nhi?u ng??i Ukraina b? ch? đ? chuyen quy?n Sa hoang Nga bu?c ph?i chuy?n đ?n cac khu v?c thu?c Nga t?i chau A, trong khi nhi?u ng??i Slav d??i quy?n cai tr? c?a Ao-Hung đa di c? đ?n Tan Th? gi?i đ? tim ki?m vi?c lam va c? h?i kinh t? t?t h?n. [81] Ngay nay, cac c?ng đ?ng dan t?c thi?u s? Ukraina quy mo l?n c? tru t?i Nga , Canada , Hoa K? , Brazil , Kazakhstan , Y va Argentina . Theo m?t s? ngu?n tin, kho?ng 20 tri?u ng??i ben ngoai Ukraina đ??c xac đ?nh la co ngu?n g?c dan t?c Ukraina, [82] [83] [84] tuy nhien d? li?u chinh th?c c?a cac qu?c gia t??ng ?ng đ?a ra c?ng l?i khong qua 10 tri?u. Ng??i Ukraina co m?t trong nh?ng c?ng đ?ng tha h??ng l?n nh?t tren th? gi?i. [ c?n d?n ngu?n ]

Ngu?n g?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Xem them thong tin: ng??i Slav s? kh?i , ng??i đong Slav , ng??i Ruthenia , va Ukraina th?i ti?n s?

Ng??i đong Slav xu?t hi?n t? ng??i Slav s? kh?i trong cac cu?c di c? c?a ng??i Slav vao th? k? 6 va 7. Nha n??c Kiev Rus' th?ng nh?t ng??i đong Slav vao th? k? 9 đ?n 13. Cac b? l?c đong Slav đ??c cho la "ng??i Ukraina nguyen th?y" bao g?m ng??i Volyn, ng??i Drevlya, ng??i Poliania, va ng??i Severia va it quan tr?ng h?n la ng??i Ulich, ng??i Tivertsi , va ng??i Croat Tr?ng . [85] S? gia ng??i Goth Jordanes va cac tac gia Byzantine th? k? 6 k? ten hai nhom ng??i s?ng t?i ph?n đong-nam c?a chau Au: Sclavin (Tay Slav) va Antes. Ng??i Poliania đ??c xac đ?nh la nhom ng??i sang l?p thanh ph? Kyiv va đong vai tro quan tr?ng trong vi?c hinh thanh nha n??c Kiev Rus'. [86] Vao đ?u th? k? th? 9, ng??i Varangia s? d?ng cac tuy?n đ??ng th?y c?a đong Au đ? t?n cong quan s? va cho m?u d?ch, đ?c bi?t la tuy?n đ??ng m?u d?ch t? ng??i Varangia đ?n ng??i Hy L?p . Cho đ?n th? k? 11, nh?ng ng??i Varangia nay con co vai tro la nh?ng đ?i quan đanh thue ch? ch?t cho m?t s? v??ng cong t?i Kyiv th?i trung c?, c?ng nh? cho m?t s? hoang đ? Byzantine , trong khi nh?ng ng??i khac chi?m gi? cac v? tri hanh chinh quan tr?ng trong xa h?i Kiev Rus', va cu?i cung b? Slav hoa. [87] [88] M?t s? ten g?i ti?ng Ukraina con cho th?y d?u v?t ngu?n g?c Norse do ?nh h??ng t? th?i k? nay, ngoai ra con co cac d?u v?t v?n hoa khac. [89] [90]

Cac nhom đong Slav rieng bi?t b?t đ?u xu?t hi?n s? khac bi?t vao cu?i th?i k? trung c?, va d?i ph??ng ng? lien t?c đong Slav đ??c phat tri?n trong Th?nh v??ng chung Ba Lan?Litva , khi ti?ng Ruthenia n?i len thanh m?t tieu chu?n v?n vi?t. S? phat tri?n tich c?c v? khai ni?m dan t?c Ukraina va ngon ng? Ukraina b?t đ?u t? phong trao ph?c h?ng dan t?c Ukraina vao đ?u th? k? 19, khi ng??i Ruthenia (Руськ?) đ?i ten theo ten khu v?c. Trong th?i k? Xo vi?t (1917?1991), s? h?c chinh th?c nh?n m?nh "s? th?ng nh?t v?n hoa c?a 'ng??i Ukraina nguyen th?y' va 'ng??i Nga nguyen th?y' trong th? k? th? n?m va th? k? th? sau". [91]

Di truy?n h?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Xem them: L?ch s? di truy?n h?c t?i chau Au
Cac cu?c di c? th?i đ?i đ? đa m?i kho?ng 5000?4000 TCN. Ng??i thu?c v?n hoa Sredny Stog ?n-Au nguyen th?y la k?t qu? c?a s? k?t h?p di truy?n gi?a ng??i s?n b?t-hai l??m đong Au va ng??i s?n b?t?hai l??m Kavkaz .

Ng??i Ukraina, gi?ng nh? h?u h?t ng??i chau Au, ph?n l?n co ngu?n g?c t? ba dong doi rieng bi?t: [92] Nh?ng ng??i s?n b?n-hai l??m th?i đ?i đ? đa gi?a, xu?t than t? cac qu?n th? g?n li?n v?i n?n v?n hoa đ? đa c? Epigravettia ; [93] cac nong dan chau Au s? kh?i th?i đ?i đ? đa m?i di c? t? Anatolia trong Cach m?ng đ? đa m?i 9.000 n?m tr??c; [94] va cac m?c dan th?o nguyen Yamnaya banh tr??ng sang chau Au t? th?o nguyen Pontic?Caspia c?a Ukraina va mi?n Nam Nga trong b?i c?nh cac cu?c di c? ?n-Au 5.000 n?m tr??c. [92]

Trong m?t cu?c kh?o sat 97 b? gen v? tinh đa d?ng trong trinh t? b? gen đ?y đ? c?a nh?ng ng??i t? nh?n la dan t?c Ukraina đ?n t? Ukraina, m?t nghien c?u đa xac đ?nh đ??c h?n 13 tri?u bi?n th? di truy?n, chi?m kho?ng 1/4 t?ng s? đa d?ng di truy?n đ??c phat hi?n t?i chau Au. [95] Trong s? nay, g?n 500.000 bi?n th? tr??c đay khong đ??c ghi nh?n va co th? la đ?c nh?t đ?i v?i nhom dan c? nay. Cac đ?t bi?n co lien quan v? m?t y t? ph? bi?n trong b? gen c?a Ukraina khac bi?t đang k? so v?i cac trinh t? b? gen khac c?a chau Au, đ?c bi?t la t? Tay Au va Nga. [ c?n d?n ngu?n ] B? gen c?a ng??i Ukraina t?o thanh m?t c?m duy nh?t n?m gi?a m?t ben la mi?n B?c, va m?t ben la dan c? Tay Au.

Phan tich thanh ph?n chinh c?a dan c? chau Au t? D? an b? gen Ukraina
S? đ? c?u truc c?a qu?n th? chau Au t? D? an b? gen Ukraina

Co s? trung l?p đang k? v?i dan c? Trung Au c?ng nh? v?i ng??i dan t? Balkan . Ngoai kho?ng cach đ?a ly g?n g?i gi?a cac qu?n th? nay, đi?u nay c?ng co th? ph?n anh s? đ?i di?n khong đ?y đ? c?a m?u t? cac qu?n th? xung quanh.

Ngu?n gen Ukraina bao g?m cac nhom đ?n b?i Y sau đay, theo th? t? t? ph? bi?n nh?t: [96]

H?u nh? t?t c? ng??i Ukraina R1a đ?u mang R1a -Z282; R1a-Z282 ch? đ??c tim th?y đang k? ? đong Au. [97] T?nh Chernivtsi la khu v?c duy nh?t t?i Ukraina n?i nhom đ?n b?i I2a xu?t hi?n th??ng xuyen h?n R1a, th?m chi it th??ng xuyen h?n nhi?u so v?i ? t?nh Ivano-Frankivsk . [98] So v?i cac lang gi?ng phia b?c va phia đong, ng??i Ukraina co t? l? t??ng t? nhom đ?n b?i R1a-Z280 (43%) trong dan c? c?a h??so v?i ng??i Belarus , ng??i Nga , va ng??i Litva va (l?n l??t la 55%, 46% va 42%). Cac nhom dan c? ? đong Au ch?a bao gi? la ng??i Slav c?ng v?y. Ng??i Ukraina ? t?nh Chernivtsi (g?n bien gi?i Romania) co t? l? I2a cao h?n so v?i R1a, đi?u đ?c tr?ng c?a khu v?c Balkan, nh?ng t? l? nh? h?n so v?i ng??i Nga thu?c dong doi N1c1 đ??c tim th?y trong cac nhom ng??i Finn, Balt va Siberia, va c?ng it R1b h?n ng??i Tay Slav. [99] [100] [101] V? m?t phan b? nhom đ?n b?i, ki?u gen c?a ng??i Ukraina g?n gi?ng nh?t v?i ki?u c?a ng??i Belarus. S? hi?n di?n c?a dong doi N1c đ??c gi?i thich la do s? đong gop c?a cac b? l?c Finn đa đ?ng hoa. [102]

Dan t?c lien quan [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Chan dung ng??i Hutsul , s?ng t?i day nui Karpat , 1902

Trong Ukraina va cac khu v?c lan c?n, co m?t s? phan nhom dan t?c rieng bi?t khac, đ?c bi?t la ? mi?n tay Ukraina: nh?ng n?i nh? Zakarpattia va Halychyna . Trong s? đo đ??c bi?t đ?n nhi?u nh?t la ng??i Hutsul , [103] ng??i Volyn, ng??i Boyko va ng??i Lemko (con đ??c g?i la Karpat-Rusyn ? b?t ngu?n t? ng??i Ruthenia Karpat ), [104] m?i phan nhom co khu v?c đ?nh c?, ph??ng ng?, trang ph?c, lo?i hinh nhan ch?ng h?c va truy?n th?ng dan gian c? th?.

L?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Xem them thong tin: L?ch s? Ukraina

L?ch s? s? kh?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Kostiantyn Ostrozkyi (than v??ng, tren trai), Kyrylo Rozumovskyi (hetman, tren ph?i), Ivan Mazepa (hetman, d??i trai), Ivan Paskevych (than v??ng, nguyen soai, d??i ph?i)
H?i đap c?a ng??i Cossack Zaporozhia đ?n Sultan Mehmed IV c?a Ottoman. Ilya Repin v? t? 1880 đ?n 1891. Hai mau ben trai đ??c bao v?i cac mau s?c truy?n th?ng c?a Ukraina ? xanh/vang va đ?/đen.
Ivan Franko , nha v?n va nha th? Ukraina
Taras Shevchenko , thi s? dan t?c Ukraina

Ukraina co m?t l?ch s? đ?y bi?n đ?ng, m?t ph?n la b?i v? tri đ?a ly c?a n??c nay. Vao th? k? th? 9, ng??i Varangia t? Scandinavia chinh ph?c cac b? l?c Slav nguyen th?y tren lanh th? Ukraina, Belarus va mi?n tay n??c Nga ngay nay va đ?t n?n mong cho nha n??c Kiev Rus' . T? tien c?a dan t?c Ukraina nh? ng??i Poliania co vai tro quan tr?ng trong qua trinh phat tri?n va v?n minh hoa nha n??c Kiev Rus'. Cu?c chi?n gi?a cac v??ng cong Rus', b?t đ?u sau khi Yaroslav Thong thai qua đ?i [105] khi?n cho nha n??c b? phan chia v? chinh tr? thanh m?t s? than v??ng qu?c. Tranh ch?p gi?a cac v??ng cong khi?n Kiev Rus' d? b? ben ngoai t?n cong, va cu?i cung cu?c xam l??c c?a quan Mong C? vao n?m 1236 va 1240 đa pha h?y nha n??c. M?t qu?c gia quan tr?ng khac trong l?ch s? Ukraina la V??ng qu?c Ruthenia (1199?1349). [106] [107]

Nha n??c quan tr?ng th? ba đ?i v?i ng??i Ukraina la Qu?c gia hetman Cossack . Ng??i Cossack c?a Zaporizhzhia k? t? cu?i th? k? 15 đa ki?m soat ph?n h? l?u c?a song Dnepr , n?m gi?a Nga, Ba Lan va ng??i Tatar Krym , v?i th? đo Sich Zaporozhia đ??c c?ng c? phong th?. Hetman Bohdan Khmelnytsky la m?t trong nh?ng nhan v?t chinh tr? n?i ti?ng nh?t va đ?ng th?i gay tranh cai nh?t trong l?ch s? th?i k? c?n đ?i c?a Ukraina. Ong la m?t nha lanh đ?o quan s? tai n?ng, thanh t?u l?n nh?t c?a ong trong qua trinh cach m?ng dan t?c la vi?c thanh l?p Qu?c gia hetman Cossack c?a Quan đoan Zaporozhia (1648?1782). Th?i k? H?y di?t vao cu?i th? k? 17 trong l?ch s? Ukraina co đ?c tr?ng la ch? đ? nha n??c Ukrain tan ra va s? suy tan noi chung. Trong th?i k? H?y di?t , Ukraina b? chia c?t d?c theo song Dnepr thanh Ukraina t? ng?n va Ukraina h?u ng?n , va hai n?a nay tr? nen thu đ?ch v?i nhau. Cac nha lanh đ?o Ukraina trong th?i k? nay đ??c đanh gia ph?n l?n la nh?ng k? c? h?i va co it t?m nhin, h? khong th? t?p h?p đ??c s? ?ng h? r?ng rai c?a qu?n chung cho cac chinh sach c?a h?. [108] Co kho?ng 4 tri?u ng??i Ukraina vao cu?i th? k? 17. [109]

Vao giai đo?n cu?i c?a Chi?n tranh th? gi?i th? nh?t , m?t cu?c đ?u tranh m?nh m? vi m?t nha n??c Ukraina đ?c l?p đ??c phat tri?n tren cac lanh th? mi?n trung Ukraina, cho đ?n n?m 1917 thi vung nay v?n la m?t ph?n c?a đ? qu?c Nga . Chinh ph? Ukraina m?i thanh l?p đ??c g?i la Rada Trung ??ng , đ?ng đ?u la Mykhailo Hrushevsky . Chinh ph? ban hanh b?n ph? c?p, trong đo ph? c?p th? t? vao ngay 22 thang 1 n?m 1918 đa tuyen b? đ?c l?p va ch? quy?n c?a C?ng hoa Nhan dan Ukraina (UNR) vao ngay 25 thang 1 n?m 1918. Phien h?p c?a Rada Trung ??ng ngay 29 thang 4 n?m 1918 phe chu?n Hi?n phap c?a C?ng hoa Nhan dan Ukraina va b?u Hrushevsky lam t?ng th?ng. [70]

Th?i Lien Xo [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Xem them: Executed Renaissance va Ukraina hoa
M?t co gai t?i Kharkiv trong Holodomor
Valentin Glushko , nha thi?t k? đ?ng c? ten l?a trong ch??ng trinh khong gian c?a Lien Xo.

Trong th?p nien 1920, theo chinh sach Ukraina hoa do nha lanh đ?o c?ng s?n dan t?c Mykola Skrypnyk theo đu?i, gi?i lanh đ?o Lien Xo khuy?n khich s? ph?c h?ng v? v?n hoa va ngon ng? dan t?c Ukraina. Ukraina hoa la m?t ph?n trong chinh sach Korenizatsiia (ngh?a đen la b?n đ?a hoa) tren toan Lien Xo.

Trong th?i gian 1932?1933, hang tri?u ng??i Ukraina b? ch? đ? Xo vi?t b? đoi, d?n đ?n n?n đoi l?n đ??c g?i la Holodomor . [110] Ch? đ? Xo vi?t gi? im l?ng v? Holodomor va khong cung c?p vi?n tr? nao cho cac n?n nhan ho?c nh?ng ng??i s?ng sot. Nh?ng tin t?c va thong tin v? nh?ng gi đang di?n ra đa đ?n đ??c ph??ng Tay va gay ra ph?n ?ng c?a cong chung ? Tay Ukraina do Ba Lan cai tr? va trong c?ng đ?ng ng??i Ukraina tha h??ng. K? t? th?p nien 1990, nha n??c Ukraina đ?c l?p, đ?c bi?t la d??i th?i T?ng th?ng Viktor Yushchenko , cac ph??ng ti?n truy?n thong đ?i chung va cac t? ch?c h?c thu?t Ukraina, nhi?u chinh ph? n??c ngoai, h?u h?t cac h?c gi? Ukraina va nhi?u h?c gi? n??c ngoai đa nhin nh?n va vi?t v? Holodomor la t?i ac di?t ch?ng va đ?a ra cac tuyen b? va ?n ph?m chinh th?c lien quan đ?n v?n đ? đo. Cac ??c tinh h?c thu?t hi?n đ?i v? thi?t h?i tr?c ti?p v? nhan m?ng do n?n đoi n?m trong kho?ng 2,6 tri?u [111] [112] (3?3,5 tri?u) [113] va 12 tri?u [114] m?c du cac con s? cao h?n nhi?u th??ng đ??c cong b? tren cac ph??ng ti?n truy?n thong va đ??c trich d?n trong cac cu?c tranh lu?n chinh tr?. [115] Tinh đ?n thang 3 n?m 2008, qu?c h?i Ukraina va chinh ph? c?a m?t s? qu?c gia, bao g?m c? Hoa K?, đa cong nh?n Holodomor la m?t hanh đ?ng di?t ch?ng . [116]

Sau Cu?c xam chi?m Ba Lan vao thang 9 n?m 1939, quan đ?i đ?c va Lien Xo phan chia lanh th? Ba Lan. Do đo, đong Galicia va Volyn cung dan c? Ukraina t?i đo tr? thanh m?t ph?n c?a Ukraina Xo vi?t . Khi quan đ?i đ?c xam chi?m Lien Xo vao ngay 22 thang 6 n?m 1941, nh?ng khu v?c đo t?m th?i tr? thanh m?t ph?n c?a Reichskommissariat Ukraina do đ?c Qu?c xa ki?m soat. T?ng c?ng, s? ng??i dan t?c Ukraina chi?n đ?u trong hang ng? Quan đ?i Lien Xo ??c tinh t? 4,5 tri?u đ?n 7 tri?u. L?c l??ng du kich ?ng h? Lien Xo t?i Ukraina ??c tinh la 47.800 ng??i t? khi b?t đ?u chi?m đong va len đ?n 500.000 ng??i vao th?i k? đ?nh cao trong n?m 1944, v?i kho?ng 50% la ng??i dan t?c Ukraina. Trong s? ??c tinh 8,6 tri?u t?n th?t nhan m?ng c?a quan đ?i Lien Xo, co 1,4 tri?u ng??i thu?c dan t?c Ukraina.

B?n đ? l?ch s? Ukraina [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Nha n??c Ukraina đa chi?m gi? m?t s? vung lanh th? k? t? khi thanh l?p ban đ?u. Tuy nhien, h?u h?t cac lanh th? nay đ?u n?m ? đong Au, nh? đ??c mo t? trong cac b?n đ? trong th? vi?n ben d??i, đoi khi c?ng đa m? r?ng sang Au-A va đong Nam Au. đoi khi nha n??c Ukraina c?ng bi?n m?t ro rang, vi lanh th? c?a h? trong m?t s? tr??ng h?p b? cac n??c lang gi?ng hung m?nh h?n sap nh?p.

B?n s?c dan t?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Cossack Mamay , m?t trong s? nhan cach hoa dan t?c c?a ng??i Ukraina.

Th?i k? b??c ngo?t trong qua trinh phat tri?n y th?c dan t?c Ukraina hi?n đ?i la cu?c đ?u tranh gianh đ?c l?p trong qua trinh thanh l?p C?ng hoa Nhan dan Ukraina t? n?m 1917 đ?n n?m 1921. [117] Ch? đ? Joseph Stalin b?t đ?u m?t n? l?c co ph?i h?p nh?m đ?o ng??c s? phat tri?n c?a y th?c dan t?c Ukraina vao cu?i th?p nien 1920, va ti?p t?c v?i nh?ng gian đo?n nh? cho đ?n th?i đi?m g?n đay. N?n đoi 1932?33 do con ng??i t?o ra, vi?c tr?c xu?t nh?ng ng??i đ??c g?i la kulak , s? h?y di?t v? m?t th? ch?t c?a t?ng l?p tri th?c co y th?c dan t?c, va kh?ng b? noi chung đ??c s? d?ng đ? tieu di?t va khu?t ph?c dan t?c Ukraina. [118] Ngay c? sau khi Joseph Stalin m?t, khai ni?m v? m?t dan t?c Xo Vi?t đa s?c t?c nh?ng Nga hoa đa chinh th?c đ??c đ? cao, theo đo cac dan t?c khong ph?i Nga s? b? x?p xu?ng v? th? h?ng hai [ c?n d?n ngu?n ] . M?c du v?y, nhi?u ng??i Ukraina v?n đong nh?ng vai tro n?i b?t t?i Lien Xo, bao g?m c? nh?ng nhan v?t c?a cong chung nh? Semen Tymoshenko .

Tuy nhien, vi?c thanh l?p m?t n??c Ukraina co ch? quy?n va đ?c l?p vao n?m 1991 ch? ra s? th?t b?i c?a chinh sach "h?p nh?t cac dan t?c" va s?c m?nh b?n b? c?a y th?c dan t?c Ukraina. Ngay nay, m?t trong nh?ng h?u qu? c?a nh?ng hanh đ?ng nay la ch?ng s? Ukraina . [119]

Ch? ngh?a song v?n hoa đ?c bi?t hi?n di?n ? mi?n đong nam Ukraina, n?i co c?ng đ?ng thi?u s? ng??i Nga đong đ?o. Qua trinh thu?c đ?a hoa trong l?ch s? c?a Ukraina la m?t nguyen nhan t?o ra s? nh?m l?n v? b?n s?c dan t?c cho đ?n ngay nay. [120] Nhi?u cong dan Ukraina đa ti?p nh?n b?n s?c dan t?c Ukraina trong vai ch?c n?m qua. Theo khai ni?m dan t?c th?ng tr? ? đong Au, ng??i Ukraina la nh?ng ng??i co ngon ng? m? đ? la ti?ng Ukraina (m?t tieu chi khach quan) cho du h? co y th?c dan t?c hay khong, va t?t c? nh?ng ng??i t? nh?n minh la ng??i Ukraina (tieu chi ch? quan) du h? co noi hay khong ti?ng Ukraina. [121]

Nh?ng n? l?c nh?m gi?i thi?u m?t khai ni?m chinh tr?-lanh th? v? dan t?c Ukraina theo mo hinh Tay Au (do tri?t gia chinh tr? Vyacheslav Lypynsky trinh bay) đa khong thanh cong cho đ?n nh?ng n?m 1990. Long trung thanh v?i lanh th? c?ng đ??c th? hi?n b?i cac dan t?c thi?u s? co l?ch s? s?ng t?i Ukraina. Tuyen b? chinh th?c v? ch? quy?n c?a Ukraina ngay 16 thang 7 n?m 1990 tuyen b? r?ng "cong dan n??c C?ng hoa thu?c m?i dan t?c t?o thanh ng??i dan Ukraina." [122] [123]

V?n hoa [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Bai chi ti?t: V?n hoa Ukraina
Chan dung ng??i ph? n? Ukraina trong trang ph?c dan t?c, 1860.
Anatoliy Solovianenko , m?t gi?ng nam cao opera ng??i Ukraina
đ?o di?n đi?n ?nh Lien Xo g?c Ukraina Sergei Bondarchuk

Do v? tri đ?a ly c?a Ukraina, v?n hoa c?a h? ch? y?u th? hi?n ?nh h??ng c?a đong Au c?ng nh? ? m?t m?c đ? nao đo la t? Trung Au (ch? y?u ? khu v?c phia Tay). Qua nhi?u n?m, v?n hoa Ukraina b? ?nh h??ng t? nh?ng ngu?n nh? cac phong trao th?i đ? qu?c Byzantine va th?i Ph?c h?ng. Ngay nay, n??c nay co ph?n b? chia r? v? m?t v?n hoa, cac khu v?c phia tay ch?u ?nh h??ng Trung Au m?nh m? h?n va cac khu v?c phia đong th? hi?n ?nh h??ng đang k? c?a Nga. M?t v?n hoa Kito giao m?nh m? chi?m ?u th? trong nhi?u th? k?, nh?ng Ukraina c?ng la trung tam xung đ?t gi?a cac ph?m vi ?nh h??ng c?a Cong giao, Chinh th?ng giao va H?i giao.

Ngon ng? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Bai chi ti?t: Ti?ng Ukraina
Xem them: Ivan Kotliarevsky , Nga hoa Ukraina , va Surzhyk
S? ph? bi?n c?a ti?ng Ukraina vao đ?u th? k? 20
Dan s? co ti?ng m? đ? la ti?ng Ukraina t?i Ukraina (2001)

Ti?ng Ukraina ( укра??нська мо?ва , ukra??nska mova ) la m?t ngon ng? c?a phan nhom đong Slav c?a nhom ngon ng? Slav . đay la ngon ng? nha n??c chinh th?c duy nh?t c?a Ukraina. Ti?ng Ukraina d?ng vi?t s? d?ng b?ng ch? cai Ukraina , m?t trong cac b?ng ch? cai d?a tren b?ng ch? cai Kirin .

Ngon ng? Ukraina co ngu?n g?c t? ti?ng Slav đong C? c?a nha n??c Kiev Rus' th?i trung c?. Trong giai đo?n đ?u, no đ??c g?i la ti?ng Ruthenia trong ti?ng Latin. Ti?ng Ukraina, cung v?i t?t c? cac ngon ng? đong Slav khac, la h?u du? tr?c h? c?a ngon ng? thong t?c đ??c s? d?ng t?i Kiev Rus' (th? k? 10?13). [124]

M?c du Han qu?c Kim Tr??ng b? tri quan ch?c t?i cac khu v?c quan tr?ng c?a Kiev Rus', th?c hi?n c??ng b?c tai đ?nh c? va th?m chi đ?i ten cac trung tam đo th? cho phu h?p v?i ngon ng? c?a h?, nh?ng ng??i Mong C? khong c? g?ng tieu di?t xa h?i va v?n hoa Kiev Rus'. Sau khi ng??i Mong C? pha h?y Kiev Rus' vao th? k? 13, ho?t đ?ng v?n h?c t?i Ukraina suy gi?m. M?t cu?c h?i sinh b?t đ?u vao cu?i th? k? 18 ? mi?n đong Ukraina v?i cac giai đo?n v?n h?c va h?c thu?t ch?ng cheo, vao th?i đi?m ma n?i nh? v? qua kh? Cossack va s? oan gi?n vi m?t quy?n t? ch? v?n con đ?ng l?i.

Ngon ng? nay v?n t?n t?i b?t ch?p nhi?u th?i k? b? c?m va/ho?c b? ng?n c?n trong su?t nhi?u th? k?, no v?n luon duy tri đ??c m?t c? s? đ? l?n trong ng??i dan Ukraina, co cac bai hat dan gian, nh?c s? l?u đ?ng va cac tac gi? n?i ti?ng.

M?t b? ph?n l?n cong dan Ukraina noi ti?ng Nga. [125] [126] Theo đi?u tra dan s? Ukraina n?m 2001, 67,5% ng??i Ukraina (cong dan Ukraina) va 85,2% ng??i dan t?c Ukraina nh?n ti?ng Ukraina la ti?ng m? đ? c?a h? va 14,8% nh?n ti?ng Nga la ti?ng m? đ? c?a h?. [127] Cu?c đi?u tra dan s? nay khong bao g?m ng??i Ukraina s?ng ? cac n??c khac. [128]

Ton giao [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Bai chi ti?t: Ton giao t?i Ukraina
Nha th? chinh toa Thanh Sophia, Kyiv .

Ukraina la n?i sinh s?ng c?a cac b? l?c ngo?i giao cho đ?n khi nghi th?c Byzantine C? đ?c giao đ??c du nh?p vao thien nien k? th? nh?t. Cac nha v?n sau nay, nh?ng ng??i tim cach đ?t C? đ?c giao Kiev ngang hang v?i C? đ?c giao Byzantine, đa t??ng t??ng r?ng đich than S? đ? Anre đa đ?n th?m đ?a đi?m n?i thanh ph? Kyiv đ??c xay d?ng sau nay.

Tuy nhien, ch? đ?n th? k? th? 10, qu?c gia Kiev Rus' m?i b? ?nh h??ng b?i đ? qu?c Byzantine ; cu?c c?i đ?o đ?u tien đ??c bi?t đ?n la khi Cong chua Thanh Olga đ?n Constantinople vao n?m 945 ho?c 957. Vai n?m sau, chau trai c?a ba la Than v??ng Vladimir đa r?a t?i cho ng??i dan c?a ong ? song Dnepr . S? ki?n nay b?t đ?u m?t l?ch s? lau dai Chinh th?ng giao đong ph??ng th?ng tr? ? Ruthenia (Ukraina).

Ng??i Ukraina ph?n l?n theo Chinh th?ng giao đong ph??ng va h? la nhom ngon ng?-dan t?c l?n th? hai trong Chinh th?ng giao đong ph??ng tren th? gi?i. [129] [130] Ng??i Ukraina co Giao h?i Chinh th?ng giao Ukraina t? quy?t c?a rieng h? do Giam m?c đo thanh Epiphanius đ?ng đ?u, đay la giao h?i ph? bi?n nh?t va ? cac khu v?c nh? c?a Ukraina con co Giao h?i Chinh th?ng giao Ukraina thu?c th?m quy?n c?a Toa th??ng ph? Moskva . Do Nga xam chi?m Ukraina nen b?n s?c ton giao c?a ng??i Ukraina ch?u ?nh h??ng.

L? r??c c?a Cong giao Hy L?p Ukraina

? khu v?c mi?n Tay đ??c g?i la Halychyna , Giao h?i Cong giao Hy L?p Ukraina , m?t trong cac Giao h?i Cong giao nghi th?c đong ph??ng , co s? l??ng thanh vien đong đ?o. K? t? khi Lien Xo s?p đ? đa co s? phat tri?n c?a cac nha th? Tin lanh va Rodnovery , m?t ton giao ngo?i giao Slav đ??ng đ?i. [131]

M?t cu?c kh?o sat n?m 2020 do Trung tam Razumkov th?c hi?n cho th?y ph?n l?n ng??i dan Ukraina theo đ?o C? đ?c (81,9%). Trong s? nh?ng ng??i theo đ?o C? đ?c nay, 75,4% theo Chinh th?ng giao đong ph??ng (34% theo Giao h?i Chinh th?ng giao Ukraina va 13,8% theo Toa Th??ng ph? Moskva, va 27,6% ch? tr? l?i la theo Chinh th?ng giao), 8,2% la ng??i Cong giao Hy L?p, 7,1% ng??i ch? tr? l?i la theo C? đ?c giao, 1,9% la ng??i theo đ?o Tin lanh va 0,4% la ng??i Cong giao Latinh . [132] Tinh đ?n n?m 2016, 16,3% dan s? khong theo ton giao nao va 1,7% theo cac ton giao khac. [133] Theo cu?c kh?o sat t??ng t?, 70% dan s? Ukraina tuyen b? la tin đ?, nh?ng khong thu?c b?t k? nha th? nao. 8,8% khong t? nh?n minh theo b?t k? giao phai nao va 5,6% khac t? nh?n minh la ng??i khong tin ng??ng. [133]

Am nh?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Nha hat Opera Odesa
Bai chi ti?t: Am nh?c Ukraina

Am nh?c Ukraina k?t h?p nhi?u ?nh h??ng v?n hoa t? ben ngoai. No c?ng co nh?ng đi?m đ?c đao Slav va C? đ?c b?n đ?a r?t m?nh m?, co cac y?u t? đ??c s? d?ng b?i cac dan t?c lang gi?ng. [134] [135]

V?n h?c truy?n kh?u dan gian, th? ca va cac bai hat (ch?ng h?n nh? duma) c?a Ukraina la m?t trong nh?ng đ?c đi?m v?n hoa dan t?c đ?c bi?t nh?t c?a ng??i Ukraina. Am nh?c ton giao t?n t?i ? Ukraina tr??c khi C? đ?c giao chinh th?c đ??c ti?p nh?n, d??i hinh th?c bai hat đ?n gi?n "obychnyi spiv" hay "musica practica". Am nh?c truy?n th?ng Ukraina d? dang đ??c nh?n ra b?i giai đi?u co ph?n u s?u. No l?n đ?u tien đ??c bi?t đ?n ben ngoai Ukraina vao th? k? 15 khi cac nh?c s? t? Ukraina bi?u di?n tr??c tri?u đinh Ba Lan (sau nay la ? Nga).

M?t s? l??ng l?n cac nh?c s? n?i ti?ng tren th? gi?i đa đ??c đao t?o ho?c sinh ra t?i Ukraina, trong s? đo co nh?ng cai ten n?i ti?ng nh? Dmitry Bortniansky , Sergei Prokofiev , Myroslav Skoryk . Ukraina c?ng co khi đ??c th?a nh?n la trung tam am nh?c c?a đ? qu?c Nga tr??c đay, la n?i co h?c vi?n am nh?c chuyen nghi?p đ?u tien c?a đ? qu?c đ??c m? c?a vao gi?a th? k? 18 va s?n sinh ra nhi?u nh?c s? va nha so?n nh?c ban đ?u. [136]

V? đ?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Bai chi ti?t: V? đ?o Ukraina
V? đ?o Ukraina Hopak .

V? đ?o Ukraina đ? c?p đ?n v? đ?o dan gian truy?n th?ng c?a cac dan t?c Ukraina. Ngay nay, v? đ?o Ukraina ch? y?u đ??c th? hi?n b?i nh?ng gi cac nha dan t?c h?c, cac nha nghien c?u dan gian va cac nha s? h?c khieu v? g?i la "Cac v? đ?o san kh?u-dan gian Ukraina", la s? th? hi?n cach đi?u c?a cac đi?u mua truy?n th?ng va cac chuy?n đ?ng đ?c tr?ng c?a chung, đ??c bien đ?o cho cac bu?i bi?u di?n v? đ?o hoa nh?c. Lo?i hinh ngh? thu?t cach đi?u nay đa th?m vao v?n hoa Ukraina đ?n m?c r?t it hinh th?c v? đ?o truy?n th?ng thu?n tuy c?a Ukraina nao con t?n t?i cho đ?n ngay nay.

V? đ?o Ukraina th??ng đ??c mo t? la tran đ?y n?ng l??ng, nh?p đ? nhanh va mang tinh gi?i tri, cung v?i nh?ng qu? tr?ng Ph?c sinh truy?n th?ng ( pysanky ), no la m?t vi d? đi?n hinh v? v?n hoa Ukraina đ??c cong nh?n va đanh gia cao tren toan th? gi?i.

Bi?u t??ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Bai chi ti?t: Qu?c k? Ukraina va Qu?c huy Ukraina

Qu?c k? Ukraina co hinh ch? nh?t v?i hai mau xanh lam va vang. Cac kho?ng mau co cung hinh th?c va kich th??c b?ng nhau. Mau s?c c?a la c? t??ng tr?ng cho b?u tr?i xanh tren nh?ng canh đ?ng lua mi vang. [137] [138] [139] Qu?c k? đ??c thi?t k? cho h?i ngh? c?a H?i đ?ng Ruthenia T?i cao h?p t?i Lviv vao thang 10 n?m 1848. Mau s?c c?a no d?a tren qu?c huy c?a V??ng qu?c Ruthenia . [140]

Qu?c huy Ukraina co cung mau s?c tren qu?c k? Ukraina : khien mau xanh v?i cay đinh ba mau vang?bi?u t??ng c?a cac b? l?c đong Slav c? đ?i t?ng s?ng t?i Ukraina, sau nay đ??c nh?ng ng??i cai tr? Ruthenia va Kiev Rus' ti?p nh?n.

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ghi chu [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ a b “УКРА?НЦ?” . resource.history.org.ua . L?u tr? b?n g?c ngay 20 thang 10 n?m 2022 . Truy c?p ngay 4 thang 8 n?m 2023 .
  2. ^ “Volodymyr Zelenskyy's Inaugural Address” . L?u tr? b?n g?c ngay 28 thang 1 n?m 2022.
  3. ^ “Volodymyr Zelenskyy initiates the introduction of multiple citizenship for Ukrainians” . L?u tr? b?n g?c ngay 5 thang 8 n?m 2023 . Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2023 .
  4. ^ “Populacja cudzoziemcow w Polsce w czasie COVID-19” . L?u tr? b?n g?c ngay 20 thang 1 n?m 2022 . Truy c?p ngay 20 thang 1 n?m 2022 .
  5. ^ “Census Profile, 2016 Census: Ethnic origin population” . Statistics Canada . 8 thang 2 n?m 2017. L?u tr? b?n g?c ngay 22 thang 4 n?m 2018 . Truy c?p ngay 22 thang 4 n?m 2018 .
  6. ^ “Bevolkerung in Privathaushalten nach Migrationshintergrund im weiteren Sinn nach ausgewahlten Geburtsstaaten” . Statistisches Bundesamt . L?u tr? b?n g?c ngay 20 thang 4 n?m 2019 . Truy c?p ngay 10 thang 2 n?m 2022 .
  7. ^ “Selected Social Characteristics in the United States 2010?2016 American Community Survey 1-Year Estimates” . United States Census Bureau . B?n g?c l?u tr? ngay 14 thang 2 n?m 2020 . Truy c?p ngay 19 thang 11 n?m 2017 .
  8. ^ “Brazil” . The Ukrainian World Congress. L?u tr? b?n g?c ngay 24 thang 4 n?m 2021 . Truy c?p ngay 17 thang 12 n?m 2020 .
  9. ^ “Archived copy” . B?n g?c l?u tr? ngay 4 thang 2 n?m 2019 . Truy c?p ngay 3 thang 2 n?m 2019 . Qu?n ly CS1: b?n l?u tr? la tieu đ? ( lien k?t )
  10. ^ “Ucraini in Italia” . tuttitalia.it(Elaborazioni su dati ISTAT-L'Istituto nazionale di statistica). L?u tr? b?n g?c ngay 7 thang 1 n?m 2019 . Truy c?p ngay 14 thang 2 n?m 2022 .
  11. ^ a b c d e f “Total Migrant stock at mid-year by origin and by major area, region, country or area of destination, 1990?2015” . United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2015). B?n g?c l?u tr? ngay 26 thang 12 n?m 2017 . Truy c?p ngay 22 thang 11 n?m 2017 .
  12. ^ “Inmigracion Ucrania a la Republica Argentina” [Ukrainian immigration to Argentina]. Ucrania.com (b?ng ti?ng Tay Ban Nha). 3 thang 2 n?m 2008. B?n g?c l?u tr? ngay 27 thang 12 n?m 2013.
  13. ^ “La inmigracion Ucrania a la Republica Argentina” [Ukrainian immigration to Argentina]. Ucrania.com (b?ng ti?ng Tay Ban Nha). B?n g?c l?u tr? ngay 7 thang 2 n?m 2005 . Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2007 .
  14. ^ “Poblacion extranjera por Nacionalidad, comunidades, Sexo y Ano. Datos provisionales 2020” . INE . L?u tr? b?n g?c ngay 27 thang 10 n?m 2020 . Truy c?p ngay 9 thang 11 n?m 2020 .
  15. ^ “Romanian 2011 census” (PDF) . edrc.ro. B?n g?c (PDF) l?u tr? ngay 2 thang 8 n?m 2019 . Truy c?p ngay 13 thang 12 n?m 2011 .
  16. ^ Укра?нська д?аспора в Румун?? [Ukrainian diaspora in Romania] (b?ng ti?ng Ukraina). Буковина толерантна. L?u tr? b?n g?c ngay 7 thang 11 n?m 2017 . Truy c?p ngay 5 thang 11 n?m 2017 .
  17. ^ “SODB2021 - Obyvatelia - Zakladne vysledky” . www.scitanie.sk . L?u tr? b?n g?c ngay 31 thang 5 n?m 2022 . Truy c?p ngay 25 thang 8 n?m 2022 .
  18. ^ “SODB2021 - Obyvatelia - Zakladne vysledky” . www.scitanie.sk . L?u tr? b?n g?c ngay 15 thang 7 n?m 2022 . Truy c?p ngay 25 thang 8 n?m 2022 .
  19. ^ “Population and Housing Census in the Republic of Moldova, May 12?25, 2014” . Biroul Na?ional de Statistic? al Republicii Moldova. B?n g?c l?u tr? ngay 14 thang 11 n?m 2017 . Truy c?p ngay 30 thang 9 n?m 2017 .
  20. ^ “Статистический ежегодник 2017” . Министерство экономического развития, Государственная служба статистики Приднестровской Молдавской Республики. B?n g?c l?u tr? ngay 27 thang 9 n?m 2017 . Truy c?p ngay 30 thang 9 n?m 2017 .
  21. ^ “European countries” . Ministry of Foreign Affairs of Ukraine. L?u tr? b?n g?c ngay 26 thang 12 n?m 2018 . Truy c?p ngay 20 thang 11 n?m 2021 .
  22. ^ “Ukraine” . 2 thang 3 n?m 2015. L?u tr? b?n g?c ngay 25 thang 2 n?m 2022 . Truy c?p ngay 10 thang 2 n?m 2022 .
  23. ^ “European countries” . L?u tr? b?n g?c ngay 26 thang 12 n?m 2018 . Truy c?p ngay 8 thang 11 n?m 2017 .
  24. ^ “У Туреччин? п?драхували к?льк?сть укра?нц?в. Цифра вража?” . svitua.com.ua. 20 thang 6 n?m 2017. B?n g?c l?u tr? ngay 22 thang 8 n?m 2019 . Truy c?p ngay 12 thang 10 n?m 2017 .
  25. ^ “Latvijas iedz?vot?ju sadal?jums p?c nacion?l? sast?va un valstisk?s pieder?bas” (PDF) . Latvijas Republikas Iek?lietu ministrijas. Pilson?bas un migr?cijas lietu p?rvalde. B?n g?c (PDF) l?u tr? ngay 25 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 17 thang 5 n?m 2018 .
  26. ^ Australian Government ? Department of Immigration and Border Protection. “Ukrainian Australians” . B?n g?c l?u tr? ngay 16 thang 1 n?m 2014 . Truy c?p ngay 1 thang 10 n?m 2017 .
  27. ^ Ministry of Foreign Affairs of Ukraine. “Asia and Oceania countries” . B?n g?c l?u tr? ngay 20 thang 7 n?m 2019 . Truy c?p ngay 8 thang 11 n?m 2017 .
  28. ^ “Ukrainians Аbroad” . Ministry of Foreign Affairs of Ukraine. B?n g?c l?u tr? ngay 1 thang 10 n?m 2019 . Truy c?p ngay 22 thang 11 n?m 2017 .
  29. ^ “Middle East and Africa” . B?n g?c l?u tr? ngay 1 thang 10 n?m 2019 . Truy c?p ngay 8 thang 11 n?m 2017 .
  30. ^ “Population by ethnic nationality, 1 January, years” . Eesti Statistika. B?n g?c l?u tr? ngay 4 thang 1 n?m 2018 . Truy c?p ngay 28 thang 10 n?m 2017 .
  31. ^ “Censuses of Republic of Azerbaijan 1979, 1989, 1999, 2009” . State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan. L?u tr? b?n g?c ngay 30 thang 11 n?m 2012 . Truy c?p ngay 1 thang 10 n?m 2017 .
  32. ^ “Ethnic composition: 2016 estimation (data for regions)” . Кыргыз Республикасынын Улуттук статистика комитети. L?u tr? b?n g?c ngay 21 thang 3 n?m 2022 . Truy c?p ngay 6 thang 11 n?m 2017 .
  33. ^ “Population at the first day of the quarter by country of origin, ancestry, age, sex, region and time ? Ukraine” . Statistics Denmark. L?u tr? b?n g?c ngay 16 thang 3 n?m 2021 . Truy c?p ngay 27 thang 5 n?m 2018 .
  34. ^ “PARAGUAY” . Ukrainian World Congress. B?n g?c l?u tr? ngay 20 thang 8 n?m 2019 . Truy c?p ngay 10 thang 11 n?m 2017 .
  35. ^ “La cooperacion cultural y humanitaria entre Ucrania y Paraguay” . Ministerio de Relaciones Exteriores de Ucrania. B?n g?c l?u tr? ngay 20 thang 7 n?m 2019 . Truy c?p ngay 10 thang 11 n?m 2017 .
  36. ^ Укра?нц? в Австр?? . Botschaft der Ukraine in der Republik Osterreich. B?n g?c l?u tr? ngay 13 thang 10 n?m 2013 . Truy c?p ngay 5 thang 10 n?m 2017 .
  37. ^ “?вген?й Семенов: "Укра?нська громада в ОАЕ об'?дну?ться, не чекаючи жодних оф?ц?йних статус?в чи заклик?в, ? це ? головне! " ” . chasipodii.net. L?u tr? b?n g?c ngay 16 thang 10 n?m 2017 . Truy c?p ngay 13 thang 10 n?m 2017 .
  38. ^ “Befolkning efter fodelseland, alder, kon och ar” . Statistiska centralbyran. L?u tr? b?n g?c ngay 20 thang 12 n?m 2008 . Truy c?p ngay 25 thang 2 n?m 2020 .
  39. ^ Vukovich, Gabriella (2018). Mikrocenzus 2016 ? 12. Nemzetisegi adatok [ 2016 microcensus ? 12. Ethnic data ] (PDF) . Hungarian Central Statistical Office (b?ng ti?ng Hungary). Budapest. ISBN   978-963-235-542-9 . L?u tr? (PDF) b?n g?c ngay 9 thang 10 n?m 2022 . Truy c?p ngay 9 thang 1 n?m 2019 .
  40. ^ “Our color-all over the world” . State Migration Service of Ukraine and Foundation for assistance to refugees and displaced people "Compassion". B?n g?c l?u tr? ngay 3 thang 10 n?m 2017 . Truy c?p ngay 25 thang 9 n?m 2017 .
  41. ^ “С. А. Макарчук, Етн?чна ?стор?я Укра?ни” . ebk.net.ua. L?u tr? b?n g?c ngay 20 thang 8 n?m 2017 . Truy c?p ngay 2 thang 10 n?m 2017 .
  42. ^ Укра?нц? в Швейцар?? . Botschaft der Ukraine in der Schweizerischen Eidgenossenschaft. B?n g?c l?u tr? ngay 15 thang 7 n?m 2019 . Truy c?p ngay 5 thang 11 n?m 2017 .
  43. ^ “Ukrainians in Finland” . Embassy of Ukraine in the Republic of Finland. B?n g?c l?u tr? ngay 6 thang 9 n?m 2019 . Truy c?p ngay 5 thang 11 n?m 2017 .
  44. ^ “Ukrainian community in Jordan” . Embassy of Ukraine in the Hashemite Kingdom of Jordan. B?n g?c l?u tr? ngay 6 thang 9 n?m 2019 . Truy c?p ngay 12 thang 10 n?m 2017 .
  45. ^ “Cijfers opvang vluchtelingen uit Oekraine in Nederland” . Rijksoverheid. L?u tr? b?n g?c ngay 23 thang 7 n?m 2022 . Truy c?p ngay 12 thang 9 n?m 2023 .
  46. ^ Ukrainians L?u tr? 11 thang 4 2022 t?i Wayback Machine ... Ukrainians are people whose native language is Ukrainian (an objective criterion) whether or not they are nationally conscious, and all those who identify themselves as Ukrainian (a subjective criterion) whether or not they speak Ukrainian ...
  47. ^ “Ukrainian: definition” . Merriam-Webster Online Dictionary . L?u tr? b?n g?c ngay 26 thang 2 n?m 2022 . Truy c?p ngay 15 thang 3 n?m 2016 .
  48. ^ Paul Robert Magosci. “The Rusyn Question” . litopys.org.ua . L?u tr? b?n g?c ngay 18 thang 5 n?m 2019 . Truy c?p ngay 19 thang 6 n?m 2020 .
  49. ^ “Poles and Ruthenians in the Habsburg Monarchy” . habsburger.net . L?u tr? b?n g?c ngay 13 thang 4 n?m 2022 . Truy c?p ngay 19 thang 6 n?m 2020 .
  50. ^ “Rusyn people” . britannica . L?u tr? b?n g?c ngay 9 thang 11 n?m 2021 . Truy c?p ngay 19 thang 6 n?m 2020 .
  51. ^ “The Ukrainian Highlanders: Hutsuls, Boikos, and Lemkos” . People . Encyclopediaofukraine.com. 16 thang 7 n?m 1990. L?u tr? b?n g?c ngay 27 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 . The oldest recorded names used for the Ukrainians are Rusyny, Rusychi, and Rusy (from Rus').
  52. ^ Yermolenko S. Y. (2000). History of the Ukrainian literary language L?u tr? 3 thang 10 2019 t?i Wayback Machine // Potebnia Institute of Linguistics ( NASU ). In Ukrainian
  53. ^ Rusanivsky V. M. (2000). History of the Ukrainian language L?u tr? 9 thang 4 2022 t?i Wayback Machine // Potebnia Institute of Linguistics (NASU). In Ukrainian
  54. ^ Wilson, Andrew. Ukrainian nationalism in the 1990s: a minority faith. Cambridge University Press, 1997.
  55. ^ a b Luchenko, Valentyn (11 thang 2 n?m 2009). Походження назви "Укра?на" [Origin of the name "Ukraine"] (b?ng ti?ng Ukraina). luchenko.com. B?n g?c l?u tr? ngay 9 thang 3 n?m 2016 . Truy c?p ngay 16 thang 3 n?m 2016 .
  56. ^ a b c ?стор?я Укра?ни IX-XVIII ст. Першоджерела та ?нтерпретац?? [History of Ukraine IX-XVIII centuries. Primary Sources and Interpretations] (b?ng ti?ng Ukraina). Litopys.org.ua. L?u tr? b?n g?c ngay 10 thang 12 n?m 2012 . Truy c?p ngay 16 thang 3 n?m 2016 .
  57. ^ a b c Укра?на. Русь. Назви територ?? ? народу [Ukraine. Rus'. Names of territories and nationality]. Encyclopedia of Ukraine ? I (b?ng ti?ng Ukraina). 1 . Litopys.org.ua. 1949. L?u tr? b?n g?c ngay 11 thang 2 n?m 2021 . Truy c?p ngay 16 thang 3 n?m 2016 .
  58. ^ Serhii Plokhy (2008). Ukraine and Russia: Representations of the Past . University of Toronto Press. tr.  139 . ISBN   978-0-8020-9327-1 . Truy c?p ngay 16 thang 3 n?m 2016 .
  59. ^ Kataryna Wolczuk (2001). The Moulding of Ukraine: The Constitutional Politics of State Formation . Central European University Press. tr. 32. ISBN   978-963-9241-25-1 . L?u tr? b?n g?c ngay 10 thang 4 n?m 2023 . Truy c?p ngay 16 thang 3 n?m 2016 .
  60. ^ “All-Ukrainian National Congress” . Encyclopediaofukraine.com. 1984. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 16 thang 3 n?m 2016 .
  61. ^ “Universals of the Central Rada” . Encyclopediaofukraine.com. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  62. ^ Himka, John-Paul (1993). “Ruthenians” . Encyclopediaofukraine.com. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 16 thang 3 n?m 2016 . "A historic name for Ukrainians corresponding to the Ukrainian rusyny"
  63. ^ Lev, Vasyl; Vytanovych, Illia (1993). “Populism, Western Ukrainian” . Encyclopediaofukraine.com. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 16 thang 3 n?m 2016 .
  64. ^ Baranovska N. M. (2012). Актуал?зац?я ?дей автоном?зму та федерал?зму в умовах нац?онально? революц?? 1917?1921 рр. як шлях в?дстоювання державницького розвитку Укра?ни [Actualization of ideas of autonomy and federalism in the conditions of the national revolution of 1917?1921 as a path to defending the development of the statehood of Ukraine] (PDF) (b?ng ti?ng Ukraina). Lviv Polytechnic National University. B?n g?c (PDF) l?u tr? ngay 19 thang 12 n?m 2013 . Truy c?p ngay 15 thang 3 n?m 2016 .
  65. ^ “Ukrainians and the Ukrainian Language” . Encyclopediaofukraine.com. 1990. L?u tr? b?n g?c ngay 27 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 16 thang 3 n?m 2016 .
  66. ^ a b “З Енциклопед?? Укра?нознавства; Назва "Укра?на " ” . Litopys.org.ua. L?u tr? b?n g?c ngay 11 thang 2 n?m 2021 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  67. ^ Vasmer, Max (1953?1958). Russisches etymologisches Worterbuch (b?ng ti?ng đ?c). 1?3 . Heidelberg : Winter. ; Russian translation: Fasmer, Maks (1964?1973). ?timologi?eskij slovar' russkogo jazyka . 1?4 . transl. Oleg N. Truba?ev. Moscow: Progress. L?u tr? b?n g?c ngay 19 thang 9 n?m 2020 . Truy c?p ngay 31 thang 10 n?m 2011 .
  68. ^ “Ф.А. Гайда. От Рязани и Москвы до Закарпатья. Происхождение и употребление слова "украинцы" // Родина. 2011. № 1. С. 82?85” . Edrus.org. B?n g?c l?u tr? ngay 23 thang 9 n?m 2015 . Truy c?p ngay 30 thang 10 n?m 2012 .
  69. ^ “Укра?на" ? це не "окра?на” . Litopys.org.ua. L?u tr? b?n g?c ngay 16 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  70. ^ a b “Struggle for Independence (1917?20)” . Encyclopediaofukraine.com. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  71. ^ Mace, James (1993). “Ukrainization” . Encyclopedia of Ukraine. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 16 thang 3 n?m 2016 .
  72. ^ Ethnic composition of the population of the Russian Federation L?u tr? 5 thang 1 2016 t?i Wayback Machine / Information materials on the final results of the 2010 Russian census L?u tr? 22 thang 3 2014 t?i Wayback Machine (ti?ng Nga)
  73. ^ “Ukrainians” . Encyclopediaofukraine.com. 16 thang 7 n?m 1990. L?u tr? b?n g?c ngay 7 thang 1 n?m 2019 . Truy c?p ngay 30 thang 10 n?m 2012 . in: Roman Senkus et al. (eds.), The Internet Encyclopedia of Ukraine , revised and updated content based on the five-volume Encyclopedia of Ukraine (University of Toronto Press, 1984?93) edited by Volodymyr Kubijovyc (vols. 1?2) and Danylo Husar Struk (vols. 3?5). Canadian Institute of Ukrainian Studies (CIUS) (University of Alberta/University of Toronto).
  74. ^ Ukrainians in Russia's Far East try to maintain community life L?u tr? 4 thang 3 2016 t?i Wayback Machine . The Ukrainian Weekly . 4 May 2003.
  75. ^ “Why ethnopolitics doesn't work in Ukraine” . al-Jazeera . 9 thang 4 n?m 2019. L?u tr? b?n g?c ngay 18 thang 4 n?m 2020 . Truy c?p ngay 21 thang 7 n?m 2019 .
  76. ^ “Przynale?no?? narodowo-etniczna ludno?ci ? wyniki spisu ludno?ci i mieszka? 2011. Materiał na konferencj? prasow? w dniu 29. 01. 2013” (PDF) . stat.gov.pl . Central Statistical Office of Poland . tr. 3. L?u tr? (PDF) b?n g?c ngay 15 thang 5 n?m 2020 . Truy c?p ngay 19 thang 6 n?m 2017 .
  77. ^ “The migration of Ukrainians in times of crisis” . 19 thang 10 n?m 2015. L?u tr? b?n g?c ngay 13 thang 4 n?m 2022 . Truy c?p ngay 18 thang 6 n?m 2017 .
  78. ^ “There is almost as many Ukrainian immigrants in Poland as 2015 refugees in Europe. r/europe” . reddit . 22 thang 12 n?m 2015. L?u tr? b?n g?c ngay 8 thang 4 n?m 2022 . Truy c?p ngay 18 thang 6 n?m 2017 .
  79. ^ “Over 1.2 million Ukrainians working in Poland” . praca.interia.pl . L?u tr? b?n g?c ngay 2 thang 1 n?m 2020 . Truy c?p ngay 20 thang 6 n?m 2017 .
  80. ^ “Poland Can't Get Enough of Ukrainian Migrants” . Bloomberg L.P. 6 thang 3 n?m 2017. L?u tr? b?n g?c ngay 16 thang 11 n?m 2017 . Truy c?p ngay 20 thang 6 n?m 2017 .
  81. ^ “See map: Ukrainians: World Distribution” . Encyclopedia of Ukraine . L?u tr? b?n g?c ngay 17 thang 9 n?m 2020 . Truy c?p ngay 30 thang 10 n?m 2012 .
  82. ^ “UWC continually and diligently defends the interests of over 20 million Ukrainians” . Ukrainian Canadian Congress . 25 thang 5 n?m 2010. L?u tr? b?n g?c ngay 25 thang 12 n?m 2018 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  83. ^ “Ukrainian diaspora abroad makes up over 20 million” . Ukrinform.ua. 28 thang 8 n?m 2009. B?n g?c l?u tr? ngay 5 thang 1 n?m 2012 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  84. ^ “20 million Ukrainians live in 46 different countries of the world” . Ukraine-travel-advisor.com. 5 thang 12 n?m 2001. B?n g?c l?u tr? ngay 29 thang 3 n?m 2007 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  85. ^ So sanh: Volodymyr Kubijovyc; Danylo Husar Struk bien t?p (1990). “Ukrainians” . Archived copy . Encyclopedia of Ukraine . Canadian Institute of Ukrainian Studies (CIUS) (University of Alberta/University of Toronto). L?u tr? b?n g?c ngay 7 thang 1 n?m 2019 . Truy c?p ngay 10 thang 11 n?m 2009 . From the 7th century AD on, proto-Ukrainian tribes are known to have inhabited Ukrainian territory: the Volhynians, Derevlianians, Polianians, and Siverianians and the less significant Ulychians, Tivertsians, and White Croatians. Qu?n ly CS1: b?n l?u tr? la tieu đ? ( lien k?t )
  86. ^ “Polianians (poliany)” . Encyclopediaofukraine.com. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  87. ^ Zhukovsky, Arkadii. “Varangians” . Encyclopediaofukraine.com. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 . ...Varangians assimilated rapidly with the local population.
  88. ^ “Kyivan Rus ' ” . www.encyclopediaofukraine.com . 1988. L?u tr? b?n g?c ngay 26 thang 3 n?m 2023 . Truy c?p ngay 1 thang 4 n?m 2023 . According to some sources, the first Varangian rulers of Rus' were Askold and Dyr.
  89. ^ Ihor Lysyj (10 thang 7 n?m 2005). “The Viking "drakkar" and the Kozak "chaika " ” . The Ukrainian Weekly . Parsippany, New Jersey. B?n g?c l?u tr? ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  90. ^ Andriy Pyrohiv (1998). “Vikings and the Lavra Monastery” . Wumag.kiev.ua. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 9 n?m 2012 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  91. ^ Serhy Yekelchyk (2004). Stalin's Empire of Memory: Russian-Ukrainian Relations in the Soviet Historical Imagination . University of Toronto Press. tr. 94. ISBN   978-0-8020-8808-6 . L?u tr? b?n g?c ngay 10 thang 4 n?m 2023 . Truy c?p ngay 19 thang 3 n?m 2016 .
  92. ^ a b Haak, Wolfgang; Lazaridis, Iosif; Patterson, Nick; Rohland, Nadin; Mallick, Swapan; Llamas, Bastien; Brandt, Guido; Nordenfelt, Susanne; Harney, Eadaoin; Stewardson, Kristin; Fu, Qiaomei (11 thang 6 n?m 2015). “Massive migration from the steppe was a source for Indo-European languages in Europe” . Nature . 522 (7555): 207?211. arXiv : 1502.02783 . Bibcode : 2015Natur.522..207H . doi : 10.1038/nature14317 . ISSN   0028-0836 . PMC   5048219 . PMID   25731166 .
  93. ^ Posth, C., Yu, H., Ghalichi, A. (2023). “Palaeogenomics of Upper Palaeolithic to Neolithic European hunter-gatherers” . Nature . 615 (2 March 2023): 117?126. Bibcode : 2023Natur.615..117P . doi : 10.1038/s41586-023-05726-0 . PMC   9977688 . PMID   36859578 . Qu?n ly CS1: nhi?u ten: danh sach tac gi? ( lien k?t )
  94. ^ Gibbons, Ann (21 thang 2 n?m 2017). “Thousands of horsemen may have swept into Bronze Age Europe, transforming the local population” . Science . L?u tr? b?n g?c ngay 25 thang 9 n?m 2022 . Truy c?p ngay 25 thang 3 n?m 2023 .
  95. ^ Oleksyk, Taras K; Wolfsberger, Walter W; Weber, Alexandra M; Shchubelka, Khrystyna; Oleksyk, Olga; Levchuk, Olga; Patrus, Alla; Lazar, Nelya; Castro-Marquez, Stephanie O; Hasynets, Yaroslava; Boldyzhar, Patricia; Neymet, Mikhailo; Urbanovych, Alina; Stakhovska, Viktoriya; Malyar, Kateryna; Chervyakova, Svitlana; Podoroha, Olena; Kovalchuk, Natalia; Rodriguez-Flores, Juan L; Zhou, Weichen; Medley, Sarah; Battistuzzi, Fabia; Liu, Ryan; Hou, Yong; Chen, Siru; Yang, Huanming; Yeager, Meredith; Dean, Michael; Mills, Ryan; Smolanka, Volodymyr (2021). “Genome diversity in Ukraine” . GigaScience . 10 (1). doi : 10.1093/gigascience/giaa159 . PMC   7804371 . PMID   33438729 . L?u tr? b?n g?c ngay 12 thang 3 n?m 2022 . Truy c?p ngay 17 thang 1 n?m 2021 .
  96. ^ Kushniarevich A, Utevska O (2015) "Genetic Heritage of the Balto-Slavic Speaking Populations: A Synthesis of Autosomal, Mitochondrial and Y-Chromosomal Data"
  97. ^ Di Luca, F.; Giacomo, F.; Benincasa, T.; Popa, L.O.; Banyko, J.; Kracmarova, A.; Malaspina, P.; Novelletto, A.; Brdicka, R. (2006). “Y-chromosomal variation in the Czech Republic” (PDF) . American Journal of Physical Anthropology . 132 (1): 132?139. doi : 10.1002/ajpa.20500 . hdl : 2108/35058 . PMID   17078035 . Truy c?p ngay 16 thang 3 n?m 2016 .
  98. ^ Utevska, O. M.; Chukhraeva, M. I.; Agdzhoyan, A. T.; Atramentova, L. A.; Balanovska, E. V.; Balanovsky, O. P. (21 thang 9 n?m 2015). “Populations of Transcarpathia and Bukovina on the genetic landscape of surrounding regions” (PDF) . Visnyk of Dnipropetrovsk University. Biology, Medicine . 6 (2): 133?140. doi : 10.15421/021524 . L?u tr? (PDF) b?n g?c ngay 24 thang 2 n?m 2021 . Truy c?p ngay 22 thang 10 n?m 2016 .
  99. ^ Semino O.; Passarino G.; Oefner P.J.; Lin A.A.; Arbuzova S.; Beckman L.E.; De Benedictis G.; Francalacci P.; Kouvatsi A.; Limborska S.; Marcikiae M.; Mika A.; Mika B.; Primorac D.; Santachiara-Benerecetti A.S.; Cavalli-Sforza L.L.; Underhill P.A. (2000). “The Genetic Legacy of Paleolithic Homo sapiens sapiens in Extant Europeans: A Y Chromosome Perspective”. Science . 290 (5494): 1155?1159. Bibcode : 2000Sci...290.1155S . doi : 10.1126/science.290.5494.1155 . PMID   11073453 .
  100. ^ Alexander Varzari, "Population History of the Dniester-Carpathians: Evidence from Alu Insertion and Y-Chromosome Polymorphisms" (2006)
  101. ^ Marijana Peri?i? et al. 2005, High-Resolution Phylogenetic Analysis of Southeastern Europe Traces Major Episodes of Paternal Gene Flow Among Slavic Populations.
  102. ^ Kharkov, V. N.; Stepanov, V. A.; Borinskaya, S. A.; Kozhekbaeva, Zh. M.; Gusar, V. A.; Grechanina, E. Ya.; Puzyrev, V. P.; Khusnutdinova, E. K.; Yankovsky, N. K. (1 thang 3 n?m 2004). “Gene Pool Structure of Eastern Ukrainians as Inferred from the Y-Chromosome Haplogroups”. Russian Journal of Genetics . 40 (3): 326?331. doi : 10.1023/B:RUGE.0000021635.80528.2f . S2CID   25907265 .
  103. ^ “A Ukrainian ethnic group which until 1946 lived in the most western part of Ukraine ? Hutsuls” . Encyclopediaofukraine.com. 7 thang 1 n?m 1919. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  104. ^ “A Ukrainian ethnic group which until 1946 lived in the most western part of Ukraine ? Lemkos” . Encyclopediaofukraine.com. 16 thang 8 n?m 1945. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  105. ^ “Grand prince of Kyiv from 1019; son of Grand Prince Volodymyr the Great and Princess Rohnida of Polatsk” . Encyclopediaofukraine.com. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  106. ^ “The first state to arise among the Eastern Slavs” . Encyclopediaofukraine.com. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  107. ^ “A state founded in 1199 by Roman Mstyslavych, the prince of Volhynia from 1170, who united Galicia and Volhynia under his rule” . Encyclopediaofukraine.com. L?u tr? b?n g?c ngay 4 thang 3 n?m 2016 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  108. ^ “The disintegration of Ukrainian statehood and general decline ? Ruina” . Encyclopediaofukraine.com. L?u tr? b?n g?c ngay 16 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  109. ^ Ukraine, Orest Subtelny, page 152, 2000
  110. ^ " Ukraine remembers famine horror L?u tr? 31 thang 7 2012 t?i Wayback Machine ". BBC News. 24 November 2007.
  111. ^ France Mesle et Jacques Vallin avec des contributions de Vladimir Shkolnikov, Serhii Pyrozhkov et Serguei Adamets, Mortalite et cause de deces en Ukraine au XX siecle L?u tr? 13 thang 6 2018 t?i Wayback Machine p.28, see also France Mesle, Gilles Pison, Jacques Vallin France-Ukraine: Demographic Twins Separated by History L?u tr? 17 thang 9 2018 t?i Wayback Machine , Population and societies , N°413, juin 2005
  112. ^ Jacques Vallin, France Mesle, Serguei Adamets, Serhii Pyrozhkov, A New Estimate of Ukrainian Population Losses during the Crises of the 1930s and 1940s L?u tr? 23 thang 3 2022 t?i Wayback Machine , Population Studies , Vol. 56, No. 3. (November 2002), pp. 249?264
  113. ^ Kulchytsky, Stanislav (23?29 November 2002). Сколько нас погибло от Голодомора 1933 года? [How many of us died from Holodomor in 1933?]. Zerkalo Nedeli (b?ng ti?ng Nga). B?n g?c l?u tr? ngay 28 thang 11 n?m 2006.
    Kulchytsky, Stanislav (23?29 November 2002). Ск?льки нас загинуло п?д Голодомору 1933 року? [How many of us died during the Holodomor 1933?]. Zerkalo Nedeli (b?ng ti?ng Ukraina). B?n g?c l?u tr? ngay 1 thang 2 n?m 2003.
  114. ^ Rosefielde, Steven. "Excess Mortality in the Soviet Union: A Reconsideration of the Demographic Consequences of Forced Industrialization, 1929?1949." Soviet Studies 35 (July 1983): 385?409
  115. ^ Peter Finn, Aftermath of a Soviet Famine L?u tr? 21 thang 10 2014 t?i Wayback Machine , The Washington Post , 27 April 2008, "There are no exact figures on how many died. Modern historians place the number between 2.5 million and 3.5 million. Yushchenko and others have said at least 10 million were killed."
  116. ^ "Латв?я визнала Голодомор ?еноцидом" L?u tr? 19 thang 8 2015 t?i Wayback Machine
  117. ^ “Ukrainian National Republic” . Encyclopediaofukraine.com. 1993. L?u tr? b?n g?c ngay 11 thang 2 n?m 2021 . Truy c?p ngay 15 thang 3 n?m 2016 .
  118. ^ “Famine-Genocide of 1932?3 (Голодомор; Holodomor)” . Encyclopediaofukraine.com. 7 thang 8 n?m 1932. L?u tr? b?n g?c ngay 16 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  119. ^ “Development of modern Ukrainian national consciousness” . Encyclopediaofukraine.com. 16 thang 7 n?m 1990. L?u tr? b?n g?c ngay 7 thang 1 n?m 2019 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  120. ^ Олександр Lytvynenko, Oleksandr; Yakymenko, Yuriy (19 thang 5 n?m 2008). “Russian-Speaking Citizens of Ukraine: "Imaginary Society" as it is” . Razumkov Centre. B?n g?c l?u tr? ngay 19 thang 3 n?m 2016 . Truy c?p ngay 15 thang 3 n?m 2016 .
  121. ^ “Viewed from a historical perspective, Ukrainians are people whose native language is Ukrainian” . Encyclopediaofukraine.com. 16 thang 7 n?m 1990. L?u tr? b?n g?c ngay 7 thang 1 n?m 2019 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  122. ^ “Ukrainian nationality on the Western European model (e.g., by Vyacheslav Lypynsky) were unsuccessful until the 1990s” . Encyclopediaofukraine.com. 16 thang 7 n?m 1990. L?u tr? b?n g?c ngay 7 thang 1 n?m 2019 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  123. ^ “Ethnic Self-Identification in Ukraine” . B?n g?c l?u tr? ngay 23 thang 6 n?m 2011 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 – qua Find Articles.
  124. ^ “Ukrainian language” . Encyclopædia Britannica . L?u tr? b?n g?c ngay 12 thang 4 n?m 2022 . Truy c?p ngay 15 thang 3 n?m 2016 .
  125. ^ Russia's Language Could Be Ticket in for Migrants L?u tr? 4 thang 9 2017 t?i Wayback Machine A large portion of Ukrainians speak Russian
  126. ^ Khmelko, V. (2004). Л?нгво-етн?чна структура Укра?ни: Рег?ональн? особливост? та тенденц?? зм?н за року незалежност? [Linguo-Ethnic structure of Ukraine: Regional features and tendencies to changes post-independence] (PDF) (b?ng ti?ng Ukraina). Kyiv International Institute of Sociology. L?u tr? (PDF) b?n g?c ngay 14 thang 10 n?m 2019 . Truy c?p ngay 15 thang 3 n?m 2016 .
  127. ^ Про к?льк?сть та склад населення Укра?ни за п?дсумками Всеукра?нського перепису населення 2001 року [About the number and composition of the population of Ukraine from the results Census of 2001] (b?ng ti?ng Ukraina). Ukrcensus.gov.ua. 2003. B?n g?c l?u tr? ngay 30 thang 11 n?m 2010 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  128. ^ “The language composition of the population of Ukraine according to the nationwide census 2001” . State Statistics Committee of Ukraine . 2003. B?n g?c l?u tr? ngay 1 thang 11 n?m 2004.
  129. ^ “Religious Belief and National Belonging in Central and Eastern Europe” . Pew Research Center's Religion & Public Life Project . 10 thang 5 n?m 2017. L?u tr? b?n g?c ngay 10 thang 5 n?m 2017 . Truy c?p ngay 21 thang 11 n?m 2020 .
  130. ^ “Orthodox Christianity in the 21st Century” . Pew Research Center's Religion & Public Life Project . 10 thang 11 n?m 2017. L?u tr? b?n g?c ngay 25 thang 1 n?m 2021 . Truy c?p ngay 21 thang 11 n?m 2020 .
  131. ^ Adrian Ivakhiv. In Search of Deeper Identities: Neopaganism and Native Faith in Contemporary Ukraine L?u tr? 14 thang 8 2021 t?i Wayback Machine . Nova Religio , 2005.
  132. ^ Центр, Разумков. “Конфес?йна та церковна належн?сть громадян Укра?ни (с?чень 2020р. соц?олог?я)” . razumkov.org.ua . L?u tr? b?n g?c ngay 31 thang 7 n?m 2021 . Truy c?p ngay 25 thang 5 n?m 2021 .
  133. ^ a b Рел?г?я, Церква, сусп?льство ? держава: два роки п?сля Майдану [ Religion, Church, Society and State: Two Years after Maidan ] (PDF) (b?ng ti?ng Ukraina), Kyiv: Razumkov Center in collaboration with the All-Ukrainian Council of Churches, 26 thang 5 n?m 2016, tr. 22, 27, 29, 31, B?n g?c (PDF) l?u tr? ngay 22 thang 4 n?m 2017 , truy c?p ngay 28 thang 4 n?m 2017
  134. ^ “Ukrainian Music Elements” . Canadian Institute of Ukrainian Studies . 2001. L?u tr? b?n g?c ngay 1 thang 11 n?m 2020 . Truy c?p ngay 19 thang 11 n?m 2012 .
  135. ^ “Ukrainian Wandering Bards: Kobzars, Bandurysts, and Lirnyks” . Canadian Institute of Ukrainian Studies. 2001. L?u tr? b?n g?c ngay 17 thang 9 n?m 2020 . Truy c?p ngay 15 thang 3 n?m 2016 . The artistic tradition of Ukrainian wandering bards, the kobzars (kobza players), bandurysts (bandura players), and lirnyks (lira players) is one of the most distinctive elements of Ukraine's cultural heritage.
  136. ^ “Ukraine is the rarely acknowledged musical heartland of the former Russian Empire” . National Geographic Society . 2012. B?n g?c l?u tr? ngay 15 thang 5 n?m 2011.
  137. ^ “Government portal- State symbols of Ukraine” . Kmu.gov.ua. 24 thang 10 n?m 2012. L?u tr? b?n g?c ngay 9 thang 10 n?m 2016 . Truy c?p ngay 2 thang 11 n?m 2012 .
  138. ^ Whitney Smith. “Flag of Ukraine” . Encyclopædia Britannica . L?u tr? b?n g?c ngay 7 thang 4 n?m 2022 . Truy c?p ngay 15 thang 3 n?m 2016 .
  139. ^ “Flag of Ukraine” . The World Factbook . B?n g?c l?u tr? ngay 13 thang 6 n?m 2007.
  140. ^ Weeks, Andrew (29 thang 12 n?m 2012). “Ukraine ? History of the Flag” . Crwflags.com. L?u tr? b?n g?c ngay 20 thang 9 n?m 2020 . Truy c?p ngay 15 thang 3 n?m 2016 .

Ngu?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ?c them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

B?n m?u:Cac dan t?c Slav

L?y t? “ https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ng??i_Ukraina&oldid=70761475 ”