Gregorio XIII
(
ti?ng Latinh
:
Gregorius XIII
,
ti?ng Anh
:
Gregory XIII
) la v?
giao hoang
th? 226 c?a
Giao h?i Cong giao Roma
. Theo nien giam Toa Thanh n?m 1806 thi ong đ?c c? Giao hoang n?m 1572 va ? ngoi Giao hoang trong 12 n?m 10 thang 28 ngay
[1]
. Nien giam Toa Thanh n?m 2003 xac đ?nh ong đ?c c? Giao hoang ngay 13 thang 5 n?m 1572, đ?ng quang ngay 25 thang 5 n?m 1572 va ngay k?t thuc tri?u đ?i c?a ong la ngay 10 thang 4 n?m 1585. Giao hoang Gregorio XIII g?n li?n v?i s? ra đ?i c?a
l?ch Gregory
.
Tr??c khi thanh giao hoang
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Giao hoang Gregorius XIII sinh t?i Bologna ngay 7 thang 1 n?m 1502 v?i ten th?t la Ugo Boncompagni. Ong đa co m?t con trai ngoai gia thu tr??c khi ong tr? thanh gi?i ch?c c?a toa thanh.
[2]
Sau khi h?c giao lu?t va lu?t dan s? ? đ?i h?c Bologne, ong vao giao tri?u Roma n?m 1539. Phaolo III đa giao cho ong cac ch?c v? th?o v?n th? c?a V?n phong ch??ng ?n toa thanh va th?m trinh vien c?a Toa an t?i cao phap vi?n Toa thanh.
N?m 1545, ong tham d? cong đ?ng Trento v?i t? cach la lu?t gia. N?m 1558, ong đ??c b? nhi?m lam Giam m?c va ph?i đ??c th? phong linh m?c tr??c. N?m 1566, ong đ??c b? nhi?m lam th? ky phong đo?n s?c Giao hoang.
Ong đ??c b?u lam Giao hoang khi đ?c Pio V qua đ?i vao n?m 1572. đay la m?t trong nh?ng c? m?t vi?n ng?n nh?t ch? keo dai co 1 ngay.
Ong la m?t nha c?i cach n?i ti?ng.
Ong cho m? cac ch?ng vi?n ? Vienna, Prague, Gratz va Nh?t B?n. Gregorius đ?c bi?t quan tam đ?n vi?c thi?t l?p ch?ng vi?n va đ?i h?c cong giao. Collegium Romanum va Collegium Germanicum do thanh Inhaxu Loyola va thanh Phanxico Borgia sang l?p nay đ??c Giao hoang b?o tr? va ban nhi?u đ?c an.
Rieng Collegium Romanum đ??c bi?n thanh h?c vi?n qu?c t?, mang ten đ?i h?c Gregoriana (1582), n?i co nhi?u v? giao s? danh ti?ng đ??c c? đ?n d?y va c?ng la n?i nhi?u sinh vien ?u tu t? cac n??c đ??c đao t?o.
đ? ti?p t?c th?c hi?n cong cu?c c?i cach, Giao hoang Gregorius III yeu c?u cac Giam m?c ph?i gi? lu?t nhi?m s? va c?t đ?t nhi?u kham s? th??ng tr?c ben cac chinh quy?n ? nhi?u qu?c gia nh?m ki?m soat vi?c th?c thi cac s?c l?nh cong đ?ng.
đ?i v?i anh em đong ph??ng, ong cho thi?t l?p ?y ban đ?c trach vi?c ti?p xuc va keu m?i h? tr? v? "đoan chien duy nh?t". Trong cong cu?c Ph?c h?ng, Gregorius đa đ?t đ??c nhi?u thanh cong nh?ng ong g?p th?t b?i trong cong tac ngo?i giao ch?ng H?i giao va Anh giao. Ong c?ng đa cong b? cu?n Martyrologium (H?nh cac thanh t? đ?o).
N?m 1576, Giao hoang Gregorius XIII cho thi?t l?p giao ph?n Trung Hoa, g?m c? Nh?t B?n va đang ngoai Vi?t Nam, toa Giam m?c đ?t ? Macao. H?c vi?n tan tong (danh rieng cho nh?ng ng??i Do thai giao va H?i giao tr? l?i). Ong t?ng m?t khu nha cho Collegium Romanum (h?c vi?n Roma) do cac tu s? Dong Ten đi?u khi?n.
N?m 1579, ong c? cha D.de Salazar dong đa minh lam Giam m?c tien kh?i ? Philippin. đ?c bi?t, ten tu?i c?a ong g?n li?n v?i vi?c c?i cach l?ch chung th? gi?i. Ngay 24 thang 2 n?m 1582 (v?n đang dung l?ch Julius), đ?c Gregorio XIII s?a l?i
l?ch c?
b?ng cach b?t m??i ngay c?a l?ch c? vao thang 10 c?a n?m đo, l?y ngay sau ngay th? n?m mung 4 thang 10, la ngay th? sau 15-10-1582, va thay đ?i cach tinh
n?m nhu?n
cho phu h?p v?i n?m m?t tr?i, đ? mua mang đ??c chinh xac. L?ch m?i đ??c g?i la
L?ch Gregorius
. đ?y c?ng la cong vi?c n?m trong ch? tr??ng c?i cach n?m ph?ng v? cho phu h?p v?i n?m dan s?. Vi?c b? tuc cu?n Danh l?c t? đ?o (Martyrologe) đ??c trao cho h?ng y Sirleti th?c hi?n.
N?m thanh 1575 đ??c c? hanh d??i tri?u đ?c Gregory XIII (1572-1585). đay la N?m Thanh đ?u tien đ??c t? ch?c sau Cong đ?ng Trent (1543-1563) nh?m th?c hi?n cac c?i cach trong Giao h?i.
K? t? 1573, Toa Thanh co l?nh cho cac ch? quan tr? khong đ??c t?ng gia. M?t s? con đ??ng m?i đ??c lam đ? t?o đi?u ki?n d? dang cho khach hanh h??ng. Co tren 300.000 ng??i t? kh?p chau Au v? Roma trong N?m Thanh 1575.
Ong xay d?ng tren đ?i Quirinal m?t cung đi?n cung ten.
Ong đa b? nhi?m lam h?ng y trong cung m?t đ?t cac h?ng y ngay 12 thang 12 n?m 1583, t?c cac Giao hoang t??ng lai Urbano VII, Gregorio XIV, Innocente IX va Leo XI; t?t c? cac v? nay đ?u co m?t tri?u đ?i r?t ng?n.
Ong đa c? hanh l? Mi-sa tr?ng th?, kem theo s? c?m t? va vui ch?i, đ? m?ng cu?c tan sat St-Barthelemy; thuc gi?c vua Philippe II khai chi?n v?i n??c Anh.
Ch? Trich
Giao hoang Gregorius XIII, la ng??i tan d??ng cu?c tan sat đ?m mau nh?ng ng??i theo đ?o
Tin Lanh
?
Paris
trong ngay L?
Bartholomew
n?m 1572.
- 265 đ?c Giao hoang, Thien H?u Nguy?n Thanh Th?ng, Nha xu?t b?n V?n hoa Thong tin, xu?t b?n thang 5 n?m 2009.
- Cac v? Giao hoang c?a giao h?i toan c?u, h?i đ?ng Giam m?c Vi?t Nam
[1]
L?u tr?
2009-12-14 t?i
Wayback Machine
- Tom l??c ti?u s? cac đ?c Giao hoang, đa N?ng 2003,Jos. TVT chuy?n ng? t? Ti?ng Anh.
- L?ch s? đ?o Thien Chua, Jean ? Baptiste Duroselle va Jean ? Marie Mayeur. B? sach gi?i thi?u nh?ng ki?n th?c th?i đ?i: Que sais-je? Toi bi?t gi? Ng??i d?ch: Tr?n Chi đ?o, Nha xu?t b?n Th? gi?i thang 4/2004.
- Cu?c l? hanh đ?c tin, l?ch s? Giao h?i Cong giao, Lm Phanxico X. đao Trung Hi?u OP Hi?u đinh thang 9/2006, đa Minh Vi?t Nam, T?nh dong N? v??ng cac thanh t? đ?o.
- L?ch s? Giao h?i Cong giao, Linh m?c O.P Bui đ?c Sinh ? giao s? s? h?c, T?p I va II, Nha xu?t b?n Chan Ly, Gi?y phep s?: 2386 BTT/PHNT Sai Gon ngay 28 thang 7 n?m 1972.
|
---|
|
Th? k? 1-4
| |
---|
Th? k? 5-8
| |
---|
Th? k? 9-12
| |
---|
Th? k? 13-16
| |
---|
Th? k? 17-20
| |
---|
Th? k? 21-nay
| |
---|
|