Urugvai

Paivnouzmai?en Urugvain Tazovaldkund
Republica Oriental del Uruguay
Flag ;	Valdkundznam ;
Palidn	Montevideo
Elajiden lugu ( 2018 )	3,369,299 ristitud
Pind	176,215 km²
Kel'	ispanijan
Valdkundan pamez'	Luis Al'berto Lakal'je Pou
Paministr	ei ole
Religii	hristanuskond , ateizm
Valut	urugvain peso (UYU)
Internet-domen	.uy
Telefonkod	+598
Aigvo	UTC ?3

Urugvai ( isp .: Uruguay ), tauz' oficialine nimi ? Paivnouzmai?en Urugvain Tazovaldkund ( isp .: Republica Oriental del Uruguay ), om valdkund Suviamerikas , Atlanti?en valdmeren randpolel. Palidn da kaiki? suremb lidn om Montevideo .

Istorii [ vajehta | vajehtada tekst ]

Vn 1825 25. paival elokud Urugvai tedi?toiti i?eze ripmatomudes Brazilijaspai .

Valdkundan ezmaine Konstitucii ( isp .: Constitucion ) oli olmas vll 1830?1918 vn 1829 versijan jal'ghe. Jal'gmaine sei?emenz' lugul Konstitucii ^[2]^[3] om vages vspai 1966 voziden 1989, 1994, 1996 da 2004 vajehtusidenke.

Geografi?ed andmused [ vajehta | vajehtada tekst ]

Urugvai om mavaldkundrounoi? Argentinanke paivlaskmas (rounan piduz ? 579 km) da Brazilijanke pohjoi?paivnouzmas (985 km). Uhthine marounoiden piduz om 1564 km. Atlanti?en valdmeren randanpird ? 660 km. Valdkundan pind om 176 215 km².

Reljef om kukhikaz, tazo laz mererandi?tod. Kaiki? korktemb ?okkoim om Katedral' -magi (514 m).

Klimat om valdmerine subtropine .

Londuseli?ed varad oma vaghine mahuz , kala , gidroenergii , erased mineralad . Omalui?ed ottas territorijan sei?eme uhesandest, mec ? kumnendest.

Politine sistem [ vajehta | vajehtada tekst ]

Ohjandusen form om unitarine konstitucine prezidentine tazovaldkund ajiden partijoiden sistemanke. Valdkundan pamez' om prezident ( isp .: Presidente de la Republica Oriental del Uruguay ). Kaik rahvaz vali?eb handast videks vodeks, kahtenden strokun jal'geten voimuseta. Prezident om ohjastusen-ki pamez'. Han, varaprezident i 13 ministrad uhtnedas valdkundan ohjastusen i?tundoihe. Prezident paneb radsijha kaikid ministrid.

Parlament om kaks'kodine Pasuim ( isp .: Asamblea General ). Ulakodi om Senatoriden Kodi (Senat, isp.: Camara de Senadores ) 30 valitud uhtnijanke, valdkundan varaprezidentanke ezimeheks. Alakodi om Deputatoiden Kodi (isp.: Camara de Diputados ) 99 ezitajanke. Kaik rahvaz vali?eb parlamentan uhtnijoid videks vodeks.

Urugvain jargenduseli?ed pavali?endad oliba vn 2019 27. paival redukud, valitihe parlamentan kodid i prezidentad. Anestadihe prezidentad kahtendes turas vn 2019 24. paival kul'mkud. Luis Al'berto Lakal'je Pou sai vagestust (50,79% anid, hanen tat oli valdkundan prezidentan vll 1990?1995), radab prezidentan vs 2020 kevaz'kun 1. paivaspai. Varaprezident om Beatris Arhimon si?-?o aigaspai. Edeline prezident (1. kevaz'ku 2015 ? 29. uhoku 2020) om Tabare Vaskes (sai 56,63% vali?endoil), se oli hanen kahtenz' strok (uhtenz' strok oli vozil 2005?2010).

Administrativi?-territorialine jagand [ vajehta | vajehtada tekst ]

Kacu kirjutuz: Urugvain administrativi?-territorialine jagand .

Urugvai jagase 19 agjaks (departamentaks, uks'lugu isp .: departamento ), ned alajagasoi? 89 municipali?eks uhtnikaks (uks'lugu isp.: municipio ).

Elajad [ vajehta | vajehtada tekst ]

Urugvai? eladas urugvajalai?ed . Vn 2011 valdkundan rahvahanlugemi?en modhe elajiden lugu oli 3 286 314 ristitud ^[4]. Kaiki? suremb ristiti?t om nugud'.

Augoti?libundan modhe (2011): evropalai?ed (Ispanijaspai, Italijaspai dai Francijaspai tobjimalaz) ? 87,7%, afrikalai?ed ? 4,6%, indejalai?ed ? 2,4%, toi?enke augoti?libundanke ? 0,3%, marhapanendata ? 5,0%.

Uskondan modhe (2006): riman katolikad ? 47,1%, toi?ed hristanuskojad ? 11,1%, uskojad denominacijata ? 23,2%, judaistad ? 0,3%, ateistad vai agnostikad ? 17,2%, toi?ed uskojad ? 1,1%. Valdkund om kaiki? religiozitomemb Latini?es Amerikas erazvui??iden istori?iden suiden tagut. Urugvai om formali?ik? katoline valdkund vol, no protestantizman populari?uz li?adub.

Toi?ed sured lidnad (enamba 70 tuh. ristituid vl 2011, surembaspai penembha): Sal'to , Sjudad de la Kost , Paisandu , Las Pjedras . Vl 2011 kaik oli 40 lidnad enamba mi 10 tuh. elajidenke. Lidnalai?iden pala om 95,5% (2020).

Ekonomik [ vajehta | vajehtada tekst ]

Urugvain paeksport om lehmanliha (16%), soibobad (10%), toi?ed sondtavarad (laz 10%), celluloz (8%); toine eksport ? ris (4%), ni?u (4%), lehmannahk (3%), vill (3%), zellad (3%), vauktu?en koncentrat (2%), sagud (2%), plastiktegesed (2%), puine poltuz (2%), elabad lehmad (2%), avtoiden varapalad (1%), elektruz (1%), kivivoi (1%).

Homai?endad [ vajehta | vajehtada tekst ]

Irdkosketused [ vajehta | vajehtada tekst ]

Tobmuz

Urugvai-valdkundan oficialine sait ( gub.uy ). (isp.)
Urugvain prezidentan oficialine portal ( presidencia.gub.uy ). (isp.) (+ aikel'ne avtomatine kanduz)
Urugvain parlamentan oficialine sait ( parlamento.gub.uy ). (isp.)
Urugvain Kai?endministrusen oficialine sait ( ejercito.mil.uy ). (isp.)

Uhthine informacii valdkundas

Urugvain Statistikan nacionali?en institutan portal ( ine.gub.uy ). (isp.)
Venaman sur'oigenduzkund Urugvai? ( uruguay.mid.ru ). (isp.) (ven.)

Urugvai Vikiaitas

	Suviamerikan valdkundad
	Suviamerikan valdkundad Argentin \| Bolivii \| Brazilii \| ?ili \| Ekvador \| Gajan \| Kolumbii \| Paragvai \| Peru \| Surinam \| Urugvai \| Venesuel

[1] Urugvain pind // Mail'man faktoiden kirj. ? Cia.gov . (angl.)

[2] Nugudlai?en Urugvain Konstitucijan tekst parlamento.gub.uy -saital. (isp.)

[3] Vn 2004 Urugvain Konstitucijan tekst constituteproject.org -saital. (angl.)

[4] Resultados del Censo de Poblacion 2011: poblacion, crecimiento y estructura por sexo y edad (Vn 2011 rahvahanlugemi?en satused: ristiti?t da sen struktur) . ? Ine.gub.uy . (isp.)

[1]

[2]

[3]

[4]