Vikipediya, ochiq ensiklopediya
| Bu sahifa o?zbekcha Vikipediya
qoidalarining
bir qismidir.
Unga barcha ishtirokchilar amal qilishi lozim. Bu sahifaga o?zgarishlar kiritishdan avval boshqa foydalanuvchilar bilan
maslahatlashish
tavsiya etiladi.
|
|
O?zbekcha Vikipediya maqolalari iloji boricha o?zbek tilidagi nufuzli manbalar asosida nomlanishi kerak. Agar maqola mavzusiga bir necha nom to?g?ri kelsa, maqola nomi foydalanuvchilar orasidagi muhokama va kelishuvlar natijasida tanlanadi.
Maqola nomi quyidagi talablarga javob berishi kerak:
- taniqlilik (ya?ni nufuzli manbalarda eng ko?p uchraydigan),
- tabiiylik (o?zbekzabon foydalanuvchilar uchun),
- aniqlik (ya?ni bitta ma?noni bildiradigan),
- qisqalik (maqola mavzusini anglash uchun yetarli darajada),
- moslashtirilganlik (boshqa maqolalar nomlari bilan).
Vikipediya ishtirokchilari umumiy qoidalardan istisno tariqasida maxsus qoidalarni ishlab chiqishlari mumkin. Maxsus qoidalar konsensusga erishilgan holdagina qabul qilinadi va ushbu sahifada joylashtiriladi.
Vikipediya
maqolalarini
nomlashda
quyidagilarga e?tibor qilish zarur:
- Faqatgina birinchi so?zni bosh harf bilan yozish kerak. Maqola nomi ikki yoki undan ko?p so?zdan iborat bo?lsa, faqat birinchi so?zni bosh harf bilan yozish kerak (masalan:
?Sharq falsafasi“
, ?Sharq Falsafasi“ emas). Istisno: atoqli otlar (masalan:
Said Ahmad
).
- Sifatlar
otlarga
yo?naltirilishi kerak. Maqola nomi faqat ot turkumida bo?lishi kerak. Sifat turkumidagi so?zlar ularning ot shakliga yo?naltirishi zarur (masalan,
konservativ
sahifasi
konservatizm
sahifasiga yo?naltiradi).
- Geografik joy nomlarini imkon qadar o?zbekchada yozish kerak. Agarda biror joy nomi o?zbekcha adabiyotlarda qo?llanilmagan bo?lsa yoki aniq bir o?zbekcha yozilishi bo?lmasa va o?sha joyning asl nomi
lotin yozuvini
ishlatadigan tilda bo?lsa, asl nomini maqolaga nom qilish kerak (masalan:
Parij
, lekin
Ceanuri
).
Shaxsiyat haqidagi maqolalarni nomlashda quyidagi qoidalarga rioya qilish zarur:
- Shaxsiyat ismlari
transliteratsiyaga
muhtoj bo?lsa, fonetik qoidalar va/yoki mavjud an?analarga binoan lotin yozuviga o?giriladi.
- Lotin yozuvidagi ismlar lotin yozuviga transliteratsiya
qilinmaydi
(masalan,
Bill Gates
yoziladi, Bill Geyts emas). Shu qoidaga rioya qilib nomlangan maqolalarda maqolaning eng boshida ismdan keyin qavs ichida shaxsiyat ismining
talaffuzini
yozish kerak. Transliteratsiya qilib yozilgan ismdan tegishli maqolaga yo?naltiruvchi (
inglizcha
:
redirect
) ham qo?yish zarur (masalan:
Maykl Jekson
→
Michael Jackson
).
- Boshqa tillardagi ismlar o?zbekchalashtirilmaydi (masalan, Oliqsondir Po?shqin emas, balki
Aleksandr Pushkin
).
Umumjahon Til Huquqlari Deklaratsiyasi
34-moddasiga binoan:
Har kim barcha jabhalarda o?z ismini o?zining tilida ishlatish, hamda lozim bo?lsa, boshqa yozuv tizimida o?z ismining eng mos fonetik transkripsiyasini ishlatish huquqiga ega.
[1]