Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Var?ova
Warszawa
|
---|
|
Miasto Stołeczne Warszawa
Ba?kent Var?ova
|
|
Bayrak
Arma
|
Slogan:
Semper invicta
("Her zaman yenilmez")
|
|
Ulke
| Polonya
|
---|
Voyvodalık
| Mazovya
|
---|
?l
| ?ehir ili
|
---|
|
? Belediye ba?kanı
| Rafał Trzaskowski
(
PO
)
|
---|
|
?
Ba?kent
| 6100.43 km²
|
---|
Rakım
| 100 m
|
---|
|
?
Ba?kent
| 1.764.615
|
---|
? Yo?unluk
| oto/km²
|
---|
? Kent yo?unlu?u
| 3.334/km² (8.630/mil²)
|
---|
?
Metropol
| 3.350.000
|
---|
? Metropol yo?unlu?u
| 549,19/km² (142.230/mil²)
|
---|
Zaman dilimi
| UTC+01.00
(
OAS
)
|
---|
? Yaz (
YSU
)
| UTC+02.00
(
OAYS
)
|
---|
Alan kodu
| +48 22
|
---|
Plaka kodu
| WA, WB, WD, WE, WF, WH, WI, WJ, WK, WN, WT, WU, WW, WX, WY
|
---|
|
Var?ova
(
Lehce
:
Warszawa
[var??ava]
ⓘ
),
Polonya
’nın ba?kenti olup, aynı zamanda bu ulkenin en buyuk ?ehridir.
Vistul Nehri
uzerinde yer alan ?ehir
Baltık Denizi
’nden yakla?ık 360 kilometre;
Karpatlar
’dan ise 300 kilometre uzaklıktadır. Tarihi itibarı ile 1,764,615 (2017) ki?ilik bir nufusa sahip olan ?ehrin
Var?ova Metropol Bolgesi
sınırları icindeki nufusu ise yakla?ık 3,350,000’dir.
[1]
?ehir 516.9 kilometrekarelik bir alana yayılmı?tır. Var?ova Metropolitan Bolgesi (
Lehce
:
Obszar Metropolitalny Warszawy
) ise 6,100.43 kilometrekarelik bir alana yayılmı?tır.
[2]
Avrupa Birli?i
’ne uye ulkelerin ?ehirleri arasında Var?ova nufusu ba?lamından en buyuk
9. ?ehirdir
.
Warszawianka (1831)
Var?ova ?ehrinin gayriresmi mar?ı olarak kabul gormektedir.
[3]
9 Kasım 1940 yılında ?ehir
Var?ova Ku?atması
’daki kahramanca direni?i nedeniyle Polonya’daki en onemli askeri madalya olan
Virtuti Militari
ile onurlandırılmı?tır.
[4]
Var?ova aynı zamanda bir
Feniks
?ehri olarak bilinmektedir.
Mitoloji
’deki feniks ku?unda oldu?u gibi
II. Dunya Sava?ı
’nda %80’i harap olan bu ?ehirde hem Polonyalıların hem de
Sovyetler Birli?i
’nin yardımıyla yeniden in?a edilmi?tir.
[5]
[6]
?ehir ismini,
Var?ova Konfederasyonu
,
Var?ova Paktı
,
Var?ova Duklu?u
,
Var?ova Konvansiyonu
,
Var?ova Anla?ması
ve
Var?ova Ayaklanması
gibi unlu olu?umlara veya olaylara vermi?tir.
- 1700: 30.000
- 1792: 120.000
- 1800: 63.400
- 1830: 139.700
- 1850: 163.600
- 1882: 383.000
- 1900: 686.000
- 1925: 1.003.000
- 1939: 1.300.000
- 1945: 422.000
- 1956: 1.000.000
- 1960: 1.139.200
- 1970: 1.315.600
- 1975: 1.436.100
- 1980: 1.596.100
- 1990: 1.611.800
- 2002: 1.707.100
- 2004: 1.676.600
- 2005: 1.694.825
- 2010: 1.710.398
- 2017: 1.764.615
Semt
|
Nufus
|
Alan
|
Mokotow
|
226,911
|
35,4/sq mi (13,7/km²)
|
Praga Południe
|
185,077
|
22,4/sq mi (8,6/km²)
|
Ursynow
|
143,935
|
44,6/sq mi (17,2/km²)
|
Wola
|
142,025
|
19,26/sq mi (7,4/km²)
|
Bielany
|
135,307
|
32,3/sq mi (12,5/km²)
|
?rodmie?cie
|
134,306
|
15,6/sq mi (6/km²)
|
Targowek
|
122,872
|
24,37/sq mi (9,4/km²)
|
Bemowo
|
107,197
|
24,95/sq mi (9,6/km²)
|
Ochota
|
91,643
|
9,7/sq mi (3,7/km²)
|
Białoł?ka
|
76,999
|
74/sq mi (28,6/km²)
|
Praga Połnoc
|
73,207
|
11,4/sq mi (4,4/km²)
|
Wawer
|
66,094
|
79,71/sq mi (30,8/km²)
|
?oliborz
|
49,275
|
8,5/sq mi (3,3/km²)
|
Ursus
|
47,285
|
9,35/sq mi (3,6/km²)
|
Włochy
|
39,778
|
28,63/sq mi (11,1/km²)
|
Rembertow
|
22,688
|
19,30/sq mi (7,5/km²)
|
Wesoła
|
20,749
|
22,6/sq mi (8,7/km²)
|
Wilanow
|
15,188
|
36,73/sq mi (14,2/km²)
|
Total
|
1,700,536
|
517,90/sq mi (200/km²)
|
Var?ova bir
?ehir ilidir
(
Lehce
: Powiat grodzki) ve 18 semte bolunmu?tur. Lehcede
dzielnica
adı verilen bu semtlerin her birisini bir bolge yonetim olu?umu yonetir.
[7]
Bu bolgelerin her birisi de kendi iclerinde mahalleler gruplarına ayrılmı?lardır ama bu grupların yasal veya yonetimsel bir statusu yoktur. Var?ova’da iki tarihi bolge vardır; bunlar
?rodmie?cie
bolgesinde yer alan
Eski ?ehir
(
Lehce
:
Stare Miasto
) ve
Yeni ?ehir
’dir (
Lehce
:
Nowe Miasto
).
[8]
Var?ova'nın 56
[9]
tane
karde? ?ehri
vardır.
|
- Avrupa
- Berlin
,
Almanya
(1991'den beri)
[13]
- Budape?te
,
Macaristan
(2005'ten beri)
- Coventry
,
Birle?ik Krallık
(1957'den beri)
- Dusseldorf
,
Almanya
(1989'dan beri)
[14]
- Grozni
,
Rusya
(1997'den beri)
[Dipnot 1]
- Lahey
,
Hollanda
(1991'den beri)
- Ile-de-France
,
Fransa
(1990'dan beri)
- ?stanbul
,
Turkiye
(1991'den beri)
[15]
[16]
- Kiev
,
Ukrayna
(1994'ten beri)
- Madrid
,
?spanya
(1981'den beri)
[17]
- Moskova
,
Rusya
(1993'ten beri)
- Riga
,
Letonya
(2002'den beri)
[18]
- Oslo
,
Norvec
(2005'ten beri)
[19]
|
|
Kaynaklar - ?ehrin resmi websitesi
[9]
- ?ehir ile ilgili maddeler
- Di?er maddeler
- ^
1997 yılında karde? ?ehir oldu?unda
Cecen ?ckerya Cumhuriyeti
'nin kontrolundeydi.
|
Vikigezgin'de
Warsaw
ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
|
- Genel ba?lantılar
- Haritalar
|
---|
Batı Avrupa
| Kuzey Avrupa
| Guney Avrupa
| Do?u Avrupa
|
Ajaccio
,
Korsika
Amsterdam
,
Hollanda
Belfast
,
Kuzey ?rlanda
Berlin
,
Almanya
Bern
,
?svicre
Bruksel
,
Belcika
Bruksel
,
Flamanya
Cardiff
,
Galler
Douglas
,
Man Adası
Dublin
,
?rlanda
Cardiff
,
Galler
Cebelitarık
,
Cebelitarık
Edinburgh
,
?skocya
Londra
,
Birle?ik Krallık
Londra
,
?ngiltere
Luksemburg
,
Luksemburg
Monako
,
Monako
Namur
,
Valonya
Paris
,
Fransa
Saint Helier
,
Jersey
Saint Peter Port
,
Guernsey
Vaduz
,
Lihten?tayn
Viyana
,
Avusturya
|
Kopenhag
,
Danimarka
Helsinki
,
Finlandiya
Longyearbyen
,
Svalbard
Olonkinbyen
,
Jan Mayen
Mariehamn
,
Aland
Oslo
,
Norvec
Reykjavik
,
?zlanda
Riga
,
Letonya
Stockholm
,
?svec
Tallinn
,
Estonya
Torshavn
,
Faroe Adaları
Vilnius
,
Litvanya
|
Andorra la Vella
,
Andorra
Ankara
,
Turkiye
2
Aosta
,
Aosta Vadisi
Atina
,
Yunanistan
Banaluka
,
Sırp Cumhuriyeti
Barselona
,
Katalonya
Belgrad
,
Sırbistan
Cagliari
,
Sardinya
Cebelitarık
,
Cebelitarık
Episkopi Cantonment
,
A?rotur ve Dikelya
1
Kariye
,
Aynoroz
Lefko?a
,
Kıbrıs Cumhuriyeti
Lefko?a
,
Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti
1, 2
Lizbon
,
Portekiz
Ljubljana
,
Slovenya
Logrono
,
La Rioja
Madrid
,
?spanya
Madrid
,
Madrid
Merida
,
Extremadura
Murcia
,
Murcia
Novi Sad
,
Voyvodina
Oviedo
,
Asturias
Palermo
,
Sicilya
Palma de Mallorca
,
Balear Adaları
Pamplona
,
Navarra
Podgorica
,
Karada?
Ponta Delgada
,
Azorlar
Pri?tine
,
Kosova
1
Roma
,
?talya
San Marino
,
San Marino
Santander
,
Cantabria
Santiago de Compostela
,
Galicya
Saraybosna
,
Bosna-Hersek
Saraybosna
,
Bosna-Hersek Federasyonu
Sevilla
,
Endulus
Tiran
,
Arnavutluk
Toledo
,
Kastilya-La Mancha
Trento
,
Trentino-Alto Adige/Sudtirol
Trieste
,
Friuli-Venezia Giulia
Uskup
,
Makedonya
Valensiya
,
Valensiya
Valladolid
,
Kastilya ve Leon
Valletta
,
Malta
Vatikan
,
Vatikan
Vitoria-Gasteiz
,
Bask Bolgesi
Zagreb
,
Hırvatistan
Zaragoza
,
Aragon
|
Astana
,
Kazakistan
2
Baku
,
Azerbaycan
2
Batum
,
Acara
2
Bratislava
,
Slovakya
Budape?te
,
Macaristan
Bukre?
,
Romanya
Ceboksarı
,
Cuva?istan
Cerkessk
,
Karacay-Cerkesya
Elista
,
Kalmukya
Erivan
,
Ermenistan
2
Grozni
,
Cecenistan
?jevsk
,
Udmurtya
Kazan
,
Tataristan
Ki?inev
,
Moldova
Kiev
,
Ukrayna
Komrat
,
Gagavuzya
Mahackale
,
Da?ıstan
Magas
,
?ngu?etya
Maykop
,
Adige Cumhuriyeti
Minsk
,
Belarus
Moskova
,
Rusya
Nahcivan
,
Nahcıvan
2
Nalcik
,
Kabardino-Balkarya
Naryan-Mar
,
Nenets Ozerk Okrugu
Petrozavodsk
,
Karelya
Prag
,
Cekya
Saransk
,
Mordovya
Sıktıvkar
,
Komi Cumhuriyeti
Simferopol
,
Kırım
Sohum
,
Abhazya
1
Sofya
,
Bulgaristan
Tiflis
,
Gurcistan
2
Tiraspol
,
Transdinyester
1
Tshinvali
,
Guney Osetya
1, 2
Ufa
,
Ba?kurdistan
Yo?kar-Ola
,
Mari El
Var?ova
,
Polonya
Vladikavkaz
,
Kuzey Osetya-Alanya
|
|
|
|
---|
| |
Nufuslarına gore
Polonya
'daki ?ehirler
|
---|
1.000.000+
| |
---|
500.000+
| |
---|
200.000+
| |
---|
100.000+
| |
---|
|
|
---|
|
Kalın
yazılı ilceler ?ehir ilcesi statusune sahiptir.
|
|
---|
|
Kalın
yazılı belediyeler kentsel,
e?ik
yazılı belediyeler ise kentsel-kırsal belediye statusune sahiptir.
|