Vikipedi, ozgur ansiklopedi
RSD?P 1. Programı
Rusya Sosyal Demokrat ??ci Partisi
(
Rusca
:
Росси?йская социа?л-демократи?ческая рабо?чая па?ртия
, РСДРП,
Rossiyskaya sotsial-demokraticeskaya rabocaya partiya
,
RSDRP
), 1898'de kurulan,
Rusya
'nın ilk
Marksist
partisi. Daha sonra
Bol?evik
ve
Men?evik
olmak uzere ikiye bolunmu?tur.
1890'lı yıllarda Rusya'da
i?ci
hareketleri yaygın olmaya ve ce?itli Marksist gruplar olu?turulmaya ba?lanmı?tır. 1898'de
Kiev
'deki grubun onderli?inde
Minsk
'te partinin kurulu? kongresi duzenlenmi? ve
kongrede
partinin adını "Rusya Sosyalist Demokrat Partisi" secmi?tir. "??ci Gazetesi" merkez organın gazete statusunu almı?tır. Ancak geni? tutuklama ya?andı?ı icin parti programını yazan, partinin adını izin almadan "Rusya Sosyalist Demokrat ??ci Partisi" olarak de?i?tirmi?tir.
Iskra
gazetesini 1900'de cıkaran
Vladimir Lenin
,
Julius Martov
ve
Georgi Plehanov
'un grubunun onderli?inde 1903'te ?kinci parti kongresi duzenlenmi?tir. Lenin RSD?P'in tarım programının hazırlanması amacıyla kongreye "??cilerin Partisi ve Koyluluk" isminde bir makale gondermi?tir ki bu makale daha sonra kongrede kabul edilecektir.
[2]
Kongreye 26 orgutten 51 oya sahip 43 temsilci katılmı?tır. Salt co?unlu?u
Iskra
grubundan ibaretti. Kongrede parti programı ve tuzu?u kararla?tırılarak merkez organ uyelerini secmi?tir. Merkez organı Rusya'da partiyi pratik olarak yonetecek "Merkez komitesi", yurt dı?ından ideolojik olarak yonetecek "Merkez organ gazetesi" ve "Merkez komitesi" ile "Merkez organ gazetesi" arasında anla?mazlıklar cıktı?ında ara buluculu?unu yapacak "Parti konseyi" olmak uzere uc te?kilattan ibaretti. Neticede
Iskra
grubu hakimiyetini kazanmı?tır.
Ancak kongre goru?me sırasında
Iskra
grubu bolunmu?tur. Parti uyeli?iyle alakalı programın 1. maddesi uzerinde tartı?ma ya?anmı?tır. Lenin uye olmaları icin partinin faaliyetlerine katılmasını ?art ko?mu?, Martov ise partiyi desteklemesi yeterli oldu?unu savunmu?tur. Bu madde icin Martov’un savı kabul edilmi?tir. Fakat Lenin
Iskra'
nın yonetim kurulu seciminde mevcut 6 ki?ilik yonetim kurulu uyelerinden 3 ki?iyi ihrac ederek Plehanov, Martov ve Lenin ba?ta olmak uzere uc ki?ilik yonetim kurulunu onermi? ve kabul edilmi?tir.
RSD?P secim afi?i:
Rusya Cumhuriyeti'nin tum bilincli vatanda?ları RSD?P'e oy veriyor
(1917)
Lenin
ile di?er merkez komite uyeleri arasında partiye kabul edilme, parti yonetimi ve iktidar mucadelesinde izlenecek yol konusunda tartı?malar ya?anmı?tır. Lenin partinin
demokratik merkeziyetcilikle
yonetilmesini ve iktidara parlamenter yoldan de?il devrimci mucadele ile yurunmesi gerekti?ini belirtmi?tir. Martov ise bunun aksine parlamenter mucadelenin gereklili?inde ısrar etmi?tir.
Lenin
, Carın gudumundeki meclisin secim hakkının sınırlılı?ı dolayısıyla halkın co?unlu?unu olu?turan yoksul kitleleri temsil edemeyece?ini ve meclisin toprak aristokratları ile burjuvazinin taleplerine gore hareket edece?ini belirterek Rusya Sosyal Demokrat ??ci Partisi'nin sadece parlamenter mucadele ile sınırlı kalmasının hicbir fayda sa?lamayaca?ını ifade etmi?tir. Ancak yine ona gore devrimci mucadeleyi guclendirmek ve daha geni? kitlelere etki edebilmek icin partinin mecliste temsili de gereklidir. RSD?P II. Kongresi'nde ya?anan tartı?malarda Lenin'in goru?lerini destekleyenler co?unlukta oldukları icin
Bol?evik
, Martov'u destekleyenler ise azınlıkta oldukları icin
Men?evik
adını almı?lardır.
Bir ara Plehanov ve Lenin
Iskra'
yı yonettiyse de Plehanov'un Men?evikler'e gecmesiyle Lenin Iskra'dan ayrılmak zorunda kalmı?tır.
Iskra
Men?evikler'in organ gazetesi haline gelmi? ve Bol?evikler'i ?iddetle ele?tirmi?tir. Buna kar?ı Lenin
Bir Adım ?leri, ?ki Adım Geri
gibi eserlerinde Men?evikler'i ele?tirmi? ve 1904'te "Bol?evik Komiteler Burosu" kurdurmu? ve 1905'te buro 'Vperyod' gazetesini yayımlanmaya ba?lamı?tır.
