Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Sovyetler Birli?i Komunist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri
, 1924'ten 1991'de birli?in da?ılmasına kadar, makam sahibi
Sovyetler Birli?i
'nin tanınmı? lideriydi.
[1]
Genel Sekreter Komunist Parti'yi do?rudan tek ba?ına kontrol ediyordu. Bununla birlikte, parti siyasi guc uzerinde tekele sahip oldu?undan, Genel Sekreter
Sovyetler Birli?i hukumetini
yurutme kontrolune sahipti. Makamın devletin hem dı? hem de ic politikalarını yonlendirme kabiliyeti nedeniyle Sovyetler Birli?i'nin fiili olarak en yuksek makamıydı.
1919-1922 yılları arasında Sorumlu Sekreter (Rusca: ответственный секретарь Otvetstvenny sekretar') olan Yakov Sverdlov, Nikolay Krestinski, Yelena Stasova ve
Vyacheslav Molotov
'un partide onemli bir gorevleri yoktu. Zaten o zamanlarda
Lenin
partinin fiili lideriydi.
Genel Sekreter makam aslen idari bir makam olarak yaratıldı. Josef Stalin bu makamdaki ilk ki?iydi.
Lenin
'in olumunden
Stalin
Politburo
icinde hakim konuma geldi ve kendi elindeki Genel Sekreter makamını pratikte parti liderli?i ve
SSCB liderli?ine
donu?turdu. Daha sonra Stalin 19 Aralık 1927'deki 15. Parti Kongresinden sonraki Merkezi Komite'nin genel kurulunda Genel Sekreterli?in kaldırılmasını onerdi. Fakat bu oneri kabul edilmedi. 1934'teki
17. Parti Kongresinde
Genel Sekreterlik kaldırıldı. 17., 18. ve 19. Parti Kongrelerinden sonraki Merkez Komite genel kurullarında hic kimse Genel Sekreter olarak secilmedi. Bu genel kurullarda Politburo, Sekreterlik ve Orgburo uyeleri secildi. Stalin bu uc buroya da secildi. Stalin bundan sonraki zamanda belgeleri Merkez Komitesi Sekreteri olarak imzaladı. 17. Parti Kongresinden Stalin'in olumune kadar Genel Sekreter oldu?una hicbir resmi kanıt olmamasına ra?men Sovyet ansiklopedisinde Stalin'den 1922-1953 arası Genel Sekreter diye bahseder.
Stalin oldukten sonra Merkez Komitesi yonetimi yeniden olu?turuldu. Genel sekreterlik makamı hala bo?tu fakat iki onemli Politburo uyesi,
Georgy Malenkov
(yeni
ba?bakan
) ve
Nikita Kru?cev
, aynı zamanda Sekreterlik uyesiydi. 14 Mart 1953'te Malenkov Sekreterlik uyeli?inden cıkarıldı. Bu da Kru?cev'in gucu ele gecirmesini sa?ladı. 7 Eylul 1953'teki Merkez Komite genel kurulunda
Nikita Kru?cev
Merkez Komitesi Birinci Sekreteri secildi. 23. Parti Kongresinde parti tuzu?u ("Ustav") de?i?tirilerek yeniden Genel Sekreterlik makamı olu?turuldu. Bu kongreden sonraki Merkez Komite genel kurulunda
Leonid Brejnev
Genel Sekreter secildi.
A?ustos 1991'deki darbe giri?iminden sonra Mihail Gorbacov Genel Sekreterlikten istifa etti. Yerine yardımcısı Vladimir Iva?ko getirildi. Fakat 5 gun sonra, 29 A?ustos 1991'de Yuksek Sovyet Meclisi
Komunist Partisini
yasakladı.
[1]
- ^
McCauley, Martin (1997). Who's who in Russia since 1900. Sayfa 105. Routledge.
ISBN 0-415-13898-1
