Ogaden Sava?ı

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Ogaden Sava?ı

Kuba topcuları , Ogaden 'deki Somali guclerine ate? etmeye hazırlanıyor
Tarih 13 Temmuz 1977 ? 15 Mart 1978
Bolge
Sonuc
Taraflar
Etiyopya Etiyopya
Küba Kuba
Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti Guney Yemen
Sovyetler Birliği Sovyetler Birli?i
Somali Somali
WSLF
Komutanlar ve liderler
Etiyopya Mengistu Haile Mariam
Etiyopya Aberra Haile Mariam
Sovyetler Birliği Vasily Petrov
Küba Arnaldo Ochoa
Somali Siad Barre
Somali General Muhammad Ali Samatar
Gucler
Sava? ba?langıcı :
47,000 toplam asker
Somali cephesinde :
4 piyade tugayı (1 mekanize)
2 tank taburu
2 topcu taburu
3 hava indirme taburu
Daha sonra :
75,000 tam zamanlı asker (1980)
1,500 Sovyet danı?manı
18,000 Kubalı
2,000 Guney Yemenli
Sava? ba?langıcı :
35,000 asker
23 motorize ve mekanize tabur
9 tank taburu
9 topcu taburu
4 hava indirme taburu
Sava? sonu :
SNA 63,200
WSLF 15,000
Kayıplar
Etiyopya :
6,133 olu
10,563 yaralı
3,867 esir veya kayıp (1.362 asker kaca?ı da dahil olmak uzere)
Kuba :
400 olu
Guney Yemen :
100 olu
SSCB :
33 olu
Ekipman kayıpları :
23 ucak
139 tank
108 APC
1,399 arac
6,453 olu
2,409 yaralı
275 esir veya kayıp
Ekipman kayıpları :
28 ucak (1/2 Hava kuvvetleri)
72 tank
30 APC
90 arac

Ogaden Sava?ı (1977-1978), Etiyopya ile Somali arasında Etiyopya'nın Ogaden denilen bolgesinde meydana gelen sava?.

Sava?ın nedenleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

?imdiki Somali devleti, ?ngiliz Somalisi (Kuzey Somali veya ( Somaliland ) da denir) ile ?talyan Somalisi'nin (Guney Somali) birle?erek 1 Temmuz 1960 yılında ba?ımsızlı?ını ilan etmesiyle ortaya cıkmı?tır. Ancak ortaya cıkan bu yeni devlet kom?u ulke topraklarına ( Etiyopya , Cibuti , Kenya ) boluk porcuk bir ?ekilde da?ılmı? olan ve Somalice ya da Somali Dili de denilen bir lisan konu?an Somali halkının ancak bir miktarını bunyesinde toplayabilmi?ti.

Ogaden Ozerk Bolgesi'nin sınırları

Somalililerin yo?un olarak ya?adı?ı yerlerden biri de Etiyopya ile Somali arasında bir sava?a sebep olan ve ?imdiki Etiyopya'nın sınırları icerisinde yer alan, tamamına yakınını Musluman Somalililerin olu?turdu?u Ogaden eyaletidir. Ogaden uzerindeki ilk anla?mazlıklar ?talya 'nın Somali'yi somurgele?tirmeye ba?ladı?ı 19. yuzyıl sonlarına kadar uzanır. O donem, Somali'deki yonetimi elinde bulunduran ?talyan somurge yonetimi bir takım gerekceler one surerek bolge uzerinde hak iddia etmeye ba?ladı. I. ?talya-Habe?istan Sava?ı sırasında ?talyan ordusu tarafından ele gecirilen bolge, sava?ın ?talya icin a?ır bir yenilgiyle sonuclanması uzerine 1896 yılında Etiyopya ordusu tarafından i?gal ederek yeniden Etiyopya topraklarına katıldı. Etiyopya uzerindeki emellerinden vazgecmeye niyetli olmayan ?talyanlar 1935 yılında II. ?talya-Habe?istan Sava?ı 'nı ba?latarak Ogaden'le birlikte Etiyopya'nın tamamını i?gal ettiler. II. Dunya Sava?ı sırasında ?ngiltere ve Fransa 'nın deste?ini alan Etiyopyalılar, ?talyanları ulkelerinden cıkararak hem ozgurluklerini kazandılar hem de Ogaden bolgesini yeniden ele gecirdiler.

Somali'nin 1960 yılında ba?ımsızlı?ını elde etmesinden sonra iktidara gelen yoneticiler kom?u ulkelerde bulunan Somalililerin ya?adı?ı bolgelerde hak iddia etmeye ve toprak talebinde bulunmaya ba?ladılar. Bu "Buyuk Somali" idealinin izlerini bugun, Somali bayra?ında da gorebiliriz. Bayrakta bulunan be? dallı yıldızın her bir parcası Somalililerin ya?adı?ı be? eyaleti simgelemektedir. Bunlardan ikisi gunumuz Somali devletini olu?turan ?ngiliz ve ?talyan Somalisi'ni di?erleri ise; Etiyopya'daki Ogaden Ozerk Bolgesi, Cibuti ve Kenya'nın kuzeydo?usunu ifade etmektedir.

Sava?ın ba?laması ve sonucu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Somali bayra?ında bulunan 5 dallı yıldız Somalilerin ya?adı?ı 5 eyaleti simgelemektedir. Bunlar; ?ngiliz Somalisi , ?talyan Somalisi , Ogaden Eyaleti , Cibuti ve Kuzeydo?u Kenya .

1969 Ekim'inde gercekle?tirilen askeri darbe sonrası iktidarı ele geciren Mohamed Siad Barre ba?kanlı?ındaki askeri yoneticiler, Do?u Afrika'nın ce?itli bolgelerine da?ılmı? halde bulunan Somalilileri tek bir bayrak altında toplamayı amaclayan "Buyuk Somali" siyasetine bundan onceki sivil yoneticilerin aksine daha yo?un bir ?ekilde a?ırlık vermeye ba?ladılar.

Daha once de belirtti?imiz gibi Etiyopya'ya ba?lı bulunan ve yo?un bir Somalili nufusun bulundu?u Ogaden bolgesi de bu yerlerden biriydi. O donem Ogaden'de, bolgedeki silahlı Somalili a?iretler tarafından olu?turulan ve Etiyopya ordusuna kar?ı mucadele eden Batı Somali Kurtulu? Ordusu (BSKO) faaliyet gostermekteydi. BSKO'nun Somali devletinin bolgeye yapaca?ı bir askeri harekatı destekleyece?ini ilan etmesi uzerine harekete gecen Somali ordusu bolgede bulunan yerel a?iretlerin de deste?iyle 1977 yılında Ogaden'i i?gal etti.

Bunun uzerine Sovyetler Birli?i ve Kuba tarafından desteklenen Etiyopya ordusu kar?ı saldırıya gecerek Ogaden bolgesinde bulunan Somali ordusunu geri puskurtmeyi ba?ardı. [1] Bu olay Sovyetler Birli?i ile cok iyi ikili ili?kileri olmasına ra?men Somali'nin bu ulkeyle olan diplomatik ili?kilerini kesmesine ve ulkesinde bulunan 3.000 Sovyet danı?manı sınır dı?ı etmesine neden oldu. Ayrıca Etiyopya vatanda?ı 750.000 bin Somalili de Etiyopya'dan kacarak Somali'ye sı?ındılar. 1988'de Somali ile Etiyopya yaptıkları barı? antla?ması ile sınırın her iki tarafını silahsızlandırmayı kabul ettiler. Ancak yapılan bu barı? antla?masına ra?men iki ulke arasındaki sınır anla?mazlıkları tam olarak cozulebilmi? de?ildir.

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ "ET?YOPYA" . TDV ?slam Ansiklopedisi . 16 ?ubat 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 17 Kasım 2022 .