한국   대만   중국   일본 
James Clerk Maxwell - Vikipedi ?ceri?e atla

James Clerk Maxwell

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Ba?lı?ın di?er anlamları icin Maxwell (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
James Clerk Maxwell
James C. Maxwell
Do?um 13 Haziran 1831 ( 1831-06-13 )
Edinburgh , ?skocya
Olum 5 Kasım 1879 (48 ya?ında)
Cambridge , Birle?ik Krallık
Milliyet ?skoc
Mezun oldu?u okul(lar) Edinburgh Universitesi
Kariyeri
Dalı Matematik , fizik
Etkilendikleri Sir Isaac Newton , Michael Faraday
?mza

James Clerk Maxwell (13 Haziran 1831 ? 5 Kasım 1879), ?skoc teorik fizikci ve matematikci . En onemli ba?arısı, klasik elektromanyetik teorisinde daha onceden birbirleriyle ili?kisiz olarak gozuken elektrik ve manyetizmanın aynı ?ey oldu?unu kendisine ait olan Maxwell Denklemleri 'yle (4 denklem) ispatlamasıdır. Bu denklemler elektrik, manyetik ve optik alanlarında kullanılır. Maxwell Denklemleri sayesinde bu alandaki klasik denklemler ve yasalar basitle?tirilmi? oldu. Maxwell'in elektromanyetik alandaki calı?maları, birincisi Isaac Newton tarafından gercekle?tirilmi?, "fizikteki ikinci buyuk birle?me" olarak isimlendirilir.

Maxwell elektrik ve manyetik alanların uzayda dalga formunda sabit ı?ık hızında ilerledi?ini bulmu?tur. 1864 yılında Maxwell A Dynamical Theory of the Electromagnetic Field (Elektromanyetik Alanın Dinamik Teorisi) adlı kitabı yayınlamı?tır. I?ı?ın aslında aynı ortamda dalga hareketi yaptı?ı, bunların da elektriksel ve manyetik bulgular oldu?u ilk kez bu kitapta yer almı?tır. Elektrik kuvveti ile manyetik kuvveti birle?tirdi?i elektromanyetizm modeli, fizikteki en onemli geli?melerden biri olarak kabul edilir.

Maxwell ayrıca gazların kinetik teorisini istatistiksel olarak acıklayan Maxwell-Boltzmann Da?ılımı 'nın geli?tiricilerinden biridir. Bu iki bulu? modern fizikte yeni bir ca?ın ba?lamasına neden olmu?, ozel gorelilik ve kuantum mekani?inin ortaya cıkmasına katkıda bulunmu?tur. Maxwell ayrıca 1861'de ilk gercek renkli foto?rafı yaratması ve bircok koprunun yapısını olu?turan cubuk- mafsal sistemlerinin esnemezli?i (Rijitlik) konusundaki temel olu?turan calı?malarıyla bilinir.

Bircok fizikci tarafından 19. yuzyılda ya?ayıp 20. yuzyıl fizi?ine en buyuk katkıyı sa?layan ki?i olarak gorulur. Maxwell'in bilime katkıları Isaac Newton ve Albert Einstein 'ınkilerle e?de?er gorulur. 1999'un sonlarında 100 ileri gelen fizikciyle gercekle?tirilen milenyum oylamasında Maxwell, tum zamanların en iyi fizikcileri arasında Einstein ve Newton'dan sonra 3. sırayı almı?tır. [1] [2] 1931 yılında Einstein, Maxwell'in do?um gunu toreninde Maxwell'in calı?masını "Newton'dan sonra fizikte en verimli ve en onemli calı?madır" diye tanımlamı?tır. [3] Einstein calı?ma odasının duvarına Michael Faraday ve Isaac Newton 'un yanı sıra Maxwell'in de foto?rafını asmı?tı.

Biyografi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

?lk yılları (1831?1839) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Jemima Blackburn tarafından yapılmı? James Clark Maxwell tablosu.

James Clerk Maxwell 13 Haziran 1831 tarihinde ?skocya 'nın ba?kenti Edinburgh 'da avukat John Clerk Maxwell ve e?i Frances Maxwell'in cocukları olarak dunyaya gelmi?tir. [4] Babası Penicuik bolgesinin baronetli?ini elinde bulunduran Clerk ailesinden olan varlıklı bir ki?i olup, karde?i 6. baronet unvanı almı?tır. [5] Asıl adı John Clerk olan babası, [6] Middlebie, Kirkcudbrightshire kasabasında, soylulardan Maxwell ailesi ile olan ba?lantısından kendisine miras kalmasından sonra Maxwell soyadını ekletmi?tir. [4]

Maxwell'in anne ve babası o donemde pek rastlanmayan bir bicimde 30'lu ya?larına kadar tanı?mamı? [7] dahası o do?du?unda annesi 40 ya?ına yakla?mı?tır. Daha once Elizabeth adlı bir kızları olmu? ancak ilk doneminde olmu?tur. [8] Ya?ayan tek cocuklarına dedesi ve di?er bircok aile buyu?unun anısına James adını koymu?lardır.

Maxwell henuz kucukken ailesi Middlebie kasabasında 6.1 km² uzerine in?a ettirdikleri Glenlair House diye anılan eve ta?ınmı?tır. [9] Eldeki butun i?aretler Maxwell'in daha o ya?ta bitmeyen bir merak duygusuna sahip oldu?unu gostermi?tir. [10] 3 ya?ında iken cevresinde hareket eden, ı?ık sacan, ses cıkaran her ?eyi sorguladı?ı soylenmi?tir. [11]

E?itimi (1839?1847) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Viktorya donemi 'nde sıkca goruldu?u uzere, potansiyeli kolaylıkla fark edilebilen genc James'in e?itiminden sorumlu ki?i annesi Frances'ti. [12] Fakat karın kanserine yakalanan annesi, ba?arısız bir ameliyattan sonra Aralık 1839'da Maxwell daha 8 ya?ındayken hayatını kaybetmi?tir. Bundan sonra onunla babası John Maxwell ile karde?inin karısı Jane ilgilenmi?, ikisi de hayatında onemli rol oynamı?tır. [12] Okul hayatı babasının tuttu?u 16 ya?ındaki ozel hocası gozetiminde kotu ba?lamı?tır. Bu ki?i hakkında cok bilgi olmasa da John'a acımasızca davrandı?ı, yava? ve dik ba?lı oldu?u gerekcesiyle azarladı?ı soylenmi?tir. [12] Babası 1841 Kasım'ında bu hocayı kovmu?, bunu yerine James'i saygın Edinburgh Akademisi 'ne gondermi?tir. [13] Buradaki donemde halası Isabella'nın yanında kalmı?, kendisi yetenekli bir ressam olan kuzeni Jemima onu cizime olan tutkusu konusunda cesaretlendirmi?tir. [14]

Maxwell'in bir donem devam etti?i Edinburgh Akademisi

Kırsaldaki evlerinde cevresinden izole bir ?ekilde buyuyup 10 ya?ına gelen Maxwell, okula uyum sa?layamamı?tır. [15] ?lk yıl sınıfları dolu oldu?u icin, kendisinden bir ustteki sınıflara katılmak zorunda kalmı?tır. [15] Kendine has davranı?ları ve sahip oldu?u Gallowey aksanı sebebiyle koylu olarak gorulmu?, okulun ilk gununde giydi?i el yapımı ayakkabı ve giysiler sebebiyle arkada?ları ona salak, deli anlamlarına gelen daftie lakabını takmı?tır. [16] Maxwell bu duruma ra?men hic gucenmi? gibi gorunmemi?, ?ikayet etmeden durumu kabullenmi?tir. [17] Akademideki yalnızlı?ı, sonraki donemlerde tanınmı? isimler haline gelen ya?ıtları Lewis Campbell ve Peter Guthrie Tait ile tanı?tı?ında sona ermi?, onlarla omur boyu dost kalmı?tır. [4]

Maxwell ilk doneminde geometri 'ye buyuk ilgi duymu?, herhangi bir odev, yonlendirme olmadan duzenli cok yuzlu kavramını yeniden ke?fetmi?tir. [14] Maxwell'in zekası bu duruma ra?men buyuk oranda fark edilememi?; okuldaki ikinci yılında kazandı?ı kutsal metin odulune ra?men [14] , akademik calı?maları 13 ya?ında kazandı?ı matematik madalyası ile ?ngilizce-?iir birincilik odullerine kadar kar?ılıksız kalmı?tır. [18]

?lk bilimsel makalesini 14 ya?ında yazan Maxwell, bu calı?masında bir parca ip ile olu?turabilen matematiksel e?rilerin mekanik anlamlarıyla birlikte elipslerin ve ikiden fazla odaklı e?rilerin ozelliklerini ortaya koymu?tur. Oval E?riler ( Oval Curves ) adlı calı?ması o donem Edinburgh Universitesi 'nde do?a felsefesi profesoru olan James Forbes tarafından Edinburgh Kraliyet Toplulu?u 'na ( Royal Society of Edinburgh ) sunulmu?tur. [4] Maxwell'in bu sunumu yapmak icin cok genc oldu?u du?unulmu?tur. [19] Maxwell'in bu calı?masının, Descartes 'in de 17. yuzyılda cok odaklı e?rileri inceledi?i du?unuldu?unde, tamamen ozgun oldu?u soylenemese de; calı?ma bu yapıları basitle?tirmi?tir. [19]

Edinburgh Universitesi (1847?1850) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Edinburgh Universitesi
James Clerk Maxwell tarafından 1855 yılında ortaya atılan uc renkli yontemle yapılan ilk renkli foto?raf, Thomas Sutton tarafından 1861 yılında cekildi?i. Foto?rafta ekoseli kuma? iplikleri bulunmaktadır.

Maxwell 1847’de akademiyi bırakıp Edinburgh Universitesi 'nde derslere katılmaya ba?ladı. [20] Cambridge Universitesi ’ne katılma ?ansı elde etse de, bunun yerine Edinburgh’daki lisans derslerini bitirmeye karar verdi. Maxwell’in universitede bulundu?u donemde Edinburgh Universitesi'nin akademik kadrosu bircok saygıde?er ki?iyi icermekteydi. ?lk senesinde Sir William Hamilton ’dan mantık ve metafizik, Philip Kelland ’dan matematik ve James Forbes ’dan do?a felsefesi dersleri aldı. Fakat universitedeki dersleri pek cekici bulmayan Maxwell bo? zamanlarında, ozellikle Glenlair'deki evinde, kendini ozel calı?malarına verdi. Asıl ilgi alanı polarize ı?ı?ın ozellikleriydi. ?ekillendirilmi? jelatin blokları farklı baskılara maruz bırakıp, kendisine unlu bilim insanı William Nicol tarafından verilen polarizasyon prizmalarını kullanarak jelatinde olu?an renkli fringeleri(ı?ı?ın kırılmasıyla olu?an koyu cizgiler) gosterdi. Bu denemesi sırasında (daha sonraları madde uzerindeki baskıyı hesaplamak icin kullanılacak olan) fotoelastisiteyi buldu. [21] 18 ya?ında iki farklı makale yayımlayan Maxwell “kursude durmak” icin cok genc olarak nitelendirilmi? ve makalelerin sunumu hocası Kelland tarafından gercekle?tirilmi?tir.

Cambridge Universitesi, 1850?1856 [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1850 Ekim'inde, zaten ba?arılı bir matematikci olan Maxwell, Cambridge Universitesi icin ?skocya 'dan ayrıldı. Ba?langıcta Peterhouse'a katıldı, ancak ilk doneminin bitiminden once, bir burs almanın daha kolay olaca?ına inandı?ı Trinity'ye transfer oldu. [22] Trinity'de Cambridge Havarileri olarak bilinen elit gizli toplulu?a secildi. Maxwell'in Hristiyan inancına ve bilime ili?kin entelektuel anlayı?ı Cambridge yıllarında hızla geli?ti. Entelektuel seckinlerin munhasır tartı?ma toplulu?u olan "Havariler" e katıldı ve denemeleri aracılı?ıyla bu anlayı?ı geli?tirmeye calı?tı.

Kasım 1851'de Maxwell, ona "kıdemli savcı ustası" lakabını kazandıran William Hopkins'in yanında calı?tı.

1854'te Maxwell, Trinity'den matematik alanında bir derece ile mezun oldu. Final sınavında ikinci en yuksek puanı alarak Edward Routh'u geride bıraktı ve kendisine ?kinci Wrangler unvanını kazandı. Maxwell, derecesini kazandıktan hemen sonra Cambridge Philosophical Society'ye "On the Transformation of Surfaces by Bending" adlı makalesini okudu. [23] Bu, bir matematikci olarak buyuyen itibarını gosteren, yazdı?ı tamamen matematiksel birkac makaleden biridir. Maxwell, mezun olduktan sonra Trinity'de kalmaya karar verdi ve birkac yıl almasını bekleyebilece?i bir surec olan bir burs icin ba?vurdu.

Rengin do?ası ve algısı, Forbes o?rencisi iken Edinburgh Universitesi'nde ba?lamı? oldu?u bu turden bir ilgiydi. Forbes tarafından icat edilen renkli topaclarla Maxwell, beyaz ı?ı?ın kırmızı, ye?il ve mavi ı?ık karı?ımından kaynaklanaca?ını gosterebildi. "Renk Deneyleri" adlı makalesi renk kombinasyonunun ilkelerini ortaya koydu ve Mart 1855'te Edinburgh Kraliyet Cemiyeti'ne sunuldu.

Maxwell Kasım 1856'da Cambridge'i terk ederek Aberdeen'de profesorluk yaptı. [22]

Bilimsel kuramları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Renk goru?u [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Maxwell tarafından bir 1861 dersinde gosterilen ilk dayanıklı renkli foto?rafik goruntu

Zamanın co?u fizikcisinin yanı sıra, Maxwell psikolojiye guclu bir ilgi duyuyordu. Isaac Newton ve Thomas Young 'ın adımlarını takip ederek, ozellikle renkli gorme calı?masıyla ilgilendi. Maxwell, 1855'ten 1872'ye kadar aralıklarla renk algısı, renk korlu?u ve renk teorisi ile ilgili bir dizi ara?tırma yayınladı ve "Renk Gorme Teorisi Uzerine" Rumford Madalyası ile odullendirildi.

Isaac Newton, prizmalar kullanarak, gune? ı?ı?ı gibi beyaz ı?ı?ın, daha sonra beyaz ı?ı?a donu?turulebilecek bir dizi monokromatik bile?enden olu?tu?unu gostermi?ti. Newton ayrıca, iki tek renkli sarı ve kırmızı ı?ıktan olu?masına ra?men, sarı ve kırmızıdan yapılmı? turuncu bir boyanın tam olarak tek renkli turuncu bir ı?ı?a benzeyebilece?ini gosterdi. Zamanın fizikcilerinin kafasını karı?tıran paradoks bu yuzden: iki karma?ık ı?ık (birden fazla monokromatik ı?ıktan olu?an) birbirine benzeyebilir ancak fiziksel olarak farklı olabilir, metamer adı verilir. Thomas Young daha sonra bu paradoksun, uc yonlu olmasını onerdi?i, gozlerde sınırlı sayıda kanal aracılı?ıyla algılanan renklerle acıklanabilece?ini one surdu, trikromatik renk teorisi. Maxwell, Young'ın teorisini kanıtlamak icin yakın zamanda geli?tirilen do?rusal cebiri kullandı. Uc reseptoru uyaran herhangi bir monokromatik ı?ık, uc farklı monokromatik ı?ıktan olu?an bir setle (aslında, uc farklı ı?ıktan olu?an herhangi bir setle) e?it olarak uyarılabilmelidir. Renk e?le?tirme deneyleri ve Renk Olcumu icat ederek durumun boyle oldu?unu gosterdi.

Maxwell, renk algısı teorisini, yani renkli foto?rafcılı?a uygulamakla da ilgileniyordu. Bu do?rudan renk algısı uzerine yaptı?ı psikolojik calı?masından kaynaklanıyordu "Herhangi bir uc ı?ı?ın toplamı, algılanabilir herhangi bir rengi yeniden uretebiliyorsa, uc renkli filtre seti ile renkli foto?raflar uretilebilir." Maxwell, 1855 tarihli makalesi sırasında, bir sahnenin uc siyah-beyaz foto?rafının kırmızı, ye?il ve mavi filtrelerden cekilmesi ve goruntulerin ?effaf baskılarının, uc projektorle donatılmı? uc projektor kullanılarak bir ekrana yansıtılmasını onerdi. benzer filtreler, ekrana bindirildi?inde, sonuc insan gozu tarafından sahnedeki tum renklerin eksiksiz bir yeniden uretimi olarak algılanacaktır.

Renk teorisi uzerine bir 1861 Kraliyet Enstitusu dersi sırasında Maxwell, bu uc renkli analiz ve sentez prensibiyle dunyanın ilk renkli foto?raf gosterimini sundu. Tek lensli refleks kameranın mucidi Thomas Sutton foto?rafı cekti. Kırmızı, ye?il ve mavi filtrelerden bir ekose kurdeleyi uc kez foto?rafladı ve ayrıca Maxwell'in hesabına gore gosteride kullanılmayan sarı bir filtreden dorduncu bir foto?raf yaptı. Sutton'ın foto?raf plakaları kırmızıya ve ye?ile cok az duyarlı oldu?u icin, bu oncu deneyin sonucları mukemmel olmaktan uzaktı. Konferansta yayınlanan acıklamada, "kırmızı ve ye?il goruntuler mavi kadar tamamen foto?raflanmı? olsaydı", ?eridin gercekten renkli bir goruntusu olaca?ı belirtildi. daha az kırılabilir ı?ınlar olursa, nesnelerin renklerinin temsili buyuk olcude iyile?tirilebilir. "1961'de ara?tırmacılar, kırmızı filtreli maruz kalmanın gorunu?te imkansız olan kısmi ba?arısının morotesi ı?ı?a ba?lı oldu?u sonucuna vardılar. Bazı kırmızı boyalar tarafından guclu bir ?ekilde yansıtılır, kullanılan kırmızı filtre tarafından tamamen engellenmez ve Sutton'ın uyguladı?ı ıslak kolodiyon i?leminin hassasiyet aralı?ı dahilindedir. [24] [25] [26]

Kinetik Teori [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Maxwell ayrıca gazların kinetik teorisini ara?tırdı. Daniel Bernoulli ile ba?layan bu teori, John Herapath, John James Waterston, James Joule ve ozellikle Rudolf Clausius'un ardıl emekcileri tarafından genel do?rulu?unu ?upheye dayandıracak ?ekilde ilerletildi; ancak bu alanda bir deneyci (gazlı surtunme yasaları hakkında) ve bir matematikci olarak ortaya cıkan Maxwell'den muazzam bir geli?me aldı.

1859 ve 1866 arasında, daha sonra Ludwig Boltzmann tarafından genelle?tirilen bir gaz parcacıklarındaki hızların da?ılımı teorisini geli?tirdi. Maxwell-Boltzmann da?ılımı adı verilen formul, verilen herhangi bir sıcaklıkta belirli bir hızda hareket eden gaz molekullerinin fraksiyonunu verir. Kinetik teoride, sıcaklıklar ve ısı sadece molekuler hareketi icerir. Bu yakla?ım onceden belirlenmi? termodinamik yasalarını genelle?tirdi ve mevcut gozlemleri ve deneyleri daha once elde edilenden daha iyi bir ?ekilde acıkladı. Termodinamik uzerine yaptı?ı calı?ma, onu Maxwell'in ?eytanı olarak bilinen du?unce deneyini tasarladı; burada termodinami?in ikinci yasası, parcacıkları enerjiye gore ayırabilen hayali bir varlık tarafından ihlal edildi.

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Bu makalenin co?u aynı ba?lıklı ?ngilizce makalesinden (29.12.2010) alınmadır. ?ngilizce makalenin gosterdi?i kaynaklar a?a?ıdadır.

  1. ^ "Einstein the greatest" . BBC News . 29 Kasım 1999. 11 Ocak 2009 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 25 Ocak 2015 .  
  2. ^ "The Scientists:An Epic of Discovery, A. Robinson, Londra, Thames&Hudson Ltd, 2012.
  3. ^ McFall, Patrick "Brainy young James wasn't so daft after all" 17 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . The Sunday Post , 23 April 2006
  4. ^ a b c d Oxford Dictionary of National Biography , p506
  5. ^ "John Clerk-Maxwell of Middlebie" . thePeerage.com. 22 Aralık 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi .  
  6. ^ "James Clerk" . thePeerage.com. 22 Aralık 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 16 ?ubat 2008 .  
  7. ^ Tolstoy, p11
  8. ^ Campbell, p1.
  9. ^ Mahon, pp 186?187
  10. ^ Tolstoy, p13
  11. ^ Mahon, p3
  12. ^ a b c Tolstoy, pp 15?16
  13. ^ Campbell, pp 19?21
  14. ^ a b c Mahon, pp 12?14
  15. ^ a b Mahon, p10
  16. ^ Mahon, p4
  17. ^ Campbell, pp 23?24
  18. ^ Campbell, p43
  19. ^ a b Mahon, p16
  20. ^ Harman, Hutchinson Dictionary , p662
  21. ^ Russo, Remigio (1996). Mathematical Problems in Elasticity . World Scientific. ss.  73 . ISBN   9810225768 .  
  22. ^ a b Glazebrook, Richard (1896). James Clerk Maxwell and modern physics by R.T. Glazebrook. New York :: Macmillan,.  
  23. ^ Harman, P. M. (2001). The natural philosophy of James Clerk Maxwell . 1st pbk. ed. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN   0-521-00585-X . OCLC   48014525 .  
  24. ^ Tolstoy, Ivan (1982). James Clerk Maxwell : a biography . Chicago: University of Chicago Press. ISBN   0-226-80785-1 . OCLC   8688302 .  
  25. ^ Maxwell, James Clerk (1890). The Scientific Papers of James Clerk Maxwell. Volume 1 . W. D. Niven. Place of publication not identified. ISBN   978-0-511-69809-5 . OCLC   1097142563 .  
  26. ^ Evans, Ralph M. (1961). "Maxwell's Color Photograph" . Scientific American . 205 (5): 118-128. doi : 10.1038/scientificamerican1161-118 . ISSN   0036-8733 . 4 A?ustos 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 18 Mart 2021 .  
" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=James_Clerk_Maxwell&oldid=32815971 " sayfasından alınmı?tır