Helsinki
(
?svecce
:
Helsingfors
),
Finlandiya
'nın
ba?kenti
ve en buyuk ?ehridir. ?ehir, Finlandiya'nın guneyinde
Finlandiya Korfezi
'nin kıyısında yer almaktadır. ?ehrin nufusu 2016 yılı itibari ile 642.045 olup
[2]
metropol alanının nufusu ise 1.47 milyondur.
Buyuk Helsinki
bolgesi, Helsinki'nin ba?ta kom?u ?ehirleri
Espoo
,
Vantaa
ve
Kauniainen
olmak uzere cevresindeki
banliyo kentlerinden
olu?an kent merkezini icerir.
[3]
Bir milyondan fazla nufusa sahip dunyanın en kuzeydeki metropolitan alanıdır ve
Avrupa Birli?i
'nin en kuzeydeki ba?kentidir. Helsinki metropolitan alanı
?skandinavya
'nın
Stockholm
ve
Kopenhag
'dan sonra ucuncu buyuk metropolitan alanı ve Helsinki kent merkezi Stockholm ve
Oslo
'dan sonra ucuncu buyuk kentidir. Helsinki, Finlandiya'nın ba?lıca siyasi, e?itimsel, finansal, kulturel ve ara?tırma merkezi oldu?u kadar
Kuzey Avrupa
'nın en buyuk ?ehirlerinden biridir.
2009'da Helsinki, 2012
Dunya Tasarım Ba?kenti
secildi.
[4]
?ehirde aynı zamanda
1952 Yaz Olimpiyatları
ve 2007'de
52. Eurovision ?arkı Yarı?ması
duzenlenmi?tir.
Helsinki, 1550 yılında
?svec Kralı
I. Gustav
tarafından,
Hansa
?ehri olan Reval'e (gunumuzde
Tallinn
) rakip olmayı hedefleyen bir ticaret kenti olarak kuruldu. Ancak bazı planların uygulanamamasından dolayı yoksulluk, sava?lar ve hastalıklarla anılan kucuk bir kasaba olarak kaldı.
[5]
18. yuzyılda donanma kalesi
Sveaborg
'un in?aatı Helsinki'nin statusunu iyile?tirdi.
1809'da Finlandiya'nın
Finlandiya Sava?ı
sonucunda
Rus ?mparatorlu?u
'na gecmesinin ardından Car
I. Aleksandr
, yeni kurulan
Finlandiya Granduklu?u
'nun ba?kentini Rusya'ya yakın olması nedeniyle 1812'de
Turku
'dan Helsinki'ye ta?ıdı.
[6]
1827'de Buyuk Turku Yangını'nın ardından ulkenin tek universitesi olan
Turku Kraliyet Akademisi
de Helsinki'ye ta?ınarak gunumuz
Helsinki Universitesi
adını aldı. Bu duzenlemeler kentin yeni rolunu peki?tirdi ve surekli yeni bir yol izlemesine yardımcı oldu. Bu donu?um, co?unlukla Alman mimar
Carl Ludvig Engel
'in planı do?rultusunda
Sankt-Peterburg
'u andırmak icin
neoklasik
tarzda yeniden in?a edilen ?ehir merkezinde oldukca belirgindir. Ba?ka yerlerde oldu?u gibi,
demiryolları
ve
sanayile?me
gibi teknolojik geli?meler kentin buyumesinin arkasındaki kilit unsurlardı.
Helsinki, 20. yuzyılın ilk yarısında
Finlandiya ?c Sava?ı
ve kentte iz bırakan
Kı? Sava?ı
da dahil olmak uzere
Finlandiya tarihinin
fırtınalı do?asına ra?men istikrarlı bir ?ekilde geli?meye devam etti. ?ehir
1952 Yaz Olimpiyatları
'na ev sahipli?i yaptı. 1970'lerde Finlandiya'nın hızlı bir ?ekilde
kentle?mesi
, Avrupa'nın di?er bolgelerine gore gec donemlerde meydana geldi ve metropol bolgesinde nufusu uc katına cıkardı. Helsinki'nin nispeten seyrek nufus yo?unlu?u ve alı?agelmedik yapısı co?unlukla buyumesinin gecikmesine atfedilir.
Helsniki "Baltık'ın Kızı"
[7]
veya "Baltık Denizi'nin ?ncisi" denilir.
[8]
[9]
Helsinki, Finlandiya'nın guneyinde
Finlandiya Korfezi
uzerindeki yarımadanın ucunda ve 315 ada uzerindedir. ?c ?ehir, gercek adı Vironniemi ("Estonya Burnu") ile nadiren anılan
Helsinginniemi
("Helsinki Burnu") guney yarımadasındadır. Helsinki'nin ?ehir ici bolgesinin belirli bolgelerinde nufus yo?unlu?u ozellikle
Kallio
bolgesinde 16.494 ki?i/kilometrekare (42.720/sq mi)'ye ula?ırken, nispeten daha yuksektir. Ancak di?er Avrupa ba?kentlerine kıyasla 3.050/kilometrekare (7.900/sq mi) de?eriyle Helsinki seyrek nufusludur. Helsinki'nin kent merkezi dı?ında ve do?usunda co?unlukla
ormanlar
ile ayrılan
banliyoler
vardır.
Helsinki'nin Ba?kent bolgesi denilen Helsinki metropol bolgesi (
Fince
:
Paakaupunkiseutu
,
?svecce
:
Huvudstadsregionen
) ?u dort belediyeden olu?ur: Helsinki,
Espoo
,
Vantaa
ve
Kauniainen
.
[10]
Helsinki kent alanı,
Finlandiya
'nın tek
metropoludur
.
[11]
1,1 milyondan daha cok nufusu vardır ve
Finlandiya
'nın en yo?un nufuslu yeridir. Ba?kent bolgesinin alanı 770 kilometrekare (300 sq mi)'dir. Nufus yo?unlu?u ise 1.418 ki?i/kilometrekare (3.670/sq mi)'dir. Yuzolcumunun sadece yuzde 0,2'sinde ulke nufusunun yuzde 20'sinden fazlasını kapsaması ile bolge konut yo?unlu?u Fin standartlarına gore yuksektir.
Baltık Denizi
ve
Kuzey Atlantik Akıntısı
'nın hafifletici etkisi nedeniyle, kı?ın sıcaklıklar kuzey mevkideki oranlardan daha yuksektir. Yine deniz etkisinden dolayı yaz aylarında gunluk sıcaklıklar biraz daha serin ve ic kesimlere kıyasla gece sıcaklıkları daha yuksektir. Ocak ve ?ubat aylarında ortalama sıcaklık -5 °C civarında olup
[12]
Haziran ve A?ustos aylarında ortalama en yuksek sıcaklık 19-22 °C arasındadır. ?imdiye kadar ?ehir merkezinde kaydedilen en yuksek sıcaklık 18 Temmuz 1945'te 33.1 °C ve en du?uk sıcaklık ise 10 Ocak 1987'de -34.3 °C idi.
[13]
Helsinki (Kaisaniemi) iklimi
|
Aylar
|
Oca
|
?ub
|
Mar
|
Nis
|
May
|
Haz
|
Tem
|
A?u
|
Eyl
|
Eki
|
Kas
|
Ara
|
Yıl
|
En yuksek sıcaklık (°C)
|
8,5
|
11,8
|
17,1
|
21,9
|
29,6
|
32,0
|
33,1
|
31,2
|
26,2
|
19,4
|
13,8
|
10,5
|
33,1
|
Ortalama en yuksek sıcaklık (°C)
|
?1,3
|
?1,9
|
1,6
|
7,6
|
14,4
|
18,5
|
21,5
|
19,8
|
14,6
|
9,0
|
3,7
|
0,5
|
9,0
|
Ortalama sıcaklık (°C)
|
?3,9
|
?4,7
|
?1,3
|
3,9
|
10,2
|
14,6
|
17,8
|
16,3
|
11,5
|
6,6
|
1,6
|
?2
|
5,9
|
Ortalama en du?uk sıcaklık (°C)
|
?6,5
|
?7,4
|
?4,1
|
0,8
|
6,3
|
10,9
|
14,2
|
13,1
|
8,7
|
4,3
|
?0,6
|
?4,5
|
2,9
|
En du?uk sıcaklık (°C)
|
?34,3
|
?31,5
|
?24,5
|
?16,3
|
?4,8
|
0,7
|
5,4
|
2,8
|
?4,5
|
?11,6
|
?18,6
|
?29,5
|
?34,3
|
Ortalama ya?ı? (mm)
|
52
|
36
|
38
|
32
|
37
|
57
|
63
|
80
|
56
|
76
|
70
|
58
|
655
|
Kaynak: 1981-2010 yılları arasında normal donem iklimsel istatistikler
[12]
|
Helsinki uc ana bolgeye ayrılmı?tır: Helsinki ?ehir Merkezi (Fince: Helsinki kantakaupunki, isvecce: Helsingfors innerstad), Kuzey Helsinki (Fince: Kuzey Helsinki, ?svecce: Norra Helsingfors) ve Do?u Helsinki (Fince: Ita-Helsinki, ?svecce: Ostra Helsingfors). Bunlardan Helsinki ?ehir Merkezi,
banliyolerin
aksine, sermayenin tanımsız cekirdek alanı manasındadır.
?? merkezi
ve ?ehir merkezi
Kluuvi
,
Kamppi
ve
Punavuori
'dedir.
[14]
[15]
?ehir merkezinin dı?ındaki di?er alt bolum merkezleri arasında ?ehrin kuzeydo?u kesiminde yer alan
Malmi
(?svecce: Malm),
[16]
[17]
ve
Itakeskus
(isvecce: Ostra centrum),
[18]
?ehrin do?u kesimindedir.
Helsinki, dort yılda bir secilen 85 uyeli bir belediye meclisi tarafından yonetilmektedir. Finlandiya'nın tum di?er
belediyelerinde
oldu?u gibi belediye meclisi, ?ehir planlaması, okullar, sa?lık bakımı ve
toplu ta?ımacılık
gibi konularda temel karar verme organıdır.
Helsinki'nin gunumuz belediye ba?kanı 2 A?ustos 2021 tarihinden bu yana
Ulusal Koalisyon Partisi
'nden
Juhana Vartiainen
'dir. Helsinki, 59 mahalleye ayrılır.
Buyuk Helsinki
bolgesi, Finlandiya
GSY?H
'inin yakla?ık ucte birini uretmektedir. Ki?i ba?ına du?en GSY?H, ulusal ortalamanın yakla?ık 1.3 kat daha fazladır.
[20]
Ulkedeki 100 en buyuk ?irketten 83'u Buyuk Helsinki bolgesi merkezlidir.
Helsinki Borsası
ulkenin tek
menkul kıymetler borsası
olup
OMX
'in bir parcasıdır.
Buyuk Helsinki, Finlandiya'nın GSY?H'sının yakla?ık ucte birini olu?turur. Ki?i ba?ına du?en GSY?H, ulusal ortalamanın kabaca 1,3 katıdır.
[21]
Helsinki, hizmet verilen BT ve kamu sektorlerinden kar eder. A?ır sanayi i?lerinden ta?ınan denizcilik ?irketleri de onemli sayıda insan istihdam etmektedir.
[22]
Metropol alanının ki?i ba?ına brut katma de?eri, 27 Avrupa metropol alanı ortalamasının 2 katı olup, Stockholm ve Paris'dekilere e?ittir. Brut katma de?er yıllık buyume %4 civarındadır.
[23]
En buyuk 100 Fin ?irketinden 83'unun genel merkezi Buyuk Helsinki'dedir. En yuksek ucretli 200 Fin yoneticinin ucte ikisi Buyuk Helsinki'de ve %42'si Helsinki'de ya?ıyor. En cok kazanan 50 ki?inin ortalama geliri 1,65 milyon euro idi.
[24]
Musluk suyu mukemmel kalitededir ve dunyanın en uzun kesintisiz kaya tunellerinden biri olan 120-kilometre (75 mi) Paijanne Su Tuneli tarafından sa?lanır.
[25]
Fince
ve
?svecce
Helsinki'nin resmi dilleridir. Nufusun %81.9'unun ana dili fince ve %6.2'si ise ?svecce konu?an ki?ilerdir.
[26]
Helsinki Finlandiya'nın en fazla yabancı nufuslu ?ehridir. Helsinki'de 130'dan fazla ulusun insanı ya?amakta ve bu grubun buyuk co?unlu?u
Rusya
,
Estonya
,
?svec
,
Somali
,
Sırbistan
,
Cin
,
Irak
ve
Almanya
vatanda?larıdır.
Bircok uluslararası limanın ve Finlandiya'nın en buyuk havalimanının kav?a?ı olan Helsinki, Finlandiya'nın kuresel geci? kapısıdır. ?ehir, Finlandiya'nın en buyuk
gocmen
nufusuna sahiptir. Helsinki'de 140'tan fazla millet vardır.
Estonya
dı?ında dunyada en cok Estonyalı buradadır. Estonyalı gocmenlerin sayısı 2015'ten bu yana her yıl azalarak 12.970'den 2021'de 11.639'a du?tu. 2020'de Somalili gocmenler, Helsinki'nin en buyuk ikinci buyuk gocmen grubu olarak Estonyalıları geride bıraktı.
[27]
Helsinki'de yakla?ık 1.000 Sami ya?ıyor.
[28]
Yabancı uyruklular nufusun %10,3'unu, toplam gocmen nufusu ise nufusun %17,6'sını olu?turur.
Anadili yabancı olan insan sayısının 2035'te 196.500'e yani nufusun %26'sına cıkması beklenmektedir. Nufusun %15'ini olu?turan 114.000 ki?i Avrupa dı?ı dilleri konu?acaktır.
[29]
Men?e ulkeye gore ?ehrin sakinleri
(2021)
[30]
[31]
|
Ulke
|
Nufus
|
Toplam sakinler
|
658,457
|
Rusya
|
20,358
|
Somali
|
12,527
|
Estonya
|
11,639
|
Irak
|
7,001
|
China
|
4,082
|
?svec
|
3,493
|
Vietnam
|
3,015
|
Afganistan
|
2,736
|
Turkiye
|
2,633
|
Hindistan
|
2,524
|
Yugoslavya
|
2,426
|
Birle?ik Krallık
|
2,115
|
Nepal
|
2,115
|
ABD
|
2,112
|
?ran
|
2,004
|
Almanya
|
1,866
|
Filipinler
|
1,749
|
Banglade?
|
1,736
|
Tayland
|
1,561
|
Fas
|
1,312
|
Pakistan
|
1,272
|
?talya
|
1,264
|
Suriye
|
1,228
|
?spanya
|
1,216
|
Etiyopya
|
1,196
|
Fransa
|
1,193
|
Nijerya
|
1,175
|
Kongo DC
|
974
|
Romanya
|
885
|
Ukrayna
|
859
|
Polonya
|
801
|
Gana
|
712
|
Brezilya
|
672
|
Japonya
|
627
|
Kamerun
|
606
|
Cezayir
|
602
|
Bulgaristan
|
587
|
Mısır
|
548
|
Letonya
|
546
|
Gambiya
|
544
|
Kenya
|
501
|
Norvec
|
334
|
Danimarka
|
302
|
?zlanda
|
64
|
Helsinki Finlandiya'nın geci? yoludur. Kent i?letme, finans, moda, tıp, e?lence, medya ve kulturde ulkenin can damarıdır. Cok sayıda ce?itli muzeler, sergi sarayları, galeriler ve sahneler mevcuttur. Finlandiya ve di?er Kuzey ulkelerinin en cok abonesi oldu?u gazete -
Helsingin Sanomat
gunluk olarak Helsinki'de basılıyor.
Helsinki'de 190 ilkokul, 41 ortaokul ve 15 meslek enstitusu bulunmaktadır. 41 ortaokulunun yarısı ozel veya devlete, di?er yarısı ise belediyelere aittir. Helsinki'de ayrıca altı
universite
ve dort
politeknik
okulu bulunmaktadır. Helsinki'nin en bilinen universiteleri
Helsinki Universitesi
,
Aalto Universitesi
,
Hanken Ekonomi Okulu
ve
Helsinki Sanat Universitesi
'dir.
Helsinki'nin uzun bir
spor
gelene?i bulunmaktadır.
1952 Yaz Olimpiyatları
sırasında ilk uluslararası tanınmı?lı?ını kazanan kent, 1983 ve 2005'te
Dunya Atletizm ?ampiyonası
ve 1971, 1994 ve 2012'de Avrupa Atletizm ?ampiyonası'na ev sahipli?i yaptı.
Helsinki'nin Finlandiya'nın en buyuk ve en ba?arılı
futbol takımı
olan
HJK Helsinki
ile 7 yerel ?ampiyonlu?a sahip yerel rakibi
IFK Helsingfors
olmak uzere iki futbol takımı bulunmaktadır. ?ki takım arasındaki maclar genellikle Stadın derbisi olarak bilinir.
Buz hokeyi
de bircok Helsinki sakini arasında populer olup,
IFK Helsingfors
(HIFK) veya
Jokerit
takımları bulunmaktadır.
Buyuk Helsinki bolgesinini cevreleyen Helsinki otoyol a? omurgası, otoyolları birbirine ba?layan uc yarım daire ?eklindeki Keha I, Keha II ve Keha III'
cevreyol
’larından olu?ur. Finlandiya'nın di?er bolgelerine ve sırasıyla
Lansivayla
ve
Itavayla
batı ve do?u arterlerine gider.
Finlandiya'nın ce?itli bolgeleri icin onemli birkac Fin karayolu Helsinki'den cıkar ve
Vihdintie
bir istisnası ile co?u
otoyol
‘dur. En onemli karayolları ?unlardır:
Helsinki'de 1000 ki?i ba?ına 390 araba du?er.
[32]
Bu, Bruksel'in 1000'de 483'u, Stockholm'un 401'i ve Oslo'nun 413'u gibi benzer nufus ve bina yo?unlu?una sahip ?ehirlerden daha azdır.
[33]
[34]
Helsinki Garı
, Finlandiya'nın ana tren istasyonudur. Helsinki'den ulkenin tum buyuk ?ehirlerine trenle ula?ılabilir,
Sankt-Peterburg
ve
Moskova
'ya Allegro yuksek hızlı tren hizmeti vardır.
Helsinki, 11 milyon yolcu ile Avrupa'nın ikinci en i?lek yolcu limanıdır ve ba?ta
Tallinn
,
Mariehamn
,
Stockholm
olmak uzere gemi seferleri vardır.
[35]
Hava trafi?i esasen kom?u ?ehir
Vantaa
'da, Helsinki ?ehir merkezinin yakla?ık 17 kilometre (11 mi) kuzeyindeki
Helsinki Havalimanı
'ndan gercekle?tirilir.
Helsinki'nin kendi havaalanı
Helsinki-Malmi Havalimanı
, esasen genel ve ozel havacılık icin kullanılır. Hernesaari Heliport'tan charter ucu?lar yapılabilir.
Helsinki, 11 milyon yolcu ile Avrupa'nın ikinci en i?lek yolcu limanıdır ve ba?ta
Tallinn
,
Mariehamn
,
Stockholm
olmak uzere gemi seferleri bulunmaktadır.
[35]
Buyuk Helsinki bolgesinde,
toplu ta?ıma
Helsinki Bolgesel Ula?tırma idaresi tarafından yonetilmektedir. Helsinki'deki toplu ta?ıma sistemi
tramvay
,
banliyo treni
,
metro
,
otobus
hatları, iki
feribot
hattı ve bir halka acık
bisiklet
sisteminden olu?ur.
- ^
"Pinta-alat kunnittain (Excel)"
(Fince). Maanmittauslaitos. 1 Ocak 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 26 Kasım 2017
.
- ^
a
b
"Ennakkovakiluku sukupuolen mukaan alueittain, elokuu 2017"
(Fince). Tilastokeskus. 31 A?ustos 2017. 20 Ekim 2017 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 26 Kasım 2017
.
- ^
"Cities of Finland"
. Eurostat. 18 Mayıs 2013 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 26 Kasım 2017
.
- ^
"Past capital: Helsinki"
. Worlddesigncapital.com. 1 Mart 2015 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 5 Aralık 2017
.
- ^
"Ruttopuisto ? Plague Park"
. Tabblo.com. 11 Nisan 2008 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 5 Aralık 2017
.
- ^
"8 April 1812 Emperor Alexander I promotes Helsinki to the capital of the Grand Duchy. - Helsinki 200 years as capital"
. 10 A?ustos 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 5 Aralık 2017
.
- ^
"Ar?ivlenmi? kopya"
. 14 Haziran 2021 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 21 A?ustos 2022
.
- ^
"Helsinki, Pearl of the Baltic Sea"
.
Myhelsinki.fi
. 17 Mayıs 2021 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 16 Aralık 2021
.
- ^
"The White Pearl of the Baltic Sea ? Helsinki Deals with Snow"
.
Hooniverse.com
. 3 Ocak 2013. 8 Nisan 2022 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 16 Aralık 2021
.
- ^
"Aluejaot"
.
Tietopalvelu
(Fince). Uudenmaan liitto. 29 Mayıs 2014 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 29 Mayıs 2014
.
- ^
"Uudenmaan maakuntakaava selostus"
(PDF)
(Fince). Helsinki-Uusimaa Region. 13 A?ustos 2011 tarihinde
kayna?ından
(PDF)
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 17 ?ubat 2014
.
- ^
a
b
"Climatological statistics for the normal period 1971?2000"
. Fmi.fi. 11 Nisan 2017 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 5 Aralık 2017
.
- ^
"Ilmatieteen laitos ? Saa ja ilmasto ? Ilmastotilastot ? Ilman lampotila"
(Fince). Finnish Meteorological Institute. 4 Haziran 2009 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 5 Aralık 2017
.
- ^
"Kamppi, Kluuvi ja Punavuori"
.
City of Helsinki
(Fince). 19 A?ustos 2014 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 30 Aralık 2020
.
- ^
"Millainen hotelli Helsingissa kannattaa valita ja milta alueelta"
.
Pieni matkaopas
(Fince). 8 Mart 2016 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 30 Aralık 2020
.
- ^
Malmi
22 Eylul 2022 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
., Uuttahelsinkia.fi, (in Finnish)
- ^
Malmin keskustan suunnitteluperiaatteet paatoksentekoon ? STT Info
8 Nisan 2022 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. (in Finnish)
- ^
Tassa on tuleva Ita-Helsingin keskus: Itavaylan paalle rakentuu taloja ja tilaa kaikille, Stoan Puhoksen ja Puotilan metroaseman alueen monikulttuurisuutta halutaan rikastaa
21 Haziran 2022 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. ?
Yle
(in Finnish)
- ^
YLE: The statue of the Russian emperor arouses wonder among tourists ? Why is it still in the middle of Helsinki? -
Venajan keisarin patsas herattaa turisteissa ihmetysta ? Miksi se on yha keskella Helsinkia?
29 Kasım 2020 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. (in Finnish)
- ^
"Helsinki Region Statistics"
. Helsinginseutu.fi. 22 Nisan 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 5 Aralık 2017
.
- ^
"Helsinki Region Statistics"
. Helsinginseutu.fi. 22 Nisan 2016 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 17 ?ubat 2014
.
- ^
"Economy of Helsinki, Finland | Helsinki.com"
.
www.helsinki.com
. 19 Mart 2021 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 15 Kasım 2018
.
- ^
"Kansilehti2.vp"
(PDF)
. 31 A?ustos 2021 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
(PDF)
. Eri?im tarihi:
13 Nisan
2010
.
- ^
"Helsingin Sanomat ? International Edition ? Metro"
. Hs.fi. 9 Kasım 2005. 19 Kasım 2011 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
8 Temmuz
2009
.
- ^
[1]
11 Ekim 2009 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
.
- ^
"Foreigners in Helsinki 2013"
(PDF)
. City of Helsinki. 5 Temmuz 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
(PDF)
. Eri?im tarihi: 6 Aralık 2017
.
- ^
Statistics Finland
- ^
"Nain sovittelija ratkaisisi saamelaiskiistan"
.
Yle.fi
. 20 Mayıs 2016 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 16 Aralık 2021
.
- ^
"Vuonna 2035 yli neljannes helsinkilaisista vieraskielisia | Ulkomaalaistaustaiset Helsingissa"
.
ulkomaalaistaustaisethelsingissa.fi
. 20 Nisan 2017 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi.
- ^
"Population 31.12. by Area, Country of birth, Sex, Year and Information. PxWeb"
. Pxnet2.stat.fi. 4 Aralık 2021 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 5 Mayıs 2022
.
- ^
"Population 31.12. by Area, Background country, Sex, Year and Information. PxWeb"
. Pxnet2.stat.fi. 1 Haziran 2022 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 5 Mayıs 2022
.
- ^
[2]
11 Aralık 2011 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
.
- ^
"Runge"
(PDF)
. European Academy of the Urban Environment. 25 Haziran 2008 tarihinde
kayna?ından
(PDF)
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 17 ?ubat 2014
.
- ^
"Tietokeskus: suunnatframe"
. Hel2.fi. 19 Mart 2021 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
8 Temmuz
2009
.
- ^
a
b
"Helsinki port"
. 1 Ocak 2016 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 5 Aralık 2017
.
- ^
a
b
c
d
e
f
"International Relations"
.
Hel.fi
. City of Helsinki. 26 Eylul 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 26 Kasım 2017
.
- ^
Yan, Yangtze (14 Temmuz 2006).
"Beijing, Helsinki forge sister city relationship"
.
Gov.cn
. Chinese Government. 4 Temmuz 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 26 Kasım 2017
.
- ^
"Sister Cities"
. Beijing Municipal Government. 10 Ekim 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 26 Kasım 2017
.
- Resmi site
- Visithelsinki.fi - Official City of Helsinki Tourism Website
29 ?ubat 2012 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
.
- Helsinki.mobi - Official mobile website
- Helsinki.fi - City Portal
9 Mayıs 2007 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
.
|
Vikigezgin'de
:en:Helsinki
ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
|
|
---|
500 000 + ?ehirler
| |
---|
200 000 + ?ehirler
| |
---|
100 000 + ?ehirler
| |
---|
50 000 + ?ehirler
| |
---|
30 000 + ?ehirler
| |
---|
20 000 + ?ehirler
| |
---|
10 000 + ?ehirler
| |
---|
10 000 - ?ehirler
| |
---|
|
---|
|
Kalın
yazılı belediyeler ?ehir statusune sahiptir.
|
|
---|
Batı Avrupa
| Kuzey Avrupa
| Guney Avrupa
| Do?u Avrupa
|
Ajaccio
,
Korsika
Amsterdam
,
Hollanda
Belfast
,
Kuzey ?rlanda
Berlin
,
Almanya
Bern
,
?svicre
Bruksel
,
Belcika
Bruksel
,
Flamanya
Cardiff
,
Galler
Douglas
,
Man Adası
Dublin
,
?rlanda
Cardiff
,
Galler
Cebelitarık
,
Cebelitarık
Edinburgh
,
?skocya
Londra
,
Birle?ik Krallık
Londra
,
?ngiltere
Luksemburg
,
Luksemburg
Monako
,
Monako
Namur
,
Valonya
Paris
,
Fransa
Saint Helier
,
Jersey
Saint Peter Port
,
Guernsey
Vaduz
,
Lihten?tayn
Viyana
,
Avusturya
|
Kopenhag
,
Danimarka
Helsinki
,
Finlandiya
Longyearbyen
,
Svalbard
Olonkinbyen
,
Jan Mayen
Mariehamn
,
Aland
Oslo
,
Norvec
Reykjavik
,
?zlanda
Riga
,
Letonya
Stockholm
,
?svec
Tallinn
,
Estonya
Torshavn
,
Faroe Adaları
Vilnius
,
Litvanya
|
Andorra la Vella
,
Andorra
Ankara
,
Turkiye
2
Aosta
,
Aosta Vadisi
Atina
,
Yunanistan
Banaluka
,
Sırp Cumhuriyeti
Barselona
,
Katalonya
Belgrad
,
Sırbistan
Cagliari
,
Sardinya
Cebelitarık
,
Cebelitarık
Episkopi Cantonment
,
A?rotur ve Dikelya
1
Kariye
,
Aynoroz
Lefko?a
,
Kıbrıs Cumhuriyeti
Lefko?a
,
Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti
1, 2
Lizbon
,
Portekiz
Ljubljana
,
Slovenya
Logrono
,
La Rioja
Madrid
,
?spanya
Madrid
,
Madrid
Merida
,
Extremadura
Murcia
,
Murcia
Novi Sad
,
Voyvodina
Oviedo
,
Asturias
Palermo
,
Sicilya
Palma de Mallorca
,
Balear Adaları
Pamplona
,
Navarra
Podgorica
,
Karada?
Ponta Delgada
,
Azorlar
Pri?tine
,
Kosova
1
Roma
,
?talya
San Marino
,
San Marino
Santander
,
Cantabria
Santiago de Compostela
,
Galicya
Saraybosna
,
Bosna-Hersek
Saraybosna
,
Bosna-Hersek Federasyonu
Sevilla
,
Endulus
Tiran
,
Arnavutluk
Toledo
,
Kastilya-La Mancha
Trento
,
Trentino-Alto Adige/Sudtirol
Trieste
,
Friuli-Venezia Giulia
Uskup
,
Makedonya
Valensiya
,
Valensiya
Valladolid
,
Kastilya ve Leon
Valletta
,
Malta
Vatikan
,
Vatikan
Vitoria-Gasteiz
,
Bask Bolgesi
Zagreb
,
Hırvatistan
Zaragoza
,
Aragon
|
Astana
,
Kazakistan
2
Baku
,
Azerbaycan
2
Batum
,
Acara
2
Bratislava
,
Slovakya
Budape?te
,
Macaristan
Bukre?
,
Romanya
Ceboksarı
,
Cuva?istan
Cerkessk
,
Karacay-Cerkesya
Elista
,
Kalmukya
Erivan
,
Ermenistan
2
Grozni
,
Cecenistan
?jevsk
,
Udmurtya
Kazan
,
Tataristan
Ki?inev
,
Moldova
Kiev
,
Ukrayna
Komrat
,
Gagavuzya
Mahackale
,
Da?ıstan
Magas
,
?ngu?etya
Maykop
,
Adige Cumhuriyeti
Minsk
,
Belarus
Moskova
,
Rusya
Nahcivan
,
Nahcıvan
2
Nalcik
,
Kabardino-Balkarya
Naryan-Mar
,
Nenets Ozerk Okrugu
Petrozavodsk
,
Karelya
Prag
,
Cekya
Saransk
,
Mordovya
Sıktıvkar
,
Komi Cumhuriyeti
Simferopol
,
Kırım
Sohum
,
Abhazya
1
Sofya
,
Bulgaristan
Tiflis
,
Gurcistan
2
Tiraspol
,
Transdinyester
1
Tshinvali
,
Guney Osetya
1, 2
Ufa
,
Ba?kurdistan
Yo?kar-Ola
,
Mari El
Var?ova
,
Polonya
Vladikavkaz
,
Kuzey Osetya-Alanya
|
|
|
|
---|
| |
|
---|
1980'ler
| |
---|
1990'lar
| |
---|
2000'ler
| |
---|
2010'lar
| |
---|
2020'ler
| |
---|
|
---|
|
|
|
|
---|
1950'ler
| |
---|
1960'lar
| |
---|
1970'ler
| |
---|
1980'ler
| |
---|
1990'lar
| |
---|
2000'ler
| |
---|
2010'lar
| |
---|
2020'ler
| |
---|
|
|
Mekanlar
|
---|
1950'ler
| |
---|
1960'lar
| |
---|
1970'ler
| |
---|
1980'ler
| |
---|
1990'lar
| |
---|
2000'ler
| |
---|
2010'lar
| |
---|
2020'ler
| |
---|
Congratulations:
50 Years of
Eurovision
| |
---|
Eurovision ?arkı Yarı?ması'nın
Harika Hitleri
| |
---|
|
|
|