|
Tinatalakay ng haynayan ang iba't-ibang nabubuhay na
tataghay
. Mga larawan ng iba't-ibang tataghay (mula kaliwa hanggang kanan):
|
Ang
biyolohiya
o
haynayan
ay
agham pangkalikasan
na nakatuon sa pag-aaral ng
buhay
at mga pamamaraang kasangkot nito. Saklaw nito ang mga paksang tulad ng mga mekanismo ng
sihay
, sauri't asal ng mga
tataghay
, kasimulan at
kasunlaran
ng mga
sarihay
, at pakikipag-ugnayan ng iba't-ibang
palamuhayan
.
Ang mga subdisiplina ng biyolohiya ay inilalarawan ayon sa iskala na pinag-aaralang mga organismo at mga pamamaraang ginagamit upang pag-aralan ang mga ito: Ang
biyokimika
ay nagsisiyasat ng rudimentaryong
kimika
ng buhay, ang
biyolohiyang molekular
ay nag-aaral ang mga masalimuot na mga interaksiyon sa pagitan ng mga biolohikal na molekula, ang
biolohiyang sihayr
ay nagsisiyast ng basikong pantayong bloke ng lahat ng buhay na sihay, ang
pisyolohiya
ay nagsisiyasat ng mga tungkuling pisikal at kimikal ng mga
tisyu
,
organo
at mga sistemang organo ng isang organismo, ang
biyolohiyang ebolusyonaryo
ay nagsisiyasat ng mga pagbabago na lumilikha ng dibersidad ng buhay, ang
ekolohiya
ay nagsisiyasat kung paanong ang mga organismo ay nakikipag-ugnayan sa kanilang kapaligiran.
[1]
Isang makabagong katawagan ang salitang biyolohiya. Ipinakilala ito ni
Gottfried Reinhold Treviranus
, isang propesor ng
panggagamot
at
matematika
sa liseo ng Bremen. Ginamit ni Treviranus ang salita sa loob ng kanyang
tratasong
Biologie; oder die Philosphie der lebenden Natur
noong 1802. Inampon ni
Jean-Baptiste Lamarck
ang termino. Sa ngayon, ginagamit na ito sa buong mundo.
Ang salitang
haynayan
[2]
ay galing sa mga salitang bu
hay
at kasa
nayan
. Ito ay salitang binuo ng mga purista noong panahon ng Lumang Tagalog na kalauna'y hindi na gaanong ginagamit sa kasalukuyang panahon sa panahon ng wikang Filipino, ngunit may iba rin namang gumagamit nito.
Ang modernong biyolohiya ay pinagkakaisa ng limang mga prinsipyo: ang teoriya ng sihay, ebolusyon, henetika, homeostasis at enerhiya
[
kailangan ng sanggunian
]
Ang
teoriya ng selula
ay nagsasaad na ang
selula
ang pundamental na unit ng buhay at ang lahat ng mga nabubuhay na organismo ay binubuo ng isa o higit pang mga selula. Ang lahat ng mga selula ay lumilitaw mula sa ibang mga selula sa pamamagitan ng
paghahati ng selula
. Sa mga
organismong multiselular
, ang bawat selula sa katawan ng organismo ay nagmumula sa isang selula sa isang pertilisadong itlog. Ang selula ay ang basikong unit ng maraming mga patolohikal na proseso.
[3]
Ang phenomenon ng pagdaloy ng enerhiya ay nangyayari sa mga sihay sa mga prosesong bahagi ng tungkuling tinatawag na
metabolismo
. Ang mga selula ay naglalaman ng impormasyong namamana na
DNA
na ipinapasa mula selula sa ibang selula habang nangyayari ang paghahati ng selula.
Ang isang sentral na konsepto sa biyolohiya ay ang buhay ay nagbabago at umuunlad sa pamamagitan ng
ebolusyon
at ang lahat ng mga anyo ng buhay ay may isang
karaniwang pinagmulan
.
[4]
Itinuturing ng mga biologo ang pagiging pangkalahatan at pag-iral saanman ng
kodigong henetiko
bilang depinitibong ebidensiya na pumapabor sa teoriya ng pangkalahatang
karaniwang pinagmulan
ng ebolusyon para sa lahat ng mga
bakterya
,
archaea
at mga
eukaryote
[5]
Ang ebolusyon na sinusuportahan ng malaking ebidensiya ang paliwanag na tinatanggap sa agham sa malaking mga pagkakaiba ng mga anyo ng buhay sa mundo. Ang mga species at mga breed ay umuunlad sa pamamagitan ng mga proseso ng
natural na seleksiyon
at
artipisyal na seleksiyon
o selektibong pagpaparami ng organismo.
[6]
Bukod dito, ang
Genetic drift
ay isa pang karagdagang mekanismo sa pag-unlad na ebolusyonaryo sa modernong sintesis ng ebolusyon.
[7]
Ang kasaysayang ebolusyonaryo ng species na naglalarawan ng mga katangian ng mga iba't ibang species na pinagmulan nito kasama ng mga relasyong henealohikal nito sa bawat ibang mga species ay kilala bilang
piloheniya
. Ang mga iba't ibang pamamaraan sa biyolohiya ay lumilikha ng impormasyon tungkol sa piloheniya. Kabilang dito ang paghahambing ng mga
sekwensiya ng DNA
na isinasagawa sa loob ng
biyolohiyang molekular
o
henomika
at paghahambing ng mga
fossil
o iba pang mga rekord ng mga sinaunang organismo sa
paleontolohiya
.
[8]
Isinasaayos at sinisiyasat ng mga biologo ang mga relasyong ebolusyonaryo ng mga species sa pamamagitan ng mga pamamaraang kinabibilangan ng
phylogenetics
,
phenetics
, at
cladistics
.
Ang maraming mga pangyayaring
espesiasyon
ay lumilikha ng isang puno may istrukturang sistema ng mga relasyon sa pagitan ng mga
espesye
. Ang papel ng
systematika
ay pag-aralan ang mga ugnayang ito at mga pagkakaiba at pagkakatulad sa pagitan ng mga species at mga pangkat ng species.
[9]
Ang klasipikasyon na
taksonomiya
at nomenklatura ng mga organismo ay pinanganagsiwaan ng
International Code of Zoological Nomenclature
,
International Code of Botanical Nomenclature
, at
International Code of Nomenclature of Bacteria
para sa mga respektibong mga hayop, mga halaman at bakterya. Ang klasipikasyon ng mga
virus
, mga
viroid
, mga
prion
at lahat ng iba pang mga sub-viral na ahente na nagpapakita ng mga katangiang biolohikal ay isinasagawa ng
International Code of Virus classification and nomenclature
.
[10]
[11]
[12]
[13]
Gayunpmana, ang ilang mga sistema ng klasipikasyon ng virus ay umiiral din. Tradisyonal na ang mga nabubuhay na organismo ay hinahati sa limang mga kaharian: ang mga
Monera
;
Protista
;
Fungi
;
Plantae
; at
Animalia
.
[14]
Gayunpaman, ang klasipikasyong ito ng limang kaharian ay wala na sa panahon. Ang modernong alternatibong mga sistema ng klasipikasyon ay nagsisimula sa
sistemang tatlong dominyo
: ang
Archaea
(orihinal Archaebacteria);
Bacteria
(orihinal na Eubacteria);
Eukaryota
(kabilang ang mga
protist
,
fungi
,
halaman
, at mga
hayop
)
[15]
Ang mga sakop na ito ay sumasalamin kung ang mga sihay ay may nukleyo o wala gayundin sa mga pagkakaiba sa komposisyong kimikal ng mga panlabas ng sihay.
[15]
Sa karagdagan, ang bawat kaharian ay nahahati pang paulit ulit hanggang ang bawat species ay hiwalay na nauuri. Ang pagkakasunod ay:
dominyo
(
domain
),
kaharian
(
kingdom
),
phylum
,
klase
,
orden
(order),
pamilya
(
family
),
genus
(
genus
) at
espesye
.
Ang
pangalang siyentipiko
ng isang organismo ay nalilikha mula sa henus at species nito. Halimbawa, ang mga tao ay itinatala bilang mga
Homo sapiens
. Ang
Homo
ang henus at ang
sapiens
ang species.
[16]
[17]
Ang nananaig na sistema ng klasipikasyon ay tinatawag na
Linnaean taxonomy
. Ito ay kinabibilangan ng mga ranggo at
nomenklaturang binomial
. Kung paanong pinapangalanan ang mga organismo ay pinangangasiwaan ng mga kasunduang internasyonal gaya ng
International Code of Botanical Nomenclature
(ICBN),
International Code of Zoological Nomenclature
(ICZN), at
International Code of Nomenclature of Bacteria
(ICNB). Ang isang nagsasanib na drapktong
BioCode
ay inilimbag noong 1997 bilang pagtatangka na gawing pamantayan ang nomenklatura sa mga tatlong saklaw na ito ngunit hindi pa pormal na kinukuha.
[18]
Ang draptong BioCode ay nakatanggap ng kaunting pansin simula 1997. Ang orihinal na pinlanong pagpapatupad nito noong 1 Enero 2000 ay lumipas ng hindi napansin. Ang isang binagong BioCode na iminungkahi noong 2011 na sa halip ay magpapalit ng mga umiiral na kodigo ay magbibigay ng isang nagkakaisang konteksto para dito.
[19]
[20]
[21]
Tinanggihang isaalang-alang ng
International Botanical Congress
ang mungkahing BioCode noong 2011. Ang
International Code of Virus Classification and Nomenclature
(ICVCN) ay nananatiling nasa labas ng BioCode.
Ang mga
gene
ang mga pangunahing unit ng pagmamana sa lahat ng mga organismo. Ito ay tumutugma sa isang rehiyon ng
DNA
na nag-iimpluwensiya ng anyo o tungkulin ng isang organismo sa mga spesipikong paraan. Ang lahat ng mga organismo mula
bakterya
hanggang sa mga hayop ay nagsasalo ng parehong makinarya na kumokopya at nagsasalin ng DNA sa mga protina. Ang mga sihay ay nagtatranskriba ng isang DNA gene tungo sa isang bersiyong
RNA
ng gene at pagkatapos ang isang
ribosome
ay nagsasalin ng RNA sa protina na isang sekwensiya ng mga
asidong amino
. Ang nagsasaling kodigo mula sa RNA codon tungo sa asidong amino ay pareho para sa karamihan ng mga organismo ngunit kaunting iba para sa iba. Halimbawa, ang isang sekwensiay ng DNA na nagkokodigo para sa
insulin
sa mga tao ay nagkokodigo ng insulin kapag ipinasok sa ibang mga organismo gaya ng mga halaman.
[22]
Ang mga DNA ay karaniwang nangyayari bilang mga linyar na
kromosoma
sa mga
eukaryote
at ang mga sirkular na kromosoma sa mga
prokaryote
. Ang isang kromosoma ay isang organisadong istruktura na binubuo ng DNA at mga
histone
. Ang hanay ng mga kromosoma sa isang sihay o ibang mga lokasyon ay sama samang tinatawag na
genome
. Sa mga eukaryote, ang genomic DNA ay matatagpuan sa
nukleyo ng sihay
kasama ng maliliit na mga halaga sa mga
mitochondria
at mga
chloroplast
. Sa mga prokaryote, ang DNA ay matatagpuan sa loob ng isang hindi regular na hugis na katawan sa cytoplasm na tinatawag na
nucleoid
.
[23]
Ang impormasyong henetiko sa isang genome ay nasa loob ng mga gene at ang kumpletong pagbuo ng impormasyong ito sa isang organismo ay tinatawag na
genotype
nito.
[24]
Ang lahat ng nabubuhay na organismo ay nagpapakita ng bariasyon o pagkakaiba sa loob ng isang populasyon at sa pagitan ng mga populasyon. Ang bariasyong henetiko ay mahalaga dahil nagbibigay ito ng materyal na henetiko para sa
natural na seleksiyon
. Ang mga pagkakaibang henetiko sa loob ng populasyon ay sanhi ng mga sumusunod: ang
mutasyon
na mga pagbabago sa
DNA
, ang
pagdaloy ng gene
na anumang pagkilos ng mga gene mula sa isang populasyon sa isa pang populasyon at ang
reproduksiyong seksuwal
na makakalikha ng bagong kombinasyon ng gene mula sa mga magulang sa isang populasyon. Ang mga
mutasyon
ay nagbabago ng
genotype
ng isang organismo. Ito ay minsang nagsasanhi para ang mga iba't ibang mga
phenotype
ay lumitaw. Ang karamihan ng mga mutasyon ay may kaunting epekto sa phenotype, kalusugan o kaangkupang pagpaparami ng organismo. Ang mga mutaysong may epekto ay karaniwang nakakapinsala ngunit minsang mapapakinabangan. Ang mga pag-aaral sa langaw na
Drosophila melanogaster
ay nagmumungkahing kung ang mutasyon ay nagbabago ng isang protinang nilikha ng isang gene, ang mga 70 porsiyento ng mga mutasyong ito ay mapanganib na ang mga natirira ay neutral o mapapakinabangan.
[25]
Ang
henetikang pangpopulasyon
ay nag-aaral ng distribusyon ng mga pagkakaibang henetiko sa loob ng mga populasyon at kung paanong ang mga distribusyong ito ay nagbabago sa paglipas ng panahon.
[26]
Ang mga pagbabago sa
prekwensiya ng allele
sa isang populasyon ay pangunahing naiimpluwensiyahan ng
natural na seleksiyon
kung saan ang isang allele ay nagbibigay ng kapakinabangang pagpili o pagpaparami sa organismo
[27]
gayundin ang ibang mga paktor gaya ng
mutasyon
,
genetic drift
,
genetic draft
,
[28]
artipisyal na seleksiyon
, at
migrasyon
.
[29]
Sa paglipas ng maraming mga henerasyon, ang mga
genome
ng mga organismo ay malaking nagbabago na nagreresulta sa phenomenon ng
ebolusyon
. Ang pagpili ng mga mapapakinabangang
mutasyon
ay nagsasanhi sa isang species na mag-ebolb sa mga anyong mas mahusay na makakaangkop sa kanilang kapaligiran na isang prosesong tinatawag na
pag-aangkop
(
adaptation
).
[30]
Ang mga bagong species ay nabubuo sa pamamagitan ng proseso ng
speciation
na kadalasang sanhi ng mga paghihiwalay sa heograpiya na nagpipigil sa mga populasyon na magpalit ng mga gene sa bawat isa.
[31]
Ang
Homeostasis
ang kakayahan ng mga
bukas na sistema
na magregula ng panloob na kapaligiran nito upang panatilihin ang matatag na mga kondisyon sa pamamagitan ng mga maraming dinamikang ekwilibriyum na mga pagsasaayos na kinokontrol ng mga magkakaugnay na mga mekanismo ng regulasyon. Ang lahat ng mga organismo kahit pa
unisihayr
o
multisihayr
ay nagpapakita ng homeostasis.
[32]
Upang panatilihin ang dinamikang ekwilibriyum at epektibong isagawa ang ilang mga tungkulin, ang isang sistema ay dapat makadetekta at tumugon sa mga pertubasyon. Pagkatapos ng deteksiyon ng isang perturbasyon, ang sistemang biolohikal ay normal na tumutugon sa pamamagitan ng
negatibong feedback
. Ito ay nangangahuluan ng pagpapatatag ng mga kondisyon sa pamamagitan ng pagbabawas o pagtataas ng aktibidad ng organo o sistema. Ang isang halimbawa nito ang paglalabas ng
glucagon
kapag ang mga lebel ng asukal ay labis na mababa.
Ang pagpapatuloy na mabuhay ng organismong buhay ay nakasalalay sa patuloy na pagpasok o pagkuha nito ng enerhiya. Ang mga reaksiyong kimikal na responsable para sa istruktura nito at tungkulin ay isinasaayos upang kumukha ng enerhiya mula sa mga substansiya na nagsisilbi nitong pagkain at binabago ang mga ito upang makatulong na bumuo ng mga bagong sihay at tustusan ang mga ito. Sa prosesong ito, ang mga molekula ng mga substansiyang kimikal na bumubuo ng pagkain ay gumagampan ng dalawang mga papel: una ay naglalaman ito ng enerhiya na mababago para sa mga biyolohikal na
reaksiyong kimikal
, ikalawa, ang mga ito ay bumubuo ng mga bagong istrukturang molekular na binubuo ng mga biyomolekula. Ang mga organismong responsable para sa pagpapakilala ng enerhiya sa isang ekosistema ay kilala bilang mga prodyuser o mga
autotroph
. Ang halos lahat ng mga organismong ito ay orihinal na kumukuha ng enerhiya mula sa araw.
[33]
Ang mga halaman at ibang mga
phototroph
ay gumagamit ng enerhiya mula sa araw sa pamamagitan ng prosesong kilala bilang
photosynthesis
upang ikomberte ang mga hilaw na materyal tungo sa mga organikong molekula gaya ng
ATP
na ang mga kawing ay masisira upang maglabas ng enerhiya.
[34]
Gayunpaman, ang ilang mga ekosistema ay buong nakasalalay sa enerhiyang hinahango ng mga
chemotroph
mula sa mga
methane
, mga
sulfides
o iba pang mga pinagkukunang enerhiyang
luminal
.
[35]
Ang ilang mga nabibihag na enerhiya ay ginagamit upang lumikha ng
biyomasa
upang tustusan ang buhay at magbigay ng enerhiya para sa paglago at pag-unlad. Ang karamihan ng natitira ng enerhiyang ito ay nawawala bilang mga init at mga itinatapong molekula. Ang pinakamahalgang mga proseso sa pagkokomberte ng enerhiya na nabihag sa mga substansiyang kimikal tungo sa enerhiayng magagamit upang tustusan ang buhay ang
metabolismo
.
[36]
at
respirasyong pangsihay
.
[37]
Ang
pisyolohiya
(Ingles:
physiology
) ay ang pag-aaral ng galaw at tungkulin ng bawat bahagi ng pangangatawan. Ito ay sangay ng biyolohiya (
biology
). Kadalasan itong pinag-aaralan kasabay ng
anatomiya
na siya namang pag-aaral hinggil sa bahagi ng pangangatawan.
Ang
biyolohiyang molekular
o
biyolohiyang pangmolekula
ay ang pag-aaral ng
biyolohiya
sa antas na
molekular
. Nasasaklawan ng larangang ito ang ibang mga lugar ng biyolohiya at
kimika
, partikular na ang
biyolohiya ng selula
,
henetika
,
biyopisika
, at
biyokimika
.
[38]
[39]
Pangunahing nakatuon ang biyolohiiyang molekular sa pag-unawa ng interaksiyon sa pagitan ng samu't saring mga sistema ng isang
sihay
, kasama ang interelasyon ng
DNA
,
RNA
at biyosintesis ng protina, at pagkatuto kung paano kinokontrol o tinatabanan ang ganitong mga interaksiyon.
Mga sangay ng Biyolohiya
|
---|
|
See also
| |
---|
-
Animalia - Bos primigenius taurus
-
Planta - Triticum
-
Fungi - Morchella esculenta
-
Stramenopila/Chromista - Fucus serratus
-
Bacteria - Gemmatimonas aurantiaca (- = 1 Micrometer)
-
Archaea - Halobacteria
-
Virus - Gamma phage
- ↑
"Life Science, Weber State Museum of Natural Science"
. Inarkibo mula sa
ang orihinal
noong 2013-07-27
. Nakuha noong
2013-06-15
.
{{
cite web
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
del Rosario, Gonsalo (1969).
Maugnaying Talasalitaang Pang-agham Ingles-Pilipino
. Maynila: Lupon sa Agham. p. 183.
{{
cite book
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Mazzarello, P (1999). "A unifying concept: the history of cell theory".
Nature Cell Biology
.
1
(1): E13?E15.
doi
:
10.1038/8964
.
PMID
10559875
.
CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
De Duve, Christian (2002).
Life Evolving: Molecules, Mind, and Meaning
. New York: Oxford University Press. p.
44
.
ISBN
0-19-515605-6
.
{{
cite book
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Futuyma, DJ (2005).
Evolution
. Sinauer Associates.
ISBN
978-0-87893-187-3
.
OCLC
57311264 57638368 62621622
.
CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Darwin, Charles (1859). On the Origin of Species, 1st, John Murray
- ↑
Simpson, George Gaylord
(1967).
The Meaning of Evolution
(ika-Second (na) edisyon). Yale University Press.
ISBN
0-300-00952-6
.
{{
cite book
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
"Phylogeny on bio-medicine.org"
. Inarkibo mula sa
ang orihinal
noong 2013-10-04
. Nakuha noong
2013-06-15
.
{{
cite web
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Neill, Campbell (1996).
Biology; Fourth edition
.
The Benjamin/Cummings Publishing Company
. p. G-21 (Glossary).
ISBN
0-8053-1940-9
.
{{
cite book
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
ICTV Virus Taxonomy 2009
- ↑
"80.001 Popsiviroidae ? ICTVdB Index of Viruses."
(Website.) U.S. National Institutes of Health website. Retrieved on 2009-10-28.
- ↑
"90. Prions ? ICTVdB Index of Viruses."
(Website.) U.S. National Institutes of Health website. Retrieved on 2009-10-28.
- ↑
"81. Satellites ? ICTVdB Index of Viruses."
(Website.) U.S. National Institutes of Health website. Retrieved on 2009-10-28.
- ↑
Margulis, L
; Schwartz, KV (1997).
Five Kingdoms: An Illustrated Guide to the Phyla of Life on Earth
(ika-3rd (na) edisyon). WH Freeman & Co.
ISBN
978-0-7167-3183-2
.
OCLC
223623098 237138975
.
CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
15.0
15.1
Woese C, Kandler O, Wheelis M (1990).
"Towards a natural system of organisms: proposal for the domains Archaea, Bacteria, and Eucarya"
.
Proc Natl Acad Sci USA
.
87
(12): 4576?9.
Bibcode
:
1990PNAS...87.4576W
.
doi
:
10.1073/pnas.87.12.4576
.
PMC
54159
.
PMID
2112744
. Inarkibo mula sa
ang orihinal
noong 2008-06-27
. Nakuha noong
2013-06-15
.
CS1 maint: date auto-translated (
link
) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (
link
)
- ↑
Heather Silyn-Roberts (2000).
Writing for Science and Engineering: Papers, Presentation
. Oxford: Butterworth-Heinemann. p. 198.
ISBN
0-7506-4636-5
.
{{
cite book
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
"Recommendation 60F"
.
International Code of Botanical Nomenclature
, Vienna Code
. 2006. pp. 60F.1.
{{
cite web
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
John McNeill (1996-11-04). "The BioCode: Integrated biological nomenclature for the 21st century?".
Proceedings of a Mini-Symposium on Biological Nomenclature in the 21st Century
.
CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
"The Draft BioCode (2011)"
. International Committee on Bionomenclature (ICB).
- ↑
[1]
Greuter, W.; Garrity, G.; Hawksworth, D.L.; Jahn, R.; Kirk, P.M.; Knapp, S.; McNeill, J.; Michel, E.; Patterson, D.J.; Pyle, R.; Tindall, B.J. (2011). Draft BioCode (2011): Principles and rules regulating the naming of organisms.
Taxon
. 60: 201-212.
- ↑
[2]
and
[3]
Naka-arkibo
2017-07-13 sa
Wayback Machine
. Hawksworth, D.L. (2011). Introducing the Draft BioCode (2011).
Taxon
. 60(1): 199?200.
- ↑
From SemBiosys, A New Kind Of Insulin
INSIDE WALL STREET By Gene G. Marcial(AUGUST 13, 2007)
- ↑
Thanbichler M, Wang S, Shapiro L (2005). "The bacterial nucleoid: a highly organized and dynamic structure".
J Cell Biochem
.
96
(3): 506?21.
doi
:
10.1002/jcb.20519
.
PMID
15988757
.
CS1 maint: date auto-translated (
link
) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (
link
)
- ↑
"Genotype definition ? Medical Dictionary definitions"
. Inarkibo mula sa
ang orihinal
noong 2013-09-21
. Nakuha noong
2013-06-15
.
{{
cite web
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Sawyer, SA; Parsch, J; Zhang, Z; Hartl, DL (2007).
"Prevalence of positive selection among nearly neutral amino acid replacements in Drosophila"
.
Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America
.
104
(16): 6504?10.
Bibcode
:
2007PNAS..104.6504S
.
doi
:
10.1073/pnas.0701572104
.
PMC
1871816
.
PMID
17409186
.
{{
cite journal
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Griffiths, William M.; Miller, Jeffrey H.; Suzuki, David T.; Lewontin, Richard C.; Gelbart, mga pat. (2000).
"Variation and its modulation"
.
An Introduction to Genetic Analysis
(ika-7th (na) edisyon). New York: W. H. Freeman.
ISBN
0-7167-3520-2
.
;
CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Griffiths, William M.; Miller, Jeffrey H.; Suzuki, David T.; Lewontin, Richard C.; Gelbart, mga pat. (2000).
"Selection"
.
An Introduction to Genetic Analysis
(ika-7th (na) edisyon). New York: W. H. Freeman.
ISBN
0-7167-3520-2
.
;
CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Gillespie, John H. (2001).
"Is the population size of a species relevant to its evolution?"
.
Evolution
.
55
(11): 2161?2169.
PMID
11794777
.
{{
cite journal
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Griffiths, William M.; Miller, Jeffrey H.; Suzuki, David T.; Lewontin, Richard C.; Gelbart, mga pat. (2000).
"Random events"
.
An Introduction to Genetic Analysis
(ika-7th (na) edisyon). New York: W. H. Freeman.
ISBN
0-7167-3520-2
.
;
CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Darwin, Charles
(1859).
On the Origin of Species
(ika-1st (na) edisyon). London: John Murray. p. 1.
ISBN
0-8014-1319-2
.
{{
cite book
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
Related earlier ideas were acknowledged in
Darwin, Charles
(1861).
On the Origin of Species
(ika-3rd (na) edisyon). London: John Murray. xiii.
ISBN
0-8014-1319-2
.
CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Gavrilets, S (2003). "Perspective: models of speciation: what have we learned in 40 years?".
Evolution; international journal of organic evolution
.
57
(10): 2197?215.
doi
:
10.1554/02-727
.
PMID
14628909
.
{{
cite journal
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Kelvin Rodolfo,
Explanation of Homeostasis on scientificamerican.com
. Retrieved 16 Oktubre 2009.
- ↑
D.A. Bryant & N.-U. Frigaard (2006). "Prokaryotic photosynthesis and phototrophy illuminated".
Trends Microbiol
.
14
(11): 488?96.
doi
:
10.1016/j.tim.2006.09.001
.
PMID
16997562
.
;
CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Smith, A. L. (1997).
Oxford dictionary of biochemistry and molecular biology
. Oxford [Oxfordshire]: Oxford University Press. p.
508
.
ISBN
0-19-854768-4
.
Photosynthesis ? the synthesis by organisms of organic chemical compounds, esp. carbohydrates, from carbon dioxide using energy obtained from light rather than the oxidation of chemical compounds.
{{
cite book
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Katrina Edwards.
Microbiology of a Sediment Pond and the Underlying Young, Cold,
Hydrologically Active Ridge Flank
. Woods Hole Oceanographic Institution.
- ↑
Campbell, Neil A. and Reece Jane B (2001). "6".
Biology
. Benjamin Cummings.
ISBN
978-0-8053-6624-2
.
OCLC
47521441 48195194 53439122 55707478 64759228 79136407
.
;
CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Bartsch/Colvard,
The Living Environment
. (2009) New York State Prentice Hall Regents Review. Retrieved 16 Oktubre 2009.
- ↑
Alberts B. Johnson A. Lewis J. Raff M. Roberts K. Walter P. 2008.
Molecular biology of the cell
, ika-5 edisyon. Garland.
ISBN 0-8153-3218-1
- ↑
Lodish H. Berk A. Matsudaira P. Kaiser C.A. Krieger M. Scott M.P. Zipurksy S.L. Darnell J. 2004.
Molecular cell biology
, ika-5 edisyon, Freeman, NY.