John Duns Scotus
ili skra?eno
Duns Scotus
(oko
1266
. -
8. novembar
1308
.) bio je
katoli?ki
teolog,
filozof
i logi?ar. Bio je jedan od najutjecajnijih teologa i filozofa visokog
srednjeg vijeka
, pa mu je, zbog pronicljiva duha, nadjenut i
latinski
nadimak
Doctor subtilis
.
Nije sasvim jasno gdje je rođen. Neki dr?e da je rođen u Dunsu u
?kotskoj
, dok drugi misle da je rođen u
Irskoj
. Stupio je u
franjeva?ki red
, te je
1291
. u
Northamptonu
, u
Engleskoj
zaređen za sve?enika, a studirao je i pou?avao u
Parizu
(
1293
.-
1297
.) i
Oxfordu
, a mo?da i u
Cambridgeu
. Bio je protjeran sa
Sorbone
, jer je stao na stranu pape
Bonifacija VIII.
, a protiv francuskog kralja
Philippea IV
. Na kraju se
1307
. skrasio u
Koln
u
Njema?koj
.
Bio je jedan od najve?ih
franjeva?kih
teologa
i osniva? posebnog pravca unutar
skolastike
, koji ?e biti nazvan ≫skotizam.≪ Potjecao je iz ≫Stare franjeva?ke ?kole≪ kojoj su pripadali
Alexander od Halesa
(umro
1245
.),
sveti Bonaventura
(umro
1274
.), John Pecham (umro
1292
.) i drugi. Nazivali su ga
Doctor subtilis
jer je bio izrazito vje?t u pomirivanju razli?itih pogleda na neku stvar.
Umro je u Kolnu, a pokopan je u franjeva?koj crkvi u tom gradu. Na sarkofagu mu na latinskom pi?e: ≫
Scotia me genuit. Anglia me suscepit. Gallia me docuit. Colonia me tenet
≪ - ?kotska (Irska se do
13. vijeka
nazivala i ?kotskom). Engleska me prihvatila. Francuska me pou?ila. Koln me dr?i.
U Kolnu ga se vijekovima slavilo kao bla?enika, a papa
Ivan Pavao II.
pro?irio je
20. marta
1993
. njegov kult na cijelu Crkvu, proglasiv?i ga svecem.
John Duns Scotus bio je filozof kr??anske
skolastike
(srednjovjekovne filozofije). On je prou?avao
metafiziku
i bavio se kategorijama kao ?to su postojanje, bi?e i drugo. On je takođe zastupao princip individuacije (npr. ljudi su razli?iti međusobno). ?to se ti?e
problema univerzalija
on je bio realist.
