A?habad A?gabat
Panorama grada
Koordinate : 37°56′N 58°22′E  /  37.933°N 58.367°E  / 37.933; 58.367
Dr?ava	Turkmenistan
Visina	22 m
Stanovni?tvo ( 2007 )
-  Grad	744.000 [1]
Vremenska zona	UTC+5 ( UTC )
Karta
A?habad class=notpageimage| A?habad na karti Turkmenistana

A?habad (ili slu?beno A?gabad , turkmenski : A?gabat , ruski : Ашхабaд ) je glavni grad Turkmenistana , jedne od biv?ih sovjetskih republika. Grad ima 744.000 stanovnika. ^[1] Između 1919 . i 1927 . grad se zvao Poltoratsk . ^[1]

Geografija [ uredi | uredi kod ]

A?habad le?i u oazi na obroncima masiva Kopet-Daga , na rubu pustinje Karakum , udaljen oko 30 km od iranske granice. ^[1]

Historija [ uredi | uredi kod ]

Grad je osnovan 1881 . kao vojna utvrda Carske Rusije , ^[1] uz granicu s kad?arskim Iranom , koja je izgrađena pored turkmenskog sela A?habad. Ve? 1882 . postao je administrativni centar Transkaspijske oblasti. Kako se na?ao na izvaredno prometnom karavanskom putu koji je zamjenila transkaspijska ?eljeznica , grad je privukao brojne nove stanovnike i 1911 . imao je 45.000 stanovnika. ^[1] Nakon Oktobarske revolucije 1919 . grad je prezvan po imenu lokalnog revolucionara Pavela Poltorackija u Poltoratsk. ^[1] Od 1924 . do 1990 . bio je glavni grad Turkmenske SSR , s tim da mu je 1927 . ime promjenjeno u A?habad. ^[1]

Jedan od najrazornijih potresa te?ko je pogodio grad u oktobru 1948 . godine, nakon ?ega je grad obnovljen po ortogonalnom planu ulica, ?to je onda bila moda sovjetskog urbanizma . Kroni?na ne?ta?ica pitke vode, rje?ena je izgradnjom kanala Karakum (iz rijeke Amu Darja ) koji je dospio do grada 1962 . godine. Nova turkmenska vlada je 1992 . izmjenila ime mjesta po turkmenskom izgovoru u A?gabad (A?gabat). ^[1]

Privreda, transport i kultura [ uredi | uredi kod ]

A?habad je administrativni, industrijski , transportni i kulturni centar zemlje. ^[1] Grad ima pogone za izradu stakla , metala , ?ilima i predionice pamuka . ^[1] Zbog svoje pitoresknosti A?habad je u novije vrijeme izrastao u regionalni centar filmske industrije. ^[1] Jo? od vremena Sovjetskog saveza u gradu djeluju brojne kulturno obrazovne institucije. Dr?avni univerzitet Gorki je osnovan 1950 . godine, a Turkmenska akademija nauke 1951 . sa jedinstvenim Institutom za pustinje ^[1] Grad ima operu, teatar i nekoliko muzeja . ^[1]

A?habad je dobro povezan ?eljeznicom sa svim va?nijim gradovima u zemlji i Rusiji . Grad ima i međunarodni aerodrom ( IATA kod: ASB, ICAO kod: UTAA) koji se od 1991 . zove po imenu prvog predsjednika Saparmurat Nijazov , sa vezama prema va?nijim gradovima u svijetu .

Izvori [ uredi | uredi kod ]

Vanjske veze [ uredi | uredi kod ]

A?gabat na Wikimedijinoj ostavi

• Город сердара ( ru )
• Ashgabat na portalu Encyclopædia Britannica ( en )