1927

**1927 . po kalendarima**
Gregorijanski	1927. (MCMXXVII)
Ab urbe condita	2680.
Islamski	1345?1346.
Iranski	1305?1306.
Hebrejski	5687?5688.
Bizantski	7435?7436.
Koptski	1643?1644.
	Hindu kalendari
? Vikram Samvat	1982?1983.
? Shaka Samvat	1849?1850.
? Kali Yuga	5028?5029.
	Kineski
? Kontinualno	4563?4564.
? 60 godina	Yin Vatra Zec ; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11927.
	p ? r ? u
	Podrobnije: Kalendarska era

< | 19. vijek | 20. vijek | 21. vijek | >
< | 1890-e | 1900-e | 1910-e | 1920-e | 1930-e | 1940-e | 1950-e | >
<< | < | 1923 . | 1924 . | 1925 . | 1926 . | 1927. | 1928 . | 1929 . | 1930 . | 1931 . | > | >>

Godina 1927 ( MCMXXVII ) bila je redovna godina koja po?inje u subotu .

1927 :
1 ? 2 ? 3 ? 4 ? 5 ? 6 ? 7 ? 8 ? 9 ? 10 ? 11 ? 12
Rođenja ? Smrti

Događaji [ uredi | uredi kod ]

Januar/Sije?anj [ uredi | uredi kod ]

1. 1. - Kraljevskom poveljom osnovan BBC ( British Broadcasting Corporation ) kao javno finansirana korporacija (umesto komercijalne British Broadcasting Company osnovane 1922.).
1. 1. - U Mađarskoj uvedna nova valuta penge ili pengov ( peng? - "zvonki", kao ?to srebro zvoni) - traje do hiperinflacije 1945-46.
1. 1. - Wang Jingwei u saradnji sa komunistima uspostavio vladu u Wuhanu - Wangova frakcija Kuomintanga je u rivalitetu sa Chiang Kai-shekovom .
2. 1. - U Meksiku po?inje Kristeroski rat - katolici digli pobunu protiv izrazito antiklerikalne vlade.
3 -6. 1. - Kineski nacionalisti zauzimaju britanske koncesije Hankou i Jiujiang (ili u februaru?).
7. 1. - Prvi transatlantski telefonski poziv Njujork-London, putem radio talasa.
9. 1. - Po?ar u Lauriel Palaceu : 78-oro dece stradalo u montrealskom bioskopu.
10. 1. - Premijera filma " Metropolis " u Berlinu.
23. 1. - Oblasni izbori u Kraljevini SHS ^[1], radikali ometaju HSS, naro?ito u Vojvodini i Bosni.
25. 1. - Fuzijom firmi Remington Typewriter Company i Rand Kardex Bureau nastaje proizvođa? poslovnih ma?ina Remington Rand .
28. 1. - HSS -ovci govore o izbornom teroru, na osnovu dobrih rezultata tra?e peto ministarstvo, glasaju sa opozicijom. Ostavka pete vlade Nikole Uzunovi?a .
29. 1. - Ibn Saud uzdigao Sultanat Nad?d u kraljevinu (od decembra 1925. vlada i nad Kraljevinom Hid?az ).
30. 1. - Austrija: sukob desni?arskih veterana i socijaldemokratskog Schutzbunda sa dvoje mrtvih u Schattendorfu .
31. 1. - Zatvorena Međusavezni?ka vojna kontrolna komisija u Berlinu.
januar - mart ? - Velika epidemija gripa u Britaniji i Evropi. (?)

Februar/Velja?a [ uredi | uredi kod ]

1. 2. - ?esta vlada Nikole Uzunovi?a - koalicija dve struje radikala i klerikalaca (bez radi?evaca ).
3. 2. - Pobuna protiv portugalske vlade u Portu, traje ?est dana, stradalo je 120 ljudi.
6 - 18. 2. - Nikaragvanski građanski rat (1926?27) : Bitka za Chinandegu je najkrvaviji okr?aj rata, stotine mrtvih i razru?ena Chinandega .
8. 2. - Sahranjen japanski Joshihito, car Taish? (umro u decembru).
10. 2. - Antiimperijalisti?ki kongres u Briselu, osnovana Liga protiv imperijalizma s jakim uticajem Kominterne.
12. 2. - Britanski vojnici se iskrcavaju u ?angaju (Kinezi ?trajkuju zbog toga nedelju dana kasnije).
14. 2. - Jak zemljotres kod Ljubinja u Hercegovini ( M 6.0, int. VIII) - 100 mrtvih.
februar - Tenentismo : posle skoro dve i po godine okon?ana lutanja Prestesove kolone po unutra?njosti Brazila (levi?arski mlađi oficiri pobunjeni protiv vlade).
18. 2. - Kanada uspostavila diplomatske odnose sa SAD (ranije preko Londona).
19. 2. - Film It ulazi u masovno prikazivanje u SAD, Clara Bow postaje zvezda.
19. 2. - Radio stanica CFRB u Torontu je prva na svetu koja radi na naizmeni?nu struju, umesto jednosmernu iz baterije.
23. 2. - Werner Heisenberg formulisao princip neodređenosti .
23. 2. - Sastaju se oblasne skup?tine u KSHS i biraju svoje organe.
24. 2. - Tokom odgovora ministra unutra?njih poslova Bo?e Maksimovi?a (zvani "Bo?a Kundak") na optu?be za policijsku brutalnost, opozicija uvela u skup?tinu i ogolela pretu?enog ?oveka ^[2].
26. 2. - đuro Basari?ek tvrdi da Maksimovi? nije kriv za krizu ve? "tajne sile" protivne parlamentarizmu ^[3] (pretpostavlja se Kralj i beloruka?ki oficiri ^[4]) - Radi? se ograđuje.
27. 2. - U ?angaj sti?u i ameri?ki marinci iz 4. regimente.

Mart/O?ujak [ uredi | uredi kod ]

2. 3. - Re?en grani?ni spor između Kvebeka i Newfoundlanda na Labradoru (tj. između dominiona Kanada i Newfoundland).
3. 3. - Ciklon pogodio Madagaskar , stotine mrtvih.
4. 3. - Zagrep?anka ?tefica Vida?i? u Berlinu izabrana za mis Evrope; do?ek u Zagrebu 6. 3. ^[5].
7. 3. - Zemljotres pogađa zapadni Hon?u u Japanu - blizu 3.000 mrtvih.
10. 3. - Mobilizacija u Albaniji usled zategnutosti sa Kraljevinom SHS.
10. 3. - Italija ratifikovala Pariski ugovor iz 1920, kojim je Besarabija priznata kao deo Rumunije (po?to ga Japan nije ratifikovao, nije stupio na snagu) ^[6].
15. 3. - Finansijska kriza Sh?wa u Japanu, krah vi?e banaka.
19. 3. - Italijanska vlada tvrdi da Jugoslavija namerava da upadne u Albaniju, ?to ona, zbog ugovora sa Tiranom, "ne mo?e trpeti" - kriza sa Italijom.
21. 3. - Komunisti na ?elu sa Zhou Enlaiem i Chen Duxiuom digli ustanak u ?angaju, podr?avaju?i napredovanje Chiang Kai-sheka .
24. 3. - Nankin?ki incident : Kuomintangove trupe ulaze u Nanking , u kome su neredi i napadi na zapadnjake, na ?ta ovi odgovaraju bombardovanjem grada.
26. 3. - Chiang Kai-shek stigao u ?angaj.

April/Travanj [ uredi | uredi kod ]

5. 4. - Italija i Mađarska potpisale Ugovor o prijateljstvu, pomirenju i arbitraciji.
7. 4. - Bell System preneo ?ivu TV sliku sekretara trgovine SAD Herberta Hoovera iz Washingtona na Manhattan - prva javna demonstracija dalekometne televizije (elektromehani?ki sistem, neonska lampa kao "ekran") ^[7].
7. 4. - U Parizu prikazan Napoleon , film Abela Ganca sa mnogim inovativnim tehnikama.
9. 4. - Sacco i Vanzetti osuđeni na smrt na drugom suđenju za dva ubistva tokom plja?ke 1920. - protesti ?irom sveta.
9. 4. - U Pekingu uhap?en suosniva? KPK Li Dazhao , pogubljen kasnije tokom meseca.
11. 4. - Po?eo vizantolo?ki kongres u Beogradu.
12. 4. - ?angajski masakr 1927. - kineski Kuomintang se okrenuo protiv doju?era?njih saveznika komunista - raskid KMT sa KPK i Sovjetskim Savezom, ali i između levog i desnog krila KMT. Kineski građanski rat traje s prekidima do 1949-50.
12. 4. - Zakon o kraljevskoj i parlamentarnoj titulaturi menja ime Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije i Irske u Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Severne Irske.
14. 4. - Zvani?ni datum prvog proizvedenog ?vedskog automobila Volvo .
16. 4. - Ostavka Uzunovi?eve vlade.
17. 4. - Novi premijer KSHS je Velja Vuki?evi? , vlada je koalicija radikala, Marinkovi?eve struje demokrata i Mehmeda Spahe .
19. 4. - Mae West osuđena na deset dana zatvora zbog "opscenosti" u komadu Sex .
22. 4. - 5. 5. - Velika poplava Misisipija , najrazornija re?na poplava u istoriji SAD.

Maj/Svibanj [ uredi | uredi kod ]

4. 5. - Mir iz Tipitape (Espino Negro) uz ameri?ko posredovanje okon?ava građanski rat u Nikaragvi, ali neki liberali, naro?ito Augusto Cesar Sandino ga ne priznaju.
6. 5. - Prikazan film 7th Heaven .
8. 5. - Avijati?ari Tadija Sondermajer i Leonid Bajdak sve?ano do?ekani u Beogradu nakon etapno preletenog puta Pariz - Bombaj - Beograd (podsticaj za novo preduze?e u osnivanju, Aeroput ).
8. 5. - Charles Nungesser i Francois Coli poleteli sa "Belom pticom" ( L'Oiseau Blanc ) iz Pariza prema Njujorku, mogu?e da su se sru?ili na ameri?ko kopno.
9. 5. - Australski parlament prvi put zaseda u Canberri (ranije u Melbournu ). Parlament je otvorio vojvoda od Yorka , budu?i kralj George VI, kome je to bila prva ve?a proba posle terapije govora sa Lionelom Logueom .
10. 5. - Konkordat između Kraljevine Rumunije i Svete stolice.
11. 5. - U SAD osnovana Akademija filmskih umetnosti i nauka ( Academy of Motion Picture Arts and Sciences ).
12. 5. - Racija na sovjetsko trgova?ko poslanstvo u Londonu, pronađeni dokazi o ?pijuna?i.
15. 5. - Katastrofalni " Rudni?ki zemljotres" u ?umadiji ( M 5.9, int. IX).
16. 5. - Bitka u La Paz Centru, okr?aj otpadni?kih liberala i ameri?kih marinaca u Nikaragvi.
maj? - Ida Kravanja, najlep?a Slovenka i budu?a glumica Ita Rina , oti?la kri?om od majke u Berlin, ubrzo snima prvi film ^[8].
18. 5. - Katastrofa u ?koli u Bath, Michigan - ?lan ?kolskog odbora, pritisnut porezima i hipotekom, digao ?kolu u vazduh - poginulo ukupno 45 osoba, od toga 38 dece.
20. 5. - Ugovorom iz D?ede Velika Britanija priznaje Ibn Saudov suverenitet nad Kraljevinom Hid?az i Nad?d (od 1932. Saudi Arabija ).

20 - 21. 5. - Charles Lindbergh sam preleteo preko Atlantika, od Njujorka do Pariza, ?ime je osvojio Orteigovu nagradu .
22. 5. - Od zemljotresa kod grada Xining u centralnoj Kini stradalo 200.000 ljudi.
22. 5. - Carlos Ibanez del Campo dobija sumnjivih 98% glasova na ?ileanskim predsedni?kim izborima - diktatorska vlast s velikim javnim radovima i potro?njom na osnovu zajmova (predsednik 1927-31. i 1952-58).
25. 5. - Clarenore Stinnes krenula iz Berlina sa Carl-Axelom Soderstromom na putovanje oko sveta automobilom (do juna 1929).
27. 5. - V. Britanija prekinula diplomatske odnose sa SSSR zbog ?pijuna?e i podzemne agitacije.
31. 5. - Proizveden poslednji Ford Model T (15.007.033 komada za 19 godina).

Jun/Juni/Lipanj [ uredi | uredi kod ]

4. 6. - KSHS prekinula diplomatske odnose sa Albanijom nakon ?to je uhap?en jedan slu?benik poslanstva u Tirani i zbog pro?lomese?nih grani?nih incidenata; odnosi obnovljeni slede?eg meseca uz posredovanje evropskih sila ^[9]
7. 6. - Ruski emigrant u Var?avi ubio sovjetskog ambasadora Pjotra Vojkova .
9. 6. - U SSSR pogubljeno 20 "monarhista" zbog navodnih ubistava, zavere i ?pijuna?e.
12. 6. - Sastanak inostranih ministara Dru?tva naroda u ?enevi povodom zategnutosti između Albanije i Kraljevine SHS.
14. 6. - Kralj potpisao ukaz o velikim ?upanima (poglavari oblasti u KSHS).
15. 6. - Raspu?tena Skup?tina KSHS, izbori 11. 9. ; rekonstrukcija vlade.
17. 6. - Osnovano preduze?e " Aeroput ", prva jugoslovenska avio-kompanija, prete?a JAT -a (prva linija otvorena 14. 2. 1928 ).
18. 6. - Mand?urski gospodar rata Zhang Zuolin zavladao pekin?kom (beiyan?kom) vladom , protiv kuomintangovaca i komunista (ostaje nepunih godinu dana).
19. 6. - Makedonci iz Bugarske nastavili upade ^[9].
24. 6. - Corneliu Zelea Codreanu osnovao u Rumuniji Legiju arhanđela Mihajla, kasnije poznatu kao ?eljezna garda .
28. 6. - Tragedija u Steglitzu , dvojica srednjo?kolaca osnovala klub samoubojica, jedan od njih po?inio ubojstvo tre?e osobe i samoubojstvo.
29. 6. - Totalno pomra?enje Sunca, u KSHS pokriveno 60 - 80% diska, vi?e na severozapadu.

Jul/Juli/Srpanj [ uredi | uredi kod ]

1. 7. - Richard E. Byrd sa posadom leti od Njujorka do Pariza, ali se zbog magle vra?a na obalu Normandije gde se prinudno spu?taju.
4. 7. - Mladi in?enjer Sukarno osnovao Indone?ansku nacionalnu partiju u Nizozemskoj Isto?noj Indiji .
4. 7. - Prvi put poletela Lockheed Vega , prvi Lockheedov avion.
9. 7. - Poplava Elbe u Nema?koj, stradalo mesto Berggießhubel .
10. 7. - Sporazum Koro?ca i premijera Vuki?evi?a na Bledu - SLS bi u?la u vladu, ali posle izbora.
10. 7. - IRA ubila Kevina O'Higginsa , potpredsednika Izvr?nog ve?a Irske Slobodne Dr?ave .
11. 7. - Jerihonski zemljotres u mandatnoj Palestini i Transjordaniji , velika razaranja u Nablusu i Jerusalimu, najmanje 500 mrtvih.
15. 7. - Julska pobuna ili Be?ka paljevina Palate pravde - u sukobu levi?arskih demonstranata i policije gine 85 demonstranata i pet policajaca.
15. 7. - U Gr?koj zabranjen makedonski jezik.
jul - Uhap?en Radomir Vujovi? , ?lan Politbiroa KPJ (u zatvoru do 1932).
17. 7. - Prvi radio prijenos nogometne utakmice u Hrvatskoj /Jugoslaviji - Vilim Brki? prenosio utakmicu Građanski - HA?K Zagreb .
20. 7. - Umro rumunski kralj Ferdinand I , nasleđuje ga petogodi?nji unuk Mihai I (1927-30. i 1940-47; de?akov otac Carol II se vratio u zemlju 1930-40).
26. 7. - Nakon ?to je ranije tokom meseca osudio liberalnog vođu Moncadu kao izdajnika i objavio rat SAD, Augusto Cesar Sandino neuspe?no napada Ocotal (Amerikanci su upotrebili avione dvokrilce) - po?inje ?estogodi?nja pobuna.
26. 7. - Osnovana Iberijska anarhisti?ka federacija (FAI).
29. 7. - Patrijarh moskovski Sergije objavio apsolutnu lojalnost Crkve sovjetskoj dr?avi - mnogi jerarsi se odvajaju.
29. 7. - Trade Disputes and Trade Unions Act u Ujedinjenom Kraljevstvu: zabranjeni solidarni ?trajkovi i oni koji bi vr?ili pritisak na vladu, u?e??e u nezakonitom ?trajku je krivi?no delo (zakon povu?en 1946, solidarni ?trajkovi opet zabranjeni 1990).

Avgust/August/Kolovoz [ uredi | uredi kod ]

Zastava kineske Radni?ke i selja?ke crvene armije

1. 8. - Ustanak u Nan?angu u jugoisto?noj Kini - prvi ve?i sukob Kuomintanga i KP Kine nakon raskida u aprilu. Ovo se smatra datumom osnivanja Narodnooslobodila?ke armije .
2. 8. - Harold Stephen Black izmislio poja?ava? sa negativnom povratnom spregom (patent dobio tek 1937.).
2. 8. - Predsednik SAD Calvin Coolidge objavio da ne?e tra?iti drugi puni mandat 1928.
9. 8. - Sisowath Monivong je novi kralj francuskog protektorata Kambod?e (do 1941).
12. 8. - Prikazan ameri?ki film Wings , neke kopije imaju sinhronizovane zvu?ne efekte i muziku.
14 - 28. 8. - Prvo izdanje fudbalskog Mitropa kupa : u ?etvrtfinalu ubedljivo pora?eni jugoslovenski u?esnici, Hajduk i BSK.
17. 8. - Trgova?ki sporazum između Francuske i Nema?ke.
19 - 21. 8. - Nirnber?ki miting : 3. partijski kongres NSDAP pod sloganom "Dan buđenja", snimljen prvi dokumentarac Eine Symphonie des Kampfwillens .
23. 8. - Sako i Vanceti pogubljeni u SAD, uprkos međunarodnim protestima.
24. 8. - Uragan pogodio atlantske provincije Kanade, naro?ito Novu Skotiju - 184 mrtvih, uglavnom na moru.
27. 8. - Jugoslovenski avijati?ari potpukovnik Petrovi? i poru?nik Pajevi? stradali na gle?eru u Tirolu ^[10].

Septembar/Rujan [ uredi | uredi kod ]

3. 9. - Tokom zbora na sarajevskom Vratniku pucano u pravcu Mehmeda Spahe (musliman SRNAO-vac?).
7. 9. - Philo Farnsworth preneo u svojoj laboratoriji prvu TV sliku elektronskog tipa.
7. 9. - Komunisti na ?elu sa Mao Zedongom di?u neuspe?ni Ustanak jesenje ?etve u provincijama Hunan i Jiangxi .
8. 9. - Clyde Cessna i Victor Roos osnovali proizvođa?a aviona Cessna .
11. 9. - Parlamentarni izbori : Narodna radikalna stranka 112 mesta (-30), Narodna selja?ka stranka (Radi?) 61 (-6), Demokratska stranka 61 mesto (+25) itd.
11. 9. - Krimski zemljotresi : jak potres pogađa Krim, sutradan ujutru opa?eni veliki plamenovi na moru.
16. 9. - Niels Bohr izneo princip komplementarnosti na kongresu u Italiji.
18. 9. - Osnovana mre?a radio-stanica Columbia Phonographic Broadcasting System - kasniji CBS .
22. 9. - "Me? dugog odbrojavanja": biv?i ?ampion Jack Dempsey je oborio Genea Tunneya , ali po?to nije odmah oti?ao u neutralni kut, Tunneyu je du?e odbrojavano, na kraju je i pobedio.
23. 9. - Prikazan nagrađivani film Sunrise: A Song of Two Humans , prvi dugometra?ni sa sistemom Movietone (muzika i zvu?ni efekti).

jesen - Seljaci u SSSR po?inju smanjivati prodaju ?ita dr?avi.

Oktobar/Listopad [ uredi | uredi kod ]

2. 10. - Na beogradskom Jevrejskom groblju otkriven spomenik palim ratnicima 1912-18.
2. 10. - ?enska stranka odr?ala prvi zbor u Beogradu - tra?e ?ensko pravo glasa.
4. 10. - Po?inje rad na kolosalnim likovima ameri?kih predsednika na Maunt Ra?moru (do 1941 ).
5. 10. - U ?tipu ubijen gen. Mihailo Kova?evi? - po?inioci iz VMRO -a.
6. 10. - Kasno uve?e komitski napad na selo Klisuru kod Bosilegrada .

6. 10. - Premijera filma " D?ez peva? ", prvog (delimi?no) ton-filma sa Al Jolsonom - posti?e veliki uspeh.
10. 10. - ?panski diktator Miguel Primo de Rivera otvorio Nacionalnu skup?tinu - ima samo savetodavnu ulogu, zadatak joj je da napravi novi ustav.
14. 10. - U Pragu ubijen albanski poslanik Cena-beg ( Ceno Bey Kryeziu ), pretpostavlja se po nalogu Ahmeda Zogua .
15. 10. - Pronađena nafta u Baba Gurguru na severu Iraka.
oktobar - Peta Solvayska konferencija o kvantnoj mehanici (→ Debate Bohr?Einstein , Kopenhagenska interpretacija ).
19. 10. - Prvi let kompanije Pan American World Airways (bakrotirala 1991 ).
20. 10. - Po?etak proizvodnje Forda Model A , zamene za Model T , (u prodaji od decembra) - do marta 1932. proizvedeno 4.858.644 komada u razli?itim stilovima.
22. 10. - HSS, samostalci i zemljoradnici pozvali demokrate i JMO u blok (Selja?ko-demokratski savez), ali oni zasad ostaju u vladi.
23. 10. - Poslednji ?lanovi Leve opozicije , Lav Trocki i Grigorij Zinovjev izba?eni iz Centralnog komiteta SKP(b) .
25. 10. - Italijanski putni?ki brod SS Principessa Mafalda potonuo pored Brazila, 314 mrtvih.
26. 10. - HSS pred Skup?tinom optu?uje vladu za izborni teror u septembru.
28. 10. - Na istoku Turske progla?ena Kurdska Republika Ararat (Turci je povratili 1930 ).
30. 10. - Gr?ki predsednik Pavlos Kunduriotis pre?iveo atentat.
31. 10. - Japanski ribarski brod Ryo Yei Maru pronađen pored dr?ave Washington sa 12 tela - brod je plutao od pro?log decembra, poslednji ?lan posade je umro u maju.

Novembar/Studeni [ uredi | uredi kod ]

5. 11. - U Arabiji po?inje Ikhwanska pobuna : prkose?i Ibn Saudu , elementi verske milicije Ikhwan upadaju u mandatni Irak .
6. 11. - Osve?enje temelja umetni?kog paviljona "Cvijeta Zuzori?" u Beogradu.
7. 11. - Desetogodi?njica Oktobarske revolucije : unutarpartijska opozicija je u Moskvi poku?ala organizovati nezavisne demonstracije ali su rasterani silom.
8. 11. - Imenovana Simonova komisija za ispitivanje ustavne reforme u Britanskoj Indiji.
10. 11. - Osnovana Selja?ko-demokratska koalicija ( Stjepan Radi? iz HSS i Svetozar Pribi?evi? iz samostalaca ).
11. 11. - U Parizu potpisan ugovor između Francuske i Kraljevine SHS ("Pariski pakt"), kao protivte?a italijanskom napredovanju na Balkanu.
14. 11. - Trocki i Zinovjev izba?eni iz partije.
17. 11. - Novi sultan Maroka je Muhamed V (vl. 1927-53 i 1955-61, od 1957. kao kralj).
22. 11. - Drugi Tiranski ugovor - prakti?no italijanski protektorat nad Albanijom .
27. 11. - Columbine Mine massacre : policija pucala na ?trajkuju?e rudare u Lafayette, Colorado , petorica ubijena.

Decembar/Prosinac [ uredi | uredi kod ]

2 - 19. 12. - XV kongres SKP(b) : izba?eni pripadnici Leve opozicije i trockisti tj. 75 aktivnih ?lanova "trockisti?ko-zinovjevskog bloka" (npr. Lev Kamenjev , Hristijan Rakovski , Karl Radek ) i 23 iz grupe Timofeja Sapronova ; oja?ana Staljinova vlast. Direktiva za Petogodi?nji plan ekonomskog razvoja i plan za dobrovoljnu kolektivizaciju.
3. 12. - Putting Pants on Philip je zvani?no prvi film sa dvojcem Stanlio i Olio .
5. 12. - U Skoplju po?inje suđenje dvadesetorici studenata iz omladinske VMRO, savetnik odbrane je advokat i poslanik Ante Paveli? .
11. 12. - Kantonski ustanak : komunisti stavili Kanton ( Guangzhou ) pod kontrolu, ali ustanak ugu?en u roku od dva dana, uz pogibiju hiljada komunista.
15. 12. - U Los Angelesu oteta 12-godi?nja devoj?ica Marion Parker - raskomadano telo je pronađeno 19. 12. a osumnji?eni je uhva?en tri dana kasnije.
17. 12. - Ameri?ka podmornica USS S-4 (SS-109) potonula nakon sudara kod obale Masa?usetsa, stradalo svih 40 ?lanova posade, uprkos operaciji spasavanja.
30. 12. - Otvorena prva linija Tokijskog metroa (Ginza), najstarija u Aziji.

Kroz godinu [ uredi | uredi kod ]

Svjetsko stanovni?tvo dosti?e 2 milijarde.
Nastali doma?i filmovi " Kralj ?arlstona " i " Gre?nica bez greha ".
Na univerzitetu u Brisbanu zapo?eo eksperiment s kapi katrana - potrebno je desetak godina da iz levka kapne jedna kap.
Po?etak kvantne hemije : Walter Heitler i Fritz London objavili rad o vezi u molekulu vodonika.
Davisson?Germerov eksperiment : dokazana talasna svojstva elektrona i de Brogliejeva hipoteza.

Rođenja [ uredi | uredi kod ]

Glavni ?lanak: :Kategorija:Rođeni 1927.

Januar/Sije?anj – Februar/Velja?a [ uredi | uredi kod ]

2. 1. - Rejhan Demird?i? , glumac († 1988 )
6. 1. - Aleksandar Despi? , fizikohemi?ar, predsednik SANU († 2005 )
9. 1. - Nada Mamula , peva?ica († 2001 )
11. 1. - Mato Ergovi? , glumac († 2013 )
11. 1. - Bogumil Hrabak , istori?ar († 2010 )
17. 1. - Slavko Vukosavljevi? , knji?evnik i novinar († 2004 )
17. 1. - Eartha Kitt , peva?ica, glumica († 2008 )
18. 1. - Lea Deutsch , glumica, ?rtva Holokausta († 1943 )
30. 1. - Olof Palme , premijer ?vedske († 1986 )

6. 2. - Kosta Carina, knji?evnik, filmski radnik, prevodilac († 2007 )
7. 2. - Juliette Greco , francuska ?ansonijerka i glumica († 2020 )
7. 2. - Du?an Vukoti? , animator, oskarovac († 1998 )
10. 2. - Konstantin Babi? , srpski kompozitor († 2009 )
10. 2. - Pero Gotovac , skladatelj, dirigent († 2017 )
14. 2. - Lois Maxwell , glumica († 2007 )
15. 2. - Harvey Korman , glumac († 2008 )
19. 2. - Zvonimir Golob , hrvatski pjesnik († 1997 .)
20. 2. - Sidney Poitier , glumac († 2022 )
20. 2. - Hubert de Givenchy , modni kreator († 2018 )
20. 2. - Roy Cohn , saradnik senatora McCarthyja († 1986 )
24. 2. - Emmanuelle Riva , glumica († 2017 )

Mart/O?ujak – April/Travanj [ uredi | uredi kod ]

1. 3. - Harry Belafonte , kantautor, glumac († 2023 )
2. 3. - Adem ?ejvan , glumac († 1989 )
4. 3. - Pero Kvrgi? , glumac († 2020 )
6. 3. - Gordon Cooper , astronaut († 2004 )
6. 3. - Gabriel Garcia Marquez , knji?evnik, nobelovac († 2014 )
11. 3. - Himzo Polovina , pjeva? († 1986 )
12. 3. - Raul Alfonsin , predsednik Argentine († 2009 )
12. 3. - Gajo Petrovi? , filozof praxisovac († 1993 )
15. 3. - Iljaz Kurte?i , predsednik Narodne skup?tine SAP Kosovo († 2016 )
16. 3. - Vladimir Komarov , kosmonaut († 1967 )
21. 3. - Hans-Dietrich Genscher , nema?ki politi?ar († 2016 )
23. 3. - Mato Damjanovi? , ?ahovski velemajstor († 2011 )
23. 3. - Sonja Hleb? , glumica († 2005 )
27. 3. - Mstislav Rostropovi? , ?elista († 2007 )
31. 3. - Cesar Chavez , radni?ki lider u SAD († 1993 )

2. 4. - Ferenc Puskas , fudbaler († 2006 )
16. 4. - Joseph Aloisius Ratzinger , papa Benedikt XVI. († 2022 )
18. 4. - Samuel P. Huntington , ameri?ki politikolog († 2008 )
18. 4. - Tadeusz Mazowiecki , autor, premijer Poljske, izvestilac o ljudskim pravima u ex Yu († 2013 )
25. 4. - Albert Uderzo , kokreator Asteriksa († 2020 )
27. 4. - Drago Tr?ar , vajar († 2023 )

Maj/Svibanj – Jun/Lipanj [ uredi | uredi kod ]

1. 5. - Bernard Vukas , hrvatski nogometa? († 1983 )
13. 5. - Danilo Krsti? , episkop budimski († 2002 )
25. 5. - Robert Ludlum , pisac trilera († 2001 )

4. 6. - Geoffrey Palmer , glumac († 2020 )
5. 6. - Du?an Jak?i? , glumac i peva? († 2009 )
8. 6. - Jerry Stiller , glumac, komi?ar († 2020 )
10. 6. - Vidoje ?arkovi? , ?lan Predsjedni?tva SFRJ, predsjednik Predsjedni?tva CK SKJ († 2000 )
15. 6. - Hugo Pratt , crta? stripa Corto Maltese († 1995 )
18. 6. - Paul Eddington , glumac († 1995 )
29. 6. - Slavoljub Stefanovi? Ravasi , TV i pozori?ni reditelj († 1996 )

Jul/Srpanj – Avgust/Kolovoz [ uredi | uredi kod ]

3. 7. - Ken Russell , britanski filmski re?iser († 2011 )
4. 7. - Gina Lollobrigida , glumica († 2023 )
5. 7. - Pero Pirker , gradona?elnik Zagreba († 1972 )
6. 7. - Janet Leigh , glumica († 2004 )
7. 7. - Enzo Bettiza , novinar, knji?evnik, politi?ar († 2017 )
14. 7. - Petar Otoranov , fotoreporter († 1997 )
28. 7. - Dalibor Brozovi? , lingvist i politi?ar († 2009 )
29. 7. - Harry Mulisch , nizozemski pisac († 2010 )
30. 7. - Miodrag Zdravkovi? , spiker RTV Beograd († 2017 )
30. 7. - Victor Wong , glumac († 2001 )

7. 8. - Miroslav Belovi? , pozori?ni reditelj i knji?evnik († 2005 )
7. 8. - Du?an ?krebi? , predsednik Predsedni?tva SR Srbije († 2022 )
9. 8. - Marvin Minsky , istra?iva? ve?ta?ke inteligencije († 2016 )
18. 8. - Rosalynn Carter , Prva dama SAD († 2023 )
22. 8. - Aleksandar Obradovi? , kompozitor († 2001 )

Septembar/Rujan – Oktobar/Listopad [ uredi | uredi kod ]

15. 9. - Margaret Keane , slikarka († 2022 )
16. 9. - Peter Falk , ameri?ki glumac († 2011 )
16. 9. - Sadako Ogata , ?efica UNHCR († 2019 )
27. 9. - Milo đukanovi? , filmski reditelj († 1989 )

1. 10. - Tom Bosley , ameri?ki glumac († 2010 )
6. 10. - Ante Babaja , filmski re?iser i scenarista († 2010 )
13. 10. - Turgut Ozal , premijer, predsednik Turske († 1993 )
14. 10. - Roger Moore , glumac († 2017 )
16. 10. - Gunter Grass , njema?ki knji?evnik, nobelovac († 2015 )
18. 10. - George C. Scott , glumac († 1999 )
23. 10. - Leszek Kołakowski , filozof, istori?ar ideja († 2009 )
24. 10. - Gilbert Becaud , peva?, glumac († 2001 )
27. 10. - Stevan Mirkovi? , general-pukovnik JNA, na?elnik General?taba († 2015 )
31. 10. - Branko Petranovi? , istori?ar, pravnik († 1994 )

Novembar/Studeni – Decembar/Prosinac [ uredi | uredi kod ]

2. 11. - Steve Ditko , kokreator Spider-Man -a († 2018 )
8. 11. - Mitar Pe?ikan , lingvista, akademik († 1996 )
8. 11. - Patti Page , peva?ica († 2013 )
11. 11. - Martin ?pegelj , general JNA i HV, ministar obrane RH († 2014 )
30. 11. - Nikola Majdak , filmski reditelj i scenarista, prof. FDU u Bg. († 2013 )

3. 12. - Andy Williams , peva? († 2012 )
5. 12. - Bhumibol Adulyadej , kralj Tajlanda († 2016 )
7. 12. - Vlastimir Peri?i? , kompozitor i muzikolog († 2000 )
18. 12. - Nikola Panti? , geolog († 2002 )
25. 12. - Ram Narayan , indijski glazbenik
26. 12. - Ognjenka Mili?evi? , pozori?ni, radio i TV reditelj, teatrolog, pedagog... († 2008 )
27. 12. - ?ime đodan , hrvatski politi?ar, ekonomist († 2007 )

Kroz godinu [ uredi | uredi kod ]

Vladimir Dela? , karikaturist, crta? stripova († 1968 )
Ibe Paliku?a , u?esnica NOB, narodni heroj († 1944 )

Smrti [ uredi | uredi kod ]

Glavni ?lanak: :Kategorija:Umrli 1927.

Januar/Sije?anj – Mart/O?ujak [ uredi | uredi kod ]

2. 1. - Danilo Panteli? , episkop dalmatinski (* 1865 )
3. 1. - Carl Runge , matemati?ar (* 1856 )
9. 1. - Houston Stewart Chamberlain , rasisti?ki autor, mentor nacizma (* 1855 )
16. 1. - Jovan Cviji? , srpski geograf (* 1865 )
19. 1. - Carlota od Meksika , biv?a carica (* 1840 )
21. 1. - Charles Warren , britanski vojnik i arheolog (* 1840 )

3. 2. - Isidor Kr?njavi , hrvatski slikar, kulturni i javni djelatnik (* 1845 .)
4. 2. - Janko Vukoti? , vojskovođa crnogorske i SHS vojske (* 1866 )
13. 2. - Brooks Adams , ameri?ki istori?ar (* 1848 )
febr. - Krste Ljondev (Кръсте Льондев), atentator iz VMRO
27. 2. - Stjepan Bojni?i? , glumac (* 1884 )

4. 3. - Ira Remsen , hemi?ar, pronalaza? saharina (* 1846 )
4. 3. - Max Theon , kabalista, okultista (* 1848 )
5. 3. - Kosta Hristi? , srpski diplomata, prevodilac (* 1852 )
14. 3. - J?nis ?akste , prvi predsednik Latvije (* 1859 )
15. 3. - Gligorije Jeftanovi? , trgovac i politi?ar (* 1840 )
17. 3. - Charles Emmett Mack , glumac (* 1900 )
21. 3. - Gajo Bulat , biv?i na?elnik splitske op?ine, prevoditelj (* 1867 )

April/Travanj – Jun/Lipanj [ uredi | uredi kod ]

15. 4. - Gaston Leroux , pisac, novinar (* 1868 )
20. 4. - Enrique Simonet , slikar (* 1866 )
25. 4. - Earle Williams , glumac (* 1880 )

c. 8. 5. - Charles Nungesser , avijati?ar, avanturista (* 1892 )
11. 5. - Juan Gris , slikar (* 1887 )
22. 5. - Nikola Ka?ikovi? , publicista (* 1861 )

1. 6. - Lizzie Borden , osumnji?ena za ubistvo roditelja (* 1860 )
1. 6. - J. B. Bury , istori?ar (* 1861 )
4. 6. - Robert McKim , glumac (* 1886 )
9. 6. - Victoria Woodhull , sifra?etkinja, spiritualistkinja (* 1838 )

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan [ uredi | uredi kod ]

5. 7. - Albrecht Kossel , pionir genetike, nobelovac (* 1853 )
8. 7. - Max Hoffmann , nema?ki general (* 1869 )
10. 7. - Louise Abbema , francuska slikarka (* 1853 .)
20. 7. - Ferdinand I , kralj Rumunije (* 1865 )
26. 7. - June Mathis , scenaristkinja (* 1889 )

23. 8. - Sacco i Vanzetti , italijanski anarhisti, centar pravne kontroverze (* 1891 odn. 1888 )
23. 8. - Saad Zaghloul , biv?i premijer Egipta (* 1859)
31. 8. - Andranik Ozanijan , jermenski vojnik i dr?avnik (* 1865 )

1. 9. - Ferdo Kova?evi? , hrvatski slikar (* 1870 .)
5. 9. - Marcus Loew , pionir filmske industrije, osniva? MGM (* 1870 )
14. 9. - Isadora Duncan , ameri?ka plesa?ica (* 1878 .)
14. 9. - Hugo Ball , knji?evnik, dadaista (* 1886 )
15. 9. - Ljubomir Jezdi? , biv?i ?etni?ki vojvoda (* 1884 )
29. 9. - Willem Einthoven , pronalaza? prakti?nog EKG, nobelovac (* 1860 )

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac [ uredi | uredi kod ]

2. 10. - Svante Arrhenius , hemi?ar, nobelovac (* 1859 )
5. 10. - Sam Warner , suosniva? Warner Bros. (* 1887 )
oktobar - Milan Ciganovi? , jedan od u?esnika Sarajevskog atentata (* 1888 )
22. 10. - Bora Stankovi? , knji?evnik (* 1876 .)
31. 10. - Vjera Petrovi? Njego? , k?erka kralja Nikole (* 1887 )

1. 11. - Florence Mills , peva?ica, igra?ica, komi?arka (* 1895 )
4. 11. - Valli Valli , englesko-nema?ka glumica (* 1882 )
17. 11. - Adolf Jofe , sovjetski politi?ar i diplomata (* 1883 )
23. 11. - Alfred III. zu Windisch-Gratz , biv?i premijer Austrije (Cislajtanije) (* 1851 )

13. 12. - Ellen Stone , misionarka (* 1846 )
27. 12. - Sulejman ?arac , biv?i reis-ul-ulema (* 1850)
31. 12. - Josip Papi? , glumac (* 1881 )

Kroz godinu [ uredi | uredi kod ]

?ota Galica , ka?akinja (* 1895 )

Nobelova nagrada za 1927. godinu [ uredi | uredi kod ]

Fizika : Arthur Holly Compton (otkri?e efekta nazvanog po njemu ) i Charles Thomson Rees Wilson (metod vizuelizacije putanja naelektrisanih ?estica putem kondenzacije pare, → maglena komora )
Kemija : Heinrich Otto Wieland (ispitivanje sastava ?u?nih kiselina i povezanih supstanci)
Fiziologija i medicina : Julius Wagner-Jauregg (otkri?e terapeutske vrednosti cepljenja protiv malarije u le?enju dementia paralytica )
Knji?evnost : Henri Bergson (bogate i ?ivotvorne ideje i briljantne ve?tine s kojima su predstavljene)
Mir : Ferdinand Buisson (zalaganje za pomirenje Francuske i Nema?ke) i Ludwig Quidde (mirovni pokret)

Reference [ uredi | uredi kod ]

↑ "Politika" od 3. dec 1926 i kasnije je davala neke izborne okruge
↑ Politika, 25. februar 1927. str. 2 ^{[
mrtav link
]}. digitalna.nb.rs (pristup. 25.9.2015.)
↑ Politika, 27. februar 1927. str. 2 ^{[
mrtav link
]}. digitalna.nb.rs (pristup. 25.9.2015.)
↑ East Central Europe between the two World Wars, By Joseph Rothschild, page 227
↑ Politika, 8. mart 1927. str. 3 ^{[
mrtav link
]}. digitalna.nb.rs (pristup. 25.9.2015.)
↑ Multinational Operations, Alliances, and International Military Cooperation Past and Future . Government Printing Office. str. 66?. ISBN 978-0-16-087242-6 .
↑ 1927: Long Distance TV Transmission Arhivirano 2015-06-29 na Wayback Machine-u . corp.att.com (pristup. 20.9.2015.)
↑ "Kako deca varaju svoje roditelje" . Politika, 30. 5. 1927, str 7 . digitalna.nb.rs
↑ ^9,0 ^9,1 Chronology 1927 Arhivirano 2010-01-02 na Wayback Machine-u , Univ. of Indiana
↑ "Vreme", 4. septembar 1927, str. 3 ^{[
mrtav link
]}. digitalna.nb.rs (pristup. 25.9.2015.)

[1] "Politika" od 3. dec 1926 i kasnije je davala neke izborne okruge

[2] Politika, 25. februar 1927. str. 2 ^{[
mrtav link
]}. digitalna.nb.rs (pristup. 25.9.2015.)

[3] Politika, 27. februar 1927. str. 2 ^{[
mrtav link
]}. digitalna.nb.rs (pristup. 25.9.2015.)

[4] East Central Europe between the two World Wars, By Joseph Rothschild, page 227

[5] Politika, 8. mart 1927. str. 3 ^{[
mrtav link
]}. digitalna.nb.rs (pristup. 25.9.2015.)

[6] Multinational Operations, Alliances, and International Military Cooperation Past and Future . Government Printing Office. str. 66?. ISBN 978-0-16-087242-6 .

[7] 1927: Long Distance TV Transmission Arhivirano 2015-06-29 na Wayback Machine-u . corp.att.com (pristup. 20.9.2015.)

[8] "Kako deca varaju svoje roditelje" . Politika, 30. 5. 1927, str 7 . digitalna.nb.rs

[Indi-9] 9,0 ^9,1 Chronology 1927 Arhivirano 2010-01-02 na Wayback Machine-u , Univ. of Indiana

[10] "Vreme", 4. septembar 1927, str. 3 ^{[
mrtav link
]}. digitalna.nb.rs (pristup. 25.9.2015.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Gregorijanski	1927. (MCMXXVII)
Ab urbe condita	2680.
Islamski	1345?1346.
Iranski	1305?1306.
Hebrejski	5687?5688.
Bizantski	7435?7436.
Koptski	1643?1644.
Hindu kalendari
? Vikram Samvat	1982?1983.
? Shaka Samvat	1849?1850.
? Kali Yuga	5028?5029.
Kineski
? Kontinualno	4563?4564.
? 60 godina	Yin Vatra Zec (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11927.
p ? r ? u
Podrobnije: Kalendarska era

1927

Događaji [ uredi | uredi kod ]

Januar/Sije?anj [ uredi | uredi kod ]

Februar/Velja?a [ uredi | uredi kod ]

Mart/O?ujak [ uredi | uredi kod ]

April/Travanj [ uredi | uredi kod ]

Maj/Svibanj [ uredi | uredi kod ]

Jun/Juni/Lipanj [ uredi | uredi kod ]

Jul/Juli/Srpanj [ uredi | uredi kod ]

Avgust/August/Kolovoz [ uredi | uredi kod ]

Septembar/Rujan [ uredi | uredi kod ]

Oktobar/Listopad [ uredi | uredi kod ]

Novembar/Studeni [ uredi | uredi kod ]

Decembar/Prosinac [ uredi | uredi kod ]

Kroz godinu [ uredi | uredi kod ]

Rođenja [ uredi | uredi kod ]

Januar/Sije?anj – Februar/Velja?a [ uredi | uredi kod ]

Mart/O?ujak – April/Travanj [ uredi | uredi kod ]

Maj/Svibanj – Jun/Lipanj [ uredi | uredi kod ]

Jul/Srpanj – Avgust/Kolovoz [ uredi | uredi kod ]

Septembar/Rujan – Oktobar/Listopad [ uredi | uredi kod ]

Novembar/Studeni – Decembar/Prosinac [ uredi | uredi kod ]

Kroz godinu [ uredi | uredi kod ]

Smrti [ uredi | uredi kod ]

Januar/Sije?anj – Mart/O?ujak [ uredi | uredi kod ]

April/Travanj – Jun/Lipanj [ uredi | uredi kod ]

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan [ uredi | uredi kod ]

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac [ uredi | uredi kod ]

Kroz godinu [ uredi | uredi kod ]

Nobelova nagrada za 1927. godinu [ uredi | uredi kod ]

Reference [ uredi | uredi kod ]

Navigacija

Pretraga