Venezuela

Dae Wikipedia, s'entziclopedia libera.

Coordinadas : 8°N 67°W  /  8°N 67°W 8; -67


Articulu in LSC

Bandera
Posidura in su mundu

Su Venezuela , ufitzialmente Republica Bolivariana de Venezuela (in castillianu : Republica Bolivariana de Venezuela ), est un'istadu situadu a manu de sa costera norti de Sudamerica . Sa capitale est Caracas .

S'istadu tenet isterrida de 912.050 km² e contat populatzione de unos 30.5 milliones de bividores. Su territoriu venezuelanu incluet, in prus, diversas isulas localizadas in su mare Caraibicu . Su Venezuela lacanat cun sa Gujana in s'estu, su Brasile in su sud, e sa Colombia in s'ovest. Sas isulas de Trinidad e Tobago , Grenada , Saint Lucia , Barbados , Curacao , Bonaire , Aruba , Saint Vincent e Grandine e sas Antillas sutabentu s'agatant a curtzu de sa costera venezuelana.

Antiga colonia ispagnola , su Venezuela s'est fatu indipendente in su 1821. Mantenet perricas territoriales cun sa Guajana (s'area de Essequibo ) e cun sa Colombia (in su Golfu de Venezuela ). In die de oe, sa Republica Bolivariana de Venezuela est connota pro s'industria de petroliu e sa biodiversidade ambientale de su territoriu (est unu de sos 17 paisos megadiversos de su mundu).

Su Venezuela est unu de sos istados prus urbanizados de Sudamerica , e fintzas de su mundu. Sa magoria manna de sos venezuelanos bivet in sas tzitades de su norte, mescamente in Caracas , sa capitale e sa tzitadi magore.

Su territoriu est istadu residentzia de importantes grupos tribales amerindios comente sos caribes . Fiat isploradu pro sa prima borta dae Cristolu Colombu in su 1498, e a partire de cuddu momentu at tentu inghitzu sa colonizatzione e su protzessu suo de ammesturu culturale. Su Venezuela est istadu su primu istadu latinu-americanu in ue sunt cumintzados sos movimentos de emantzipatzione contra sa Corona Ispagnola , unu protzessu chi s'est cunsolidadu cun sa batalla de Carabobo . A pustis de unu capitulu longu de cunflitos tziviles, sa noa Republica Bolivariana de Venezuela at agatadu sa bia sua pro sa modernizatzione peri guvernos nodiamente autoritarios. A metade de su de 20 seculos s'est cumintzadu a cumbatere pro unu sistema democraticu, chi s'est afirmadu a pustis de sa bogada de su generale Marcos Perez Jimenez , in su 1958. Gratzias a s'industria petrolifera, su Venezuela at bividu unu periodu de creschida economica manna, chi est istadu interrumpidu dae sa crise energetica de sos annos 1980, batende a una tapa de instabilidade politica e sotziale alternada cun artos e bassos finantziarios.

Su Venezuela si cunsiderat in die de oe unu istadu in isvilupu, cun un'economia basada primariamente subra s'estratzione e su refinu de su petroliu e ateros minerales, gasi comente atividades agricolas e industriales. Es reconnotu puru pro essere unu de sos 19 istados cun majore diversidade ecologica de su mundu, cun una geografia irregulare chi cumbinat areas tropicales, climas deserticos, territorios selvatics, mannos pranos e ambientes andinos. Tenet fintzas is areas amparadas prus isterridas de s' America Latina chi ammuntant casi su 63% de su territoriu natzionale. Sa populatzione est ampramente ammesturada, integrende ratzas indigenas, europeas, africanas, e in minore gradu asiaticas, situatzione chi influentzat in sa cultura e sas manifestatziones artisticas suas.

Ateros progetos [ modifica | modifica su codighe de origine ]