Coordinadas
:
34°17′12″N
111°39′25″W
/
34.286667°N 111.656944°W
34.286667; -111.656944
Articulu in
LSC
S'
Arizona
(/?r??zo?n?/; /ær??zo?n?/) (
Limba Navajo
: Hoozdo Hahoodzo;
Limba O'odham
: Al? ?onak) est unu istadu de sos
Istados Unidos de America
chi s'agatat in sa regione sud-otzidentale de sa natzione. Faghet fintzas parte de sas regiones de
Istados Unidos Otzidentales
e de sos istados de
Montes Rocosos
. Sa capitale e prus manna tzitade est
Phoenix
.
Sos nomingios de s'Arizona sunt
"The Grand Canyon State"
(S'Istadu de su Gran Canyon) e
"The Copper State"
(S'Istadu de su Ramene).
S'Arizona est su de 6 prus isterridos istados e su de 15 prus populados de sos 50 chi cumponent sa federatzione. Est fintzas unu de sos bator istados chi in unu solu matessi puntu geograficu faghent impare lacana (sos ateros sunt
Colorado
,
Utah
,
Nou Messicu
).
Allacanat a su Nord cun su
Utah
, in su Nord-Est peri unu angrone cun su
Colorado
, in s'Est cun su
Nou Messicu
, in s'Ovest cun sa
California
e su
Nevada
, in su Sud cun sos istados federados
messicanos
de
Sonora
e
Bascia California
. Non tenet bessida a s'oceanu.
Una parte de bator de su territoriu de s'istadu est fata a riserva indiana.
Su clima de s'Arizona est deserticu in sa parte meridionale, cun istades meda caentes e ierros friscos. In sa parte setentrionale s'agatant padentes de opinu e pixi.
In sas partes de montes, comente sos de San Francisco, is temperaduras istias sunt meda prus bascias e in ierru sas niadas podent essere abundantes.
S'Arizona fiat s'istadu de 48 a intrare in s'Unione, su 14 friargiu 1912. Fiat fintzas s'urtimu istadu contiguosu a b'intrare.
In antis at fatu parte de su territoriu de
Arta California
, in sa chi tando fiat
Noa Ispagna
, tzerriada a pustis
Messicu
cun s'indipendentzia. Fiat a coa tzedidu a sos
Istados Unidos de America
a s'acabu de sa
Gherra Messicanu-Americana
chi su Messicu aiat perdidu. Sa parte prus meridionale de s'istadu fiat comporada in su 1853 cun s'
Achistu de Gasden
.