한국   대만   중국   일본 
Trz?sienie ziemi na Oceanie Indyjskim (2004) ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Trz?sienie ziemi na Oceanie Indyjskim (2004)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Trz?sienie ziemi na Oceanie Indyjskim (grudzie? 2004)
Ilustracja
Wie? na Sumatrze po przej?ciu fali
Nawiedzone pa?stwa

  Indonezja
  Sri Lanka
  Indie
  Tajlandia
  Malediwy
  Somalia
  Birma
  Malezja

Epicentrum

Ocean Indyjski

Data

26 grudnia 2004

Godzina

7:58:53 czasu lokalnego w D?akarcie i Bangkoku

Ofiary ?miertelne

230 tys. osob

Magnituda

9,1

Poło?enie na mapie Oceanu Indyjskiego
Ziemia3°18′59,03″N   95°51′15,47″E / 3,316397   95,854297
Multimedia w Wikimedia Commons

Trz?sienie ziemi na Oceanie Indyjskim ? podwodne trz?sienie ziemi o magnitudzie 9,1, ktorego hipocentrum znajdowało si? ok. 30 km pod dnem Oceanu Indyjskiego w pobli?u zachodniego wybrze?a połnocnej Sumatry (3°31′64″ N , 95°85′43″ E ) 250 km na południowy wschod od Banda Aceh . Głowny wstrz?s nast?pił 26 grudnia 2004 o godzinie 1:58:53 czasu warszawskiego (00:58:53 UTC , 7:58:53 czasu lokalnego w D?akarcie i Bangkoku ). Według sejsmologow było to trzecie pod wzgl?dem siły trz?sienie ziemi od roku 1900, od kiedy to prowadzi si? ci?głe obserwacje sejsmiczne. Trz?sienie ziemi wywołało fale tsunami , ktore najpierw dotarły do wybrze?y Indonezji, a w ci?gu kolejnych kilku godzin uderzyły w wybrze?a kilku innych pa?stw Azji Południowo-Wschodniej , a po?niej tak?e Afryki . Si?gaj?ce 15 m fale zniszczyły nadmorskie wsie i miasteczka, a tak?e k?pieliska odwiedzane o tej porze roku przez zagranicznych turystow.

Najwi?ksze zniszczenia tsunami spowodowało na wybrze?u Indonezji (prowincja Aceh ), Sri Lanki i Indii (stan Tamil Nadu , Andhra Pradesh oraz w archipelagach Andamanow i Nikobarow ) oraz Tajlandii (m.in. na wyspie Phuket ). Mniejsze zniszczenia odnotowano w Malezji , Mjanmie , na Malediwach , Seszelach oraz w Somalii . Według bilansu publikowanego przez AFP (z dnia 6 lutego 2005) liczba zabitych i zaginionych wynosi co najmniej 294 tysi?ce ludzi i nie jest to ostateczny bilans tragedii. Kilka milionow osob straciło dach nad głow?.

Charakterystyka trz?sienia ziemi [ edytuj | edytuj kod ]

Fala tsunami powstała po trz?sieniu ziemi
Lokalizacja ?rodła fali sejsmicznej oraz wstrz?sow wtornych (?rodło: USGS )

Pocz?tkowo sił? wstrz?su oceniano na 6,8 stopnia w skali Richtera . Jednak dla tak pot??nych trz?sie? bardziej wła?ciwe jest podawanie magnitudy momentu sejsmicznego, ktor? pocz?tkowo obliczono na 8,1 (USGS), by po?niej zrewidowa? jej warto?? do 8,5, dalej do 8,9. Ostatecznie sejsmolodzy podali warto?? magnitudy 9,0. Było to zatem najsilniejsze trz?sienie ziemi od blisko 40 lat. Od roku 1900, odk?d prowadzi si? regularne obserwacje sejsmiczne, zarejestrowano tylko cztery wstrz?sy o wi?kszej magnitudzie. Niektore z nich były rownie? ?rodłem fal tsunami, ale liczba ich ofiar nie przekraczała tysi?ca.

Wstrz?sy o magnitudzie wi?kszej ni? 9,0 od roku 1900 [1]
Mag. Rok Obszar Uwagi
9,5 1960 Chile
9,2 1964 Alaska , USA
9,1 1957 Alaska , USA [2]
9,0 1952 Kamczatka , ZSRR [3]

Hipocentrum znajdowało si? na zachod od Sumatry 30 km pod poziomem morza. Obszar ten jest cz??ci? tzw. pacyficznego pier?cienia ognia , czyli obszaru bardzo aktywnego sejsmicznie. Fale sejsmiczne odczuwalne były w Bangladeszu, Indiach, Malezji, Birmie, Singapurze, Tajlandii i na Malediwach. Niezwykła była rozległo?? obszaru generuj?cego wstrz?sy. Według szacunkow 1200 km uskoku tektonicznego osun?ło si? o 15 metrow do strefy subdukcji , w ktorej Płyta indyjska zanurza si? pod płyt? birma?sk? . Dno morskie Płyty Birma?skiej podniosło si? około 10 metrow. Ruch ten był ?rodłem fal uderzeniowych poruszaj?cych si? z pr?dko?ci? 800 km/h, ktore po dotarciu na wybrze?a przekształciły si? w zabojcze fale tsunami.

Płyty tektoniczne w pobli?u epicentrum (?rodło: USGS)

Płyta indyjska jest cz??ci? wi?kszej płyty tektonicznej ? Płyty Indoaustralijskiej ? ktora tworzy granice Oceanu Indyjskiego oraz Zatoki Bengalskiej. Cało?? przemieszcza si? w kierunku połnocno-wschodnim z pr?dko?ci? 6 cm/rok (ocenia si? zatem, ?e podczas tego wstrz?su przesun?ła si? o tyle ile zwykle w ci?gu 330 lat). Płyta indyjska styka si? z płyt? birma?sk?, uznawan? za cz??? wi?kszej Płyty Euroazjatyckiej , a ktora niesie ze sob? archipelagi Nikobarow i Andamanow oraz połnocn? Sumatr? . Razem z ni? porusza si? na wschod. Płyta indyjska zanurzaj?ca si? pod birma?sk? topnieje pod wpływem rosn?cej temperatury i ci?nienia. Powstała w ten sposob magma przemieszcza si? w gor?, tworz?c wulkaniczny Łuk Sundajski . Przesuwaj?ce si? płyty mog? si? zatrzyma?, nagromadzone wowczas napr??enia rozładowały si? podczas tego wstrz?su.

Wstrz?sy wtorne oraz inne wydarzenia geologiczne [ edytuj | edytuj kod ]

Po głownym wstrz?sie zarejestrowano szereg wtornych. Na Wyspach Andama?skich w ci?gu kilku nast?pnych dni pojawiły si? wstrz?sy o magnitudzie w zakresie 5,7 ? 6,3. W innych obszarach zarejestrowano te? wstrz?sy o magnitudzie 7,1 oraz 6,6. W obszarze hipocentrum pojawiły si? natomiast drgania o sile w zakresie od 5,0 do 6,3 [4] . Trzy dni przed wstrz?sem zarejestrowano inne trz?sienie ziemi o magnitudzie 8,1 na niezamieszkanych wyspach na zachod od Nowej Zelandii ( Wyspy Auckland ) oraz le??cej na południe od Australii wyspie Macquarie [5] .

Pochłaniaj?ce najwi?cej ofiar wstrz?sy w historii [6]
Zabici Rok Mag. Obszar Uwagi
830 tys. 1556 8 Shaanxi , Chiny szacunek
historykow
ok. 655 tys. 1976 7,5 Tangshan , Chiny Oficjalnie
242 769
316 tys. 2010 7,0 Port-au-Prince , Haiti
230 tys. 1138 Aleppo , Syria
227 898 2004 9,1 Sumatra , Indonezja
200 tys. 856 Damghan , Iran
200 tys. 1920 7,8 Gansu , Chiny
150 tys. 893 Ardabil , Iran
143 tys. 1923 7,9 Tokio , Japonia

Statystycznie wstrz?sy o magnitudzie 8,1 zdarzaj? si? co roku. Istnieje hipoteza, według ktorej ta seria trz?sie? ziemi mogła mie? charakter reakcji ła?cuchowej. Wcze?niejsze wstrz?sy mogły zburzy? chwiejn? rownowag? pomi?dzy płytami tektonicznymi po przeciwnej stronie Płyty Indoaustralijskiej. Ciekawa jest zbie?no?? czasowa z trz?sieniem ziemi, ktore miało miejsce 26 grudnia na terenie chi?skiej prowincji Junnan (1 osoba zabita, 23 ranne). Wielkie trz?sienie na Oceanie Indyjskim pojawiło si? dokładnie rok po zniszczeniu miasta Bam w Iranie , ale ta zbie?no?? jest uznawana za przypadkow?. To trz?sienie miało magnitud? 6,6 i zabiło ok. 30 tys. ludzi.

Najbardziej zabojcze fale tsunami w historii
Zabici Rok Obszar Uwagi
100 tys. 1755 Lizbona , Portugalia Trz?sienie
i fala
40 tys. 1782 Morze
Południowochi?skie
36 tys. 1883 Krakatau , Indonezja
8 tys. 1976 Zatoka Gulf ,
Filipiny

Niedługo przed 26 grudnia na terenie Australii zorganizowano testy sejsmiczne polegaj?ce na kontrolowanych eksplozjach. Fale d?wi?kowe miały posłu?y? do poszukiwania zło? surowcow. Istnieje podejrzenie, ?e ich ubocznym skutkiem było wypłyni?cie na pla?e w Tasmanii, Nowej Zelandii oraz Australii 169 wielorybow i delfinow. ?mier? zwierz?t nast?piła pod koniec listopada roku 2004.

W tym samym rejonie miało potem miejsce pierwsze w serii trz?sienie ziemi z magnitud? powy?ej 8. Jednak geolodzy uwa?aj?, ?e wielki wstrz?s na Oceanie Indyjskim nie mogł by? ubocznym skutkiem eksplozji testowych. Ich energia była zbyt mała. Jednak w przeszło?ci wydobycie ropy przez ludzi zainicjowało trz?sienie ziemi.

Moc wielkiego trz?sienia ziemi [ edytuj | edytuj kod ]

Wysoko?? fal tsunami poza Oceanem Indyjskim
Miejsce Wys. (cm) Uwagi
Samoa , Pago Pago 13
Antarktyda , Showa 73 8900 km
od epi.
Chile , Iquique 19
Fid?i , Suwa 11
Meksyk , Manzanillo
w stanie Colima 		260 kształt dna
dodał siły fali
Nowa Zelandia ,
Jackson Bay 		65
Peru , Callao 50
USA , San Diego 22
Vanuatu , Port Vila 18

Całkowita energia wyzwolona podczas trz?sienia o magnitudzie 9,0 jest mniej wi?cej rowna miesi?cznej konsumpcji pr?du elektrycznego w Stanach Zjednoczonych. Huragan Isabel wyzwolił tak? energi? w ci?gu 70 dni swojej niszczycielskiej działalno?ci [7] . Ka?dy wzrost magnitudy o 1 to 32-krotny wzrost energii, a 2 ? 1000-krotny.

Animacja obrazuj?ca rozchodzenie si? fal

Wielkie trz?sienie ziemi wywołało tak znaczny ruch, ?e wpłyn?ło na obrot Ziemi. Niektore modele teoretyczne sugeruj?, ?e doba na Ziemi została skrocona o 3 milionowe cz??ci sekundy (3 μs). Tymczasem siły pływowe Ksi??yca, wydłu?aj? okres obrotu Ziemi o całe 15 μs w ci?gu roku. W ci?gu 3 miesi?cy doba powrociła do swojej starej długo?ci. Wstrz?s wywołał te? przesuni?cie osi Ziemi o 2,5 cm (na biegunie). Jednak?e naturalne ruchy osi obrotu Ziemi mog? by? rz?du 15 metrow [8] .

Niektore wyspy poło?one na południowy zachod od Sumatry oddaliły si? od niej nawet o 20 metrow. Połnocne kra?ce samej Sumatry przemie?ciły si? ok. 36 metrow w tym samym kierunku. Jednak s? to tylko przewidywania, a ich potwierdzenie zostanie uzyskane dopiero po przeprowadzeniu pomiarow z wykorzystaniem systemu GPS .

Zniszczenia oraz ofiary [ edytuj | edytuj kod ]

Kraje najbardziej dotkni?te przez wielkie trz?sienie ziemi na Oceanie Indyjskim

Trz?sienie ziemi stało si? ?rodłem fal uderzeniowych. Kiedy zbli?yły si? one do wybrze?y Oceanu Indyjskiego, zamieniły si? w tsunami. Na Pacyfiku zarejestrowano fale o wysoko?ci nie przekraczaj?cej kilku centymetrow. Organizacje humanitarne stwierdziły, ?e co trzecia ofiara kataklizmu była dzieckiem. W?rod ofiar znalazły si? tysi?ce turystow z całego ?wiata, ktorzy sp?dzali razem z dzie?mi Bo?e Narodzenie na słonecznych pla?ach Oceanu Indyjskiego.

Fale tsunami cz??ciej zdarzaj? si? nad Oceanem Spokojnym . Rz?dy krajow le??cych nad tym akwenem zorganizowały system ostrzegania o nadci?gaj?cych falach. W ci?gu ostatniej dekady XX wieku kilka razy fale tsunami uderzyły na indonezyjskie wyspy nale??ce do Pacyfiku:

Ostatnie uderzenie tsunami na Oceanie Indyjskim zostało wywołane wybuchem wulkanu Krakatau w roku 1883. Wielka fala tsunami z 26 grudnia była pierwsz? od 100 lat, ktora uderzyła na wybrze?a Oceanu Indyjskiego. Ludno?? była do tego stopnia nieprzygotowana na nadej?cie ?ciany wody, ?e niektorzy obserwowali jej przybycie, zamiast ratowa? swoje ?ycie.

Po kataklizmie stan zagro?enia ogłosiły Sri Lanka, Indonezja oraz Malediwy. ONZ ogłosiła, ?e operacja ratunkowa b?dzie najdro?sza w historii tej organizacji. Specjali?ci obawiali si?, ?e na skutek kl?ski mo?e wybuchn?? epidemia, ktora pochłonie drugie tyle ofiar. Wiele pa?stw oraz organizacji pozarz?dowych podj?ło akcj? humanitarn?, aby pomoc ofiarom ?ywiołu.

Godziny opisywanych wydarze? podawane s? według czasu lokalnego oraz czasu warszawskiego. Ro?nica czasu pomi?dzy Polsk? i dotkni?tymi kataklizmem rejonami: Kenia i Somalia +2; Mauritius, Reunion +3; Malediwy +4; Indie +4:30; Bangladesz, Sri Lanka +5:00; Wyspy Kokosowe +5:30;zachod Indonezji, Tajlandia +6; Malezja, Singapur +7. Trz?sienie ziemi miało miejsce o 01:58:53 czasu warszawskiego.

Ofiary [ edytuj | edytuj kod ]

Pa?stwo Zabici Ranni Zaginieni Uchod?cy
Potwierdzone Szacowane
  Indonezja 173 981 220 tys. 100 tys. 6245 500 tys.
  Sri Lanka 38 195 38 195 16 665 23 tys. 573 tys.
  Indie 10 714 16 413 ? 5669 380 tys.
  Tajlandia 5305 11 tys. 8457 4499 ?
  Somalia 176 295 ? ? 5 tys.
  Mjanma 90 400-600 45 200 30 tys.
  Malediwy 82 82 ? 26 22 tys.
  Malezja 74 74 299 ? ?
  Tanzania 10 10 ? ? ?
  Bangladesz 2 2 ? ? ?
  Południowa Afryka 2 2 ? ? ?
  Kenia 1 1 ? ? ?
  Seszele 1 1 ? ? ?
  Madagaskar ? ? ? ? 1 tys.
Suma 228 633 286 tys.

Indie, Indonezja oraz Sri Lanka ucierpiały najbardziej na skutek tej kl?ski. Skutki katastrofy w poszczegolnych pa?stwach umieszczono w poszczegolnych rozdziałach. Informacje dotycz?ce pa?stw, ktore straciły mniej ni? 20 obywateli lub doznały skutkow katastrofy po?rednio (tury?ci) umieszczono w ostatnim rozdziale.

Indie [ edytuj | edytuj kod ]

Wi?kszo?? pla?y Marina w ?ennaju zostało zalane wod? pozostał? po tsunami
Marina Beach w ?ennaju (Indie) zaraz po pierwszej fali tsunami

Wyspy Andama?skie oraz Nikobarskie znajdowały si? niedaleko na połnoc od epicentrum trz?sienia ziemi i dlatego poniosły w Indiach najwi?ksze straty. Na południu archipelagu fala osi?gn?ła wysoko?? 15 metrow. Naliczono a? 5421 [9] ludzi, ktorzy stracili ?ycie, a odnale?? nie mo?na było podobnej liczby mieszka?cow. Co pi?ty mieszkaniec archipelagu został ranny, zabity albo zagin?ł [10] . Na wyspie Chowra zgin?ło 1 tys. osob, a przy ?yciu pozostało tylko 500. Niektore wyspy nale??ce do grupy Nancowry zostały całkowicie zatopione. Ich mieszka?cy nie daj? znaku ?ycia, a było ich 18 tys. Baza indyjskiej armii poło?ona na Wyspach Nikobarskich została prawie całkowicie zniszczona.

Niektore wyspy Andama?skie oraz Nikobarskie zamieszkiwały pierwotne plemiona (Jaraw?, Sentinel Połnocny, Shompen, Onge oraz Wielk? Wysp? Andama?sk?). Ich liczba była bardzo niewielka ? najwi?kszy szczep liczył 1 tys. osob. Tylko pojedyncze osoby straciły ?ycie i wi?kszo?? miejscowej ludno?ci przetrwała w domach na wy?szych terenach [11] .

Na Subkontynencie Indyjskim spora cz??? wschodniego wybrze?a została dotkni?ta kl?sk?. Ponad 7 tys. osob zostało zabitych, a kolejne tysi?ce doznały ran i straciły swoje domy oraz miejsca pracy [12] . Ocean, ktory ?ywił zamieszkuj?cych masowo indyjskie wybrze?e rybakow, roztrzaskał ich łodzie o l?d. W stanie Tamil Nadu doliczono si? ponad 3200 zabitych, 487 osob zgin?ło w Pondicherry , a 89 w Andhra Pradesh (1 200 zaginionych). W stanie Kerala ?ycie straciły 174 osoby, a pozbawionych domostw zostały tysi?ce.

Spora cz??? ofiar z Tamil Nadu pochodziła z dystryktu Nagapattinam (1 700), Cuddalore (ponad 400), Kanyakumari (525) oraz miasta ?ennaj (Madras; 200). Skutki powodzi uniemo?liwiły ratownikom dotarcie do dystryktow Nagapattinam oraz Cuddalore nawet z u?yciem ?migłowcow. Spora cz??? ofiar z miasta Kanyakumari została zaskoczona nad brzegiem morza w czasie rytualnych ablucji. Ponad 700 osob zostało uwi?zionych w sanktuarium Vivekananda na jednej z przybrze?nych wysp. Z tego 650 udało si? ewakuowa?, ale 50 zagin?ło. Na pla?y Marina dzieci bawiły si? na pla?y, a ich rodzice odbywali poranne spacery. Nie odnaleziono przynajmniej 5 tysi?cy ludzi, ktorzy si? tam znajdowali.

W miastach Velankanni i Nagapattinam potwierdzono ?mier? co najmniej 1500 osob. Wi?kszo?? ofiar była w?rod wiernych, ktorych fale zalały podczas uroczysto?ci z okazji Bo?ego Narodzenia w bazylice Matki Boskiej. Woda wdarła si? do jednego z indyjskich reaktorow atomowych w Kalpakkam, co zmusiło załog? do jego wył?czenia. Nie zanotowano wi?kszych uszkodze?, ani wycieku radioaktywnego [13] .

Armia Indyjska, marynarka oraz stra? wybrze?a zostały postawione w pogotowie, aby nie?? pomoc ofiarom tsunami. Podj?to lotnicze zrzuty zaopatrzenia dla potrzebuj?cych. Władze tego kraju wysłały na pomoc Sri Lance, Indonezji i Malediwom 4 tys. ?ołnierzy. Jednak na własnym terytorium władze Indii miały spore trudno?ci organizacyjne. Geetanjali Master, pracownik UNICEF w Nagapattinam (stan Tamil Nadu) stwierdził, ?e cz?sto niepotrzebnie dostarczona ?ywno?? gnije w jednych miejscach, podczas gdy w innych panuje głod [9] . Natomiast UNICEF w obawie epidemii podj?ł akcj? szczepie? przeciw odrze . W stanie Kerala rozprowadzono 15 tys., a w Tamil Nadu 100 tys. dawek szczepionki [14] .

Indonezja [ edytuj | edytuj kod ]

Wie? na Sumatrze po przej?ciu fali

Indonezyjskie Ministerstwo Zdrowia potwierdziło ?mier? ponad 80 tys. osob. Spo?rod nich 9 tys. zgin?ło w stolicy prowincji Banda Aceh oraz w okolicznych miejscowo?ciach. Teren ten oprocz fal tsunami dotkn?ły fale sejsmiczne. Wstrz?sy spowodowały zawalenie si? wielu budynkow. Jeden z urz?dnikow rz?dowych ocenił, ?e w Meulaboh, innym mie?cie z tej prowincji mogło zgin?? 60 tys. osob, co trzeci mieszkaniec. W t? miejscowo?? uderzyło a? siedem fal tsunami. Inne ?rodła rz?dowe przekazały ONZ, ?e trz?sienie zabiło tam co trzeciego mieszka?ca (40 tys.). W narodowym raporcie nie uwzgl?dniono ci?gle wielu mniejszych miast na zachodnim wybrze?u Sumatry. Specjali?ci ONZ s?dz?, ?e w wielu z tych miejsc zgin?ł co czwarty mieszkaniec. Setki tysi?cy ludzi straciły dach nad głow? [15] .

Niepokoj budził brak informacji z wielu niewielkich wysp poło?onych na zachodnim wybrze?u Sumatry. Mi?dzy innymi s? to najbiedniejsze w Indonezji wyspy Simeulue i Nias . W przypadku samej Nias oficjalne ?rodła podaj? liczb? 122 zabitych [16] [17] . Jednak z nieoficjalnych ?rodeł (rodziny korzystaj?ce z telefonow radiowych) mogło zgin?? od 600 do ponad 1000 osob. Wiele linii komunikacyjnych zostało zniszczonych, a radio było zakłocane przez kiepsk? pogod? [18] [19] .

Sama fala tsunami dosi?gn?ła przede wszystkim prowincji Aceh oraz pozostałych rejonow Połnocnej Sumatry. Dziesi?ciometrowe fale min?ły połnocne kra?ce wyspy i popłyn?ły w kierunku Cie?niny Malacca. Uderzyły w połnocno-wschodnie wybrze?a niedaleko miasta Bierun. Zachodnie brzegi Sumatry znajdowały si? 100 km od epicentrum. Co najmniej pi?? wiosek zostało całkowicie zniszczonych. Podczas lotow zwiadowczych ratownikom ukazały si? tysi?ce zatopionych domow. Ci, ktorzy przetrwali musieli przez wiele dni ?ywi? si? znalezionymi orzechami kokosowymi. W wielu miejscowo?ciach pojawili si? bandyci, rabuj?cy rzeczy ocalałe z powodzi.

Ulice wielu nadbrze?nych miast pokryły stosy trupow. W obliczu zagro?enia epidemi? cholery oraz czerwonki ratownicy przyst?pili do kopania masowych grobow, w ktorych spi?trzono stosy niezidentyfikowanych ciał. Jednym z najbardziej poszukiwanych artykułow pierwszej potrzeby stały si? worki na zwłoki [20] .

W Banda Aceh ponad 110 tys. osob znalazło si? w obozach dla uchod?cow. Mieszka?cy nie dotkni?ci kataklizmem rozpocz?li zbiork? ubra?, a organizacje rz?dowe przyst?piły do budowy tymczasowych namiotow. Jednak silne deszcze stały si? udr?k? dla pozbawionych domu ofiar. Uchod?cy myli si? i pili wod? z tego samego ?rodła. Wiele dzieci zachorowało i zostało zara?one paso?ytami. Anonimowy pracownik ONZ stwierdził, ?e wiele z nich jest bardzo powa?nie chorych, a niedo?ywione matki straciły pokarm i nie mog? karmi? piersi? swoich dzieci [21] .

Malezja [ edytuj | edytuj kod ]

Wody zalewaj?ce Penang, Malezja

Mimo blisko?ci do epicentrum trz?sienia, Malezja unikn?ła wielu strat, bowiem wyspa Sumatra osłoniła wi?kszo?? archipelagu, najwi?ksze straty odnotowano w regionach połnocnych. Media zd??yły ostrzec ludno?? na godzin? przed uderzeniem fali. Ratownicy wywiesili na pla?ach czerwone chor?giewki sygnalizuj?c nadci?gaj?ce zagro?enie. Dzi?ki temu liczba ofiar wyniosła jedynie 68 osob (52 ? Penang, 12 ? Kedah, 3 ? Perak, 1 ? Selangor) [22] . Spor? cz??? ofiar z Penang stanowiły dzieci bawi?ce si? na publicznych pla?ach. Nie zanotowano ofiar w?rod turystow. Wiele rybackich osad zostało powa?nie zniszczonych na Kuala Muda w Kedah i na wyspie Langkawi. W mie?cie Penang fale porwały znacz? liczb? pojazdow. Jednak i w Malezji wielu ludzi bardzo ucierpiało. Zulkifli Mohamad Noor straciła pi?cioro z siedmiorga swoich dzieci na pla?y Pasir Panjang. Wstrz?sy tektoniczne odczuli rownie? pracownicy Bli?niaczych Wie? PETRONAS .

Premier Malezji Abdullah Ahmad Badawi skrocił swoje wakacje w Hiszpanii i powrocił do kraju. Nakazał on zaprzestanie wszelkich noworocznych uroczysto?ci oraz ponaglił wszystkich, aby zamiast tego si? modlili. Rz?d postanowił te? odroczy? decyzje o deportacji nielegalnych imigrantow o miesi?c (z 31 grudnia 2004 do 31 stycznia 2005). Rz?d obiecał rodzinom zabitych po 1000 ringgitow (750 zł) odszkodowania, a rannych po 200 ringgitow. Osoby, ktore musiały ucieka? otrzymaj? 200 ringgitow, mieszka?cy uszkodzonych domostw 2000 ringgitow, zniszczonych 5 000, wła?ciciele roztrzaskanych łodzi rybackich 1000 za mniejsz? i 3000 za wi?ksz?.

Malediwy [ edytuj | edytuj kod ]

Fale zalewaj?ce stolic? Malediwow

Tsunami dotarło do Malediwow w ci?gu dwoch godzin od wstrz?su sejsmicznego, osi?gaj?c maksymaln? wysoko?? 4 metrow. Ostateczna liczba zabitych wyniosła 108 osob. Ponad 1300 osob zostało rannych. Ponad 8 tysi?cy budynkow zostało zniszczonych lub uszkodzonych, w tym szkoły i szpitale na 53 wyspach. Straty szacowano na 470 mln dolarow [23] . Dwie trzecie stolicy Male zostało zalane w godzinach porannych. Wiele nisko poło?onych atoli zostało całkowicie zalanych. Dotyczyło to wielu o?rodkow turystycznych. Czterna?cie wysp zostało całkowicie ewakuowanych [24] .

Rz?d ogłosił stan kl?ski narodowej. Powołano specjalne siły ratownicze, aby udzieli? pomocy ofiarom oraz dostarczy? im niezb?dne do przetrwania rzeczy. Du?ym problemem stał si? brak sprawnych linii komunikacyjnych. Wi?kszo?? z nich zniszczyły fale, a rz?d nie przygotował planu ratunkowego na wypadek kl?sk naturalnych.

Mjanma [ edytuj | edytuj kod ]

Zgodnie z oficjalnymi raportami rz?dowymi w Mjanmie fale tsunami zabiły 90 osob. W delcie Irawadi zgin?ło najwi?cej osob. Zniszczeniu uległo kilka wiosek oraz most. Władze wojskowej junty sprawuj?cej władz? w Birmie, ocenzurowały wszelkie informacje w mediach o katastrofie i dlatego dokładne dane nie s? znane. Urz?dnicy re?imu twierdzili najpierw, ?e zgin?ło 36 osob, a potem zwi?kszyły t? liczb? do 90. Wojsko zablokowało cały dotkni?ty kl?sk? rejon. Obcokrajowcom zabroniono oddalania si? z miasta Kawthaung na dalej ni? 3 km. Całe wybrze?e patrolowały łodzie wojskowe, maj?ce uniemo?liwi? dziennikarzom dotarcie do zniszczonego obszaru. Wszystkie te działania niedemokratycznego re?imu miały na celu ukrycie prawdziwej liczby ofiar, ktor? niektorzy specjali?ci oceniali na wiele tysi?cy [25] . Najprawdopodobniej tsunami zabiło w Mjanmie około 400 osob.

Somalia [ edytuj | edytuj kod ]

Wiele wiosek na wybrze?u Somalii, mimo ?e s? poło?one w odległo?ci 4500 km od epicentrum trz?sienia ziemi, zostało całkowicie zniszczonych. Maksymalna wysoko?? do jakiej dotarła fala, to 9 metrow [26] . Według oficjalnych danych zgin?ło 298 osob [27] , a ponad 50 tys. Somalijczykow musiało opu?ci? swoje domy.

?ciany wody otoczyły głowny meczet w mie?cie Brava. Według przekazanych informacji wioski Beyla, Gracad, Muduy, Nugaal w rejonie Puntland zostały starte z brzegu. W Somalii brak jest działaj?cej administracji rz?dowej, wi?ksza cz??? licz?cego 1000 km wybrze?a jest kontrolowana przez lokalne zbrojne bandy, co utrudnia zebranie informacji i niesienie pomocy. ONZ udzieliła pomocy 2 tys. ludzi pozbawionym przez fale domostw na przyl?dku Hafun, le??cym 1150 na połnocny wschod od Mogadiszu .

Sri Lanka [ edytuj | edytuj kod ]

Zniszczony dom w Hambantota

Władze Sri Lanki potwierdziły ?mier? 29 744 osob. Woda zabiła w wi?kszo?ci dzieci i osoby starsze. Najwi?ksze fale uderzyły w południowe i wschodnie wybrze?a wyspy. Rebelianci nale??cy do armii Tamilskich Tygrysow mieli w tym czasie pod kontrol? wi?ksz? cz??? połnocnego oraz wschodniego wybrze?a. Na ich terytorium liczb? osob zaginionych oszacowano na 18 481. Zniszczony wojn? kraj miał du?e problemy z udzieleniem ofiarom nale?ytej pomocy oraz dokładnym policzeniem ciał tych, ktorzy zgin?li. Po wyspie tułało si? ponad 889 175 ludzi [28] pozbawionym przez ?ywioł domow. Rozkładaj?ce si? zwłoki doprowadziły do zagro?enia epidemi?, a rz?d miał bardzo ograniczone zasoby ?rodkow ratowniczych. Mimo konfliktu dziel?cego tamilskich rebeliantow i oddziały rz?dowe, obie te organizacje poł?czyły swoje siły w akcji pomocy ofiarom.

1200 ciał zabitych naliczono w Batticaloa na wschodzie. W Trikunamalaja zabojcze ?ciany wody wdarły si? 2 km w gł?b l?du zabijaj?c 800 osob na połnocnym wschodzie Sri Lanki. Baza marynarki Trincomalee została całkowicie zalana. W Mullaitivu oraz Vadamaradchi East naliczono 1 tys. osob pozbawionych ?ycia przez ?ywioł [29] . Ekspres “Krolowa Morza” relacji Kolombo ? Galle został przez fale porwany razem z torami. Spo?rod wszystkich 1600 pasa?erow uratowało si? 300 osob.

Szkolnictwo na Sri Lance poniosło wielkie straty. A? 170 budynkow zostało zniszczonych przez ?ywioł, a kolejne 180 zamieniono na obozy dla uchod?cow [30] .

Ludno?? Sri Lanki przyst?piła do zbierania darow dla osob, ktore straciły cały dobytek. Ratownicy dostarczaj? pomoc potrzebuj?cym, ale nawet w najbiedniejszych rejonach kraju zwykli ludzie ofiaruj? ofiarom pieni?dze, wod?, worki z ry?em oraz ubrania jako pomoc.

Oprocz domow mieszka?cow wyspy fale zdewastowały rownie? wiele hoteli. O?rodki turystyczne, poło?one na południowym wybrze?u były pełne zagranicznych turystow sp?dzaj?cych na Sri Lance bo?onarodzeniowy weekend. Rz?d przerzucił w rejon kl?ski 20 tys. ?ołnierzy, aby pomoc ofiarom oraz zatrzyma? bandytow ograbiaj?cych ich zrujnowane domy. Chi?skie miny przeciwpiechotne pozostałe po dwudziestu latach wojny domowej na Sri Lance, zostały wypłukane przez fale, ktore rozrzuciły je wzdłu? wybrze?a stwarzaj?c ogromne zagro?enie dla ludno?ci. Norweska organizacja humanitarna “The Norwegian Peoples’ Aid” ogłosiła apel, aby zorganizowa? misj? saperow maj?cych pomoc w oczyszczaniu wybrze?a Sri Lanki z tych niebezpiecznych przedmiotow.

W Parku Narodowym Yala uratowała si? wi?kszo?? dzikich zwierz?t. Uciekły one w wy?ej poło?one rejony, zupełnie jakby wcze?niej wyczuły nachodz?ce zagro?enie. Pojawiły si? spekulacje, ?e wyczuły infrad?wi?ki wytwarzane przez fal?. Najprostszym wyja?nieniem fenomenu mo?e by? fakt, ?e wi?kszo?? zwierz?t biega szybciej od ludzi i dlatego zd??yły uciec przed ?mierciono?n? ?cian? wody.

Tajlandia [ edytuj | edytuj kod ]

Tsunami w Tajlandii

Rz?d Tajlandii potwierdził ?mier? 4985 ludzi, 10 350 zostało rannych, a ponad 6424 [31] zagin?ło. Tsunami uderzyło w popularny o?rodek wypoczynkowy Phuket . Mniej znan? w?rod turystow miejscowo?? Khao Lak 80 km na połnoc ?ciany wody potraktowały jeszcze gorzej. ?wiadkowie twierdzili, ?e ?ywioł pozostawił na pla?y w tej miejscowo?ci 700 ludzkich ciał. Całkowita liczba zabitych mo?e przekroczy? 2 tysi?ce. W przeciwie?stwie do wysokich hoteli Phuket, w Khao Lak tury?ci mogli wypoczywa? w domkach letniskowych. Do akcji usuwania zniszczonych domow wykorzystano sze?? słoni . Te ogromne zwierz?ta z łatwo?ci? podnosiły swoimi tr?bami szcz?tki budynkow i wydobywały ciała zabitych.

Tajlandzki wiceminister spraw wewn?trznych Sutham Sangprathum stwierdził, ?e po?rod wszystkich ofiar tragedii w jego kraju było ponad 700 turystow. W Phuket zebrano ciała 44 obcokrajowcow. Na wyspie Ko Phi Phi mordercze fale zmyły setki domkow letniskowych. W akcji ratunkowej uczestniczyli posiadacze motorowych riksz, przewo??cy ofiary do szpitali i ratuj?cy turystow przez nadci?gaj?c? ?cian? wody. U wybrze?y Tajlandii wiele osob nurkowało w czasie uderzenia fali. Ciała niektorych z nich odnaleziono rozerwane przez ?ywioł na kawałki. Jedn? z tak zabitych ofiar był Bhumi Jensen, wnuk krola Ramy IX .

Mimo ogromu kl?ski Tajowie jak najszybciej postanowili powroci? do normalnego ?ycia. Ju? 2 stycznia 2005 roku 80% hoteli otworzyło swoje podwoje dla go?ci oferuj?c zni?ki do 75% [31] .

Pozostałe kraje [ edytuj | edytuj kod ]

Bezpo?rednio poszkodowane [ edytuj | edytuj kod ]

Wiele innych krajow zostało dotkni?tych przez tsunami oraz fale sejsmiczne. Obywatele Tanzanii stracili ?ycie, a mieszka?cy innych pa?stw doznali wielu strat materialnych. Kraje takie jak Oman czy Australia zarejestrowały tylko niegro?ne pr?dy morskie na swoich wybrze?ach. Obywatele wielu krajow ?wiata zostali pozbawieni ?ycia lub zagin?li podczas bo?onarodzeniowego wypoczynku na pi?knych pla?ach Tajlandii i Sri Lanki.

Pozostałe pa?stwa, ktorych terytoria dotkn?ł kataklizm
Pa?stwo Skutki
Australia Wstrz?sy były odczuwalne wzdłu? połnocno-zachodniego wybrze?a, zarejestrowano te? małe podtopienia. Na terenie Zachodniej Australii w Geraldton , 425 km na połnoc od Perth , kilka łodzi zerwało si? z cum. Natomiast w Busselton, 750 km na południe ojciec z synem zostali porwani razem z łodzi? na pełne morze, ale udało si? ich uratowa?. Na terenie Australii nie zanotowano ofiar ?miertelnych. Obawiano si? strat na Wyspach Kokosowych , ale nie odnotowano ?adnych ofiar. Kilka osob bawi?cych si? na pla?y Wyspy Bo?ego Narodzenia , zostało wci?gni?tych przez pr?d 150 metrow w gł?b morza, ale zdołały dotrze? do l?du
Bangladesz Zgin?ło dwoje dzieci, ktorych turystyczna łod? przewrociła si? do gory dnem na skutek uderzenia fali.
Kenia Atak tsunami wywołał niewielkie straty materialne. Dwie osoby uton?ły w Watamu , niedaleko Mombasy , jedna została ranna
Madagaskar Fale zalały szereg nisko poło?onych nadmorskich obszarow, ale nie odnotowano ofiar. Tsunami o wysoko?ci 1,6 metra przelało si? przez wiosk? niedaleko Munakary, niszcz?c domy 1200 osob. Dodatkowym problemem stał si? zbli?aj?cy si? do wyspy cyklon Chambo.
Mauritius Uderzenia tsunami nie zabiły nikogo, ale na połnocy wyspy jedna wioska została całkowicie zatopiona.
Oman Fale rozbiły si? na wybrze?u, ale nikt nie ucierpiał.
Południowa Afryka Dwie osoby zgin?ły. Wahania poziomu morza mie?ciły si? w granicach 2?3 metrow ( KwaZulu-Natal , Przyl?dek Wschodni). Pierwsza z ofiar straciła ?ycie na pla?y Blue Horizon w mie?cie Port Elizabeth , a druga uton?ła w rzece Quinera w Gonubi [32] .
Seszele ?ycie straciła jedna osoba. Głowny most w stolicy kraju, mie?cie Victoria został zniszczony.
Singapur Wstrz?sy sejsmiczne odczuli mieszka?cy wy?szych pi?ter wie?owcow.
Tanzania ?ycie straciło 10 osob. Tankowiec przewo??cy rop? , osiadł na mieli?nie w Dar es Salaam , uszkadzaj?c ropoci?gi

Po?rednio poszkodowane [ edytuj | edytuj kod ]

A-C [ edytuj | edytuj kod ]
Pozostałe pa?stwa, ktorych obywatele przebywaj?cy za granic? walczyli z tsunami o ?ycie
Pa?stwo Ofiary
Argentyna Według MSZ 11 osob zagin?ło w Tajlandii, 5 w Indonezji, 2 w Indiach.
Australia Zgodnie z raportem MSZ ponad 9 tys. obywateli tego kraju znajdowało si? w rejonie zagro?enia mordercz? fal?, nie doliczono si? 1 250. Potwierdzono ?mier? 26 osob, w tym 6-miesi?cznego niemowl?cia, 16-letniej dziewczynki dotkni?tej zespołem Downa . Zgin?ł tak?e znany sportowiec Troy Broadbridge . 5 osob zgin?ło w Tajlandii, 3 na Sri Lance. A? 12 osob było zaginionych, w tym: 9 w Tajlandii, 2 w Indonezji, 1 na Wyspach Nikobarskich. Rannych zostało 30 osob (25 w Tajlandii, 3 na Sri Lance, 1 w Indiach). Ministerstwo spraw zagranicznych obawiało si?, ?e dodatkowe 41 straciło ?ycie. Media spekulowały, ?e zgin?ło kilkuset Australijczykow,
Austria 86 Austriakow zgin?ło na terenie Tajlandii i Sri Lanki [33] . Ponad dwustu rannych Austriakow, zostało przetransportowanych do kraju. W zagro?onym rejonie przebywało 1500 turystow.
Belgia Jedenastu Belgow zostało zabitych w Phuket i Khao Lak (Tajlandia). Rz?d obawiał si?, ?e ?mier? mogła dosi?gn?? kilkuset.
Brazylia Brazylijski dyplomata Lys Amayo de Benedek D’Avola oraz jego 10-letni syn zgin?li w Phi Phi, a dwie inne osoby zagin?ły.
Chile Pierwsze raporty zawierały informacj? o 56 zaginionych osobach, ale wszystkie oprocz Francisci Cooper si? odnalazły. Wypoczywała ona w Phi Phi. Kolejny raport stwierdził brak 9 kolejnych osob ro?nych narodowo?ci legitymuj?cych si? chilijskimi paszportami.
Chiny Osiem osob zostało rannych w Tajlandii, a czterdzie?ci zagin?ło. Aktor filmow akcji Jet Li doznał niegro?nej rany stopy podczas ratowania ?ycia swojej corki.
Chorwacja Trzyletnia dziewczynka straciła ?ycie w Tajlandii, a 2 osoby zagin?ły.
Czechy Młoda dziewczyna zgin?ła w Tajlandii. Szacowano, ?e dodatkowe 6 osob straciło ?ycie. Pi?cioro było rannych w Tajlandii, w tym modelka Petra Nemcova , a jej narzeczony zgin?ł (Brytyjczyk). Około 1 tys. Czechow przebywało w rejonie kl?ski.
D-H [ edytuj | edytuj kod ]
Pozostałe pa?stwa, ktorych obywatele przebywaj?cy za granic? walczyli z tsunami o ?ycie
Pa?stwo Ofiary
Dania Potwierdzono ?mier? 43 osob w Tajlandii i dwoch na Sri Lance, a jedna zagin?ła.
Estonia 3 osoby zgin?ły w Tajlandii, a przynajmniej jedna ranna w Malezji
Filipiny Osiem osob nie ?yje, a kilka zostało rannych w Phuket.
Finlandia Finlandia nale?y do tych krajow, ktore poniosły najwi?ksze straty. Potwierdzono ?mier? 178 Finow w Tajlandii i jednego na Sri Lance, a pi?ciu uznaje si? za zaginionych [34] Wi?kszo?? w Khao Lak . Z kl?ski uratowali si? minister finansow Sauli Niinisto, a muzyk Aki Sirkesalo oraz jego rodzina zgin?li.
Francja Zgin?ło 95 Francuzow a 189 zostało rannych.
Grecja Minister spraw zagranicznych stwierdził, ?e jedna osoba została lekko ranna w Tajlandii. Szacowano, ?e w chwili uderzenia fali w Phuket znajdowało si? 300 Grekow.
Hiszpania Według MSZ zgodnie z danymi na 30 grudnia 11 turystow zagin?ło na wyspie Javelock (Andamany) oraz w Phuket.
Holandia Rz?d holenderski potwierdził ?mier? 36 osob wi?kszo?? w Phuket i Phi Phi, Pi?ciu Holendrow zagin?ło.
Hongkong 38 obywateli Hongkongu zgin?ło, za? dwie wci?? pozostaj? zaginione.
I-N [ edytuj | edytuj kod ]
Pozostałe pa?stwa, ktorych obywatele przebywaj?cy za granic? walczyli z tsunami o ?ycie
Pa?stwo Ofiary
Irlandia Cztery osoby zgin?ły w Tajlandii.
Izrael Sze?ciu Izraelczykow straciło ?ycie, a 1 zagin?ł w Phuket.
Japonia Odnaleziono ciała 37 martwych obywateli Japonii, a 7 uznaje si? za zaginionych. Po?rod ofiar jest Sadayuki Yoshino, pierwszy sekretarz japo?skiej ambasady w Bangkoku oraz jego 8-letni syn. Wypoczywali wspolnie na pla?y w Phuket. Ciało dziecka odnaleziono.
Kanada Potwierdzono ?mier? 15 Kanadyjczykow, w tym jeden na Sri Lance. W Phuket ?ycie straciły dwie osoby, kolejne dwie zagin?ły, a 12 zostało rannych. Na Malediwach zagin?ło 11 Kanadyjczykow, ale za to 45 udało si? odnale?? ?ywych.
Kolumbia W Tajlandii zgin?ło 18-miesi?czne niemowl?, a jego rodzice oraz brat zostali ranni ? stwierdził to konsul Kolumbii w D?akarcie
Korea Południowa 17 straciło ?ycie oraz 3 zagin?ło, a 17 zostało rannych.
Malezja Sze?? osob zgin?ło w południowej Tajlandii
Meksyk Dwie osoby zgin?ły, a 10 trafiło do szpitali.
Niemcy Niemcy s? drugim pa?stwem w Europie pod wzgl?dem liczby ofiar w tej katastrofie. Szacuje si?, ?e 10 tys. Niemcow przebywało w regionie dotkni?tym przez tsunami. Potwierdzono ?mier? 539 Niemcow, za? 13 jest uznanych za zaginionych [35] Były kanclerz Niemiec Helmut Kohl został ewakuowany helikopterem z dachu hotelu, w ktorym wypoczywał na Sri Lance.
Nowa Zelandia MSZ potwierdził ?mier? sze?ciu obywateli tego kraju, w tym kobiety ktora przyj?ła dodatkowo obywatelstwo kanadyjskie. Jedenastu Nowozelandczykow trafiło do szpitali w Tajlandii, a jeden w ?ennaju (Indie).
Norwegia Zgin?ło 85 osob.
P-S [ edytuj | edytuj kod ]
Pozostałe pa?stwa, ktorych obywatele przebywaj?cy za granic? walczyli z tsunami o ?ycie
Pa?stwo Ofiary
Polska MSZ podało, ?e 1 osoba zgin?ła, a 10 Polakow było poszukiwanych (stan na 11 stycznia 2005) [36] . Siedmioro poszukiwanych mieszkało poza Polsk?: w Szwecji (4), Niemczech (2) i Australii (1). Pozostali to mieszka?cy wojewodztw: mazowieckiego, wielkopolskiego i łodzkiego.
Portugalia Według MSZ nie był znany los 22 obywateli spo?rod 230 przebywaj?cych w rejonie kataklizmu. Jednak oficjalnie za zaginione uznano 8 Portugalczykow, a 3 przebywało w tajlandzkich szpitalach.
Rumunia Dwoch rumu?skich turystow zagin?ło w Phuket, ale odnaleziono ich ?ywych. W obszarze obj?tym uderzeniem tsunami przebywało 20 obywateli tego kraju, ale Cristian Gaginschi, przedstawiciel MSZ twierdzi, ?e nikt wi?cej nie ucierpiał.
Rosja Według rosyjskiej ambasady w Tajlandii przynajmniej dwoch obywateli tego kraju zgin?ło w Phuket, a odnale?? nie udało si? prawie 50. W tajskim kurorcie przebywało około 1 tys. Rosjan, a spo?rod 250 przebywaj?cych w Sri Lance nikt nie doznał powa?niejszej szkody.
Południowa Afryka Według MSZ 2034 obywateli Republiki Południowej Afryki przebywało w południowo-wschodniej Azji podczas kataklizmu. Potwierdzono ?mier? 14 z nich w Tajlandii.
Singapur Przynajmniej siedem osob straciło ?ycie: 1 ? Sri Lanka, 1 ? Indie, 5 ? Tajlandia (Phuket). Nie udało si? ustali? losu 18 Singapurczykow: 16 w Phuket i dwojga w Aceh (Indonezja). Kontaktu nie nawi?zano ze 183 osobami [37] .
Szwecja Szwecja jest krajem najbardziej w Europie dotkni?tym przez katastrof? na Oceanie Indyjskim. W rejonie zagro?enia znalazło si? 20 tys. Szwedow. Potwierdzono ?mier? 543 obywateli tego kraju, głownie w Tajlandii, za? 1500 zostało rannych. W?rod ofiar znalazł si? wokalista grindcore’owego zespołu Nasum Mieszko Talarczyk ? obywatel szwedzki polskiego pochodzenia
Szwajcaria MSZ potwierdził ?mier? 106 osob. Sze?ciu obywateli tego kraju jest wci?? zaginionych.
T-Z [ edytuj | edytuj kod ]
Pozostałe pa?stwa, ktorych obywatele przebywaj?cy za granic? walczyli z tsunami o ?ycie
Pa?stwo Ofiary
Tajwan Dwie osoby straciły ?ycie, a kilka zagin?ło i zostało rannych. Tajwa?skie statki rybackie zostały uszkodzone podczas uderzenia fali, a licz?ce 35 osob załogi doznały niegro?nych obra?e?.
Turcja Zagin?ło 75 Turkow w tym 3 podczas nurkowania: 41 ? Tajlandia, 7 ? Indie, 5 ? Malezja, 4 ? Sri Lanka, 3 ? Mjanma, 2 ? Singapur, 7 ? Indonezja. Dwoje obywateli tego kraju znalazło si? w szpitalu w Phuket. Turecki operator GSM Turkcell podał, ?e jego komputery zarejestrowały aktywno?? 2500 nale??cych do jego sieci telefonow w zagro?onym rejonie [38] [39] .
USA Departament Stanu stwierdził ?mier? 14 Amerykanow. Jedn? z ofiar był fotograf Fernando Bengoechea . W tym 7 osob zgin?ło w Sri Lance oraz taka sama liczba w Tajlandii.
W?gry Według MSZ 8 W?grow zostało rannych w Phuket.
Wielka Brytania Ponad 10 tys. Brytyjczykow było w zagro?onym rejonie. Potwierdzono ?mier? 149 osob. Czternastoletnia wnuczka Richarda Attenborough , Lucy Holland, straciła ?ycie, a 17-letnia Alice trafiła do szpitala, dodatkowo dwoje członkow jego rodziny zagin?ło. Zgin?ł fotograf Simon Atlee, ktory przebywał tam ze swoj? przyjaciołk? Petr? Nemcov? . Modelce udało si? prze?y?.
Włochy 40 mieszka?cow Italii zostało zabitych w Tajlandii, około 600 osob było zaginionych [40] . MSZ podało, ?e 5 tys. turystow oraz 3500 stałych mieszka?cow z obywatelstwem włoskim przebywało w strefie zagro?enia.

Systemy wczesnego ostrzegania [ edytuj | edytuj kod ]

Wzgl?dny rozmiar 10-metrowej fali

Tylko kraje le??ce na wybrze?ach Pacyfiku stworzyły system wczesnego ostrzegania przed uderzeniami fal tsunami. Zarowno pa?stwa poło?one wokoł Oceanu Indyjskiego, jak i Atlantyku przez wiele lat ignorowały zagro?enie. Tylko na terenie Oceanu Spokojnego rozmieszczono system czujnikow poł?czonych ze stacjami monitoruj?cymi. Dost?p do danych otrzymały lokalne media, aby w razie zagro?enia ostrzec przebywaj?cych na pla?ach mieszka?cow. Pocz?tki systemu to rok 1965. Do zapocz?tkowania działalno?ci sieci monitoringu przyczyniło si? trz?sienie ziemi z roku 1964, ktore wytworzyło fale uderzeniowe. Do systemu pacyficznego nale?y rownie? Tajlandia, ale obejmuje on tylko wschodnie wybrze?a tego kraju. Pojedyncza stacja pomiarowa u wybrze?a Australii wykryła fale o wysoko?ci 50 cm.

Ameryka?ska Słu?ba Geologiczna (ang. US Geological Survey ) wydała o?wiadczenie stwierdzaj?ce, ?e według niej wiele ofiar tsunami dałoby si? uratowa?. Do wybrze?y Sri Lanki oraz Indii ?ciana wody dotarła dopiero po trzech godzinach. Co wi?cej, mieszka?cy tych pa?stw byli pozbawieni podstawowej wiedzy na temat tego zagro?enia. Nie potrafili rozpozna? wyra?nych oznak nadci?gaj?cej fali a? do ko?ca. Wielu ludzi specjalnie przyszło na brzeg, aby dokładnie przyjrze? si? ?ywiołowi.

Kiedy na pla?ach pojawiły si? tysi?ce ludzkich ciał, politycy postanowili zbudowa? system wczesnego ostrzegania przed tsunami [41] .

Pomoc humanitarna [ edytuj | edytuj kod ]

Ogromne zniszczenia postawiły przed ?wiatow? społeczno?ci? wyzwanie na wielk? skal?. Miliony ludzi straciły dost?p do wody i ?ywno?ci. Gospodarka wielu społeczno?ci zarabiaj?cych na utrzymanie dzi?ki morzu została zniszczona. Odpowiedzi? była pomoc zebrana w kwocie wynosz?cej około 10 mld USD .

W krajach dotkni?tych kl?sk? pojawił si? strach przed wybuchem epidemii, błyskawicznie rozwijaj?cej si? na gnij?cych w ciepłym klimacie zwłokach. ONZ ogłosiła rozpocz?cie najwi?kszej w swojej historii akcji pomocy humanitarnej. Rozpocz?to po?pieszne pozbywanie si? ciał zabitych, aby uratowa? tych, ktorzy prze?yli kataklizm.

Polska Akcja Humanitarna zebrała w 2005 roku około 10 mln złotych. Suma została zmniejszona o 2 mln złotych podatku VAT, jakiego za??dał Urz?d Skarbowy .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ https://web.archive.org/web/20090303054812/http://neic.usgs.gov/neis/eqlists/10maps_world.html
  2. ↑ Earthquake Hazards Program: Andreanof Islands, Alaska 1957 03 09 14:22:31 UTC, 9.1M [online], usgs.gov [dost?p 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2004-12-30] .
  3. ↑ Earthquake Hazards Program: Kamchatka 1952 November 04 16:58:26.0 UTC, Magnitude 9.0 . neic.usgs.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-12)]. .
  4. ↑ wi?cej z USGS . earthquake.usgs.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-09-09)]. .
  5. ↑ Zarchiwizowana kopia . [dost?p 2004-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-12-30)].
  6. ↑ Earthquakes with 50,000 or More Deaths . earthquake.usgs.gov. [dost?p 2012-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-02)]. ( ang. ) .
  7. ↑ Japanese Shipwreck Adds To Evidence Of Great Cascadia Earthquake In 1700 - ScienceDaily [online], sciencedaily.com [dost?p 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-30] ( ang. ) .
  8. ↑ Sam Schechner: Do earthquakes affect the earth’s rotation? ? By Sam Schechner ? Slate Magazine . 2004-12-27. [dost?p 2010-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-01-17)].
  9. ↑ a b http://www.abc.net.au/news/newsitems/200501/s1275376.htm .
  10. ↑ Asia toll touches 68,000; 12,500 dead in India | India News - Times of India [online], timesofindia.indiatimes.com [dost?p 2020-07-09] ( ang. ) .
  11. ↑ The Hindu : National : All primitive tribes safe [online], hindu.com [dost?p 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2005-01-03] .
  12. ↑ Xinhua - English [online], xinhuanet.com [dost?p 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-28] .
  13. ↑ NDTV: Latest News, India News, Breaking News, Business, Bollywood, Cricket, Videos & Photos . [dost?p 2013-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-30)].
  14. ↑ Xinhua - English [online], xinhuanet.com [dost?p 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-28] .
  15. ↑ www.thejakartapost.com .
  16. ↑ Media Indonesia Online . mediaindo.co.id. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-18)]. .
  17. ↑ Ministerstwo Zdrowia Indonezji . depkes.go.id. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-01-15)]. .
  18. ↑ KCM .
  19. ↑ Poczta D?akarcka .
  20. ↑ Banda Aceh Butuh 200 Dokter dan 600 Paramedis - 29/12/2004, 14:36 WIB - KOMPAS Cyber Media - NASIONAL [online], kompas.com [dost?p 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2004-12-31] .
  21. ↑ World News Article | Reuters.co.uk [online], reuters.co.uk [dost?p 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2005-06-22] .
  22. ↑ BBC NEWS | Asia-Pacific | The mystery of Malaysia's tsunami aid [online], news.bbc.co.uk [dost?p 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-30] .
  23. ↑ Pacific Disaster Net and Pacific Damage Loss Assessment [online], pacificdisaster.net [dost?p 2024-04-26] ( ang. ) .
  24. ↑ Columbia SC Breaking News, Sports & Crime | The State [online], thestate.com [dost?p 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-30] ( ang. ) .
  25. ↑ Junta's suppression of death toll disgusts Burmese - Asia Tsunami - www.smh.com.au . [dost?p 2013-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-30)].
  26. ↑ Somalia field survey of the 2004 Indian Ocean tsunami
  27. ↑ BBC NEWS | Africa | Somali tsunami victim toll rises [online], news.bbc.co.uk [dost?p 2020-07-09] .
  28. ↑ Sri Lanka tsunami toll nears 29,000 ? Times of India [online], timesofindia.indiatimes.com [dost?p 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-30] ( ang. ) .
  29. ↑ TamilNet
  30. ↑ http://www.reuters.co.uk/newsArticle.jhtml;jsessionid=BBREIVFIBGINUCRBAEKSFFA?type=worldNews&storyID=647443 .
  31. ↑ a b Xinhua - English [online], xinhuanet.com [dost?p 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-28] .
  32. ↑ Cape Times [online], capetimes.co.za [dost?p 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-30] ( ang. ) .
  33. ↑ Innenministerium beendet Tsunami-Einsatz - oesterreich.ORF.at [online], oesv1.orf.at [dost?p 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-30] ( ang. ) .
  34. ↑ Ajankohtaista [online], poliisi.fi [dost?p 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-22] .
  35. ↑ Germany joins in commemorating Asian tsunami victims | Germany | DW | 26.12.2009 . [dost?p 2013-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-30)].
  36. ↑ Ministerstwo Spraw Zagranicznych - Portal Gov.pl [online], msz.gov.pl [dost?p 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-30] ( pol. ) .
  37. ↑ http://www.channelnewsasia.com/stories/singaporelocalnews/view/124509/1/.html .
  38. ↑ Tayland’da 1 Turk oldu, 44 kayıp
  39. ↑ ?n?aat aletleriyle ameliyat yaptılar! - Sa?lık Haberleri [online], cnnturk.com [dost?p 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2008-05-21] ( tur. ) .
  40. ↑ Repubblica.it/esteri: Fini: "Le vittime italiane sono 14 almeno seicento i dispersi" [online], repubblica.it [dost?p 2020-07-09] .
  41. ↑ https://web.archive.org/web/20110521160030/http://thestar.com.my/news/story.asp?file=%2F2004%2F12%2F28%2Fnation%2F9760871&sec=nation

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Trz?sienie_ziemi_na_Oceanie_Indyjskim_(2004)&oldid=73616857 ”