Thomas Pynchon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Thomas Pynchon
Ilustracja
Thomas Pynchon (1953)
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1937
Glen Cove

Narodowo??

ameryka?ska

J?zyk

angielski

Dziedzina sztuki

literatura

Faksymile
podpis Thomasa Pynchona
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Thomas Ruggles Pynchon Jr. (ur. 8 maja 1937 w Glen Cove w stanie Nowy Jork ) ? ameryka?ski powie?ciopisarz i nowelista, ktorego dzieła ł?cz? czarny humor i fantastyk? , przedstawiaj?c alienacj? człowieka w chaosie wspołczesnego społecze?stwa [1] . Jeden z czołowych tworcow postmodernizmu [2] .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Pod koniec lat 50. XX wieku ucz?szczał w Nowym Jorku na kurs pisania powie?ci razem z Richardem Farin? i Mikiem Curtisem. W 1959 r. Pynchon zamieszkał wspolnie z nimi w wynaj?tym mieszkaniu. Farina i Pynchon rywalizowali ze sob? na polu literackim. Z tej rywalizacji wynikła powie?? Pynchona V. i powie?? Fariny Been Down So Long It Looks Like Up to Me (1966). Z rywalizacji Fariny z Dylanem powstał tekst Tarantula ? Poems Dylana. Pynchon był dru?b? na ?lubie Richarda z piosenkark? folkow? Carolyn Hester . Ich przyja?? trwała do ?mierci Fariny w wypadku motocyklowym (1966). Pynchon swoj? powie?? T?cza grawitacji dedykował Richardowi.

Tworzy głownie powie?ci. Pisuje rownie? opowiadania, eseje oraz recenzje ksi??ek (głownie dla ? New York Timesa ”). W czasie studiow na Uniwersytecie Cornella był przez pewien czas uczniem Vladimira Nabokova . Sam Nabokov zapytany o Pynchona odparł, i? sobie go nie przypomina. Dopiero ?ona pisarza (i wykładowcy), Vera Nabokov, przypomniała sobie osobliwie napisane prace przyszłego autora V. ? składaj?ce si? w połowie z liter drukowanych a w połowie z pisanych. Po opuszczeniu Uniwersytetu Cornella zatrudnił si? w firmie Boeing , gdzie zajmował si? aspektami technicznymi rakiet Bomarc . Do?wiadczenia nabyte w Boeingu posłu?yły pisarzowi zapewne za inspiracj? do stworzenia fikcyjnych korporacji jak "Yoyodyne" w powie?ci V. Wiedza o rakietach okazała si? niew?tpliwie kluczowa dla napisania T?czy grawitacji .

Erudycyjne i skomplikowane dzieła Pynchona ciesz? si? uznaniem krytykow, maj? te? spor? lojaln? grup? ?nieprofesjonalnych” czytelnikow. Szeroka wiedza Pynchona zarowno z pola nauk humanistycznych, jak i ?cisłych znajduje swoje odbicie w jego ksi??kach, nowatorskich w formie i arcyobszernych w tre?ci. Efektem tego jest rozziew opinii wokoł dzieł pisarza ? obok głosow widz?cych w Pynchonie geniusza pojawiaj? si? te, ktore uznaj? jego tworczo?? za bełkot.

Krytyk literacki Harold Bloom zaliczył Pynchona (obok Dona DeLillo , Philipa Rotha oraz Cormaca McCarthy’ego ) do czworki wielkich ameryka?skich powie?ciopisarzy naszych czasow [3] .

Thomas Pynchon stał si? swoist? ikon? ameryka?skiego ?wiatka pisarskiego z powodu niezłomnej i niezwykłej skłonno?ci do ukrywania swojej osoby przed mediami [4] . O spotkaniach z Pynchonem na ulicy powstaj? historie porownywalne do doniesie? o spotkaniach z Yeti . Ostatnie publicznie dost?pne zdj?cia Pynchona pochodz? z jego czasow studenckich. Efektem tej tajemniczo?ci jest nieustanna gotowo?? mediow do wytropienia Pynchona. Przypuszczano, ?e J.D. Salinger i Pynchon to jedna i ta sama osoba [4] , zupełnie niesłusznie.

W ostatnich latach pisarz zdecydował si? ujawni? brzmienie swego głosu, podkładaj?c go w jednym z odcinkow serialu animowanego The Simpsons ( The Diatribe of a Mad Housewife ), w ktorym wyst?puje w roli samego siebie. W roku 2001 powstał o Pynchonie film dokumentalny pt. A Journey Into the Mind of P. ? tytuł ten jest gr? słow nawi?zuj?c? do jednego z esejow Pynchona.

21 listopada 2006 ukazała si? kolejna powie?? Pynchona, Against the Day , ktorej akcja rozgrywa si? w ro?nych miejscach w Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Europie i Azji ?rodkowej w okresie od 1893 (Targi ?wiatowe w Chicago) do lat tu? po I wojnie ?wiatowej. Wie?ci o niej zacz?ły si? pojawia? ju? ponad dwa lata wcze?niej (podobnie jak i spekulacje dotycz?ce fabuły).

W sierpniu 2009 ukazała si? powie?? Wada ukryta , utrzymana w poetyce noir , a w 2013 powie?? W sieci .

Tworczo?? [ edytuj | edytuj kod ]

Powie?ci [ edytuj | edytuj kod ]

Opowiadania [ edytuj | edytuj kod ]

  • Niepoj?tny ucze? (zbior) ( Slow Learner , 1984), wyd. polskie 2021, przeł. Piotr Prachnio, Roman Vasylenko [12]

Eseje i inne teksty [ edytuj | edytuj kod ]

Obszerna kolekcja esejow i innych tekstow na stronach themodernword.com (w j?z. angielskim)

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Thomas Pynchon  , [w:] Encyclopædia Britannica [dost?p 2022-12-13] ( ang. ) .
  2. ↑ Pynchon, Thomas , [w:] Encyklopedia PWN [dost?p 2022-12-13] .
  3. ↑ Harold Bloom : Dumbing down American readers . archive.boston.com, 2003-09-24. [dost?p 2020-06-07]. ( ang. ) .
  4. ↑ a b Krzysztof Andrzejczak: Opowie?ci literackiej Ameryki. Zarys prozy Stanow Zjednoczonych od pocz?tkow do czasow najnowszych . Krakow: Universitas, 2012, s. 159. ISBN  97883-242-1731-1 .
  5. ↑ Thomas   Pynchon , V. , Warszawa: Wydawnictwo Mag, 2022, ISBN  978-83-67023-63-4 .
  6. ↑ Thomas   Pynchon , 49 idzie pod młotek , Bydgoszcz: Pomorze, 1990, ISBN  83-7003-126-9 .
  7. ↑ Thomas   Pynchon , T?cza grawitacji , Warszawa: Proszy?ski i S-ka, ISBN  83-7337-036-6 .
  8. ↑ Thomas   Pynchon , Vineland , Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2015, ISBN  978-83-7885-463-0 .
  9. ↑ Thomas   Pynchon , Mason i Dixon , Warszawa: Proszy?ski i S-ka, 2005, ISBN  83-7469-159-X .
  10. ↑ Thomas   Pynchon , Wada ukryta , Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2011, ISBN  978-83-7659-380-7 .
  11. ↑ Thomas   Pynchon , W sieci , Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2015, ISBN  978-83-7885-592-7 .
  12. ↑ Thomas   Pynchon , Niepoj?tny ucze? , Krakow: Wydawnictwo Eperons-Ostrogi, 2021, ISBN  978-83-66102-83-5 .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Thomas_Pynchon&oldid=70565491 ”