Pa?dziernik
? dziesi?ty
miesi?c
w
roku
, według
kalendarza gregoria?skiego
ma 31
dni
.
Pa?dziernik
, obraz p?dzla
Jamesa Tissota
, 1877.
Pa?dziernik jest miesi?cem jesiennym na
połkuli połnocnej
, a wiosennym na
południowej
. Jest najdłu?szym miesi?cem w roku kalendarzowym, poniewa? wypada wtedy zmiana z
czasu letniego
na
zimowy
(jest dłu?szy o jedn? godzin? od pozostałych 31-dniowych miesi?cy).
Nazwa miesi?ca (dawniej rownie?
pa?dzierzec
) pochodzi według
Brucknera
od słowa
pa?dzierze
, oznaczaj?cego ?odpadki od
lnu
lub
konopi
”. Obok tego funkcjonowały rownie? nazwy:
pa?dzierzec
,
pa?dzierze?
,
po?ciernik
, a tak?e
winnik
(por. starogerma?ska nazwa miesi?ca
Weinmond
).
Łaci?ska
nazwa
October
(?osmy miesi?c”; zobacz:
kalendarz rzymski
) została zapo?yczona przez wi?kszo??
j?zykow
europejskich
.
W pierwsz? niedziel? pa?dziernika w
Ko?ciołach mariawickich
obchodzona jest uroczysto?? Matki Bo?ej Ro?a?cowej.
2 pa?dziernika jest wspomnienie liturgiczne
?wi?tych Aniołow Stro?ow
.
4 i 10 pa?dziernika maj? za patronow ?wi?tych Franciszkow:
Franciszka z Asy?u
i
Franciszka Borgiasza
. Na wsi dawniej mowiono:
Po ?wi?tym Franciszku chodzi bydło po owsisku
, co mogło oznacza? zmniejszanie si? ilo?ci rosn?cej na polu zielonej paszy dla bydła.
7 pa?dziernika jest ?wi?tem
Matki Bo?ej Ro?a?cowej
.
8 pa?dziernika (patronka
?w. Brygida
) cz?sto bywały ciepłe słoneczne dni ze snuj?cym si? w powietrzu
babim latem
. Mowiono:
O ?wi?tej Brygidzie babie lato przyjdzie
.
15 pa?dziernika (patronki
?w. Jadwiga
i
?w. Teresa
) cz?sto zaczynano ogrzewanie domow i palenie w piecach.
?wi?ta Jadwiga szczapy d?wiga
.
18 pa?dziernika (
?w. Łukasz
) nie prowadzono ju? przed zim? w polu
zasiewow
ani
zbiorow
.
?wi?ty Łukasz, czego po polu szukasz
?.
21 pa?dziernika (
?w. Urszula
) zdarzały si? poranne
przymrozki
.
?wi?ta Urszula perły w polu rozsnuła
[1]
.
W ostatni? niedziel? pa?dziernika w
Ko?ciele Katolickim Mariawitow
obchodzona jest
uroczysto?? Dzi?kczynienia
.
- ↑
Oskar Kolberg:
Lud
. T. 24: Mazowsze polne. cz??? 1. Warszawa: LSW, PWM, 1963, s. 192.