한국   대만   중국   일본 
Mongolia Wewn?trzna ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Mongolia Wewn?trzna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Region Autonomiczny Mongolii Wewn?trznej
???? ????????? ????????? ?????? ????
region autonomiczny
Ilustracja
Step w Mongolii Wewn?trznej
Pa?stwo

  Chiny

Stolica

Hohhot

Kod ISO 3166-2

CN-15

Gubernator

Bu Xiaolin

Powierzchnia

1 183 000 km²

Populacja  (2020)
? liczba ludno?ci


24 049 155 [1]

? g?sto??

20 os./km²

Szczegołowy podział administracyjny
Liczba prefektur

12

Liczba powiatow

101

Liczba gmin

1425

Poło?enie na mapie Chin
Położenie na mapie
Strona internetowa

Region Autonomiczny Mongolii Wewn?trznej ( Mongolia Wewn?trzna , mong.   ???? ????????? ????????? ?????? ???? ; chi?. ?蒙古自治? ; pinyin Nei M?ngg? Zizhiq? ) ? region autonomiczny w połnocnych Chinach obejmuj?cy południowe ziemie historycznej Mongolii .

Mongolia Wewn?trzna to jedna z wi?kszych jednostek administracyjnych Chin, stanowi a? 12% ich powierzchni, chocia? zamieszkuj? j? jedynie 24 mln osob. Graniczy z prowincjami Heilongjiang , Jilin , Liaoning , Hebei , Shanxi , Shaanxi i Gansu , a tak?e Regionem Autonomicznym Ningxia . Stolic? Mongolii Wewn?trznej jest Hohhot .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

W staro?ytno?ci i wczesnym ?redniowieczu tereny wspołczesnej Mongolii Wewn?trznej zamieszkiwały koczownicze ludy mongolskie, z ktorych cz??? okresowo znajdowała si? pod chi?skim panowaniem.

Od IX wieku tereny Mongolii Wewn?trznej znajdowały si? pod panowaniem chi?skich dynastii pochodzenia koczowniczego: Liao , Xixia i Jin .

W latach 1227?1234 Mongolia Wewn?trzna weszła w skład chanatu mongolskiego Czyngis-chana . Za panowania dynastii Yuan wchodziła w skład Chin. Po upadku Yuanow w 1368 Mongolia Wewn?trzna znalazła si? pod panowaniem ord mongolskich, a od jej południowej granicy rozci?gn?ł si? odbudowany Wielki Mur Chi?ski .

W latach 1626?1636 tereny dzisiejszej Mongolii Wewn?trznej zostały opanowane przez Mand?urow . Wraz z przej?ciem przez Mand?urow władzy w Chinach w 1644 Mongolia Wewn?trzna stała si? ich cz??ci?.

Po powstaniu Republiki Chi?skiej w Mongolii Wewn?trznej narodził si? ruch niepodległo?ciowy. W okresie mi?dzywojennym owczesne władze chi?skie podzieliły Mongoli? Wewn?trzn? na nowo utworzone prowincje: Rehe (D?ehol), Chahar , Suiyuan i Ningxia , traktuj?c je jako teren masowej kolonizacji chi?skiej. W 1937 Japo?czycy dokonali inwazji na Mongoli? Wewn?trzn? i utworzyli marionetkowe pa?stwo Mengjiang .

W 1945 Mongoli? Wewn?trzn? zaj?ła Armia Czerwona . W 1947 przył?czono j? ponownie do Chin , nadaj?c jej autonomi?.

Geografia [ edytuj | edytuj kod ]

Terytorium regionu obejmuje na ogoł zrownan? wy?yn?, stanowi?c? cz??? wielkiej Wy?yny Mongolskiej , wzniesion? ?rednio powy?ej 1000 m n.p.m. W południowej cz??ci regionu wchodzi we? szerok? p?tl? rzeka Huang He . Z wy?yny wznosz? si? izolowane masywy gorskie, zbudowane z odpornych utworow krystalicznych ? na połnoc od zakola Huang He pasma Wula Shan (2130 m) i Daqing Shan (2400 m), w zachodniej cz??ci zakola masyw Zhuozi Shan (3015 m). Klimat jest silnie kontynentalny, z du?ymi wahaniami temperatur nie tylko w ci?gu roku, ale i w ci?gu doby. Roczna suma opadow wynosi od 150 mm na zachodzie do 40 mm na wschodzie. Poza Huang He nie ma tu w zasadzie stałych rzek, lecz wył?cznie okresowe , wysychaj?ce w lecie i wpadaj?ce do bezodpływowych jezior słonych lub gin?ce w pustyni. Lasow poza zaro?lami wzdłu? Huang He brak. Wi?ksz? cz??? powierzchni regionu zajmuj? suche stepy , przechodz?ce bli?ej granicy z Mongoli? w połpustynie z ubog? ro?linno?ci?, rozsian? k?pkami. Typowa piaszczysta pustynia ? Ordos rozci?ga si? wewn?trz zakola Huang He, si?gaj?c do poprowadzonego wzdłu? jej południowej granicy Wielkiego Muru .

Podział administracyjny [ edytuj | edytuj kod ]

Ze wzgl?dow historycznych podział administracyjny Mongolii Wewn?trznej odbiega nieco od podziału innych jednostek administracyjnych ChRL. Posiada ona swoje własne jednostki podziału terytorialnego: zwi?zki (盟 meng ) ? odpowiadaj?ce rang? prefekturom, chor?gwie (旗 qi ) ? odpowiadaj?ce rang? powiatom oraz sumu (?木 s?mu ) ? odpowiadaj?ce rang? gminom [2] .

Mapa Lp. Nazwa Chi?ski Hanyu pinyin J?zyk mongolski Transliteracja Siedziba
Prefektury miejskie
2 Bayan Nur 巴彦??市 B?yannao’?r Shi Bayan Naγur Qota Dzielnica Linhe
3 Wuhai ?海市 W?h?i Shi Uqai Qota Dzielnica Haibowan
4 Ordos 鄂?多斯市 E’?rdu?s? Shi Ordos Qota Dzielnica Dongsheng
5 Baotou 包?市 B?otou Shi Buγutu Qota Dzielnica Kundulun
6 Hohhot 呼和浩特市 H?hehaote Shi Kokeqota Dzielnica Huimin
7 Ulanqab ??察布市 W?lanchabu Shi Ulaγan?abu Qota Dzielnica Jining
9 Chifeng 赤峰市 Chif?ng Shi Ulaγanqada Qota Dzielnica Hongshan
10 Tongliao 通?市 T?ngliao Shi Tongliyao Qota Dzielnica Horqin
12 Hulun Buir 呼???市 H?lunbei’?r Shi Kolun Buir Qota Dzielnica Hailar
Zwi?zki
1 Alxa 阿拉善盟 ?l?shan Meng Ala?a Ayimaγ Alxa Zuoqi
8 Xilin Gol ?林郭勒盟 X?lingu?le Meng Sili-yin ?ool Ayimaγ Xilinhot
11 Hinggan ?安盟 X?ng’?n Meng Kingγan Ayimaγ Ulanhot

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Communique of the Seventh National Population Census (No. 3) [online] [dost?p 2021-05-21] ( ang. ) .
  2. Mongols from Country to City . edited by Ole Bruun and Li Narangoa. Copenhagen: Nordic Institute of Asian Studies, 2006, s. 60.