한국   대만   중국   일본 
Michel Aflak ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Michel Aflak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michel Aflak
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 stycznia 1910
Damaszek

Data i miejsce ?mierci

23 czerwca 1989
Pary?

Przynale?no?? polityczna

Partia Baas

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Michel Aflak [1] [2] , arab. ????? ????, M???l ?Aflaq ? Miszil Aflak (ur. 9 stycznia 1910 w Damaszku , zm. 23 czerwca 1989 w Pary?u ) ? syryjski polityk , jeden z tworcow partii Baas i ideolog baasizmu .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Młodo?? i wczesna działalno?? [ edytuj | edytuj kod ]

Pochodził z rodziny arabskiej wyznania prawosławnego z Damaszku [3] . Jego rodzina zajmowała si? handlem [1] i ?yła w damasce?skiej dzielnicy Majdan [4] . Według niektorych ?rodeł, powołuj?cych si? na niewydany testament polityka, ju? w wieku 15 lat Aflak przestał uwa?a? si? za chrze?cijanina, przeszedł na islam , za? w 1943 publicznie głosił, ?e wszyscy Arabowie powinni na?ladowa? Mahometa [5] . Według innych ?wiadectw w 1949 Aflak nadal uto?samiał si? z wyznaniem swoich rodzicow, a nawet miał rozwa?a? ust?pienie z funkcji pełnionej w partii Baas, gdy? s?dził, ?e powinno si? powierzy? j? przedstawicielowi społeczno?ci muzułma?skiej jako najwi?kszej w Syrii [5] .

W latach 1928?1932 studiował na Sorbonie histori?. Podczas studiow zetkn?ł si? z ideami socjalistycznymi i z Francusk? Parti? Komunistyczn? . Nast?pnie wrocił do Syrii pod mandatem francuskim i podj?ł prac? w charakterze nauczyciela w m?skiej szkole ?redniej [3] at-Tad?hiz [6] . Rownocze?nie zaanga?ował si? w głoszenie idei socjalistycznych i panarabskich [3] . W pracy poznał innego nauczyciela, Salah ad-Dina al-Bitara , ktory rownie? studiował we Francji i tam został sympatykiem socjalizmu. W 1943 Aflak i al-Bitar organizowali w jednej z kawiarni w Damaszku stałe dyskusje polityczne, gromadz?c wokoł siebie grup? zwolennikow. W tym samym roku Aflak bez powodzenia startował w wyborach parlamentarnych jako kandydat niezale?ny w okr?gu damasce?skim [3] .

1947-1963. Ideolog partii Baas [ edytuj | edytuj kod ]

W 1947 Aflak, al-Bitar oraz Zaki al-Arsuzi zało?yli Parti? Odrodzenia Arabskiego (parti? Baas; z arab. ba?th ? odrodzenie, zmartwychwstanie) [7] . Podczas gdy al-Bitar zajmował si? koordynowaniem bie??cej działalno?ci organizacji [3] , Aflak był głownym teoretykiem organizacji, a sformułowana przez niego ideologia okre?lana jest w literaturze jako baasizm [7] [8] . Swoje idee Aflak popularyzował tak?e na łamach prasy, odk?d partia Baas zacz?ła wydawa? własne pismo pod tym samym tytułem [3] .

Podczas I wojny izraelsko-arabskiej , na wie?? o pora?kach wojsk syryjskich, Aflak zacz?ł na łamach pisma ?Al-Baas” wzywa? do strajkow i protestow przeciwko prezydentowi Szukriego al-Kuwatliego i rz?dowi D?amila Mardama . Osobi?cie prowadził manifestacje uliczne. Gdy oskar?ył rz?d o kradzie? pieni?dzy publicznych, został aresztowany [3] . W kwietniu 1949, po zamachu stanu Husniego az-Za’ima , ponownie trafił do wi?zienia. Osadzony w wi?zieniu Al-Mazza w Damaszku, podpisał zobowi?zanie do wycofania si? z działalno?ci politycznej i wyrzekł si? idei, ktore dot?d głosił. Po upadku dyktatury az-Za’ima, jaki nast?pił po zamachu stanu Samiego al-Hinnawiego , Aflak wszedł w sierpniu 1949 do nowego cywilnego rz?du Haszima al-Atasiego jako minister edukacji. Gabinet ten był rz?dem jedno?ci narodowej, znale?li si? w nim reprezentanci wszystkich znacz?cych w Syrii opcji politycznych. Aflak zachował stanowisko do grudnia tego samego roku [3] . W 1949 po raz drugi bez powodzenia startował w wyborach parlamentarnych [3] .

Gdy kolejnego zamachu stanu w Syrii dokonał Adib asz-Sziszakli , Aflak publicznie wyraził poparcie dla jego działa?, licz?c na powrot do rz?du. Wbrew jego oczekiwaniom nowy rz?d wojskowych zdelegalizował wszystkie partie polityczne. W tej sytuacji Aflak emigrował do Libanu , gdzie w grudniu 1952 brał udział w zreorganizowaniu partii Baas, do ktorej przył?czyła si? Arabska Partia Socjalistyczna Akrama al-Hauraniego . Nazw? organizacji zmieniono wowczas na Partia Socjalistycznego Odrodzenia Arabskiego [3] .

Po obaleniu dyktatury asz-Sziszaklego partia Baas wznowiła działalno?? w Syrii, a jej wpływy i znaczenie rosło. Wyborcami partii byli głownie chłopi, ubodzy i ?redniozamo?ni mieszka?cy miast, ni?si urz?dnicy, nauczyciele oraz młodzi oficerowie, zwykle wywodz?cy si? z wiejskich rodzin. W 1956 przedstawiciele partii weszli do rz?du Sabriego al-Asaliego , za? w 1957 partia Baas odniosła zwyci?stwo wyborcze i wspołtworzyła gabinet [9] . Od 1957 w Syrii coraz silniejsza była jednak Komunistyczna Partia Syrii , konkuruj?ca z parti? Baas [9] . Obawiaj?c si? przej?cia władzy przez komunistow (drog? rewolucji lub po zwyci?skich wyborach), baasi?ci opowiedzieli si? za zjednoczeniem Syrii z naserowskim Egiptem . Zaakceptowali przy tym warunki przedstawione przez prezydenta Egiptu Gamala Abdel Nasera , ktory za??dał pełnej unifikacji obu pa?stw (a nie federacji) oraz podporz?dkowania syryjskich sił zbrojnych dowodcom egipskim. 5 lutego 1958 proklamowano powstanie Zjednoczonej Republiki Arabskiej (ZRA) [10] . Aflak spodziewał si?, ?e w nowym pa?stwie b?dzie głownym ideologiem, nadal upowszechniaj?c panarabizm w wersji baasistowskiej [3] . Nie otrzymał jednak ?adnego stanowiska pa?stwowego. Szybko zacz?ł krytykowa? sytuacj? polityczn? w Zjednoczonej Republice Arabskiej i autorytarne rz?dy Abdel Nasera, ktore w jego ocenie niczym nie ro?niły si? od dawnych syryjskich dyktatur. W 1960 liderzy dawnej partii Baas (nielegalnej w Zjednoczonej Republice Arabskiej) oficjalnie przeszli do opozycji, a w 1961 poparli zamach stanu Abd al-Karima an-Nahlawiego , ktory restytuował odr?bno?? Syrii [11] . Sytuacja w kraju w kolejnym roku była bardzo niestabilna [12] .

W tym samym roku z Aflakiem bli?sze kontakty nawi?zała grupa oficerow syryjskich-sympatykow partii Baas, ktorzy w latach istnienia ZRA słu?yli z Egipcie ? Komitet Wojskowy. Jej przywodcami byli Muhammad Umran , Salah D?adid oraz Hafiz al-Asad . Nie widz?c innej mo?liwo?ci odzyskania władzy przez baasistow, wiosn? 1962 Aflak zgodził si? na przeprowadzenie przez nich zamachu stanu w imieniu partii. Podczas rozmow mi?dzy oficerami a głownym teoretykiem baasizmu nie ustalono, jaki system rz?dow zostanie ustanowiony w kraju po przewrocie, zgodzono si? jedynie, ?e kraj nie powinien ponownie ł?czy? si? z Egiptem [13] .

1963-1966 [ edytuj | edytuj kod ]

Michel Aflak i Salah D?adid , jeden z przywodcow zamachow stanu w Syrii w 1963 i w 1966. Efektem pierwszego było przej?cie władzy przez parti? Baas, drugiego ? zwyci?stwo jej radykalnej frakcji nad umiarkowan? i zmuszenie Aflaka do emigracji

Planowany zamach stanu miał miejsce w marcu 1963 i zako?czył si? sukcesem. Utworzono wowczas Narodow? Rad? Dowodztwa Rewolucyjnego, zło?on? z oficerow o pogl?dach baasistowskich i naserystowskich [12] . Premierem Syrii został Salah ad-Din al-Bitar, a prezydentem ? gen. Amin al-Hafiz , bliski Aflakowi. Sam Aflak pozostał sekretarzem generalnym partii Baas, jedynej legalnej formacji politycznej, ktora mogła po 1963 działa? w Syrii [11] . Jego stosunki z rz?dz?cymi wojskowymi, w?rod ktorych najwi?ksz? rol? odgrywali członkowie dawnego Komitetu Wojskowego, były trudne [11] . Chocia? nowy rz?d ogłosił Aflaka głownym ideologiem pa?stwa i podkre?lał lojalno?? wobec jego pogl?dow, w rzeczywisto?ci najbardziej wpływowi jego członkowie hołdowali przekonaniom radykalniejszym, głoszonym przez innego tworc? partii Baas ? Zakiego al-Arsuziego [14] [15] .

W grupie wojskowych, ktora doszła do władzy po zamachu stanu, szybko doszło do konfliktu. Jeszcze w 1963 baasi?ci usun?li naserystow z Narodowej Rady Dowodztwa Rewolucyjnego oraz wysokich stanowisk w armii. W czerwcu 1963 nasery?ci pod wodz? D?asima Alwana bezskutecznie probowali odzyska? władz?. Ostatecznie rozmowy z Egiptem w sprawie restytucji unii zostały zerwane. We wrze?niu tego samego roku na kongresie partii Baas doszło do kolejnych sporow, tym razem mi?dzy frakcjami radykaln? i umiarkowan?; na spory ideowe nakładały si? konflikty personalne oraz religijne [16] . Aflak coraz bardziej niech?tnie oceniał władz? wojskowych. Zarzucał im ustanawianie w kraju dyktatury, wzywał do restytucji porz?dku demokratycznego [11] . Z umiarkowan? frakcj? Baas zwi?zany był rownie? jego wieloletni wspołpracownik Salah ad-Din al-Bitar [17] .

23 lutego 1966 wojskowi popieraj?cy radykaln? frakcj? partii Baas przeprowadzili w Syrii kolejny zamach stanu . Prezydentem kraju został Nur ad-Din al-Atasi , jednak faktycznie najpot??niejszymi postaciami w kraju stali si? generałowie Salah D?adid (rownocze?nie zast?pca sekretarza regionalnego partii Baas [18] ) i Hafiz al-Asad, mianowany ministrem obrony [17] . Aflak został zmuszony do opuszczenia kraju [11] . Nowy syryjski rz?d ogłosił, ?e prawdziwym tworc? baasizmu był Zaki al-Arsuzi [19] .

Emigracja [ edytuj | edytuj kod ]

Przywodztwo Narodowe irackiej partii Baas , przed 1974. Od lewej: Michel Aflak, Saddam Husajn (w drugim rz?dzie), Szibli al-Ajsami , Ahmad Hasan al-Bakr
Aflak i Saddam Husajn, 1979
Mauzoleum Aflaka w Bagdadzie

Aflak udał si? do Bejrutu , gdzie przebywał do 1968. W wymienionym roku iracki oddział partii Baas przeprowadził w swoim kraju udany zamach stanu , przejmuj?c władz?, za? Aflak został zaproszony do obj?cia stanowiska sekretarza generalnego partii [11] . Zamieszkał w Bagdadzie , a jego obecno?? w Iraku tamtejszy oddział partii traktował jako dowod na słuszno?? ich polityki, mniej radykalnej, ni? kurs przyj?ty przez władze Syrii. Obydwa kraje, chocia? powoływały si? na t? sam? ideologi? baasistowsk?, pozostawały w złych stosunkach [20] . W Syrii prace Aflaka były oficjalnie zakazane [21] .

Aflak pozostał w Iraku do 1970, gdy popadł w konflikt z prezydentem irackim Ahmadem Hasanem al-Bakrem na tle stosunku do Organizacji Wyzwolenia Palestyny . Aflak był zdania, ?e Irak powinien interweniowa? w Jordanii w obronie palesty?skich partyzantow przeciwko armii jorda?skiej ( Czarny Wrzesie? ). Al-Bakr odmowił interwencji, tote? Aflak wyjechał z Bagdadu i ponownie osiadł w Bejrucie, krytykuj?c od tej pory baasistowski rz?d Iraku [11] .

Po wybuchu wojny domowej w Libanie Aflak zgodził si? wroci? do Iraku i zaprzesta? krytyki tamtejszego rz?du. Nie brał ju? udziału w bie??cym ?yciu politycznym, publikował jedynie prace teoretyczne, w ktorych obja?niał i rozwijał koncepcje baasistowskie. Po 1979 zaprzyja?nił si? z Saddamem Husajnem i wywierał pewien wpływ na jego polityczne decyzje [11] .

Aflak zmarł w 1989 w Pary?u [5] . Saddam Husajn utrzymywał, ?e przed ?mierci? przeszedł na islam [11] , jednak wersja ta była kwestionowana [5] . Jego dom w Bagdadzie, grob oraz pomnik zostały zniszczone po ameryka?skiej inwazji na Irak i obaleniu rz?dow Saddama Husajna [11] .

Był ?onaty z Amal Baszur, ktor? po?lubił w 1959 w prawosławnym soborze Za?ni?cia Matki Bo?ej w Damaszku [22] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ a b Zdanowski J. : Historia Bliskiego Wschodu w XX wieku . Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich, 2010, s. 234. ISBN  978-83-04-05039-6 .
  2. ↑ Zdanowski J. : Historia Bliskiego Wschodu w XX wieku . Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich, 2010, s. 41. ISBN  978-83-04-05039-6 .
  3. ↑ a b c d e f g h i j k Moubayed S. M.: Steel & Silk. Men and Women who shaped Syria 1900?2000 . Cune Press, 2006, s. 130?132. ISBN  978-1-885942-41-8 .
  4. ↑ van Dam N.: The Struggle for Power in Syria. Politics and Society under Asad and the Ba’ath Party . London: I. B. Tauris, 2011, s. 16. ISBN  978-1-84885-760-5 .
  5. ↑ a b c d van Dam N.: The Struggle for Power in Syria. Politics and Society under Asad and the Ba’ath Party . London: I. B. Tauris, 2011, s. 185. ISBN  978-1-84885-760-5 .
  6. ↑ van Dam N.: The Struggle for Power in Syria. Politics and Society under Asad and the Ba’ath Party . London: I. B. Tauris, 2011, s. 15. ISBN  978-1-84885-760-5 .
  7. ↑ a b O?arowski R.: Ideologia na Bliskim Wschodzie . Gda?sk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gda?skiego, 2006, s. 26?28. ISBN  83-7326-356-X .
  8. ↑ Fyderek Ł.: Pretorianie i technokraci w re?imie politycznym Syrii . Krakow: Ksi?garnia Akademicka, 2011, s. 132. ISBN  978-83-7638-111-4 .
  9. ↑ a b Fyderek Ł.: Pretorianie i technokraci w re?imie politycznym Syrii . Krakow: Ksi?garnia Akademicka, 2011, s. 41?43. ISBN  978-83-7638-111-4 .
  10. ↑ Zdanowski J. : Historia Bliskiego Wschodu w XX wieku . Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich, 2010, s. 236. ISBN  978-83-04-05039-6 .
  11. ↑ a b c d e f g h i j Moubayed S. M.: Steel & Silk. Men and Women who shaped Syria 1900?2000 . Cune Press, 2006, s. 133?134. ISBN  978-1-885942-41-8 .
  12. ↑ a b Zdanowski J. : Historia Bliskiego Wschodu w XX wieku . Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich, 2010, s. 238. ISBN  978-83-04-05039-6 .
  13. ↑ P. Seale, Asad of Syria. The Struggle for the Middle East , University of California Press, Berkeley-Los Angeles 1989, ISBN  0-520-06667-7 , s. 74?75.
  14. ↑ P. Seale, Asad of Syria. The Struggle for the Middle East , University of California Press, Berkeley-Los Angeles 1989, ISBN  0-520-06667-7 , s. 38?40.
  15. ↑ Moubayed S. M.: Steel & Silk. Men and Women who shaped Syria 1900?2000 . Cune Press, 2006, s. 143. ISBN  978-1-885942-41-8 .
  16. ↑ Fyderek Ł.: Pretorianie i technokraci w re?imie politycznym Syrii . Krakow: Ksi?garnia Akademicka, 2011, s. 48. ISBN  978-83-7638-111-4 .
  17. ↑ a b Fyderek Ł.: Pretorianie i technokraci w re?imie politycznym Syrii . Krakow: Ksi?garnia Akademicka, 2011, s. 49. ISBN  978-83-7638-111-4 .
  18. ↑ Moubayed S. M.: Steel & Silk. Men and Women who shaped Syria 1900?2000 . Cune Press, 2006, s. 260. ISBN  978-1-885942-41-8 .
  19. ↑ Moubayed S. M.: Steel & Silk. Men and Women who shaped Syria 1900?2000 . Cune Press, 2006, s. 143?144. ISBN  978-1-885942-41-8 .
  20. ↑ Tripp Ch.: Historia Iraku . Warszawa: Ksi??ka i Wiedza, 2009, s. 249?250. ISBN  978-83-05-13567-2 .
  21. ↑ van Dam N.: The Struggle for Power in Syria. Politics and Society under Asad and the Ba’ath Party . London: I. B. Tauris, 2011, s. 102. ISBN  978-1-84885-760-5 .
  22. ↑ Michel Aflaq’s wedding at the Mariamite Cathedral of Damascus ? August 1959 .
?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Michel_Aflak&oldid=67395154 ”