Jose Manuel Durao Barroso
(wym. [
?
u
?
z
?
m
?
n
u
?
?
?
d
u
?
?
??w?
b
?
?
?
o
z
u
]; ur.
23 marca
1956
w
Lizbonie
[1]
) ?
portugalski
polityk
, prawnik i nauczyciel akademicki. W latach 1992?1995 minister spraw zagranicznych w rz?dzie
Anibal Cavaco Silvy
, od 1999 do 2004 przewodnicz?cy
Partii Socjaldemokratycznej
.
Premier Portugalii
od 6 kwietnia 2002 do 17 lipca 2004. Od 22 listopada 2004 do 31 pa?dziernika 2014
przewodnicz?cy Komisji Europejskiej
.
Wykształcenie i działalno?? zawodowa
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Uko?czył prawo na
Uniwersytecie Lizbo?skim
, a tak?e studia europejskie na
Uniwersytecie Genewskim
, na ktorym uzyskał rownie? magisterium w zakresie nauk politycznych
[1]
. Pracował jako nauczyciel akademicki na uniwersytetach w Lizbonie i Genewie, jako
profesor wizytuj?cy
wykładał na
Uniwersytecie Georgetown
. W latach 1995?1999 był dziekanem wydziału stosunkow mi?dzynarodowych na
Universidade Lusiada de Lisboa
[1]
.
W czasach studenckich nale?ał do organizacji
FEM-L
, powi?zanej z komunistycznym ruchem
MRPP
[2]
i opozycyjnej wobec dyktatury
Nowego Pa?stwa
. W 1980 został członkiem centroprawicowej Partii Socjaldemokratycznej (PSD)
[1]
.
W 1985 po raz pierwszy uzyskał mandat posła do
Zgromadzenia Republiki
. Z powodzeniem ubiegał si? o reelekcj? w kolejnych wyborach w 1987, 1991, 1995, 1999 i 2002, zasiadaj?c w portugalskim parlamencie IV, V, VI, VII, VIII i IX kadencji
[3]
.
Rownie? od 1985 obejmował funkcje rz?dowe w kolejnych gabinetach, ktorymi kierował
Anibal Cavaco Silva
. Pocz?tkowo został sekretarzem stanu ds. wewn?trznych. W 1987 przeszedł na stanowisko sekretarza stanu ds. polityki i wspołpracy zagranicznej
[1]
. Z ramienia swojego rz?du był zaanga?owany w proby pokojowego rozwi?zania wojny domowej w byłej portugalskiej kolonii
Angoli
[4]
. W latach 1992?1995 sprawował urz?d ministra spraw zagranicznych
[5]
. W 1995 PSD przeszła do opozycji, Jose Manuel Barroso przez rok stał na czele komisji spraw zagranicznych w Zgromadzeniu Republiki
[1]
. W 1999 został przewodnicz?cym Partii Socjaldemokratycznej, funkcj? t? pełnił do 2004
[5]
.
Kierowana przez niego PSD zwyci??yła w
wyborach w 2002
, zawi?zuj?c koalicj? z
Parti? Ludow?
. 6 kwietnia 2002 Jose Manuel Barroso został nowym premierem, staj?c na czele
XV rz?du konstytucyjnego
. Urz?d ten sprawował do 17 lipca 2004
[5]
[6]
. Jego gabinet popierał
interwencj? w Iraku
, prowadził restrykcyjn? polityk? gospodarcz?, zmierzaj?c? do ograniczenia
deficytu bud?etowego
i zreformowania
prawa pracy
. Działania te nie spowodowały jednak szybkiego o?ywienia gospodarki i zmniejszenia
bezrobocia
[4]
, przyczyniaj?c si? do spadku poparcia dla rz?du i pora?ki Partii Socjaldemokratycznej w
wyborach parlamentarnych w 2005
.
Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2004
przyniosły zwyci?stwo
Europejskiej Partii Ludowej
. EPP d??yła do wyłonienia ze swoich szeregow przewodnicz?cego
Komisji Europejskiej
. Wybor padł na urz?duj?cego premiera Portugalii, ktorego zaakceptowała
Rada Europejska
[7]
. 22 lipca 2004 uzyskał wotum zaufania w
Europarlamencie
[8]
. Jego
pierwsza komisja
rozpocz?ła urz?dowanie 22 listopada 2004. Po
kolejnych eurowyborach w 2009
zaproponowano jego reelekcj? na drug? kadencj?. 22 wrze?nia tego? roku decyzj? t? zaaprobował Parlament Europejski VII kadencji
[8]
.
Druga komisja
Jose Manuela Barroso urz?dowała od 10 lutego 2010 do 31 pa?dziernika 2014. W okresie urz?dowania prowadzono dalsze negocjacje akcesyjne, w tym zako?czono procesy przyjmowania do
Unii Europejskiej
Rumunii
i
Bułgarii
(w okresie I kadencji) oraz
Chorwacji
(w okresie II kadencji)
[4]
. Przyj?to w tym czasie zakładaj?cy reform? unijnych instytucji
traktat lizbo?ski
, a tak?e podejmowano działania celem przeciwdziałania zapocz?tkowanemu w 2007 ?wiatowemu
kryzysowi finansowemu
[4]
.
Po zako?czeniu drugiej kadencji Jose Manuel Barroso powrocił do pracy naukowej w tym jako profesor
Universidade Catolica Portuguesa
i Uniwersytetu Genewskiego
[9]
. W lipcu 2016 został doradc? w londy?skim oddziale
Goldman Sachs
, zajmuj?c si? polityk? banku wobec procesu
opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielk? Brytani?
[10]
. Obj?cie tego stanowiska tu? po upływie 18 miesi?cy od odej?cia z Komisji Europejskiej, chocia? b?d?ce zgodne z formalnymi wymogami dotycz?cymi unikania konfliktu interesow, skłoniło
europejskiego rzecznika praw obywatelskich
do podj?cia inicjatywy na rzecz zaostrzenia zasad podejmowania pracy przez członkow KE po zako?czeniu kadencji
[11]
.
?onaty z Margarid? Sousa Uva, ma troje dzieci
[1]
.
Odznaczenia i wyro?nienia
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- Krzy? Wielki
Orderu Chrystusa
(1996, Portugalia)
- Wielki Ła?cuch
Orderu Infanta Henryka
(2014, Portugalia)
[12]
- Order Flagi Narodowej (2014,
Albania
)
[13]
- Krzy? Wielki
Orderu Krzy?a Południa
(1991,
Brazylia
)
[14]
- Krzy? Wielki
Orderu Rio Branco
(1996, Brazylia)
[14]
- Order Krzy?a Ziemi Maryjnej
I klasy (2009,
Estonia
)
- Krzy? Wielki
Orderu Lwa Finlandii
(1991,
Finlandia
)
[14]
- Wielki Oficer
Legii Honorowej
(2014,
Francja
)
- Narodowy Order Zasługi, Wspołpracy i Rozwoju (
Gwinea Bissau
)
[14]
- Krzy? Wielki
Orderu Zasługi Cywilnej
(1993,
Hiszpania
)
[14]
- Krzy? Wielki
Orderu Oranje-Nassau
(1992,
Holandia
)
[14]
- Krzy? Wielki
Orderu Sokoła Islandzkiego
(1993,
Islandia
)
- Xirka ?ieħ ir-Repubblika
(1995,
Malta
)
[14]
- Wielka Wst?ga
Orderu Alawitow
(1995,
Maroko
)
[14]
- Krzy? Wielki
Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
(1990,
Niemcy
)
[14]
- Krzy? Wielki
Orderu Sło?ca Peru
(1994,
Peru
)
[14]
- Krzy? Wielki
Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
(2004,
Polska
)
[15]
- Order Podwojnego Białego Krzy?a
II klasy (2014,
Słowacja
)
- Wielka Wst?ga Orderu Republiki (1993,
Tunezja
)
[14]
- Order Wolno?ci
(2015,
Ukraina
)
[16]
- Krzy? Wielki
Orderu Zasługi Republiki W?gierskiej
(2002,
W?gry
)
[14]
- Rycerz Komandor
Orderu ?w. Michała i ?w. Jerzego
(1994, Wielka Brytania)
[14]
- Wielki Oficer Narodowego Orderu Wybrze?a Ko?ci Słoniowej (1991,
Wybrze?e Ko?ci Słoniowej
)
[14]
- Krzy? Wielki
Orderu Pro Merito Melitensi
(1989, Zakon Malta?ski)
[14]
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
Jose Manuel Barroso
. ec.europa.eu. [dost?p 2016-04-11].
(
ang.
)
.
- ↑
O EX-PRIMEIRO MINISTRO DURAO BARROSO
. cmjornal.xl.pt, 4 lipca 2004. [dost?p 2016-04-11].
(
port.
)
.
- ↑
Profil na stronie Zgromadzenia Republiki
. [dost?p 2016-04-11].
(
port.
)
.
- ↑
a
b
c
d
Jose Manuel Durao Barroso
. cidob.org. [dost?p 2016-04-11].
(
hiszp.
)
.
- ↑
a
b
c
Leaders of Portugal
. zarate.eu. [dost?p 2016-04-11].
(
ang.
)
.
- ↑
Governo Constitucional XV
. portugal.gov.pt. [dost?p 2016-04-11].
(
port.
)
.
- ↑
Jose Manuel Barroso, President of the European Commission, Delivers Policy Address at LISD
. princeton.edu. [dost?p 2016-04-11].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
MEPs elect Barroso to a second term as Commission President
. europarl.europa.eu, 16 wrze?nia 2009. [dost?p 2016-04-11].
(
ang.
)
.
- ↑
Durao Barroso vai dar aulas na Universidade de Genebra
. dn.pt, 22 lutego 2015. [dost?p 2016-04-11].
(
port.
)
.
- ↑
Jose Manuel Barroso doradzi Goldman Sachs
. rp.pl, 8 lipca 2016. [dost?p 2016-07-21].
- ↑
Ombudsman calls for strengthened ethics rules for ex-Commissioners
. ombudsman.europa.eu, 12 lipca 2016. [dost?p 2016-07-28].
(
ang.
)
.
- ↑
Cidadaos Nacionais Agraciados com Ordens Portuguesas
. presidencia.pt. [dost?p 2016-04-10].
(
port.
)
.
- ↑
Presidenti Nishani dekoron Shkelqesine e Tij, zotin Jose Manuel Barroso me ?Dekoraten e Flamurit Kombetar”
. president.al, 30 czerwca 2014. [dost?p 2016-08-08].
(
alb.
)
.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
Cidadaos Nacionais Agraciados com Ordens Estrangeiras
. presidencia.pt. [dost?p 2016-04-10].
(
port.
)
.
- ↑
Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 czerwca 2004 r. o nadaniu orderow (
M.P. z 2004 r. nr 56, poz. 936
)
- ↑
Указ Президента Укра?ни № 492/2015 Про в?дзначення державними нагородами Укра?ни громадян ?ноземних держав
. rada.gov.ua, 21 sierpnia 2015. [dost?p 2021-08-25].
(
ukr.
)
.
- ↑
Doktorzy honoris causa
. sgh.waw.pl. [dost?p 2016-04-11].
- ↑
Barroso doktorem h.c. Uniwersytetu Łodzkiego
. oswiatowiec.pl, 13 pa?dziernika 2010. [dost?p 2016-04-11].
- ↑
Doctor Honoris Causa
. unibuc.ro. [dost?p 2022-09-27].
(
rum.
)
.
- ↑
Katarzyna Biniek:
Jose Manuel Barroso doktorem honorowym Politechniki Wrocławskiej
. uniaeuropejska.org, 3 grudnia 2011. [dost?p 2016-04-11].
- ↑
Doctor Honoris Causa Ekonomickej Univerzity v Bratislave (1993?1994)
. euba.sk. [dost?p 2016-04-11].
(
słow.
)
.
- ↑
Nagrody Forum Ekonomicznego
. forum-ekonomiczne.pl. [dost?p 2022-06-18].
Przewodnicz?cy Wysokiej Władzy Wspolnoty W?gla i Stali
|
|
---|
Przewodnicz?cy Komisji Wspolnoty Energii Atomowej
|
|
---|
Przewodnicz?cy Komisji Wspolnoty Gospodarczej
|
|
---|
Przewodnicz?cy Komisji Wspolnot
|
|
---|
Przewodnicz?cy Komisji
|
|
---|
W dniu powstania
|
|
---|
Po?niejsi członkowie
|
|
---|
W dniu powstania
|
|
---|
Po?niejsi członkowie
|
|
---|
- kursywa ? osoba pełni?ca obowi?zki