John Charles Fremont

John C. Fremont, mal. Bass Otis (1856)
Data i miejsce urodzenia	21 stycznia 1813 Savannah
Data i miejsce ?mierci	13 lipca 1890 Nowy Jork
3. Wojskowy Gubernator Kalifornii
Okres	od stycze? 1847 do 1 marca 1847
Poprzednik	Robert Field Stockton
Nast?pca	Stephen Kearny
Senator z Kalifornii (1. klasa)
Okres	od 9 wrze?nia 1850 do 3 marca 1851
Poprzednik	stanowisko utworzone
Nast?pca	John Weller
5. Gubernator Terytorium Arizony
Okres	od 1878 do 1881
Poprzednik	John Philo Hoyt
Nast?pca	Frederick Augustus Tritle
Multimedia w Wikimedia Commons

John Charles Fremont (ur. 21 stycznia 1813 , zm. 13 lipca 1890 ) ? ameryka?ski wojskowy (generał), podro?nik i odkrywca. Był pierwszym w historii USA kandydatem Partii Republika?skiej na urz?d prezydenta i jednocze?nie pierwszym kandydatem jednej z głownych partii wyst?puj?cym z pozycji przeciwnych niewolnictwu. W latach czterdziestych XIX wieku penny press nadała Fremontowi przydomek ?Odkrywca” ( ang. Pathfinder , tak?e Great Pathfinder ? ?Wielki Odkrywca”), pod ktorym jest znany do dzi? ^[1] .

Lata młodo?ci [ edytuj | edytuj kod ]

Fremont urodził si? w Savannah w stanie Georgia . Nie ma pewnych danych co do jego pochodzenia. Zgodnie z genealogi? rodziny Fremontow z roku 1902, jego matk? była Anne Beverley Whiting, wpływowa dama z wirginijskich warstw wy?szych, ktora wyszła za m?? za Louisa-Rene Fremonta, ubogiego Francuza , co miało nast?pi? w Norfolk 14 maja 1807 roku ^[2] . Louis-Rene Fremont był synem Jeana-Louisa Fremonta, kupca z Quebecu , ktory z kolei był synem Charlesa-Louisa Fremonta z Saint Germain en Laye w pobli?u Pary?a . Jednak?e H. W. Brands, w swej biografii Andrew Jacksona pisze, ?e Fremont był dzieckiem Anny i Charlesa Fremon, a akcent nad ?e” i ?t” na ko?cu Fremont dodał ju? jako człowiek dorosły ^[3] . Z kolei Andre Rolle w ksi??ce ?John Charles Fremont: Character as Destiny” twierdzi, ?e Louis-Rene Fremont zmienił nazwisko na Charles Fremon lub Fremon po przybyciu do Wirginii, gdzie poznał i o?enił si? z Ann? ^[4] . Wiele ?rodeł podaje, ?e John C. Fremont był nie?lubnym dzieckiem i ?e zdobył ?yciow? pozycj? ?eni?c si? w roku 1841 z Jessie Benton, ukochan? cork? wpływowego senatora z Missouri , Thomasa Harta Bentona (1782?1858).

Studiował nauki ?cisłe w szkole wy?szej w Charleston , ale został z niej relegowany w roku 1831 z powodu jakiej? przygody miłosnej ^[5] , po czym (w 1833, dzi?ki poparciu Joela Poinsetta , przyszłego sekretarza wojny ^[6] ) otrzymał posad? nauczyciela matematyki na pokładzie slupa szkolnego USS ?Natchez”, a w roku 1836 wzi?ł udział w pracach pomiarowych projektowanej linii kolejowej Charleston- Cincinnati . W lipcu roku 1838 otrzymał awans na porucznika Korpusu In?ynieryjnego i zadanie poprowadzenia wyprawy mierniczej przez zachodnie obszary USA i nawet poza ich granice. W latach 1838?1839 pomagał Josephowi Nicolletowi bada? kraj w widłach rzek Missisipi i Missouri , a w roku 1841, po przeszkoleniu przez Nicolleta, skartował bieg rzeki Des Moines .

Benton, przywodca Partii Demokratycznej w Senacie przez ponad 30 lat, przewodził ruchowi ekspansjonistycznemu, znanemu jako Koncepcja ?Boskiego Przeznaczenia” . Ekspansjoni?ci uwa?ali, ?e cały kontynent połnocnoameryka?ski , ?od morza do morza” (ang. from Sea to shining Sea ), powinien nale?e? do Stanow Zjednoczonych i ?e jego zaj?cie jest przeznaczeniem obywateli USA. Ruch ten stał si? ?oczkiem w głowie” politykow w stylu Bentona i jego nowego zi?cia. Benton przeforsował w Kongresie ustaw? o zbadaniu szlaku orego?skiego (1842), Terytorium Oregonu (1844), Wielkiej Kotliny i pasm gorskich a? po Kaliforni? (1845). Wykorzystuj?c swe wpływy Benton sprawił, ?e Fremont obj?ł dowodztwo ekspedycji.

Wyprawy pierwsza i druga [ edytuj | edytuj kod ]

Latem 1842 roku Fremont zetkn?ł si?, na pokładzie bocznokołowca na Missouri w pobli?u Saint Louis z Christopherem ‘Kitem’ Carsonem . Fremont przygotowywał si? wła?nie do swej pierwszej ekspedycji na zachod i poszukiwał przewodnika, ktory poprowadziłby go do Przeł?czy Południowej . Carson podj?ł si? zadania, bowiem dobrze znał tereny, o jakie chodziło. Innym wa?nym uczestnikiem ekspedycji (i dwoch dalszych) był Charles Preuss , kartograf z Niemiec . Trwaj?ca 5 miesi?cy wyprawa z udziałem 22 ludzi zako?czyła si? sukcesem, a raport Fremonta został opublikowany na koszt Kongresu . Raport ow miał, za kilka lat ?ruszy? fal? karawan wozow pełnych emigrantow” ku zachodowi ^[7] .

W latach od 1842 do 1846 Fremont i jego przewodnik Carson poprowadzili drug? wypraw? wzdłu? szlaku orego?skiego i w gł?b pasma Wind River , zdobywaj?c jeden z jego najwy?szych szczytow, nazwany wowczas Mount Fremont . W czasie tej wyprawy, jak si? powszechnie uwa?a, Fremont był pierwszym białym, ktory dotarł do jeziora Tahoe . Uwa?a si? go te? za pierwszego, ktory uznał Wielk? Kotlin? za endoreiczn? , czyli nie posiadaj?c? odpływu do morza. Oznaczył na mapach rownie? wulkany, takie jak Mount St. Helens .

Trzecia wyprawa [ edytuj | edytuj kod ]

1 czerwca 1845 roku John Fremont na czele 55 ludzi wyruszył z St. Louis (z Carsonem jako przewodnikiem) na kolejn? wypraw?. Pierwotnym zadaniem było ?odnalezienie ?rodeł rzeki Arkansas ” na wschodnich stokach Gor Skalistych. Ale po przybyciu do Arkansas , Fremont niespodziewanie dokonał gwałtownej zmiany kierunku i skierował grup? w kierunku Kalifornii . Po przybyciu na pocz?tku 1846 roku do Doliny Kalifornijskiej , okazało si?, ?e zadaniem Fremonta było ocenienie sytuacji ameryka?skich osadnikow pod rz?dami Meksykanow i wzbudzenie w?rod nich patriotycznego entuzjazmu. Obiecał im wi?c, ?e gdyby wojna z Meksykiem stała si? faktem, jego ?siły militarne” znajd? si? tam ?dla ich ochrony”, czym sprowokował wybuch ? Rebelii Nied?wiedziej Flagi ” w kilka miesi?cy po?niej. Nast?pnie ruszył na połnoc do Oregonu , gdzie rozbił oboz nad Jeziorem Klamath .

9 maja uczestnikow wyprawy zaatakowała grupa Indian Modokow ; w odwet Fremont przeprowadził nast?pnego dnia uderzenie na wiosk? ryback? Klamatow u uj?cia rzeki Williamson do jeziora Klamath, w wyniku czego wioska została spalona, a kobiety i dzieci zmasakrowane.

28 czerwca nad zatok? San Francisco ludzie Fremonta uj?li trzech Meksykanow: Jose Berreyesa oraz jego bratankow Ramona i Fransciso de Haro, 19-letnich synow Francisca de Haro , pierwszego alcalda San Francisco (wowczas zwanego jeszcze Yerba Buena). Carson zapytał, co ma z nimi zrobi?, na co Fremont o?wiadczył, ?e ?nie ma miejsca na je?cow” ^[8] . M??czy?ni zostali zastrzeleni na miejscu przez Carsona. Egzekucja tych znanych i popularnych Californianos zachwiała polityczn? karier? Fremonta i stan?ła na drodze do ubiegania si? o stanowisko pierwszego ameryka?skiego gubernatora Kalifornii. Pisz?c o tej egzekucji w poł wieku po?niej, historyk Robert A. Thompsen zanotował: ?Do dnia dzisiejszego Kalifornijczycy nie mog? mowi? o tym bez emocji” ^[9] .

Wojna ameryka?sko-meksyka?ska [ edytuj | edytuj kod ]

W roku 1846 Fremont (w tym czasie ju? podpułkownik kawalerii ), zgodnie z rozkazami komandora Stocktona , poprowadził oddział 300 ludzi z zadaniem zaj?cia miejscowo?ci Santa Barbara w czasie wojny ameryka?sko-meksyka?skiej. Fremont poprowadził swoj oddział przez przeł?cz San Marcos w gorach Santa Ynez podczas burzy w dniu Wigilii Bo?ego Narodzenia 1846 roku. Mimo straty wielu koni, mułow i działa, ktore obsun?ły si? po błotnistym stoku, jego ludzie przegrupowali si? nast?pnego ranka i zaj?li miasteczko bez rozlewu krwi. W kilka dni po?niej poprowadził swych ludzi na Los Angeles , gdzie przyj?ł kapitulacj? meksyka?skiego dowodcy 13 stycznia 1847 roku ^[10] .

16 stycznia komandor Stockton mianował Fremonta wojskowym gubernatorem Kalifornii po zawarciu traktatu pokojowego w Cahuenga , ktory zako?czył wojn? w Kalifornii. Jednak?e generał Stephen Watts Kearny , ktory miał wy?szy stopie?, ni? Fremont, a ponadto otrzymał polecenie od prezydenta i sekretarza wojny, by obj?? to stanowisko ^[11] , za??dał od Fremonta ust?pienia, czemu ten zdecydowanie odmowił. Kearny dał Fremontowi kilka okazji wycofania si?, ale bezskutecznie. Gdy zjechali si? w Fort Leavenworth w sierpniu 1847 roku, Kearny kazał aresztowa? Fremonta i odesłał go do Waszyngtonu celem postawienia przed s?dem wojskowym , gdzie Fremont został uznany winnym buntu . Prezydent James Polk zaaprobował decyzj? s?du, ale zaraz złagodził werdykt o odebraniu honorow i wydaleniu z wojska, w ?wietle zasług oskar?onego w czasie wojny. Fremont jednak, uwa?aj?c oskar?enie za niesprawiedliwe i niehonorowe, napisał do prezydenta w lutym 1848, ?e je?li nie cofnie wyroku, on odejdzie z armii. W miesi?c po?niej, nie otrzymawszy odpowiedzi od Polka, Fremont zło?ył rezygnacj? i wyprowadził si? do Kalifornii ^[12] .

Czwarta wyprawa [ edytuj | edytuj kod ]

W roku 1848 Fremont i jego te?? opracowali plan ktory, mieli nadziej?, ?e nie tylko przybli?y ich wizj? ?Boskiego Przeznaczenia”, ale tak?e zma?e plam? na honorze Fremonta. Senator Benton, gorliwy zwolennik rozwoju kolejnictwa, probował zainteresowa? Senat swoj? wizj? budowy linii kolejowej ł?cz?cej St. Louis i San Francisco wzdłu? 38. rownole?nika, na ktorym oba miasta s? (mniej wi?cej) poło?one. Nie zdobywszy wsparcia ustawodawcow, Fremont ? maj?c wci?? poparcie te?cia ? zgromadził fundusze prywatne i w pa?dzierniku 1848 roku po?eglował w gor? rzek Missouri i Kansas , a nast?pnie Arkansas na czele 35 ludzi. Wyprawie towarzyszył rysownik Edward Meyer Kern oraz jego bracia Benjamin i Richard .

Gdy przybył do Fortu Benta , wi?kszo?? przebywaj?cych tam traperow zdecydowanie odradzała kontynuowania podro?y. ?nieg był ju? gł?boki na 30 cm i zima zapowiadała si? szczegolnie mro?na, przede wszystkim w gorach. Jednak cz??ci? planu Fremonta było dowiedzenie, ?e na wysoko?ci 38. rownole?nika podro? poci?giem b?dzie praktycznie mo?liwa przez cały rok. W Forcie zapewnił sobie przewodnika ?Uncle Dick” Woottona, a po przybyciu do dzsiejszego Pueblo , pozyskał jeszcze ?Old Billa” Williamsa i ruszył naprzod.

25 listopada, na zachod od dzisiejszej miejscowo?ci Florence , przekroczyli Pasmo Sangre de Cristo przez Przeł?cz Mosca i znale?li si? w obszernej dolinie w okolicach ?rodeł Rio Grande . Gdy probowali znale?? przeł?cz w gorach San Juan , napotkali silny mroz i o?lepiaj?ce zawieje, co niemal uniemo?liwiało poruszanie si? naprzod. Niektorzy uczestnicy wyprawy, w tym przewodnik Wootton, zawrocili, uwa?aj?c dalsze posuwanie si? ku zachodowi za niemo?liwe. Jednak Fremont, mimo ?e przeł?cze pasma San Juan okazały si? zbyt strome dla kolei, postanowił i?? dalej. Dopiero 22 grudnia Fremont przekonał si?, ?e bez zaopatrzenia i odpoczynku ekspedycj? czeka pora?ka i skierował si? na południe, do miasteczka Taos w Nowym Meksyku . Na szlaku zostało jedenastu ludzi zmarłych z zimna, głodu i wyczerpania ^[13] . Bracia Kern oskar?ali Fremonta, ?e zostawił ich samych w gorach. W marcu 1849 roku, gdy zima zel?ała, Benjamin Kern i ?Old Bill” Williams wrocili w gory, by odzyska? cz??? dokumentacji i instrumentow, ale zostali zabici, przypuszczalnie przez Indian z plemienia Ute ^[14] .

Z Taos Fremont z garstk? ludzi udał si?, wytyczonym niedawno południowym szlakiem handlowym, do Kalifornii.

Polityk [ edytuj | edytuj kod ]

W latach 1850?1851 Fremont był jednym z dwoch pierwszych senatorow ze stanu Kalifornia. W czasie kampanii wyborczej roku 1856 nowo powstała Partia Republika?ska nominowała go na swojego kandydata na prezydenta . Ostatecznie przegrał z Jamesem Buchananem , aczkolwiek pokonał kandydata Partii Ameryka?skiej , Millarda Fillmore’a . Fremont miał przeciw sobie wyborcow z Kalifornii.

Wojna secesyjna [ edytuj | edytuj kod ]

Podczas wojny secesyjnej Fremont słu?ył w stopniu generała-majora , m.in. jako dowodca armijnego Wydziału Zachodniego od maja do listopada 1861 roku. Fremont zast?pił na tym stanowisku generała Williama S. Harneya , ktory negocjował tzw. ? Harney-Price Truce ”, na mocy ktorego stan Missouri mogł pozosta? neutralny wobec konfliktu dopoty, dopoki nie zacznie dostarcza? ludzi lub zaopatrzenia ktorej? ze stron.

Fremont kazał generałowi Nathanielowi Lyonowi przeci?gn?? Missouri na stron? Unii . W tym celu Lyon został mianowany tymczasowym dowodc? Wydziału Zachodniego; po stoczeniu kilku bitew wygnał gubernatora Claiborne’a Jacksona i osadził w Jefferson City prounijny rz?d. Po ?mierci Lyona w bitwie nad Wilson’s Creek w sierpniu, Fremont zapowiedział wprowadzenie na terenie Missouri stanu wojennego , konfiskat? maj?tkow secesjonistow i zniesienie niewolnictwa.

Abraham Lincoln , obawiaj?c si?, ?e takie posuni?cie mo?e spowodowa? przej?cie Missouri (i innych stanow niewolniczych znajduj?cych si? pod kontrol? Unii) na stron? Konfederacji , za??dał, by Fremont odwołał zapowied?. Fremont odmowił, a do prezydenta posłał sw? ?on? celem wybronienia sprawy. W odpowiedzi Lincoln 2 listopada odwołał proklamacj? i pozbawił Fremonta dowodztwa. W marcu 1862 został w zamian dowodc? Wydziału Gorskiego stanow Wirginia , Tennessee i Kentucky .

Na pocz?tku czerwca 1862 roku Fremont prowadził przez osiem dni po?cig za wojskami konfederackiego generała Thomasa ?Stonewall” Jacksona , dopadł go wreszcie 8 czerwca pod Cross Keys , ale Jackson zdołał si? po bitwie wymkn?? i ocali? armi?.

Gdy 26 czerwca utworzono dowodzon? przez generała Johna Pope’a Armi? Wirginii , w skład ktorej miał wej?? korpus Fremonta, Fremont odmowił słu?enia pod rozkazami Pope’a, zarowno z powodu tego, i? był od Pope’a wy?szy rang?, jak i z pobudek osobistych. Po zło?eniu dymisji wyjechał do Nowego Jorku i przebywał tam do ko?ca wojny oczekuj?c propozycji, ale ?adna nie nadeszła ^{[15] [16]} .

Radykalni Republikanie [ edytuj | edytuj kod ]

Fremont został nominowany jako kandydat na prezydenta 31 maja 1864 roku przez Radykalnych Republikanow , grup? republika?skich abolicjonistow niezadowolonych ze stanowiska Lincolna w kwestii niewolnictwa, jak i powojennego uło?enia spraw ze stanami południowymi. Ich akcja podzieliła Parti? Republika?sk? na dwa odłamy: przeciwnych Lincolnowi Radykalnych Republikanow, ktorzy wysun?li kandydatur? Fremonta oraz zwolennikow urz?duj?cego prezydenta. Fremont zako?czył sw? kampani? przedwyborcz? we wrze?niu 1864, gdy osi?gn?ł ugod?, na mocy ktorej Lincoln usun?ł z posady Montgomery’ego Blaira , poczmistrza generalnego .

U schyłku ?ycia [ edytuj | edytuj kod ]

W lutym 1866 roku władze stanu Missouri przej?ły linie kolejowe Pacific Railroad , bowiem zarz?d firmy zalegał ze spłacaniem odsetek, a w czerwcu tego samego roku odsprzedały je Fremontowi. Fremont przemianował linie na Southwest Pacific Railroad , ale w czerwcu 1867 roku stracił je na rzecz stanu, bowiem nie był w stanie zapłaci? drugiej raty nale?no?ci ^[17] .

W latach 1878?1881 Fremont był gubernatorem Terytorium Arizony . W okresie po?niejszym rodzina, pozbawiona ?rodkow do ?ycia, utrzymywała si? wył?cznie z zasobow ?ony, Jessie. Fremont zmarł w roku 1890 w zapomnieniu, na zapalenie otrzewnej w nowojorskim hotelu i został pochowany na cmentarzu Rockland w Sparkill w stanie Nowy Jork ^[18] . Według innej wersji przyczyn? ?mierci było zatrucie pokarmowe w poci?gu w drodze do Nowego Jorku ^[19] .

Dopiero u schyłku XX wieku zacz?to ponownie dostrzega? jego wkład w poznawanie zachodu Stanow Zjednoczonych.

Trzy lata po jego ?mierci jego nazwisko upami?tnione zostało w nazwie rodzaju ro?lin Fremontodendron ^[20] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Report of the Exploring Expedition of the Rocky Mountains in the Year 1842. By John Charles Fremont, John Torrey, James Hall. Published 1845.
• The Exploring Expedition to the Rocky Mountains, Oregon and California. By John Charles Fremont. Published 1853.
• The Life of Col. John Charles Fremont. By John Charles Fremont, Samuel Mosheim Smucker. Published 1856.
• NY Times, Harper’s Weekly political cartoon, ?That’s What’s the Trouble with John C.”; Fremont’s 1864 challenge to Lincoln’s re-nomination. [1]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Biografia w Biographical Directory of the United States Congress ( ang. )
• Lincoln i wolno??: John C. Fremont
• Generałowie wojny secesyjnej ? John Charles Fremont . generalsandbrevets.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-12)].
• Z mego ?ycia: Opowie?? o pi?ciu podro?ach badawczych w latach 1842, 1843-4, 1845-6-7, 1848-9, 1853-4 , John C. Fremont
• Powitanie generała Johna C. Fremonta, gubernatora Terytorium Arizony z okazji przyj?cia wydanego przez członkow Association Pioneers of the Territorial Days of California, w ich siedzibie, w Sturtevant House, New York, 1 sierpnia 1878

Opracowania [ edytuj | edytuj kod ]

• William Brandon: The Men and the Mountain , 1955, ISBN  0-8371-5873-7 .
• Tom Chaffin: Pathfinder: John Charles Fremont and the Course of American Empire , New York, Hill and Wang 2002, ISBN  0-8090-7557-1 ISBN  978-0-8090-7557-7 .
• David H. Miller i Mark J. Stegmaier: James F. Milligan: His Journal of Fremont’s Fifth Expedition, 1853?1854; His Adventurous Life on Land and Sea , Arthur H. Clark Co., 1988.
• Allan Nevins: Fremont: Pathmarker of the West, t. 1: Fremont the Explorer; t. 2: Fremont in the Civil War , 1955.
• David Roberts: A newer world: Kit Carson, John C. Fremont and the claiming of the American west , New York, Touchstone 2001, ISBN  0-684-83482-0 .
• Walker A. Tompkins: Santa Barbara, Past and Present , Tecolote Books, Santa Barbara, 1975.
• Herman J. Viola: Exploring the West . Washington D.C.: Smithsonian Books, 1988. ISBN  0-8109-0889-1 . brak strony w ksi??ce
• Carl Waldman i Jon Cunningham: Encyclopedia of Exploration t.2 . New York: Facts On File, Inc., 2004. ISBN  0-8160-4677-8 . brak strony w ksi??ce
• Miles Harvey: The Island of Lost Maps: A True Story of Cartographic Crime , Random House, 2000, ISBN  0-375-50151-7 , ISBN  0-7679-0826-0 .