Louis Pasteur
(27 de decembre de
1822
,
Dole
- 28 de setembre de
1895
,
Marnes-la-Coquette
) es un
quimista
e un
microbiologista
frances
de la segonda mitat dau segle XIX. Tre la fin deis
ans 1840
, comencet una carriera
scientifica
forca brilhanta que foguet marcada per de descubertas importantas dins mai d'un domeni. En particular, Pasteur descurbiguet l'
estereoquimia
, lo mecanisme de la
fermentacion
, l'interes de la
pasteurizacion
e lo principi de la
vaccinacion
per attenuacion d'una cultura de
patogen
. En
1885
, aquo li permetet de descubrir lo premier
vaccin
eficac contra la
rabia
. Tres ans pus tard, gracias a aqueu succes, fondet l'
Institut Pasteur
que venguet rapidament un centre de recercas
medicalas
internacionau de premiera importancia.
Nascut dins la
vila
de
Dole
, en
Jura
, Louis Pasteur era lo fiu de Jean-Joseph Pasteur, un ex-
sergent
vengut
tanaire
apres la fin dei
guerras napoleonencas
, e de Jeanne-Etiennette Roqui. Apres quauquei desmainatjaments, la
familha
s'installet a
Arbois
en
1830
. Louis Pasteur anet a l'
escola primaria
e au
collegi
de la vila ont obtenguet de resultats mejans maugrat un certan talent per lo
dessenh
. Pasmens, lo
principau
dau collegi l'encorajet a s'orientar vers l'
Escola Normala Superiora
.
Per aquo, Pasteur deguet quitar sa region d'origina per anar au
Liceu Sant-Lois
. Pasmens, apres quauquei
setmanas
de separacion amb sa familha, preferiguet quitar la
capitala
per anar estudiar au collegi de
Besancon
. Venguet ansin
bachelier
en
letras
en
1840
e en
matematicas
en
1842
. Totjorn en
1842
, foguet admissible a l'
Escola Nacionala Superiora
mai, maucontent de son reng au concors (14
en
sus 22), o tornet passar en
1843
per integrar l'escola en quatrena posicion.
Au sen de l'
Escola Normala Superiora
, Pasteur foguet l'estudiant dau
quimista
Jean-Baptiste Dumas
(
1800
-
1884
). Estudiet tanben la question de la
polarizacion de la lutz
per de solucions d'
acid tartric
e d'
acid paratartric
. En
1846
, aquo li permetet d'esser receput a l'
agregacion
dei
sciencias fisicas
.
A la demanda dau professor
Antoine-Jerome Balard
(
1802
-
1876
), Pasteur demoret a
Paris
per preparar sa
tesi
de
doctorat
. L'objecte de son trabalh foguet tornarmai lei fenomens de
polarizacion de la lutz
per de
liquids
. En particular, poguet demostrar que l'
acid paratartric
es en realitat compausat d'
isomers
d'
acid tartric
drech e d'
acid paratartric
senestre. Aqueleis
acids
an de poders rotatoris egaus e contraris que se neutralizan quand son mesclats en quantitats egalas dins una meteissa
solucion
. Aquelei recercas meneron egalament a plusors publicacions oralas e
escrichas
lo 23 d'aost de
1847
(presentacion de tesi) e lo 20 de marc de
1848
(a l'
Academia dei Sciencias
). De mai, lo
fisician
e
matematician
Jean-Baptiste Biot
(
1774
-
1862
), pionier de l'utilizacion de la
lutz
polarizada per estudiar de
solucions quimicas
, presentet eu meteis un raport sus lei trabalhs de Pasteur.
Apres aqueu succes, Pasteur foguet nomat professor de
fisica
au
liceu
de
Dijon
. Tre genier de
1849
, venguet supleant a l'Universitat d'
Estraborg
. I esposet la filha dau rector,
Marie Laurent
(
1826
-
1910
)
[1]
Jeanne (
1850-1859
), Jean Baptiste (
1851
-
1908
), Cecile Marie Louise Marguerite (
1853
-
1866
), Marie-Louise (
1858
-
1934
) e Camille (
1863
-
1865
).</ref>, e perseguiguet sei recercas sus la
cristollografia
. En
1852
, foguet invitat a
Leipzig
e a
Praga
per estudiar lei
tartrats
. Puei, sei descubertas fogueron mesas a l'onor en genier de
1853
per l'
Academia dei Sciencias
que sotalinhet l'importancia de la disimetria moleculara en causa de seis implicacions dins lei fenomens
biologics
.
Lei recercas sus lo ≪ fenomen vitau ≫ dei fermentacions
[
modificar
|
Modificar lo codi
]
En setembre de
1854
, Pasteur foguet nomat a la testa de la Facultat dei Sciencias de
Lilla
, recentament creada. Una tiera d'accidents
industriaus
dins la fabricacion d'
alcol
de
bledarava
lo menet a orientar sei recercas sus l'origina de la
fermentacion
. Rapidament, identifiquet un
microorganisme
, una
levadura lactica
, coma causa de la
fermentacion alcoolica
. Publiquet sei descubertas en aost de
1857
. Aquo era una descuberta importanta car totei lei trabalhs anteriors pensavan que la fermentacion era un mecanisme independent dau
vivent
.
La meteissa
annada
, Pasteur venguet administrator e director deis estudis
scientifics
de l'
Escola Normala Superiora
. En decembre de
1857
, publiquet lo resultat de sei recercas sus la
fermentacion
. Lo mes seguent, obtenguet lo premi de
fisiologia
experimentala
per aqueu trabalh e, apres aquela descuberta, decidet de s'interessar a la teoria de la ≪
generacion espontanea
≫. Per aquo, realizet l'estudi microscopic de l'
aire
. Gracias a un sistema de filtres de
coton
, isolet de ≪ germes ≫ capables de trebolar una suspension esterila. Realizet de mesuras similaras dins diversei
vilas
e en
montanha
. En novembre de
1860
, concluguet que la poussa en suspension dins l'
aire
era
≪ l'origina exclusiva de la vida dins leis infusions ≫
.
Aquela descuberta avia una portada considerabla car permetia d'invalidar la teoria de la
generacion espontanea
qu'era un deis obstacles empachant lo desvolopament de la
medecina
moderna. Pasmens, Pasteur se turtet a una viva oposicion de part dei partisans de teorias adversas. En
1861
, apres aver estudiar lo mecanisme de la
fermentacion butiric
, completet sa trobada amb la descuberta d'un germe capable de viure sensa
oxigen
.
En decembre de
1862
, apres la
mort
de
Jean-Baptiste Biot
, Pasteur foguet nomat a l'
Academia dei Sciencias
. Decidet de reprendre sei recercas sus la
fermentacion
en vista d'estudiar lei
malautias
contagiosas
. En
1864
, descurbiguet ansin, en estudiant lo desvolopament dei ferments a l'origina dei ≪ malautias ≫ dau
vin
, qu'una aumentacion breva de la
temperatura
permetia de protegir lo beure sensa redurre sei
qualitats
gustativas
. Aquo marquet lo comencament d'una tiera d'
experiencias
sus leis efiechs de la
temperatura
que menet a la concepcion de la
pasteurizacion
.
Apres aqueu succes, a la demanda de
Jean-Baptiste Dumas
, Pasteur s'interesset a l'
epidemia
de
pebrina
, una
malautias
que tocava lei manhans e menacava la produccion de
seda
francesa
. Amb l'ajuda de sa
femna
e maugrat lo
deces
de son
paire
, Pasteur anet a
Ales
en junh de
1865
per estudiar la
patologia
. I demostret la
contagiositat
de la
malautia
e prepauset d'accions per eliminar lei manhans contaminats. En particular, mostret la necessitat d'eliminar leis uous eissits de
parpalhons
tocats per la pebrina per tornar constituir de populacions sanas. En
1867
, aquo li permetet d'obtenir de financaments especiaus per modernizar son
laboratori
. Puei, durant un sejorn a
Orleans
, s'interesset au rotle de
Mycoderma aceti
dins la fabricacion dau
vinaigre
. En particular, identifiquet lo mecanisme de formacion de l'
acid acetic
e lei riscs d'errors dins la mesa en obra dau proces. Definiguet tanben un proces noveu permetent de quadruplar la produccion.
En genier de
1868
, menet una campanha de
premsa
per sostenir lo desvolopament de la recerca. Foguet inicialament
censurat
per leis autoritats imperialas mai, gracias a l'ajuda de l'ome politic e
istorian
Victor Duruy
(
1811
-
1894
), poguet publicar son article dins una revista
scientifica
. Finalament, lo 16 de marc,
Napoleon III
(
1848
-
1870
) acceptet de donar de mejans suplementaris a plusors sabents
frances
per permetre au pais de rivalizar amb leis autrei poissancas scientificas dau periode. Puei, dins lo corrent de l'
annada
, Pasteur anet a
Tolon
onte melhoret lei proces de conservacion dau
vin
.
De
1868
a
1870
, Pasteur conoguet un periode mens productiu en causa de problemas de
santat
. D'efiech, lo 18 d'octobre de
1868
, foguet victima d'una
ataca cerebrala
que lo laisset en partida
emiplexic
. Poguet tornarmai trabalhar a partir de genier de
1869
e estudiet de biais per melhorar la seleccion dei
manhans
per permetre lo redreicament de la sericultura
francesa
. Pasmens, lei productors
frances
apliqueron pauc sei mesuras, au contrari deis
Italians
e deis
Austrians
que renforceron ansin sa posicion.
Apres la desfacha de
1870
, Pasteur critiquet tornarmai la manca de mejans de la recerca e de l'ensenhament superior en
Franca
. Puei, durant un viatge en
Anglaterra
, s'interesset ai mejans necessaris per protegir lo
most
contra la poussa. De mai, identifiquet diversei ≪ malautias ≫ de la
bierra
e donet quauquei conseus per limitar lor aparicion. De retorn dins la
capitala
francesa
, concebet un sistema de
caufatge
de la
bierra
entre 50 e 55 °C destinat a assegurar sa conservacion.
Au comencament deis
ans 1870
, Pasteur deguet faciar un nombre importanta d'atacas de part dei partisans de la
generacion espontanea
. En particular, una descripcion dei
levaduras
li foguet demandada per seis adversaris, causa malaisada en causa dei limits dei
microscopis
dau periode. De mai, d'un biais pus generau, per una partida importanta de la comunautat
scientifica
, era pas simple d'imaginar d'
organismes
capables de subreviure sensa
oxigen
. Pasmens, en parallel, d'autrei descubertas mostravan l'importancia dei resultats obtenguts per Pasteur. En particular,
Jean-Antoine Villemin
(
1827
-
1892
) avia demostrat la contagiositat de la
tuberculosi
. Encara pus important,
Casimir Davaine
(
1812
-
1882
) avia observat de similituds entre lei ferments identificats per Pasteur e d'elements observats dins lo
sang
de
malauts
dau
carboncle
.
Pasteur decidet donc d'estudiar l'origina dei
malautias
en s'interessant a l'infinidament pichon. Premier, Pasteur demostret
experimentalament
l'interes dei reglas d'
igiena
definidas per
Alphonse Guerin
(
1816
-
1895
),
Joseph Lister
(
1827
-
1912
) e
Just Lucas-Championniere
(
1843
-
1913
). Puei, mostret que lo caufatge a 120 °C d'una mostra d'
urina
permetia d'i empachar lo desvolopament de germes. Conjugat amb la descuberta de metodes d'esterilizacion deis objectes entre 150 e 200 °C, aqueu succes permetet de melhorar lei condicions d'exercici de la
cirurgia
e Pasteur venguet una celebritat mondiala.
A partir de
1877
, Pasteur estudiet lo
carboncle
, una malautia perilhosa e contagiosa causada per una
bacteria
relativament aisada d'observar qu'era estada identificada per
Davaine
quauqueis
annadas
aperavans. Pasteur mostret la natura
viventa
d'aqueu germe e sa capacitat de se multiplicar dins un environament favorable, compres en fora de l'
organisme
. Autre resultat important, diferenciet lei germes liats au
carboncle
e aquelei liats a la
putrefaccion
dei teissuts tocats. Lo 30 d'abriu de
1878
, publiquet una teoria dei germes qu'afiermava lo rotle d'aquelei
microorganismes
dins l'aparicion, lo desvolopament e la transmission dei
malautias
. Per la sostenir, presentet lei mecanismes de l'
epidemiologia
dau
carboncle
.
Se fau notar qu'aquelei trabalhs de Pasteur s'integravan dins un ensemble pus larg. En particular, la meteissa
annada
,
Charles-Emmanuel Sedillot
(
1804
-
1883
) inventet lo
mot
≪
microbi
≫. D'efiech, aquo era vengut necessari car mai e mai de
microorganismes
eran descuberts gracias ai progres de la
microscopia
. Sa difusion rapida au sen de la populacion permetet ai tesis
medicalas
novelas de s'impausar lentament au sen de la comunautat
scientifica
.
Vers
1879
, Pasteur s'interesset au
colera dei galinas
, una
malautia
aviaria
que podia aisament tuar 90% d'una populacion d'
auceus
. A l'azard, descurbiguet qu'una cultura vielha de germes responsables d'aquela
infeccion
avia perdut sa virulencia. De mai, una
galina
contaminada per aquela cultura era protegida contra una
infeccion
directa per la
malautia
. Pasteur realizet la similitud entre aqueu fenomen e aqueu de la
vaccinacion
descubert en
1796
per lo metge
angles
Edward Jenner
(
1749
-
1823
). A partir d'aqueleis elements, Pasteur concebet lo premier vaccin a basa de
bacterias
attenuadas.
En parallel, vers aqueu periode, Pasteur prenguet
Emile Roux
(
1853
-
1933
) coma assistent. Futur director de l'
Institut Pasteur
, venguet un dei collaborators pus importants de Pasteur e foguet l'autor de plusors descubertas importantas sus la
difteria
, la
tuberculosi
, la
sifilis
, la
pneumonia
e lo
tetanos
.
Apres son trabalh sus lo
colera dei galinas
, Pasteur orientet sei recercas vers la concepcion d'un
vaccin
contra lo
carboncle
. Per aquo, apliquet lo resultat de sei descubertas recentas sus lei germes responsables de la
malautia
. En caufant una cultura
bacteriana
vielha a 42 °C, capitet de fabricar una cultura de germes attenuats. Una
experiencia
menada en junh de
1882
li permetet de mostrar l'eficacitat de son
vaccin
. Aquo foguet un succes considerable
[2]
. En particular, foguet elegit a l'
Academia Francesa
lo 8 de decembre de
1881
. Recebet tanben d'onors variats dins d'autrei pais, especialament en
Anglaterra
.
A partir de
1884
, Pasteur dirigiguet seis esforc vers la
rabia
. Assaiet premier d'inocular l'
infeccion
a de
conius
gracias a d'injeccions de mostras de
saliva
e de
sang
de
cans
|enrabiats
. Aquo li permetet de descubrir la possibilitat de crear de cas de
rabia
reproductibles en injectant de mostras contaminadas dins lo
cerveu
dei
conius
. Poguet alora recuperar de troc de
mesolha espinala
de
conius
tuats per la
malautia
. En laissant vielhir e secar aquelei troc, attenuet la virulencia de l'agent
patogen
a l'origina de la
rabia
[3]
. Puei, testet l'eficacitat vaccinala d'aquelei mostras de mesolha sus de
cans
.
Lo 6 de julhet de
1885
, Pasteur recebet un enfant de nou ans,
Joseph Meister
, qu'era estat mordut per un
can
|enrabiat
. Apres d'esitacions, acceptet de li injectar de troc de mesolha mai e mai virulents. Un mes pus tard, l'
enfant
avia pas desvolopat la
malautia
e era considerat coma sauvat
[4]
. En octobre de la meteissa
annada
, un segond succes foguet enregistrat amb lo tractament de
Jean-Baptiste Jupille
, un pastre de 15 ans mordut sieis jorns avans la premiera inoculacion. Rapidament, de desenaus de blecats fogueron mandats a
Paris
. Maugrat quauquei reviradas, lo
vaccin
foguet eficac e lo metode d'attenuacion desvolopat per Pasteur permetet la recerca d'autrei
vaccins
.
Gracias au succes de la
vaccinacion
contra la
rabia
, Pasteur obtenguet lo sosten de l'
Academia dei Sciencias
per fondar un institut encargat d'estudiar lei
malautias
e la mesa au ponch de tractaments adaptats. Tre
1886
, de
soscripcions
nacionalas
e internacionalas permeteron de reunir lei sous necessaris au projecte. Aquo donet la possibilitat ai collaborators de Pasteur, especialament
Jacques-Joseph Grancher
(
1843
-
1907
),
Ilia Ilich Mechnikov
(
1845
-
1916
),
Emile Roux
(
1853
-
1933
),
Andre Chantemesse
(
1851
-
1919
) o
Alexandre Yersin
(
1863
-
1943
), de perseguir seis estudis dins de condicions favorablas. En particular, avans la fin dau segle XIX, identifiqueron lei germes de la
difteria
e de la
pesta
o lo rotle dei
toxinas
dins certanei
malautias
e troberon un tractament eficac contra la
difteria
[5]
.
En revenge, Pasteur poguet gaire i trabalhar car sa santat declinet apres un accident
neurologic
. Participet encara a certaneis activitats de sei collaborators e aculhiguet
Marie Curie
(
1867
-
1934
) a son arribada a
Paris
en
1895
. Pasmens, moriguet lo 28 de setembre de
1895
. Foguet premier enterrat dins la
Catedrala de Nostra Dona de Paris
avans un transferiment dins una
crota
dau
Museu Pasteur
.
Pasteur es considerat coma lo fondator de l'
estereoquimia
per son trabalh sus la
polarizacion de la lutz
per de
solucions
d'
acid tartric
a la fin deis
ans 1850
. D'efiech, demostret lo poder rotatori de dos
isomers
d'aquela
molecula
. Se Pasteur abandonet sei recercas dins aqueu domeni quand orientet son trabalh vers la
bioquimia
e la
medecina
, sa descuberta foguet a l'origina d'evolucions importantas en
quimia
. En particular, menet a l'identificacion dau rotle major tengut per l'organizacion espaciala deis
atoms
dins una
molecula
[6]
.
Regardant la
fermentacion
, Pasteur foguet lo continuaire de
Charles Cagniard de Latour
(
1777
-
1859
) qu'avia menat, en
1838
, una
experiencia
permetent de multiplicar lei
levaduras
assegurant la
fermentacion
de la
bierra
. De mai, avia explicat lo rotle dei
levaduras
dins aqueu mecanisme. En
1843
,
Jean-Baptiste Dumas
avia tanben sostengut una tesi relativament similara
[7]
. Pasmens, lei dos omes devian faciar d'oposicions fortas. Per exemple,
Jons Jacob Berzelius
(
1779
-
1848
) pensava que la
fermentacion
era pusleu un fenomen
catalitic
.
De
1857
a
1867
, Pasteur demostret la validitat deis ipotesis de
Cagniard de Latour
e de
Dumas
. De mai, foguet capable d'explicar lo rotle dei levaduras dins la transformacion dau
sucre
en
alcol
. Descurbiguet tanben de factors susceptibles d'influenciar lo rendiment d'aqueu mecanisme. Per exemple, identifiquet ≪ l'efiech Pasteur ≫ qu'es una inibicion de la
fermentacion
gracias a una aumentacion de la
concentracion
d'
oxigen
[8]
. Enfin, establiguet tanben lei mecanismes dei
fermentacions
lactica
e
butirica
, co que li permetet de descubrir l'existencia dei
bacterias
anaerobias
[9]
.
L'idea de caufar un aliment per assegurar sa conservacion era estada prepausada per
Nicolas Appert
(
1749
-
1841
) en
1810
o per
Alfred de Vergnette de Lamotte
(
1806
-
1886
) en
1846
. Pasmens, aqueleis ideas eran pas explicadas
scientificament
e son usatge era forca limitat. Pasteur poguet provesir aquela explicacion gracias a sei descubertas sus l'existencia dei
microorganismes
. Concebet tanben dos metodes que fogueron rapidament adoptats per protegir lo
vin
e la
bierra
. Puei, son idea foguet aplicada a d'autrei produchs coma lo
lach
en
1886
.
Arribant dins lo quadre de plusors descubertas importantas en materia d'
igiena
, la
pasteurizacion
venguet un simbol dei progres d'aqueu periode. Es totjorn forca utilizada per l'
industria agroalimentaria
, principalament per conservar la
bierra
e lo
lach
. Pasmens, pou tanben esser aplicada au
jus
, au
meu
, au
cidre
, a la
confitura
, a la
composta
, au
concentrat de tomata
, a la
carn
o a la
crema
.
Lei descubertas de Pasteur sus l'existencia dei
microorganismes
e sus sei liames amb lei
malautias
agueron una influencia importanta sus l'evolucion de la
medecina
. Premier, permeteron l'adopcion de la nocion de
microbi
per la comunautat
scientifica
e per la populacion. Puei, participeron forca a l'establiment de la premiera formulacion dei
postulats de Koch
que constituisson la definicion moderna d'una
malautia
.
Lei recercas de Pasteur sus lei
vaccins
contra lo
colera dei galinas
e la
variola
li permeteron de descubrir lo principi dau vaccin attenuat. Aqueu metode consistis a afeblir una soca d'agent
patogen
per redurre sa virulencia avans de l'injectar a un individu san per obtenir una
reaccion immunitaria
. Lei proces utilizats per demenir lo poder patogen son forca variablas (vielhiment, apondon d'un
produch quimic
...).
Aqueu principi de concepcion de
vaccin
permetet a Pasteur e a seis assistents de descubrir de
vaccins
contra lo
carboncle
e la
rabia
, doas
malautias
mortalas avans sei trabalhs. Puei, durant lo segle XX, permetet d'inventar d'autrei vaccins contra de malautias perilhosas coma la
tuberculosi
, lo
senepion
o leis
aurelhons
. Uei, demora forca utilizat en despiech de la preferencia per de tecnicas pus seguras coma lei vaccins de germes inactivats, d'
antigens
isolats o d'
ARN
messatgier.
En revenge, Pasteur foguet pas capable d'explicar lei rasons dau foncionament dei
vaccins
. Sa premiera teoria supausava la consumacion d'una substancia necessaria au desvolopament de la
malautia
per lo
vaccin
. Puei, prepauset una segonda ipotesi qu'era basada sus la produccion per lo
vaccin
d'un compausat qu'empachava lo desvolopament ulterior dau
microbi
. Aqueleis ideas fogueron invalidadas durant lo segle XX per la descuberta dau
sistema immunitari
uman
e de sei mecanismes
[10]
.
Celebritat mondiala a la fin de sa
vida
, Louis Pasteur avia recebut plusors premis prestigios coma la
medalha Rumford
en
1856
[11]
, lo
premi Jecker
en
1861
, lo Grand Premi de l'
Exposicion universala de 1867
o la
medalha Copley
en
1874
[12]
. Recebet tanben forca medalhas onorificas en
Franca
(
Legion d'Onor
,
Meriti agricola
e
medalha d'onor deis epidemias
) e dins nou autrei
pais
. Uei, fa totjorn partida dei
scientifics
pus importants de l'
istoria
per sei descubertas en
igiena
e en
medecina
. Son nom es ansin frequentament donat a de
carrieras
e a d'edificis publics (sovent d'
escolas
) en
Franca
e dins d'autrei pais. Existis tanben un crater Pasteur sus la
Luna
e sus
Mart
. Un
asteroide
de la
cencha principala
porta egalament lo nom dau sabent
frances
.
Au niveu
scientific
, plusors descubertas de Pasteur son totjorn
ensenhadas
dins lei programas
escolars
de basa, especialament l'importancia de la
pasteurizacion
e de la
vaccinacion
. L'
Institut Pasteur
es tanben totjorn un centre de recerca majora dins lo domeni medicala. Dempuei sa creacion, es a l'origina de plusors descubertas importantas aguent permes de luchar contra la
difteria
, lo
tetanos
, la
tuberculosi
, la
poliomieliti
, la
gripa
, la
febra jauna
, la
pesta
, l'
epatiti B
e lo
SIDA
. Son trabalh es estat guierdonat per un desenau de
premis Nobel
.
- (fr)
Herve Bazin,
L'histoire des vaccinations
, John Libbey Eurotext, 2008.
- (fr)
Pierre Chanlaine,
Pasteur et ses Decouvertes
, Nathan, 1966.
- (fr)
Bruno Latour,
Pasteur, une science, un style, un siecle
, Perrin/Institut Pasteur, 1995.
- (fr)
Paul Langevin
,
Pasteur, le savant et l'homme
, La Pensee, 1945.
- (fr)
Richard Moreau,
Prehistoire de Pasteur
, L'Harmattan, 2000.
- (fr)
Richard Moreau,
Les deux Pasteur : le pere et le fils
, L'Harmattan, 2003.
- (fr)
Richard Moreau,
Louis Pasteur : De Besancon a Paris, l'envol
, L'Harmattan, 2003.
- (fr)
Richard Moreau,
Pasteur et Besancon : naissance d'un genie
, L'Harmattan, 2010.
- ↑
Lo pareu aguet cinc enfants :
- ↑
Pasmens, l'estudi dei notas de Pasteur regardant aquela
experiencia
mostra que lo vaccin concebut per caufatge a 42 °C en presencia d'
oxigen
era pas fisable a aquela data. Or, Pasteur avia ja anonciat lo succes de son proces. Per assegurar lo resultat de l'experiencia, Pasteur utilizet donc un vaccin atenuat obtengut per apondon de
bicromat de potassi
a una cultura de germes responsables de la malautia. Aqueu vaccin era estat concebut per
Emile Roux
e
Charles Chamberland
, dos assistents de Pasteur.
- ↑
Coma la
rabia
es una
malautia
virala
, Pasteur poguet pas identificar aquel agent
patogen
. Aquo compliquet son trabalh de concepcion d'un
vaccin
.
- ↑
Per mai d'un adversari, lo diagnostic de
rabia
pausat per lo
can
es erroneu car lo metode utilizat era obsolet. Pasmens, apres la fin deis injeccions de mesolha attenuada, Pasteur injectet a
Meister
una mostra de ≪ contrarotle ≫, es a dire una soca
virala
non attenuada. L'
enfant
desvolopet totjorn pas la
malautia
, co que demostret l'eficacitat dau
vaccin
(L. Pasteur, ≪ Methode pour prevenir la rage apres morsure ≫,
Comptes rendus de l'Academie des Sciences
, t. 101 (1885), sesilha dau 26 d'octobre de
1885
, pp. 765-774). Se fau notar qu'una tala practica era considerada coma normala a la fin dau segle XIX.
- ↑
Pasteur avia acceptat en
1880
la possibilitat de l'existencia d'una substancia toxica dins lo mecanisme de certanei
malautias
. Pasmens, aguet totjorn de dificultats per acceptar l'idea de
toxina
fins a la demonstracion de sa validitat en
1888
per
Emile Roux
e
Alexandre Yersin
.
- ↑
(en)
Aaron J. Ihde,
The development of modern chemistry
, 1984.
- ↑
(fr)
Jean-Baptiste Dumas
,
Traite de chimie appliquee aux arts
, t. 6, pp. 304-305.
- ↑
(fr)
Hilaire Cuny,
Pasteur et le mystere de la vie
, Seghers, 1963, p. 95.
- ↑
(fr)
Hendrik C.D. de Wit,
Histoire du developpement de la biologie
, vol. III, Presses polytechniques et universitaires romandes, 1994, p. 390.
- ↑
Pasmens, se fau notar que lei premierei descubertas majoras sus lo foncionament dau
sistema immunitari
fogueron l'obra d'
Ilia Ilich Mechnikov
que jonhet l'
Institut Pasteur
en
1888
.
- ↑
Recebet aquela medalha per sa descuberta dei mesclas racemicas e son efiech sus la
lutz polarizada
.
- ↑
Recebet aquela medalha per sei recercas sus la
fermentacion
.