Albanija

Repubblika tal-Albanija
*Republika e Shqiperise*
Repubblika tal-Albanija Republika e Shqiperise
	Mottu: (uffi?jali) ; You, Albania, give me honor, give me the name Albanian ; Inti, Albanija, agħti lili unur, agħti lili l-isem Albani?
	Innu nazzjonali: ; Rreth flamurit te perbashkuar ; Himni i Flamurit ( Albani? ) ; Uniti madwar il-bandiera ;
Belt kapitali	Tirana ; 41°20′N 19°48′E / 41.333°N 19.8°E
L-ikbar belt	Tirana
Lingwi uffi?jali	Albani?
Gruppi etni?i	92% - 95% Albani?i, 3% - 6% Griegi, 25% oħrajn
Gvern	Repubblika parlamentari unitarja
Le?islatura	Parlament
Formazzjoni
Erja
Popolazzjoni
PGD ( PSX )	stima tal-2012
PGD (nominali)	stima tal-2012
I?U (2013)	▲ 0.749 ( għoli ) ( 70 )
Valuta	Lek ( ALL )
?ona tal-ħin	CET ( UTC +1)
Kodi?i telefoniku	355
TLD tal-internet	.al

L- Albanija , uffi?jalment magħrufa bħala r- Repubblika tal-Albanija ( Albani? : Republika e Shqiperise ), huwa pajji? fl-Ewropa tax-Xlokk. Dan huwa mdawwar mill- Montenegro fil-Majjistral, il- Kosovo fil-Grigal, il- Ma?edonja ta' Fuq fil-Lvant u l- Gre?ja fin-Nofsinhar u fil-Lbi?. Il-kosta tiegħu tmiss mal- Baħar Adrijatiku lejn il-Punent, u l- Baħar Joniku fil-Lbi?. Huwa inqas minn 72 km (45 mi) mill- Italja , madwar l-Istrett ta' Otranto li jgħaqqad il-Baħar Adrijatiku mal-Baħar Joniku.

L-Albanija hija demokrazija parlamentari b'ekonomija fi stat ta' tran?izzjoni. Fil-belt kapitali Albani?a, Tirana , joqogħdu 421,286 ruħ mill-popolazzjoni tal-pajji? ta' 2,831,741. ^[4] Ir-riformi tas- Suq Ħieles fetħu l-pajji? għall-investimenti barranin, spe?jalment fl-i?vilupp tal-ener?ija u fl-infrastuttura tat-trasport. ^[5]^[6]^[7] L-Albanija ?iet magħ?ula bħala l-ewwel destinazzjoni fil-lista tal- Lonely Planet minn għaxar pajji?i. ^[8]

Fruntieri totali tal-ALbanija: 691 km, pajji?i tal-fruntiera: Gre?ja 212 km; Kosovo 112 km; il-Ma?edonja ta' Fuq 181 km; Montenegro 186 km.

Ade?joni fl-Unjoni Ewropea [ immodifika | immodifika s-sors ]

L-applikazzjoni tal-Albanija għas-sħubija fl-UE ?iet ippre?entata fl-24 ta' April 2009.

Fis-16 ta' Novembru 2009, il-Kunsill approva l-applikazzjoni tal-Albanija u stieden lill-Kummissjoni Ewropea biex tressaq l-opinjoni tagħha.

Fid-9 ta' Novembru 2010, il-Kummissjoni vvalutat li qabel ma jkunu jistgħu jinbdew formalment in-negozjati, l-Albanija kienet għad trid tikseb livell meħtie? ta' konformita mal-kriterji ta' sħubija.

F'Ottubru 2012, il- Kummissjoni Ewropea rrakkomandat li l-Albanija tista' tingħata l-istatus ta' kandidat għall-UE, so??ett għall-finalizzazzjoni ta' mi?uri f'?erti oqsma.

L-Albanija ngħatat status ta' kandidat fl-2014.

F'April 2018, il- Kummissjoni Ewropea ħar?et rakkomandazzjoni biex jinfetħu n-negozjati tal-ade?joni mal-Albanija. F'?unju 2018, il-Kunsill adotta konklu?jonijiet, li fihom qabel li jwie?eb b'mod po?ittiv għall-progress li għamlet l-Albanija, u stabbilixxa t-triq biex jinfetħu n-negozjati tal-ade?joni f'?unju 2019, skont il-progress li jkun sar f'?erti oqsma ewlenin, bħar-riforma ?udizzjarja u l-?lieda kontra l-korruzzjoni u l-kriminalita organizzata.

F'?unju 2019, il-Kunsill iddiskuta l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea tad-29 ta' Mejju 2019 dwar il-politika tat-tkabbir tal-UE u r-rapport dwar l-Albanija. Fid-dawl ta?-?mien limitat disponibbli u l-importanza tal-kwistjoni, huwa dde?ieda li jer?a' lura, sa mhux aktar tard minn Ottubru 2019, għall-kwistjoni tal-ftuħ tan-negozjati tal-ade?joni mal-Albanija bil-ħsieb li tintlaħaq de?i?joni ?ara u sostantiva.

Fil-15 ta' Ottubru 2019, il-Kunsill iddiskuta t-tkabbir u l-pro?ess ta' stabbilizzazzjoni u ta' asso?jazzjoni fir-rigward tal-Albanija u r-Repubblika tal-Ma?edonja ta' Fuq. Wara d-diskussjoni, il-Presidenza ħar?et konklu?jonijiet pro?edurali fejn innutat li l-Kunsill ser jer?a' lura għall-kwistjoni wara l-Kunsill Ewropew ta' Ottubru.

Il-Kunsill Ewropew tas-17 u t-18 ta' Ottubru 2019 idde?ieda li jer?a' lura għall-kwistjoni tat-tkabbir qabel is-summit UE-Balkani tal-Punent f'Zagreb, f'Mejju 2020.

Fl-24 ta' Marzu 2020, il-Ministri għall-Affarijiet Ewropej qablu politikament li jinfetħu n-negozjati tal-ade?joni mal-Albanija u mar- Repubblika tal-Ma?edonja ta' Fuq . Fil-25 ta' Marzu, il-konklu?jonijiet dwar it-tkabbir u l-pro?ess ta' stabbilizzazzjoni u asso?jazzjoni ?ew formalment adottati bi pro?edura bil-miktub. Fis-26 ta' Marzu, il-membri tal- Kunsill Ewropew approvaw il-konklu?jonijiet.

Organizzazzjoni territorjali [ immodifika | immodifika s-sors ]

12-il kontea (bl-Albani? u uffi?jalment qark/qarku, i?da ħafna drabi prefekture/prefektura, kultant tradott bħala prefettura). 61 muni?ipalita (fl-Albani? Bashkia). 373 komun.

Organizzazzjoni territorjali
Organizzazzjoni territorjali]]
Mappa Topografika tal-Albanija
Il-muntanja Korab (Albani?, Maja e Korabit jew Mali i Korabit, Ma?edonjan, Голем Кораб, Golem Korab) hija l-ogħla muntanja fl-Albanija u l- Ma?edonja ta' Fuq , is-samit tagħha tifforma l-fruntiera bejn i?-?ew? pajji?i. Il-Muntanja Korab hija biswit il-Muntanji ?ar.
Il-firxa tal-muntanji Korab.
Maja Jezerce (Jerzeca Peak)
Ajruplan tal-?lied Lockheed T-33 tal-Forza tal-Ajru tal- Stati Uniti fi Gjirokaster, Di?embru 1957
Tepelene
Ix-Xmara Vjose hekk kif tgħaddi minn Tepelene.
Ix-Xmara Vjose hekk kif tgħaddi minn Tepelene.
Ix-Xmara Drino fil-bokka tagħha fix-Xmara Vjose
Gjirokastra
Vlore
Vlore Bay
Durres (114.000 ab.; 2003)
Permet/Πρεμετ? (10.614 ab.; 2014)
Medda tal-Muntanji Nemercke
Maja u Papingut (Altitudni: 2482 metri; Prominenza: 1792 metri)
Il-belt ta' Berat u Tomorr fil-bogħod (4000 ha.)
Grammos Peak
Shkoder/Scodra/Scutari
Shkoder/Scodra/Scutari
Shkoder/Scodra/Scutari
Kastaell ta' Rozafa, Shkoder/Scodra/Scutari
Shkoder/Scodra/Scutari
Lag Skadar (Liqeni i Shkodres/Skutarisee), Shkoder/Scodra/Scutari
Ix-Xmara Bojana (?irilliku: Бо?ана), magħrufa wkoll bħala Buna (Albani?: Bune), ħdejn Shkoder
Drin Delta għaddej minn Shkoder
Golf tax-Xorb

Storja [ immodifika | immodifika s-sors ]

Repubblika So?jalista Popolari tal-Albanija (10 ta' Jannar, 1946-22 ta' Marzu, 1992) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Ir-Repubblika So?jalista Popolari tal-Albanija (bl-Albani?: Republika Popullore Socialiste e Shqiperise) kienet stat so?jalista li kien je?isti bejn l-1946 u l-1992, is-sena li fiha saru l-ewwel elezzjonijiet parlamentari fil-pajji?. Bejn l-1946 u l-1976, l-isem uffi?jali tal-pajji? kien ir-Repubblika Popolari tal-Albanija (Republika Popullore e Shqiperise).

Kien membru fundatur tal-Patt ta' Varsavja u tas-CMEA fl-1947. Bejn l-1966 u l-1968, il-pajji? kien se jkisser mal-Unjoni Sovjetika u jersaq eqreb lejn i?-?ina ta' Mao Zedong. Wara l-waqfa Sino-Albani?a, il-pajji? se jiffa??ja i?olament politiku u ekonomiku serju; filwaqt li l-mexxej tal-pajji? Enver Hoxha ordna li jinbnew madwar il-pajji? eluf ta' bunkers biex jipprote?uh minn inva?joni Jugoslava u Griega apparentement imminenti.

Wara t-tlugħ fil-poter ta' Ramiz Alia, kienu jibdew isiru sensiela ta' riformi fil-pajji? li fetaħ il-pajji? għad-dinja. ?iet istitwita l-liberta reli?ju?a u politika, u bdew jinħelsu l-ewwel pri?unieri politi?i, filwaqt li ngħatat il-liberta tal-istampa. Wara sensiela ta' riformi bħal-liberalizzazzjoni tas-suq u l-privatizzazzjonijiet, l-ewwel elezzjonijiet multipartiti?i kienu se jsiru fl-1991 u r-Repubblika tal-Albanija fid-29 ta' April tal-istess sena.

L-isem re?a' nbidel fl-1991 għar-Repubblika tal-Albanija (Republika e Shqiperise).

Bandiera ta' Albanija (1946?1992)
Tarka ta' Albanija (1977-1992)
Post tar-Repubblika So?jalista Popolari tal-Albanija matul il-Gwerra Bierda (1956-1990).
Eks-ħabs għall-avversarji f'Gjirokaster
Il-belt ta' Berat fl-1978
Imma?ni tal-belt ta' Durres fis-snin sebgħin.
I?-?entru ta' Tirana fl-1978.
Disinn ta' nota ta' 25 lek mis-sittinijiet (1964).

Motto: Ti Shqiperi, me jep nder, me jep emrin Shqipetar "L-Albanija, inti tagħtini unur, agħtini l-isem Albani?"; Innu: Hymni i Flamurit "Innu għall-bandiera"; Kapitali: Tirana; Entita: Membru tal-Patt ta' Varsavja (1955-1968); Lingwa Uffi?jali: Albani?; ?ona: 28,748 km²; Popolazzjoni (1985): 3,072,000 abitant, Densita: 106.86 abitant/km² ?ona: 28,748 km² Popolazzjoni stmata: (1947) 1,122,044 abitant, (1989): 3,512,317 abitant; Reli?jon: Atei?mu tal-Istat; Munita: Lek Albani? Storja: 10 ta' Jannar 1946-Proklama, 25 ta' Novembru, 1961-Qasam Sovjetiku-Albani?, 7 ta' Lulju, 1978-Qasam Sinno-Albani?, 11 ta' Di?embru, 1990- Waqgħa tal-komuni?mu, 31 ta' Marzu, 1991-L-ewwel elezzjonijiet ħielsa, 29 ta' April, 1991-Repubblika tal-Albanija, 22 ta' Marzu, 1992-L-ewwel elezzjonijiet parlamentari; Forma ta' Gvern: Repubblika So?jalista Unitarja Marxista-Leninista ta' partit wieħed taħt dittatorjat totalitarju (1946-1990), Repubblika So?jalista Parlamentari Unitarja (1990-1992); Segretarju ?enerali: Enver Hoxha (1946-1985), Ramiz Alia (1985-1991); Kap tal-Istat: Omer Nishani (1944-1953), Haxhi Lleshi (1953-1982), Ramiz Alia (1982-1991); Kap tal-Gvern: Enver Hoxha (1944-1954), Mehmet Shehu (1954-1981), Adil Carcani (1981-1991); Le?i?latura: Assemblea Popolari; Membru ta': COMECON (sal-1961), Patt ta' Varsavja (sal-1968); HDI: 0.790? Għoli ħafna.?

Forzi Armati [ immodifika | immodifika s-sors ]

L-Armata Popolari tal-Albanija (Albani?: Ushtria Popullore Shqiptare, UPSh) kienet it-terminu għall-armata nazzjonali tar-Repubblika So?jalista Popolari tal-Albanija mill-1946 sal-1990. Wara li rtirat mill-attivitajiet tal-Patt ta’ Varsavja fl-1968, wettqet politika ta’ awto- suffi?jenza għad-difi?a nazzjonali. ?ie xolt fl-1990 u jin?amm fil-forma attwali tiegħu permezz tal-Forzi Armati Albani?i.

Repubblika Demokratika tal-Albanija (20 ta' Ottubru, 1944-10 ta' Jannar, 1946) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Ir-Repubblika Demokratika tal-Albanija (Albani?: Qeveria Demokratike e Shqiperise, magħrufa wkoll bħala l-ewwel gvern ta' Hoxha, Albani?: Qeveria e Pare e Enver Hoxhes) kien gvern provi?orju tal-Albanija, immexxi minn Enver Hoxha, iffurmat fl-20 ta’ Ottubru tal-1944 skont għad-de?i?joni tal-Kungress Permet. Dan il-gvern provi?orju ħadem sal-proklamazzjoni tar-Repubblika Popolari tal-Albanija.

Bandiera ta' Albanija (1944?1946)
Il-bandiera tal-Front ta' Liberazzjoni Nazzjonali Albani?, li ntu?at ukoll minn formazzjonijiet parti??jani NOAA.

Kap tal-Stat: Omer Nishani; Kap tal-Gvern: Enver Hoxha; Numru ta' Ministeri: 15; Partit: Partit Komunista tal-Albanija.

Stat Indipendenti tal-Albanija (8 ta' Settembru, 1943-20 ta' Ottubru, 1944) [ immodifika | immodifika s-sors ]

L-Stat Indipendenti tal-Albanija, li l-isem uffi?jali tiegħu kien ir-Renju tal-Albanija (Albani?: Mbretnija Shqiptare, ?ermani?: Konigreich Albanien) kien stat li kien je?isti bejn l-1943 u l-1944. Qabel l-Armistizju bejn l-Italja u l-forzi armati alleati tat-8 ta’ Settembru 1943, L-Albanija kienet de jure f'unjoni personali u de facto parti mir-Renju tal-Italja. Madankollu, wara l-armistizju u l-irtirar tal-Italja mill-gwerra, il-forzi armati ?ermani?i daħlu fil-pajji? u ?abuh taħt l-influwenza tagħhom.

Il-?ermani?i ffavorew lill-Balli Kombetar għad-detriment tal-fazzjonijiet royalisti leali lejn l-eks Re Zog I u aktar tard kienu jpo??u lill-Balli Kombetar fit-tmexxija tal-Albanija, taħt kontroll u sorveljanza ?ermani?a. Dak i?-?mien, l-Albanija kienet tinkludi l-bi??a l-kbira tal-Kosovo, kif ukoll il-punent tal-Ma?edonja, il-belt ta’ Tutin fi?-?entru tas-Serbja, u bi??a tal-Lvant tal-Montenegro. Bħala parti mill-ideolo?ija Balli Kombetar, il-politika uffi?jali tal-istat kienet li l-popolazzjonijiet Albani?i kollha jkunu taħt stat wieħed.

Bandiera ta' Albanija (1943-1944)
Tarka ta' Albanija (1943-1944)
Post tar-Renju tal-Albanija matul it-Tieni Gwerra Dinjija.
Suldati Albani?i u ?ermani?i ħdejn tank Taljan

Kapitali: Tirana; Entita: Stat Klijent tal-?ermanja Na?ista; Lingwa Uffi?jali: Albani?, ?ermani?; Munita: Franga; Perjodu Storiku: It-Tieni Gwerra Dinjija: 8 ta' Settembru, 1943-okkupazzjoni ?ermani?a, 20 ta' Ottubru, 1944-Rebħa parti??jana, Forma ta' Gvern: Monarkija kostituzzjonali unitarja taħt okkupazzjoni militari; Kap tal-Stat: Ibrahim Bicakciu (1943), Mehdi Frasheri (1943-1944); Prim Ministru: Ibrahim Bicakciu (1943), Mehdi Bej Frasheri (1943), Rexhep Mitrovica (1943-1944), Fiqri Dine (1944), Ibrahim Bicakciu (1944).

Storja [ immodifika | immodifika s-sors ]

Hekk kif il-?ermanja kienet qed titlef il-gwerra u l-komunisti kienu qed isaħħu dejjem aktar il-po?izzjoni tagħhom, il-parti?jani bdew iwettqu attakki fuq skala kbira kontra l-?ermani?i u l-milizzji Balli Kombetar. Uffi?jali ta' kollegament Brittani?i stazzjonati fl-Albanija rrappurtaw lil Londra li parti?jani komunisti ?iedu l-attakki tagħhom fuq nazzjonalisti Albani?i aktar milli fuq ?ermani?i.

Forzi militari [ immodifika | immodifika s-sors ]

Il-Ballisti u l-forzi ?ermani?i komplew ji??ieldu l-komunisti flimkien wara li n-Na?isti ħadu l-kontroll tal-pajji?.2 Il-Ballisti qerdu grupp kbir ta' parti??jani komunisti fil-Lbi? ta' Tirana. Il-forza parti??jana ta' madwar 2,000 suldat ?iet annihilata. Wara li unitajiet parti??jani oħra kienu sofrew telf kbir, il-komunisti Albani?i għamlu irtirar tattiku, waqqfu gwerra tal-gwerillieri sabiex ji??ieldu l-Balli Kombetar. Il-Balisti, bl-appo?? tal-?ermani?i, okkupaw ir-re?jun ta' Chameria.

Fil-Kosovo u l-Ma?edonja tal-Punent, meta kienet parti mill-Istat Indipendenti tal-Albanija, il-forzi ?ermani?i u Ballisti kellhom ?lied okka?jonali mal-Parti?jani Jugoslavi. Meta l-belt ta' Maqellare, li tinsab nofs triq bejn Debar u Peshkopi, re?għet inqabdet mill-5 Brigata Parti??jana, il-?ermani?i bdew kontrattakk minn Debar bl-appo?? tal-forzi Ballista ta' Xhem Hasa, u rnexxielhom jegħlbu lill-parti?jani.3 Fiqri Dine, Xhem Hasa u Hysni Dema, kif ukoll tliet uffi?jali ?ermani?i oħra, mexxew il-kampanji kontra l-parti?jani Albani?i u Jugoslavi.

Il-parti?jani Albani?i u Jugoslavi kienu t-theddida ewlenija għall-Albanija jew i?da ma kinux l-uni?i. Fir-re?juni ta' Sandzak li kienu parti mill-Stat Albani? Indipendenti, il-forzi ta?-?etnik ifastijaw lill-popolazzjoni lokali. L-unitajiet Dzemail Konicanin u Ballista taħt il-kmand ta 'Shaban Polluzha irnexxielhom jirrifjutaw b'su??ess lill-forzi Chetnik u jmexxuhom lura lejn Novi Pazar, u rnexxielhom jeqirdu l-bi??a l-kbira tal-forzi tagħhom f'Banja.

Pulizija [ immodifika | immodifika s-sors ]

Biex tin?amm l-okkupazzjoni militari tal-istat Albani? il-?did ikkontrollat ??min-Na?isti, il-Wehrmacht u l-Waffen SS ippruvaw ju?aw voluntiera lokali biex jiffurmaw unitajiet biex i?ommu l-li?i u l-ordni, kif ukoll ji??ieldu kontra parti?jani Jugoslavi u attivita komunista fir-re?istenza Albani?a fir-re?jun. Min-naħa tagħhom, il-mexxejja nazzjonalisti Albani?i ttamaw li jgħollu "Armata, li tkun kapa?i tipprote?i l-fruntieri tal-Kosovo u teħles ir-re?juni tal-madwar". Il-Waffen SS ?ermani?i rreklutaw bi??ejjed voluntiera Albani?i biex joħolqu l-21 Divi?joni. Mountain SS Skanderbeg fil- rebbiegħa tal-1944. Immexxija minn uffi?jali ?ermani?i, f’Mejju 1944 xi truppi mid-divi?joni kienu stazzjonati fl-inħawi ta' Gjakova biex jgħassu l-minjieri.

Xhafer Deva kien il-Ministru tal-Intern u wkoll il-kap tal-pulizija għall-pajji? kollu. Numru kbir ta' Serbi nqatlu madwar il-Kosovo, jew ?ew deportati lejn kampijiet ta’ kon?entrament fl-Albanija wara l-1942. gwerillieri nazzjonalisti Albani?i (Ballistas) fi?-?ona raw opportunita biex jivvendikaw il-ħa?in li emmnu li kienu ħassew sottomessi mill-?irien Serbi tagħhom diversi għexieren ta’ snin qabel. Nazzjonalisti Albani?i attakkaw popolazzjonijiet Serbi fi?-?ona, u ħarqu madwar 30,000 dar u abitazzjoni li jappartjenu kemm għas-Serbi kif ukoll għall-Montenegrini.

Protettorat Taljan tal-Albanija (7 ta' April, 1939-8 ta' Settembru, 1943) [ immodifika | immodifika s-sors ]

L-Albanija Taljana huwa l-isem mogħti lir-re?im impost mill-Italja Faxxista fuq ir-Renju tal-Albanija bejn April 1939 u Settembru 1943. Uffi?jalment kompliet tissejjaħ ir-Renju tal-Albanija (bl-Albani?: Mbretnia Shqiptare; bit-Taljan: Regno albanese). Matul dan il-perjodu, l-Albanija ma baqgħetx te?isti bħala pajji? indipendenti u saret territorju awtonomu fi ħdan l-Imperu Taljan, immexxi minn Gvernaturi Taljani. Dawn ippruvaw jagħmlu l-Albanija parti mill-Italja l-Kbir permezz tal-assimilazzjoni tal-Albani?i bħala Taljani, kif ukoll l-assimilazzjoni progressiva tal-Albanija f'territorju sempli?ement Taljan.

Bandiera ta' Albanija (1939?1943)
Tarka ta' Albanija (1939?1943)
Fruntieri Albani?i matul it-Tieni Gwerra Dinjija.
Bandiera Albani?a taħt ir-re?im faxxista, bil-kuruna rjali.
Konvoj militari Taljan fl-Albanija, April 1939.

Motto: Foedere et Religione Tenemur; Innu: Hymni i Flamurit, Kapitali: Tirana; Entita: Territorju dipendenti u protettorat tar-Renju tal-Italja; Lingwa Uffi?jali: Albani?, Taljan; Reli?jon: Knisja Kattolika; Munita: Lek Albani? (1939-1941), Lira Taljana (1941-1943); Perjodu Storiku: It-Tieni Gwerra Dinjija: 7 ta' April, 1939-inva?joni Taljana, 8 ta' Settembru, 1943-Konsenja tal-Italja; Forma ta' Gvern: Stat faxxista ta' partit wieħed; Re: Victor Manuel III; Membru ta': Imperu kolonjali Taljan.

Sfond [ immodifika | immodifika s-sors ]

Peress li l-Albanija ddikjarat lilha nnifisha bħala stat indipendenti wara l-Ewwel Gwerra Dinjija, il-gvern Albani? kien taħt pressjoni mill- Italja , l-aktar ?ar ekonomiku u militari b'saħħtu, u biex ji?i evitat it-theddid għall-indipendenza li għadha kif inkisbet, ir-Re Albani? Zog I qabel ma' diversi talbiet. tad-dittatur Taljan Benito Mussolini, immirat li j?id l-influwenza u l-qawwa tat-Taljani fl-Albanija. Id-dominanza Taljana nħasset b'mod qawwi fl-ekonomija Albani?a, ?viluppata bis-saħħa tal-kapital Taljan, fl-armata u l-forza tal-pulizija (parir minn uffi?jali faxxisti), u fir-relazzjonijiet internazzjonali fejn l-Albanija allinjat b'mod konsistenti mal-interessi Taljani. Madankollu, mill-avvi?inament tiegħu mal-?ermanja Na?ista, ir-re?im Mussolini aspira li jgawdi influwenza akbar fuq l-Albanija, issa fuq livell kulturali u politiku, li jimmina l-awtorita ta' Zog I.

L-annessjoni Nazista ta' l-Awstrija f'Marzu 1938 u l-inva?joni ?ermani?a ta?-?ekoslovakkja f'Marzu 1939 ħallew impressjoni kbira fl-Italja, fejn il-gvern Mussolini aspira li jaħtaf il-kontroll sħiħ fuq l-Albanija bħala mod kif ji??ieled it-turija ta' forza magħmula mit-Tielet Reich fl- ?ekoslovakkja, li turi l-Italja Faxxista bħala qawwa sekondarja tal-Assi.

Skont dawn l-ideat, fil-25 ta' Marzu Benito Mussolini nnifsu bagħat ultimatum lir-Re Zog I talab fa?ilitajiet għall-installazzjoni ta' bosta forzi militari Taljani fl-Albanija, li ?ie mi?ħud. F'dawk il-?imgħat kien skedat it-twelid tal-iben u l-werriet tar-Re Zog I, avveniment li saħħet il-monarkija nattiva Albani?a, li għaliha l-gvern Taljan idde?ieda li ja?ixxi kontra l-Albanija kemm jista' jkun malajr. Il-werriet tat-tron Albani?, Leka I, twieldet fil-5 ta' April u malli sar jaf b'din l-aħbar il-gvern Taljan mill-ewwel nieda l-inva?joni tal-Albanija.

Inva?joni Taljana [ immodifika | immodifika s-sors ]

Nhar il-?imgħa, 7 ta' April, 1939, Benito Mussolini bagħat kwa?i 60,000 suldat tul l-Strett ta' Otranto biex jin?lu fil-portijiet ewlenin Albani?i bħal Durres, Vlore u Sarande, malajr dakinhar stess dakinhar, u nieda fl-okkupazzjoni tal-bqija ta' territorju Albani?.

L-Armata Rjali Albani?a kienet numerikament ?għira biex tirre?isti l-ispinta tat-Taljani, u wkoll matul is-snin ta’ qabel l-għalliema u l-konsulenti militari tagħha kienu Taljani, li għalhekk kienu jafu r-rotot ta’ komunikazzjoni, id-depo?iti tal-munizzjon u l-provvisti tagħhom kwa?i perfettament. Madankollu, kien hemm re?istenza Albani?a qasira f'Durres, li kkaw?at xi vittmi lit-Taljani u ?ammithom milli jħottu provvisti fil-port għal ftit sigħat.

Qabdu r-re?juni kostali ftit wara nofsinhar fis-7 ta' April, it-truppi Taljani avvanzaw mingħajr ma jiltaqgħu ma' re?istenza apprezzabbli u okkupaw l-ibliet ewlenin, filwaqt li r-Re Zog I ħarab mal-gvern u l-familja rjali lejn il-Gre?ja tard wara nofsinhar ta' April 7. April. Fit-8 ta' April filgħodu, it-Taljani ħadu Tirana u temmew l-okkupazzjoni tagħhom tal-Albanija.

re?im Taljan [ immodifika | immodifika s-sors ]

Fit-12 ta' April, 1939, il-parlament Albani?, li ltaqa' f'Tirana taħt pressjoni mill-inva?ur, a??etta l-“unjoni personali” tal-pajji? mal-Italja u pproklama lill-monarka Taljan Victor Emmanuel III bħala Re tal-Albanija, f'dik l-atmosfera ?ie elett ukoll bħala l-ewwel ministru għall-akbar sid tal-art tal-pajji?, Shefqet Verlaci. L-eks ambaxxatur Taljan f'Tirana, Francesco Jacomoni, inħatar “rappre?entant personali” tar-Re tal-Italja, prattikament ?ie installat bħala vi?ire fl-Albanija. Sadanittant il-Ministru għall-Affarijiet Barranin Taljan, il-Konti Galeazzo Ciano, kien qed jasal l-Albanija biex jissorvelja t-twaqqif tar-re?im Faxxista hemmhekk u biex jagħ?el il-mexxejja tal-elite Albani?a li se jikkollaboraw mat-Taljani.

Fil-15 ta' April, 1939 l-Albanija ?iet irtirata mil-Lega tan-Nazzjonijiet u f'?unju ta' dik is-sena l-entitajiet statali Albani?i bdew jingħaqdu ma' dawk Taljani. Il-Partit Faxxista beda jirrekluta Albani?i għall-milizzji lokali tiegħu, u l-armata Albani?a ?iet inkwadrata f'unitajiet tar-Regio Esercito. L-amministrazzjoni ?ivili Albani?a ma ?ietx xolta i?da tpo??iet biss taħt il-kmand Taljan fl-ogħla livelli tagħha, u filwaqt li l-Albanija ?ammet formalment il-gvern tagħha stess f'idejn il-politi?i Albani?i, dawn kellhom ikollhom l-approvazzjoni tal-gvern f'Ruma.

Sadanittant, l-ekonomija Albani?a wkoll waqgħet taħt il-kontroll sħiħ tal-istat Taljan, filwaqt li kumpaniji Taljani ħadu l-kontroll tar-ri?orsi naturali Albani?i bħa?-?ejt. Madankollu, filwaqt li l-ekonomija tal-Albanija kienet prin?ipalment ibba?ata fuq il-biedja tal-klann tal-familja, l-interess Taljan fi sfruttament razzjonali tar-ri?orsi naturali Albani?i kkaw?a xi tkabbir ekonomiku matul l-ewwel snin tal-okkupazzjoni.

Ir-re?im Taljan kien sostnut minkejja t-telfiet Taljani fil-Kampanja Griega ta' Ottubru tal-1940, meta t-truppi Griegi rrifjutaw l-inva?joni Taljana u saħansitra ppenetraw diversi kilometri fit-territorju Albani?. Madankollu, wara s-su??ess tal-Assi fl-inva?joni tal-Jugoslavja f'April 1941, il-ftehim bejn il-?ermanja u l-Italja ddetermina li l-Albanija Taljana assorbiet ?oni tal-Montenegro, il-Kosovo u l-Ma?edonja li kienu popolati mill-minoranza etnika Albani?a, u b'hekk ?ied it-territorju taħt it-Taljan. kontroll.

Ir-riunjoni ta' kwa?i l-popolazzjoni etnika Albani?a kollha f'territorju wieħed magħqud kienet element u?at mill-propaganda tal-faxxi?mu Taljan minn nofs l-1941, i?da kienet 'il bogħod milli tissodisfa lill-independentisti Albani?i, konxji li r-riunifikazzjoni tal-grupp etniku tagħhom kienet se tkun biss. kien dovut għar-rieda tal- Italja bħala l-qawwa okkupanti.

Madankollu, it-tfaqqigħ tar-ribelli tal-parti?jani Jugoslavi mill-aħħar tal-1941 ma affettwax it-truppi Taljani li qed jokkupaw l-Albanija, li permezz ta' taħlita ta' negozjati u theddid irnexxielhom jipprevjenu lill-gwerrilli Jugoslavi milli jipprovaw ixerrdu kwalunkwe rewwixta fost l-Albani?i. L-uni?i sinjali ta’ instabbilta politika fl-Albanija bdew kmieni fl-1943, wara t-telfa Taljana-?ermani?a f’El Alamein, i?da ma tantx ifixklu l-okkupazzjoni Taljana.

Estinzjoni [ immodifika | immodifika s-sors ]

L-Albanija Taljana waqgħet f'daqqa meta f’Settembru tal-1943, wara t-twaqqigħ ta' Mussolini fil-25 ta' Lulju ta’ dik is-sena, il-gvern tal-?eneral Pietro Badoglio daħal f’armistizju mal-Alleati tal-Punent, u b’reazzjoni kien hemm sensiela ta' rewwixti.Albani?i ffa??jati mal- konfu?joni tal-awtoritajiet Taljani, li ma kinux ir?evew struzzjonijiet minn Ruma dwar il-kors li kellu jsegwi, ma kinux jafu jekk għandhomx jgħaddu l-kmand lill-Alleati tal-Punent (li kienu għadhom ma joperawx fil-Balkani) jew jitolbux l-għajnuna mit-truppi ?ermani?i stazzjonati. fil-Jugoslavja. Wara ftit jiem ta’ di?ordni, l-Albani?i effettivament abolixxew l-awtorita Taljana, i?da r-rewwixti indi?eni naqsu milli jissolidaw bi??ejjed biex jirrestawraw l-indipendenza Albani?a jew saħansitra jistabbilixxu gvern sod.

Quddiem il-konsenja Taljana lill-Alleati, it-Tielet Reich invada u okkupa t-Tramuntana tal-Italja, filwaqt li t-truppi ?ermani?i tal-Wehrmacht fil-Balkani fl-istess ħin avvanzaw fuq l-Albanija f’Settembru tal-1943, iddi?armaw it-truppi Taljani stabbiliti hemmhekk u po??ew lill-Albanija taħt il-kontroll effettiv tagħha, billi ssostitwixxa t-Taljan. amministrazzjoni għall-awtorita militari ?ermani?a, sitwazzjoni li kienet se tippersisti sa Ottubru 1944.

Renju tal-Albanija (2 ta' Settembru, 1928-9 ta' April, 1939) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Ir-Renju tal-Albanija (gheg Albani?: Mbretnija Shqiptare; Albani? standard: Mbreteria Shqiptare) kien monarkija kostituzzjonali stabbilita fl-Albanija mix-xoljiment tal-ewwel repubblika fl-1928 sal-okkupazzjoni Taljana fl-1939. Matul dawn is-snin, l-Albanija saret de facto f' protettorat tal-Italja Faxxista. Il-pajji? kien immexxi l-aktar mir-Re Zog I, li kien kien kap tal-istat u prim ministru matul il-perjodu repubblikan u kien inkuruna lilu nnifsu re. Ir-renju ?ie ppre?entat bħala restawr tal-identita rjali ta’ Skanderbeg, l-eroj nazzjonali Albani? tas-seklu 15. Ir-renju kien appo??jat mir-Renju tal-Italja u ?-?ew? pajji?i ?ammew relazzjonijiet mill-qrib sal-inva?joni Taljana. Wara x-xoljiment tal-Imperu Ottoman fl-1922, l-Albanija kienet l-uniku stat Ewropew b’monarka Musulmana.

Bandiera ta' Albanija (1934?1939)
Tarka ta' Albanija (1928?1939)
Mappa (1935)

Motto: Atdheu mbi te gjitha ("Il-Patrija qabel kollox"); Innu: Hymni i Flamurit;Kapitali: Tirana; Entita: Protettorat tar-Renju tal-Italja; Lingwa Uffi?jali: Albani?; ?ona: 28,748 km²; Popolazzjoni (1930): 1,003,097 abitant, Densita 34.89 abitant/km²; Reli?jon: Sunni, Kattolika, Ortodossa Albani?a, Bektashi; Munita: Franga; Perjodu Storiku: Bejn il-Gwerer: 1 ta' Settembru, 1928-Imwaqqfa, 7 ta' April, 1939-Inva?joni Taljana, 9 ta' April, 1939-Gvern fl-E?ilju; Forma ta' Gvern. Monarkija kostituzzjonali.

Twaqqif tal-monarkija [ immodifika | immodifika s-sors ]

Ahmet Zogu kien di?a Prim Ministru tar-Repubblika Albani?a mill-1922 u mill-1925 kien President tar-Repubblika, wara li pproklama lilu nnifsu bħala tali.Fl-1928 kiseb il-kunsens tal-Assemblea Nazzjonali Albani?a biex jippro?edi bix-xoljiment tiegħu stess. Assemblea Kostitwenti ?dida emendat il-Kostituzzjoni, u għamlet l-Albanija renju u ttrasforma lil Zogu f'Zog I bħala "King of the Albanians". Il-kostituzzjoni l-?dida abolit is-Senat Albani? bil-ħolqien ta' Assemblea unikamerali, i?da ppermettiet ukoll lir-Re Zog li j?omm is-setgħat dittatorjali li kien gawda matul i?-?mien tiegħu bħala President. Kingship ?iet stabbilita fl-Albanija mill-Assemblea Kostitwenti u Zog ?ie uffi?jalment ipproklamat Re. Dan ir-renju pproklama lilu nnifsu eredi tar-renju ta' dak li qabel kien sid tal-gwerra Albani? matul il-Medju Evu, Skanderbeg, għalkemm l-Albanija kienet kisbet l-indipendenza tagħha mill-Imperu Ottoman ftit qabel l-Ewwel Gwerra Dinjija, fl-1913.

Ftit wara l-inkurunazzjoni tiegħu, Zog qata' l-għarusa tiegħu ma' bint l-eks Prim Ministru Shefqet Verlaci, u b'hekk Verlaci irtira l-appo?? tiegħu lir-re il-?did u beda jippjana kontrih. Zog kien ?abar numru kbir ta' għedewwa matul is-snin, li wassluh biex idawwar lilu nnifsu b'gwardja qawwija u rari jidher fil-pubbliku. Fil-fatt, waqt ?jara fi Vjenna fl-1931, Zog ħarab għal ftit minn attentat ta' qtil fid-daħla tal-Opra tal-Stat.

L-Albanija setgħet taspira li tidħol fl-Entente tal-Balkani, i?da d-dipendenza ekonomika u finanzjarja tal- Italja ħalliet lil Zog I f'sitwazzjoni prekarja u fl-aħħar mill-aħħar ma ttieħdet l-ebda azzjoni. F'Novembru 1926 id-delegazzjonijiet diplomati?i Taljani u Albani?i ffirmaw il-Patt ta' Tirana, li bih il-pajji? tal-Balkani ?ie taħt il-“protezzjoni” Taljana. Sena wara, f'Novembru 1927, i?-?ew? pajji?i ffirmaw trattat' alleanza. B'hekk il-pajji? sar protettorat Taljan.

Riformi tal-gvern [ immodifika | immodifika s-sors ]

Fqira u i?olata, għal għexieren ta' snin l-Albanija baqgħet lura wara pajji?i oħra tal-Balkani fl-i?vilupp so?jali u edukattiv. F'nofs is-snin tletin, 13% biss tal-popolazzjoni kienet tgħix fl-ibliet u l-illitteri?mu affettwa persenta?? għoli tal-popolazzjoni. Madwar 90% tal-bdiewa tal-pajji? ipprattikaw l-agrikoltura ta' sussistenza, billi ju?aw metodi u għodod antiki bħal moħriet tal-injam. Ħafna mill-art agrikola l-aktar fertili tal-pajji? kienet taħt l-ilma fi swamps infestati bil-malarja. L-Albanija ma kellhiex sistema bankarja, ferroviji, portijiet moderni, armata effi?jenti, universitajiet, jew stampa moderna. Għalhekk, l-Albani?i kellhom l-ogħla rata ta’ twelid fl-Ewropa, i?da wkoll l-ogħla rata ta' mortalita tat-trabi, u għalhekk l-istennija tal-għomor ma taqbi?x it-38 sena.

Matul il-perjodu ta' kri?i ekonomika ta' 1929-1933, fl-1931 ir-Re Zog talab lit-Taljani għal self ta '100 miljun frank tad-deheb, li ngħata mill-gvern faxxista ta' Mussolini. I?da fl-1932 u l-1933, l-Albanija ma setgħetx tlaħħaq mal-ħlasijiet tal-imgħax fuq is-self u dan ħalla kemm lill-pajji? kif ukoll lill-monarka f'sitwazzjoni ta' dipendenza akbar fuq l-Italja. Bi tpattija, it-Taljani talbu l-ħatra ta' tekni?i u uffi?jali Taljani f'karigi fl-Armata, ir-Royal Gendarmerie, banking, e??. F'termini ta' kummer? u esportazzjonijiet, l-Albanija ffirmat ftehim kummer?jali li għamel lill-Italja l-iktar nazzjon favorit ewlieni fil-kummer? mal-pajji? tal-Balkani.

Zog elimina l-li?i I?lamika sa dak i?-?mien fis-seħħ u biddelha bil-Kodi?i ?ivili ?vizzeru, bħalma kien di?a għamel Mustafa Kemal Ataturk fit-Turkija. Huwa pprova jwettaq ukoll l-i?vilupp tal-industrija jew tal-infrastruttura, i?da l-pajji? bl-ebda mod ma kien ippreparat biex jilħaq il-pjanijiet tal-monarka.

Okkupazzjoni Taljana [ immodifika | immodifika s-sors ]

Ir-Renju tal- Italja invada l-Albanija fis-7 ta' April, 1939. L-inva?joni ħar?et fil-bi??a l-kbira mill-għira ta’ Mussolini dwar il-mod kif Hitler kien qed jespandi t-territorju tiegħu madwar l-Ewropa bl-annessjonijiet tal-Awstrija u ?-?ekoslovakkja. Għalkemm l-intenzjoni ewlenija ta’ Mussolini kienet li jinvadi l-Gre?ja, u b’hekk jer?a' jqajjem l-Imperu Ruman antik, kien jeħtie? ukoll għodda ?eografika li l-Albanija setgħet tikkostitwixxi bħala tali. Ir-re?istenza armata Albani?a kienet ineffettiva a priori kontra l-forzi Taljani. Ir-re u l-gvern tiegħu ?ew sfurzati fl-e?ilju u l-Albanija waqfet de facto milli tkun stat indipendenti. Madankollu, ir-re?im Taljan stabbilixxa gvern pupazz taħt kostituzzjoni ?dida li għamlet l-Albanija kolonja Taljana. It-tron Albani? ingħata lir-Re Victor Emmanuel III, li ħakem sal-konsenja tal- Italja fit-3 ta' Settembru, 1943.

Wirt [ immodifika | immodifika s-sors ]

Meta Zog I telaq mill-Albanija, kien għadu l-monarka le?ittimu tal-pajji?, i?da qatt ma pprova bis-serjeta jer?a' jikseb it-tron. Parti?jani Komunisti matul u wara l-gwerra, appo??jati mill-Jugoslavja u l- Unjoni Sovjetika , ira??nu b'mod vjolenti movimenti nazzjonalisti Albani?i u installaw re?im Stalinista li kien se jmexxi għal kwa?i 46 sena. Ir-Re Zog ?ie pprojbit mill-Albanija mill-awtoritajiet komunisti u għex fl-e?ilju għall-bqija ta' ħajtu.

Repubblika Albani?a (1 ta' Settembru, 1925-2 ta' Settembru, 1928) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Bandiera ta' Albanija (1926?1928)
Tarka ta' Albanija (1926?1928)
Mappa (1928)

Ir-Repubblika Albani?a (Albani?: Republika Shqiptare) kien l-isem uffi?jali tal-istat li ħa post il-Prin?ipat tal-Albanija wara l-approvazzjoni ta’ kostituzzjoni repubblikana fil-31 ta’ Jannar, 1925, sal-proklamazzjoni tar-Renju tal-Albanija f’Settembru 1928. Minkejja Filwaqt li l-Albanija kienet nominalment indipendenti, sar protettorat de facto tar-Renju tal-Italja wara l-iffirmar tat-Trattati ta’ Tirana fl-1926 u l-1927. L-uniku president tiegħu, l-awtokratiku Ahmet Zogu, ?ie pproklamat Re tal-Albanija s-sena ta’ wara, avveniment li po??a tmiem ir-repubblika effimera.

Storja [ immodifika | immodifika s-sors ]

Wara t-tneħħija tal-monarkija, wara ħafna snin li kien prin?ipat mingħajr prin?ep, ?iet ipproklamata r-Repubblika Albani?a. Fil-25 ta' Jannar 1925, ftit jiem qabel id-dikjarazzjoni, l-Assemblea Kostitwenti ħatret lil Ahmet Zogu bħala l-ewwel President tal-Albanija għal mandat ta' seba’ snin. Il-ħakma ta 'Zogu segwiet il-mudell Ewropew, għalkemm fil-prattika diversi aspetti so?jali tal-ħakma Ottomana fuq il-pajji? kienu għadhom ippreservati, u l-bi??a l-kbira tal-irħula kienu pjanta??uni mmexxija minn eks qaddejja feudali. Fit-28 ta' ?unju ta' dik l-istess sena, Zogu ?eda l-Monasteru ta' San Naum lill-Jugoslavja bħala ?est ta' rikonoxximent ta' għajnuna Jugoslava, bi skambju għal xi villa??i ?għar u kon?essjonijiet ?għar oħra.

Matul il-mandat tiegħu, Zogu wettaq għadd ta' riformi importanti. L-alleat ewlieni tagħha matul dan il-perjodu kienet l-Italja, li silfet il-fondi tal-gvern tagħha bi skambju għal rwol akbar fil-politika fiskali tal-Albanija. Matul il-presidenza ta' Zogu, is-serf ?ie eliminat gradwalment. Għall-ewwel darba mill-mewt ta' Skanderbeg, l-Albanija bdiet toħro? bħala nazzjon, aktar milli territorju maqsum su??ett għal beys lokali. L-amministrazzjoni tiegħu kienet affettwata minn kunflitti mat-tmexxija tal-Kosovo, prin?ipalment Hasan Prishtina u Bajram Curri. Madankollu, l-Albanija ta' Zogu kienet stat tal-pulizija, li fih il-libertajiet ?ivili kienu ristretti ħafna, l-istampa kienet geddum, u d-dissidenti politi?i ?ew ippersegwitati. Zogu kkon?entra f’idejh il-poteri kollha tal-Istat; kellu d-dritt jaħtar sa terz tad-deputati tal-Kamra t’Isfel tal-Parlament.

Fit-2 ta' Settembru 1928, il-kostituzzjoni repubblikana ?iet abolita, u Zog ?ie pproklamat Re tal-Albanija bl-isem ta' Zog I. Madankollu, minkejja li teoretikament kien monarkija kostituzzjonali, fil-prattika Zog ?amm is-setgħat dittatorjali li kellu matul il-presidenza tiegħu.

Kapitali: Tirana; Lingwa Uffi?jali: Albani?; Munita: Lek Albani?; Perjodu Storiku: Bejn il-gwerer: 31 ta' Jannar, 1925-Kostituzzjoni approvata, 2 ta' Settembru, 1928-Proklamazzjoni tal-Monarkija; Forma ta' Gvern: Repubblika Parlamentari ta' partit dominanti; President (1925-1928): Ahmet Zogu; Le?i?latura: Parlament; Kamra ta’ Fuq: Senat; Kamra baxxa: Kamra tad-Deputati.

Prin?ipat tal-Albanija (31 ta' Jannar, 1914-1 ta' Settembru, 1925) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Il-Prin?ipat tal-Albanija kien l-isem li dan in-nazzjon ir?ieva mill-1914 sal-1925, minħabba t-titlu tal-kap tal-istat tiegħu. Il-pajji? kien ħare? bħala konsegwenza tal-gwerer Balkani, fil-konferenza ta' Firenze fl-aħħar tal-1913; Il-prin?ipat, uffi?jalment newtrali fl-ewwel gwerra tal-Balkani, dalwaqt kien okkupat mis- Serbja u l- Montenegro u l-Prin?ep William ta' Wied ħa kenn fl-Ewropa ?entrali. Fl-1915, waqt il-konkwista tas- Serbja mill-Poteri ?entrali, truppi Serbi li kienu qed jirtiraw qasmu l-pajji? fil-qalba tax-xitwa biex jilħqu l-portijiet Adrijati?i, fejn il-bastimenti Alleati kienu qed jistennew biex jevakwawhom. It-territorju Albani? baqa' okkupat mill-Awstrija-Ungerija sa tmiem l-Ewwel Gwerra Dinjija. Minkejja li kien evakwat mill-Awstro-Ungeri?i f’Novembru 1918, il-prin?ipat ma kisebx stabbilta u l-prin?ep, ta' ori?ini ?ermani?a, ma kisebx it-tron. Il-pajji? kien amministrat minn kunsill tar-re?enza u tqaxxar mill-?lied bejn clan Albani?i rivali, appo??jati minn poteri ?irien (l- Italja u l-Jugoslavja).

William mar fl-e?ilju wara 6 xhur, i?da r-renju tiegħu ?ie fi tmiemu uffi?jalment fil-31 ta' Jannar, 1925, meta l-Albanija ?iet iddikjarata repubblika. Hu qatt ma abdika formalment.

Bandiera ta' Albanija (1915)
Tarka ta' Wilhelm ta' Wied
Il-Prin?ipat tal-Albanija fl-1916
Il-Prin?ep William ta' Weid, bl-uniformi Albani?a.
Ir-rotot differenti proposti għall-fruntieri Albani?i.
Operazzjonijiet militari fil-prin?ipal fil-ħarifa tal-1918.
I?-?oni ta' okkupazzjoni tal-Albanija bejn l-1916 u l-1918.

Kapitali: Durres; Entita: Renju; Lingwa Uffi?jali: Albani?; Popolazzjoni approssimattiva 979 0001 ab; Munita Xejn sal-1925 (Lek Albani? mill-1926); Perjodu Storiku: L-Ewwel Gwerra Dinjija / Perjodu ta' Interwar, 31 ta' Jannar, 1914-Prin?ep William Ja??etta t-Tron; 1 ta' Settembru, 1925-Proklama tar-Repubblika; Forma ta' Gvern: Prin?ipat; Prin?ep (1914-1925): William of Wied; Prim Ministru: Turhan Pasha Permeti (1914), Ahmet Zogu (1922-1925).

Repubblika ta' Mirdita (17 ta' Lulju, 1921?20 ta' Novembru, 1921) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Ir-Repubblika ta' Mirdita (Republika e Mirdites) kienet repubblika mhux rikonoxxuta ta' ħajja qasira ddikjarata fit-Tramuntana tal-Albanija minn Marka Gjoni u s-segwa?i tiegħu. Kien je?isti bejn is-17 ta' Lulju u l-20 ta' Novembru, 1921. ?joni mexxa membri tat-tribu Kattoliku tiegħu magħruf bħala Mirdita f’ribelljoni kontra l-prin?ep u l-parlament Albani? imwaqqaf wara l-Ewwel Gwerra Dinjija. Ir-Renju tas-Serbi, Kroati u Sloveni (aktar tard magħruf bħala Jugoslavja), u r-Re tiegħu Aleksandar Karadjordjevic li kien għadu kif ttronizzat, appo??aw lil Gjoni abba?i tal-interess tagħhom li jkollhom re?jun separat fl-Albanija, idgħajjef l-istat Albani? li għadu kif inħoloq u b'hekk ikabbru l-antagoni?mu reli?ju?.

?joni pproklama fi Prizren il-pedament ta' Repubblika indipendenti ta' Mirdita. ?joni kien l-uniku president tar-repubblika. Hekk kif ir-repubblika kisret is-sovranita tal-istat Albani?, it-truppi tal-gvern Albani? ??ieldu lura u eventwalment spi??aw ir-repubblika. Il-gvern tar-repubblika kien invadat mill-gvern Albani?, għalkemm l-ebda persekuzzjoni ma waqgħet kontra l-mexxejja ewlenin tagħha. Gjoni ħarab lejn il-Jugoslavja, i?da aktar tard irritorna l-Albanija u baqa’ attiv fil-ħajja politika sa mewtu fl-1925.

Kapitali Prizren; Entita Stat mhux rikonoxxuta; Reli?jon Kattolika.

Sfond [ immodifika | immodifika s-sors ]

Ir-re?jun ta' Mirdita tradizzjonalment kien magħruf bħala sit ta' re?istenza Kattolika kontra l-awtoritajiet Ottomani. Din ir-re?istenza għandha l-għeruq tagħha fis-seklu 15, meta l-Mirditors i??ieldu kontra l-Ottomani taħt it-tmexxija ta' Gjergj Kastrioti u Skenderbeg. Barra minn hekk, jingħad li l-Mirditors huma l-aħwa diretti tat-tribu Dukagjini, li jfisser li ?-?ew? re?juni kienu mmexxija minn antenat wieħed. Il-Mirditors irnexxielhom jingħaqdu ma?-?oni ta' Kurbin, Lezhe, Dukagjin, Puke, Shkoder u Malesia biex jippreservaw il-kultura, ir-reli?jon tagħhom u b'hekk jiksbu awtonomija mill-Imperu Ottoman.

Proklama u attentat ta' twaqqif tar-Repubblika ta' Mirdita [ immodifika | immodifika s-sors ]

Fl-1919, Prenk Bib Doda, il-kap tat-tribu Kattoliku Kapetainate ta’ Mirdita inqatel fl-1919 ħdejn il-bassani ta’ Lezha u ma ħalla l-ebda su??essur. Marka Gjoni, qarib, sar pretendant u su??essur tal-kap, madankollu ħafna mill-mexxejja ta 'Mirdita irrifjutaw li jirrikonoxxuh peress li ma kellux popolarita fost it-tribu minħabba kwistjonijiet ta' kodardita murija matul l-Ewwel Gwerra Dinjija. Huwa ppermetta lill-awtoritajiet Jugoslavi jiddikjaraw l-indipendenza. tar-Repubblika ta’ Mirdita f’ismu f’Lulju 1921 fi Prizren, il-Jugoslavja. Gjoni r?ieva appo?? Jugoslav, armi, flus u suldati li mingħandhom po??a l-armata Russa l-Bajda ta’ Wrangel għas-servizz tiegħu. ir-ra?uni għall-indipendenza li sostniet kienet li l-gvern Albani? ma kienx se jipprojbixxi l-Kattoli?i?mu Il-?rajjiet tar-repubblika ta’ Mirdita ħabtu ma’ negozjati internazzjonali dwar it-tlestija tal-fruntiera bejn l-Albanija u l-Jugoslavja, li l-parte?ipanti qiesu importanti u dawn id-diskussjonijiet komplew permezz Novembru 1921. Gjoni ħe??e? lill-awtoritajiet Jugoslavi biex jieħdu passi biex ji?guraw ir-rikonoxximent tar-repubblika Mirdita, filwaqt li l-Jugoslavi jittamaw li r-ribelljoni fit-Tramuntana tal-Albanija tikseb appo?? għat-talbiet territorjali tagħhom fir-re?jun.Il-Gre?ja għarfet ir-Repubblika ta' Mirdita.Fil-Lega tan-Nazzjonijiet, il-gvern Jugoslav akku?a lill-gvern Albani? li hu għodda tal-elite tal-art Musulmani, filwaqt li l-Albanija wie?bet li ma kienx gvern tal-Musulmani u li tirrappre?enta lill-Musulmani.Albani?i ta’ kull reli?jon.Il-gvern Jugoslav staqsa li l-gvern Albani? f'Tirana rrappre?entat lill-Albani?i kollha, minħabba l-e?istenza tar-repubblika ta' Mirdita, li po??iet fid-dubju l-istatus tal-Albanija bħala pajji?, li affettwa l-istatus tagħha bħala pajji?.membru tal-Lega tan-Nazzjon. Id-delegazzjoni Jugoslava sostniet li kien hemm ?ew? gvernijiet u li ma kienx hemm għaqda tal-poplu Albani?.

Il-Gran Brittanja, li rrikonoxxiet lill-gvern Albani? f’Novembru tal-1921, ?aħdet il-po?izzjoni tal-Jugoslavja billi bagħtet permezz tal-Prim Ministru tagħha Lloyd George protesti diplomati?i multipli lejn Belgrad fejn talbu l-irtirar tagħha mi?-?oni kkontestati. L-intervent tal-Gran Brittanja kien importanti peress li l-appo?? Jugoslav għal Gjoni intemm wara.Il-gvern Brittaniku ta parir lill-Lega tan-Nazzjonijiet li għandha tittieħed azzjoni kontra l-Jugoslavja abba?i tal-Artikolu 16 tal-Patt tal-Lega.u l-Konferenza tal-Ambaxxaturi ssu??eriet sanzjonijiet.Il-Lega tan-Nazzjonijiet għarfet li Il-fruntieri tal-Albanija kienu dawk tal-1913 b'a??ustamenti territorjali ?għar favur il-Jugoslavja.Ahmet Zog intbagħat fir-re?jun ta' Mirdita mill-gvern Albani? b'kontin?ent ta' truppi Albani?i u forzi irregolari li għelbu l-moviment se?essjonista fl-20 ta' Novembru 1921. Mal-wasla, Zog offra termini klementi mingħajr tpattija jekk ir-ribelljoni tieqaf, filwaqt li Gjoni ħarab lejn il-Jugoslavja.L-anzjani lokali nnegozjaw ma' Zog ftehim mal-gvern. Mirdita tpo??iet taħt stat ta' assedju, Gjoni u s-segwa?i tiegħu ?ew iddikjarati tradituri għall-Albanija, u Mirditors oħra asso?jati mal-avvenimenti ?ew kkastigati f’qorti politika tal-gvern. Arran?amenti pre?edenti li jmorru mill-perjodu Ottoman li taw awtonomija lil Mirdita permezz ta 'ħakma indiretta ?ew aboliti. Wara xi ?mien Marka Gjoni tħalla jirritorna l-Albanija u f’Mirdita kien attiv fl-affarijiet lokali għal xi snin qabel mewtu.

Wirt [ immodifika | immodifika s-sors ]

It-territorji ta 'qabel tar-Repubblika ta' Mirdita tnaqqsu fid-daqs u fil-popolazzjoni għal inqas min-nofs, dak li issa huwa magħruf bħala r-Re?jun ta 'Mirdita. Id-distrett ta' Mirdite kien se jinħoloq aktar tard. Distretti ?irien oħra jieħdu sehem fil-partijiet annessi ta' "Mirdita l-Qadima" (Albani?: "Mirdita e Vjeter"), magħrufa biss min-nies tal-lokal.

Gvern [ immodifika | immodifika s-sors ]

President: Marka Gjoni
Ministru tal-Affarijiet Barranin: Anton Ashiku
Ministru tal-Gwerra: Prenk Lleshi
Ministru tal-Intern: Zef Ndoci

Provin?ja Awtonoma ta' Korce (10 ta' Di?embru, 1916-15 ta' ?unju, 1920) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Il-Provin?ja Awtonoma ta' Korce (Albani?: Krahina Autonome e Korces), kultant imsejħa "Ir-Repubblika Awtonoma ta' Korce", Provin?ja awtonoma stabbilita fis-27 ta' Di?embru 1916 mill-forzi lokali Fran?i?i wara li l-belt ta' Korce waqgħet taħt il-kontroll tagħhom matul il-Gwerra Dinjija. Jien, li dam sal-1920.

Minħabba avvenimenti fuq il-Front Ma?edonjan matul l-Ewwel Gwerra Dinjija, il-belt ta’ Korce ?iet taħt il-kontroll Fran?i? (1916-1920). Matul dan i?-?mien, 14-il rappre?entant ta’ Korce u l-Kurunell Fran?i? Descoins iffirmaw protokoll li pproklama l-provin?ja awtonoma Albani?a ta’ Korce taħt il-protezzjoni militari tal-armata Fran?i?a u b’Themistokli Germenji bħala prefett tal-pulizija.

L-awtoritajiet il-?odda introdu?ew l-Albani? u l-Fran?i? bħala l-lingwa uffi?jali u bidlu l-iskejjel Griegi b’dawk Albani?i, li kienu pprojbiti matul l-amministrazzjoni Griega tal-belt.Kien hemm ukoll skola Fran?i?a f’Korce u wieħed mill-ħafna studenti tagħha, li aktar tard kien se jsir għalliem, kien Enver Hoxha, il-mexxej futur tal-Albanija komunista.

Ir-Repubblika ta' Korce twaqqfet fl-1916 matul l-Ewwel Gwerra Dinjija. L-armata Awstro-Ungeri?a invadiet it-Tramuntana tal-Albanija fir-rebbiegħa tal-1916, l-armata tar-Renju tal- Bulgarija okkupat il-partijiet tal-Lvant tal-Albanija, inklu?a l-belt ta' Elbassan (aktar tard mogħtija lill- Awstrija - Ungerija ). L-armata Fran?i?a kienet se tokkupa Korce u l-madwar fid-29 ta' Novembru 1916. L-Italja okkupat il-port ta' Vlore u r-re?jun tan-nofsinhar tal-Prin?ipat tal-Albanija f’Di?embru 1914 u fil-ħarifa tal-1916.

Bandiera
Tarka
L-Albanija wara l-frammentazzjoni tagħha fl-1916
Operazzjoni biex tgħaqqad it-truppi Taljani mal-alleati fuq il-front tal-Ma?edonja fil-perjodu minn Di?embru 1915 sa Di?embru 1916
Riflemen Tonkini?i f'Korce, Jannar 1917.
Themistokli Germenji, mexxej nazzjonalista Albani? u prefett tar-Repubblika Awtonoma

Kapitali: Korce; Entita; Protettorat ta' Franza; Lingwa Uffi?jali: Albani?, Fran?i? u Taljan; Perjodu Storiku: L-Ewwel Gwerra Dinjija; 10 ta' Di?embru, 1916-Protokoll iffirmat, 15 ta' ?unju, 1920-Irtirar tal-armata Fran?i?a; Forma ta' Gvern: Gvern lokali mmexxi minn 14-il Nies; Prefett tal-Pulizija: Themistokli Germenji (1916-1920).

Albanija indipendenti (28 ta' Novembru, 1912-21 ta' Frar, 1914) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Id-delegazzjoni Albani?a ressqet memorandum lill-Konferenza ta' Londra tal-1913 fejn talbet rikonoxximent internazzjonali tal-Albanija indipendenti. Fil-bidu tal-konferenza ?ie de?i? li r-re?jun Albani? ikun taħt is-suzeranita Ottomana i?da bi gvern awtonomu. It-talbiet biex ti?i rikonoxxuta d-delegazzjoni fuq il-ba?i tad-drittijiet etni?i tal-Albani?i ?ew mi?ħuda u t-trattat iffirmat fit-30 ta' Mejju 1913 qasam parti sinifikanti tal-artijiet mitluba bejn is-Serbja, il-Gre?ja u l-Montenegro, u ħalla bħala territorju indipendenti re?jun ?entrali wieħed biss, li tqiegħdet taħt il-protezzjoni tal-Poteri l-Kbar. L-ambaxxaturit ta' sitt Potenzi Kbar re?għu ltaqgħu fid-29 ta' Lulju 1913 u dde?idew li jistabbilixxu stat ?did, il-Prin?ipat tal-Albanija, bħala monarkija kostituzzjonali. Fl-aħħarnett, bl-iffirmar tat-Trattat ta' Bukarest f'Awwissu 1913, ?ie stabbilit dan l-stat indipendenti ?did, li ħalla madwar 40% tal-popolazzjoni etnika Albani?a barra l-fruntieri ta' dan l-istat il-?did.

Bandiera ta' Albanija (1912?1914)
Tarka ta' Albanija (1912?1914)
Mappa tal-limiti de jure tal-Albanija skont il-Konferenza ta' Londra (1913) bl-abjad
Ribelli Albani?i qabdu Skopje f'Awwissu tal-1912
Sitwazzjoni fil-Balkani matul l-Ewwel Gwerra Balkani, fl-1914.
Il-kartun ippubblikat fi Frar tal-1913 juri lill-Albanija tiddefendi lilha nnifisha mill-pajji?i ?irien. Il-Montenegro huwa rappre?entat bħala xadina, il-Gre?ja bħala leopard li jattakka l-belt ta' Ioannina, u s-Serbja bħala serp. B'Test bl-Albani? li jgħid: "Ħarbu minni! Intom bhejjem ta' demm!"
Id-delegati ewlenin tal-Kungress Albani? fi Trieste bil-bandiera nazzjonali tagħhom, 1913 (Delegatet e Kongresit te Triestes).
Proposta tal-fruntiera għall-proposti tal-Albanija waqt il-Konferenza ta' Londra tal-1912-13
Ismail Qemali u l-kabinett tiegħu waqt i?-?elebrazzjoni tal-ewwel anniversarju tal-indipendenza fi Vlore fit-28 ta' Novembru, 1913
Bolla tal-Albanija indipendenti, 16 ta' ?unju, 1913.
Isa Boletini ma' r?iel mill-Kosovo fit-toroq ta' Vlore fl-1912
Fruntieri tal-Prin?ipat ta' l-Albanija, rikonoxxuti mit-Trattat ta' Bukarest.
William, Prin?ep tal-Albanija u martu, il-Prin?ipessa Sofia tal-Albanija, waslu f'Durres, l-Albanija, fis-7 ta' Marzu, 1914.
16 ta' ?unju, 1913
16 ta' ?unju, 1913
25 ta' Ottubru, 1913
25 ta' Ottubru, 1913
1 ta' Di?embru, 1913

Kapitali: Vlore; Entita: Stat parzjalment rikonoxxut; Reli?jon: I?lam, Kristjane?mu; Munita: Frank tal-Unjoni Monetarja Latina; Storja: 28 ta' Novembru, 1912-Indipendenza ddikjarata, 21 ta' Frar, 1914-Prin?ep Wilhelm ja??etta t-Tron; Forma ta' Gvern: Repubblika Parlamentari; Kap tal-Stat: Ismail Qemali (1912-1914), Fejzi Alizoti (1914); Prim Ministru: Ismail Qemali (1912-1914), Fejzi Alizoti (1914); Le?i?latura: Assemblea ta' Vlore; Kamra Superjuri: Senat tal-Albanija.

Isem [ immodifika | immodifika s-sors ]

L-isem tal-stat u?at fit-test tad-dikjarazzjoni tal-indipendenza tal-Albanija huwa Shqiperia (Ingli?: Albanija). Hija magħrufa wkoll bħala l-"Albanija Indipendenti" (Albani?: Shqiperia e Mosvarme), l-"Istat Albani?" (Albani?: Shteti Shqiptar). ) jew l-"istat indipendenti tal-Albanija" (Albani?: Shteti i pavarur shqiptar).

Sistema politika [ immodifika | immodifika s-sors ]

L-Albanija Indipendenti stabbilita fit-28 ta' Novembru 1912 hija l-ewwel stat Albani? fl-istorja moderna.Kien stat parlamentari, mhux monarkija. Xi sorsi jirreferu għaliha bħala r-Repubblika tal-Albanija.

L-Albanija saret stat indipendenti permezz ta' erba' de?i?jonijiet kostituzzjonali tal-Assemblea ta' Vlore meħuda fit-28 ta' Novembru, 1912:

L-Albanija, mil-lum, trid tkun waħedha, ħielsa u indipendenti
taħt gvern provi?orju
li jkun elett kunsill tal-anzjani (senat) biex jassisti u jissorvelja l-gvern
se tintbagħat kummissjoni fl-Ewropa biex tiddefendi l-interessi Albani?i fost il-potenzi l-kbar.

Territorju [ immodifika | immodifika s-sors ]

L-awtorita tal-istat kienet limitata għar-re?juni ta' Vlore, Berat u Lushnje.It-territorju mitlub kien ħafna akbar mit-territorju tal-Albanija kontemporanja u t-territorju li fuqu l-Gvern Provi?orju e?er?ita s-setgħa tiegħu. Kien jinkludi t-territorji tal-Kosovo Walliato, Monastir Walliato, Shkoder Walliato u Janina Walliato.15 It-Trattat ta' Londra, iffirmat fit-30 ta' Mejju, 1913, naqqas it-territorju tal-istat Albani? għar-re?juni ?entrali tiegħu wara li qasmet parti sinifikanti tal- territorju mitlub mill-Albanija fost l-alleati Balkani (parti sinifikanti ta?-?ona tat-tramuntana u tal-punent ingħatat lis-Serbja). u l-Montenegro, filwaqt li r-re;jun tan-Nofsinhar ta Chameria sar parti mill-Gre/ja).Il-Kosovo ;ie mog[ti lis-Serbja fit-Trattat ta Londra fuq insistenza tal-Imperu Russu.

Matul l-Ewwel Gwerra Balkani r-renji tal-Gre?ja, is-Serbja, il-Bulgarija u l-Montenegro aspiraw li jinkorporaw ir-re?jun kollu fl-istati tagħhom (?aħdu kompletament l-indipendenza tal-Albanija), għalhekk il-bi??a l-kbira tat-territorju maqbud kien okkupat mill-armati tagħhom. . Madankollu, l-Albanija indipendenti e?er?itat kontroll fuq ?ona ta' art li kienet tinkludi Vlore, Berat, Fier u Lushnje.

Repubblika tal-Albanija ?entrali (16 ta' Ottubru, 1913-7 ta' Marzu, 1914) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Ir-Repubblika tal-Albanija ?entrali (Albani?: Republika e Shqiperise se Mesme) kienet stat mhux rikonoxxut ta' ħajja qasira stabbilita fis-16 ta' Ottubru, 1913, bi?-?entru amministrattiv tagħha f'Durres, l-Albanija tal-lum.

Bandiera
Mappa
Essad Pasha Toptani
Ahmed ?zzet Pasha (1913)
ismail qemali

Kapitali: Durres; Entita: Pajji? ta' qabel mhux rikonoxxut; Perjodu storiku Bejn il-Gwerer Balkani u t-twaqqif tal-Prin?ipat tal-Albanija; Forma ta' Gvern: Repubblika; President (1913-1914): Essad Pasha Toptani.

Storja [ immodifika | immodifika s-sors ]

Il-gvern tar-Repubblika tal-Albanija ?entrali kien stat stabbilit f'Durres fis-16 ta' Ottubru 1913 minn Essad Pasha Toptani u spi??a minn Wilhelm de Wied, Prin?ep tal-Prin?ipat tal-Albanija, li ħa l-kontroll tal-pajji? mal-wasla tiegħu fl-Albanija fis-7. 1 ta’ Marzu 1914. 2 Hemm sorsi li jgħaqqdu t-tmiem tar-Repubblika tal-Albanija ?entrali mad-data tal-1 ta’ Frar 1914, meta delegazzjoni Albani?a mmexxija minn Essad Pasha Toptani offriet it-tron Albani? lil Wilhelm de Wied. Ir-Repubblika tal-Albanija ?entrali kienet ħamra bi stilla bajda fin-naħa t’isfel tal-lemin.

Ir-Repubblika tal-Albanija ?entrali ħar?et il-bolol tagħha stess. 5 Faik Konitza inizjalment ta l-appo?? tiegħu lill-gvern ta' Essad Pasha.

Essad Pasha Toptani [ immodifika | immodifika s-sors ]

L-aktar rwol importanti fit-twaqqif tar-Repubblika tal-Albanija ?entrali kellu Essad Pasha Toptani. Matul l-Ewwel Gwerra Balkani, sar famu? għar-re?istenza tiegħu waqt l-Assedju ta' Shkoder. Kien membru tal-familja Toptani, waħda mill-ħafna familji ta' sidien fewdali Musulmani għonja li gawdew status privile??jat matul il-ħakma Ottomana. Dawn is-sidien tal-art Musulmani, flimkien mal-qassisin Musulmani, be?għu li jitilfu l-privile??i u l-status tagħhom wara l-iffirmar tat-Trattat ta' Pa?i ta' Londra u d-de?i?joni tal-Poteri l-Kbar dwar l-status futur tat-territorju li llum huwa tal-Albanija.

Appo?? tar-Renju tas-Serbja [ immodifika | immodifika s-sors ]

Ir-Renju tas-Serbja qabel li jappo??ja lill-gvern ta' Essad Pasha finanzjarjament u anke bil-forza militari jekk ikun meħtie?. Bi tpattija, Essad Pasha qabel li jinnewtralizza grupp kbir ta' madwar 20,000 Kachak mill-Kosovo u l-Ma?edonja, li kienu mmexxija minn Isa Boletini u appo??jati minn Ismail Qemali u l-Gvern Provi?orju Albani? tiegħu. Essad Pasha qabel li jgħin lir-Renju tas-Serbja biex jakkwista parti mi?-?oni kostali fit-tramuntana tal-Iswed Drin.

Relazzjonijiet mal-Imperu Ottoman [ immodifika | immodifika s-sors ]

Sidien ta' art u qassisin Musulmani favur l-Ottomani appo??aw lil Essad Pasha Toptani, li baqa' leali lejn l-Imperu Ottoman matul l-Ewwel Gwerra Dinjija u ?amm kuntatti mill-qrib mal-gvern f'Istanbul. I?-?għa?agħ Torok f'Istanbul xorta ttamaw li jirrestawraw is-suzeranita Ottomana fuq l-Albanija u bagħtu a?enti l-Albanija. Is-Serbi kixfu pjan mill-gvern Young Turk u mmexxi minn Bekir Fikri biex jirrestawraw il-kontroll Ottoman fuq l-Albanija billi jinstallaw uffi?jal Ottoman-Albani? Ahmed Izzet Pasha bħala monarka. Ismail Qemali appo??a l-plott ta' għajnuna militari kontra s-Serbja u l-Gre?ja.Il-Kummissjoni Internazzjonali ta' Kontroll (ICC), organizzazzjoni li tamministra temporanjament l-Albanija f’isem il-potenzi l-kbar, ppermettiet lill-uffi?jali Olandi?i tagħha li jservu bħala l-?endarmerija Albani?a biex jiddikjaraw stat ta' emer?enza u jwaqqfu l-plott. . Huma daħlu Vlore bejn is-7 u t-8 ta' Jannar 1914, kixfu aktar minn 200 suldat Ottoman u arrestaw lil Fikri. Matul il-pro?ess ta' Fikri ħare? il-plott u tribunal militari tal-QKI taħt il-Kurunell Willem de Veer ikkundannatu għall-mewt u aktar tard inbidel għal ħabs għal għomru, filwaqt li Qemali u l-kabinett tiegħu rri?enjaw.Wara li Qemali telqu mill-pajji?, inqala' taqlib madwar l-Albanija.

Rivalita mal-gvern provi?orju Albani? ta' Qemali [ immodifika | immodifika s-sors ]

Filwaqt li Essad Pasha Toptani stabbilixxa r-Repubblika tal-Albanija ?entrali, kien hemm gvern rivali ieħor f'Vlore ? il-Gvern Provi?orju tal-Albanija ? immexxi minn Ismail Qemali 17 li xtaq jikkontrolla t-territorju tar-Repubblika tal-Albanija ?entrali. Dan il-gvern ?ie stabbilit minn grupp ta' Albani?i mmexxija minn Ismail Qemali u ngħaqad mill-?did f'erba' Valiatos Ottomani. Matul in-negozjati bejn ir-ribelli Albani?i u n-negozjaturi tal-Imperu Ottoman fl-1912, il-partijiet qablu li jingħaqdu l-erba’ Valiatos tal-Kosovo, Scutari, Monastir u Janina f'wieħed, il-Vilayet Albani?. Minn meta bdiet l-Ewwel Gwerra Balkani u qabel ma dan il-ftehim ?ie kkonfermat fl-assemblea tal-Imperu Ottoman, din l-unita baqgħet uffi?jalment mingħajr rikonoxximent. L-indipendenza tagħha ?iet iddikjarata fit-28 ta' Novembru 1912 minn grupp ta' Albani?i li Qemali kien ?abar mill-erba’ Valiatos Ottomani flimkien ma' erba' r?iel, Albani?i mir- Rumanija . L- Awstrija u l-Italja appo??aw l-intenzjonijiet ta' Ismai Qemali u l-gvern tiegħu li joħolqu stat li t-territorju tiegħu jkun jinkludi ?-?oni kollha popolati mill-Albani?i, inklu? il-Kosovo, partijiet mill- Montenegro , il- Ma?edonja u l- Gre?ja .

Fil-Memorandum tiegħu dwar l-Albanija, Essad Pasha Toptani ?aħad li l-ħakma ta' Qemali kienet le?ittima, u kiteb li kienet “il-ħolqien personali ta' diversi r?iel”.

Wara [ immodifika | immodifika s-sors ]

Billi stabbilixxa r-Repubblika tal-Albanija ?entrali, Essad Pasha Toptani i?ola lill-partitarji ta’ Ismail Qemali u l-Gvern Provi?orju tiegħu tal-Albanija mill-parti tat-Tramuntana tal-Albanija, popolati l-aktar minn Kattoli?i li kienu riluttanti li jissottomettu lil kwalunkwe gvern nazzjonali, bl-istess mod kif kienu riluttanti li ?edi lill-Bieb. 20 Għalhekk, wara l-Gwerer Balkani u qabel ma l-Prin?ep Wilhelm de Wied ħa l-kontroll tal-Prin?ipat tal-Albanija li għadu kif ?ie stabbilit fis-7 ta’ Marzu, 1914, l-Albanija kienet maqsuma fi tliet partijiet. Parti fit-tramuntana tax-xmara Mat kienet taħt il-kontroll tal-Kattoli?i, il-parti ?entrali kienet it-territorju tar-Repubblika tal-Albanija ?entrali u taħt il-kontroll tal-gvern immexxi minn Essad Pasha Toptani, filwaqt li t-tielet parti, fin-nofsinhar tax-xmara Shkumbin, kien taħt il-kontroll tal-Gvern Provi?orju tal-Albanija mmexxi minn Ismail Qemali li ddikjara l-indipendenza tal-Valiato Albani?.

Albanija Ottomana (1385-28 ta' Novembru, 1912) [ immodifika | immodifika s-sors ]

L-Albanija Ottomana kienet it-territorju tal-Albanija tal-lum matul il-perjodu li kienet parti mill-Imperu Ottoman, mill-1385 sal-1912. Il-ħakma Ottomana fl-Albanija bdiet wara l-Battalja ta' Savra fl-1385 meta ħafna mill-kapijiet lokali saru vassalli. L-Ottomani waqqfu l-gwarni?jonjiet tagħhom fin-Nofsinhar tal-Albanija mill-1415 u stabbilixxew ?urisdizzjoni formali fuq il-bi??a l-kbira tal-Albanija mill-1431. L-aħħar bliet maqbuda mill-Ottomani kienu Shkoder fl-1479 u Durres fl-1501. It-territorju li llum jappartjeni lir-Repubblika tal-Albanija baqa' parti minn l-Imperu Ottoman sad-dikjarazzjoni tal-indipendenza fl-1912, waqt il-Gwerer Balkani.

regola Ottomana [ immodifika | immodifika s-sors ]

It-Torok Ottomani estendew l-imperu tagħhom mill-Anatolja sal-Balkani fis-seklu 14. Taħt ir-Re Orhan I, qasmu l-Bosforu fl-1352, u fl-1389, taħt Murad I, għerqu l-armata Serba fil-Battalja tal-Kosovo. L-Ewropa kisbet serħan qasir mill-pressjoni Ottomana fl-1402, meta l-kap tal-gwerra Turko-Mongol, Tamerlane, attakka l-Anatolja mil-lvant, għeleb u qabad lill-ħakkiem assolut tat-Torok, is-Sultan Bayezid I (li miet ftit wara), u kkaw?a gwerra fuq is-su??essjoni bejn ulied Bayezid. Meta l-ordni ?ie rrestawrat, taħt is-Sultan Murad II, l-Ottomani ?eddew l-avvanz tagħhom lejn il-punent. Fl-1453, il-forzi tas-Sultan Mehmed II invadew Kostantinopli u qatlu lill-aħħar imperatur Bi?antin, Kostantinu XI Palajologo.

Id-divi?joni ta' artijiet popolati mill-Albani?i f’fefdoms ?għar u ta' ħe??a mmexxija minn Mulej feudali indipendenti u kapijiet tribali għamlithom pri?a fa?li għall-armati Ottomani. Fl-1385, il-ħakkiem Albani? ta' Durres, Karl Topia, talab l-għajnuna tas-sultan fil-?lieda kontra r-rivali tiegħu, il-familja tan-nobbli Bal?i?. Forza Ottomana daħlet malajr fl-Albanija permezz tal-Via Egnatia u għelbet lil Balsha II fil-Battalja ta' Savra. Il-mexxejja tal-gruppi Albani?i malajr ħalew lealta lejn l-Imperu Ottoman. Gjirokastra saret il-belt tal-kontea tas-Sanjacado tal-Albanija fl-1419. Is-Sultan Murad II nieda l-akbar kampanja Ottomana fil-Balkani fl-1423, u t-Torok qabdu Ioannina fl-1431 u Arta fuq il-kosta Jonja fl-1449. Huma ppermettew lill-kapijiet tal-gruppi Albani?i maħkuma. i?ommu l-po?izzjonijiet u l-proprjeta tagħhom, i?da bi tpattija kellhom jagħtu ?ieħ, jibagħtu lil uliedhom fil-qorti Torka bħala osta??i, u jipprovdu lill-armata Ottomana truppi aw?iljarji.

Ir-re?istenza Albani?a għat-Torok f’nofs is-seklu 15 qaltilhom ammirazzjoni fl-Ewropa. Gjon Kastrioti ta' Kruje kien wieħed mill-kapijiet tal-klannijiet Albani?i li ssottomettew is-suzeranita Torka. Gjon kien im?iegħel jibgħat l-erba’ wliedu fil-kapitali Ottomana biex jitħarr?u għas-servizz militari. L-i?għar, Skanderbeg (1403-1468), li kien se jsir l-eroj nazzjonali tal-Albani?i, ?ibed l-attenzjoni tas-sultan. Imsemmi mill-?did Iskander meta kkonverta għall-Islam, i?-?agħ?ugħ ipparte?ipa fi spedizzjonijiet militari lejn l-Asja Minuri u l-Ewropa. Meta nħatar biex jamministra distrett fil-Balkani, Iskander sar magħruf bħala Skanderbeg. Wara li l-forzi Ottomani taħt Skanderbeg ?ew megħluba f'battalja qrib Ni? fis-Serbja tal-lum fl-1443, Skanderbeg ?era lejn Kruje u permezz ta' għajb irnexxielu j?ib lill-pasha Tork tal-fortizza Albani?a biex jgħaddih f'idejh. Skanderbeg imbagħad ħaddan il-Kattoli?i?mu u ddikjara gwerra qaddisa kontra t-Torok.

Fl-1 ta' Marzu, 1444, kapijiet Albani?i ltaqgħu fil-katidral ta' Lezhe mal-prin?ep tal-Montenegro u d-delegati minn Venezja u pproklamaw lil Skanderbeg kap tar-re?istenza Albani?a. L-Albanija kollha, inklu? il-bi??a l-kbira tal-Epiru, a??ettaw it-tmexxija tiegħu kontra t-Torok Ottomani, i?da l-kmandanti tal-gwerra lokali ?ammew il-kontroll tad-distretti tagħhom stess. Taħt bandalora ħamra li ??orr l-emblema araldika ta' Skanderbeg, forza Albani?a ta' madwar għaxar sa ħmistax-il elf ra?el ?ammet lura lill-armati Ottomani li kienu ppruvaw jaħtfu l-art tagħhom għal erbgħa u għoxrin sena. Tliet darbiet l-Albani?i kissru l-assedji ta' Kruje. Fl-1450, huma għelbu lis-Sultan Murad II innifsu. Iktar tard iwarrbu l-attakki mmexxija mis-Sultan Mehmed II fl-1466 u fl-1467. Fl-1461 Skanderbeg għen lis-sovran tiegħu, ir-Re Alfonso I ta' Napli, kontra r-rejiet ta' Sqallija. Il-gvern taħt Skanderbeg kien instabbli, madankollu, u xi drabi kapijiet Albani?i qabdu mat-Torok Ottomani kontrih.

B'appo?? politiku u materjali diskret mir-Renju ta' Napli u s-Santa Sede, ir-re?istenza għall-Imperu Ottoman baqgħet għaddejja għal ħamsa u tletin sena. Kruje waqgħet f’idejn it-Torok Ottomani fl-1478, għaxar snin wara l-mewt ta' Skanderbeg; Shkoder ?ediet fl-1479 wara assedju bla su??ess fl-1474 u assedju eqreb fl-1478, li spi??a b'Venezja cediet Shkodra lill-Ottomani. Il-Venezjani mbagħad evakwaw Durres fl-1501. Il-konkwisti kkaw?aw e?odu Albani? kbir lejn Venezja u l- Italja , spe?jalment ir-Renju ta' Napli, kif ukoll lejn Sqallija, ir-Rumanija u l-E?ittu. Ħafna mir-refu?jati Albani?i kienu jappartjenu lill-Knisja Ortodossa. L-Albani?i mill- Italja influwenzaw b’mod sinifikanti l-moviment nazzjonali Albani? tas-sekli li ?ejjin, u l-qassisin Fran?iskani Albani?i, li l-aktar kienu dixxendenti ta' emigrati lejn l-Italja, kellhom rwol importanti fil-preservazzjoni tar-reli?jon Kattolika fir-re?juni mill-Albanija tat-Tramuntana.

Il-memorja tar-re?istenza ta' nofs is-seklu 15 taħt Skanderbeg tibqa' importanti għall-Albani?i u l-bandiera tal-familja tiegħu li ??orr ajkla sewda b’?ew? rasi fuq għalqa ta' gules intgħa?let mill-moviment nazzjonali Albani? sekli wara l-konkwista Ottomana. Wara l-mewt ta' Skanderbeg u l-waqgħa ta' Kruje, l-Imperu Ottoman ħa f'idejh it-territorji vasti etni?i Albani?i u seħħew ħafna bidliet. Fost l-akbar trasformazzjonijiet, jispikka li l-popolazzjoni Albani?a, ftit ftit, bdiet tikkonverti għall-I?lam grazzi għat-tagħlim Bektashi, sabiex tikseb vanta??i konsiderevoli fin-netwerks kummer?jali Ottomani, il-burokrazija u l-armata. Bosta Albani?i ?ew inga??ati bħala ?annizzeri Ottomani u d-dev?irme u tnejn u erbgħin Gran Vi?ir tal-Imperu Ottoman kienu ta' ori?ini Albani?a.

L-Albani?i l-aktar prominenti matul il-ħakma Ottomana kienu: Ballaban Badera, Koca Davud Pasha, Hamza Kastrioti, Iljaz Hoxha, Nezim Frakulla, Mehmed Koprulu, Ali Paja ta' Tepelene, Edhem Paja, Omer Vrioni, Haxhi Shehreti, Ali Paja ta' Paja minn Ibrahim ta' Paja, Berat, Koprulu Fazıl Ahmed, Mehmet Ali, Kara Mahmud Bushati, Kara Murad Pasha, Ahmet Kurt Pasha, Mustafa Bushati, Ibrahim Bushati jew Sedefkar Mehmed Agha. L-Albani?i wkoll kellhom rwol kru?jali matul il-Gwerra Ottomana-Venezja (1499-1503), il-Gwerer Ottomani-Ungeri?i, u l-Gwerer Habsburg-Ottomani, i??ieldu qabel ir-re?jun kiseb l-indipendenza.

Albani? Valiato [ immodifika | immodifika s-sors ]

Sa Settembru 1912, il-gvern Ottoman intenzjonalment ?amm l-Albani?i maqsuma f'erba' Valiats etnikament etero?eni biex jipprevjeni l-unifikazzjoni nazzjonali Albani?a.Riformi introdotti mi?-?għa?agħ Torok qanqlu r-rewwixta Albani?a tal-1912 li damet minn Jannar sa Awwissu 1912. F'Jannar 1912, Hasan Prishtina, Albani? deputat fil-parlament Ottoman, wissa pubblikament lill-membri tal-parlament li l-politika tal-gvern Young Turk kienet se twassal għal rivoluzzjoni fl-Albanija. Ir-rewwixta Albani?a kienet su??ess u sa Awwissu 1912 ir-ribelli rnexxielhom jiksbu l-kontroll tal-Valiato kollu tal-Kosovo (inklu? Novi Pazar , Sjenica, Pristina u anke Skopje), parti mill-Valiato ta' Scutari (inklu?i Elbasan, Permet u Leskovik), Konitsa fil-Valiato ta' Janina. u Debar fil-Valiato ta Monastir.Il-gvern Ottoman temm ir-rewwixta Albani?a fl-4 ta Settembru 1912 billi qabel mat-talbiet kollha relatati mat-twaqqif ta' sistema awtonoma unifikata ta amministrazzjoni u ?ustizzja għall-Albani?i fi ħdan Valiato: il-Valiato Albani?.

Valiato ta' Sanjakate (Shkoder) (1867-1913) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Il-Valiato ta' Scutari, Shkoder jew Shkodra (Turk: ??kodra Vilayeti jew Vilayet-i ??kodra; Albani?: Vilajeti i Shkodres) kienet divi?joni amministrattiva tal-ewwel livell (valiato) tal-Imperu Ottoman li kienet te?isti mill-1867 sal-1913, li tinsab f'partijiet ta' dak li llum hu l-Montenegro u l-Albanija. Fl-aħħar tas-seklu 19, huwa rrappurtat li kellu erja ta '5,310 mil kwadru (13,752.9 km²).

L-Elvaliato Scutari ?ie stabbilit fl-1867. Il-Sanjak Scutari ?ie stabbilit meta l-Imperu Ottoman akkwista Shkodra wara l-assedju ta 'Shkodra fl-1478-1478. Parti kbira tal-Prin?ipat ta’ Zeta ?iet mi?juda mat-territorju tas-sanjak ta’ Scutari fl-1499. Fl-1514, dan it-territorju ?ie separat mis-sanjak ta’ Scutari u stabbilit bħala sanjak separat tal-Montenegro, taħt il-ħakma ta’ Skenderbeg Crnojevi?. Meta miet fl-1528, is-sanjakado tal-Montenegro ngħaqad ma' dak ta' Scutari, bħala unita amministrattiva waħda b'?ertu grad ta' awtonomija.

Fl-1867, is-Skutari sanjak ingħaqad mas-Skopje sanjak u sar l-Scutari Valiat. Is-sanjacados tiegħu kienu minn Scutari, Prizren u Dibra. Fl-1877, Prizren għadda għall-valur tal-Kosovo u Debar għal dak ta 'Monastir, filwaqt li l-muni?ipalita ta' Durres (Dırac) saret sanjakate. Wara l-Gwerra Russo-Torka (1877-1878), il-muni?ipalitajiet ta' Bar, Podgorica, ??pozi u Zabyak ?ew ?eduti lill-Montenegro fl-1878. Ulgun ?ie ?edut ukoll lill-Montenegro fl-1881.

Fl-aħħar tal-perjodu Ottoman, b'differenza f'?oni oħra tal-imperu, l-Albani?i Kattoli?i fl-Scutari Valiat kellhom a??ess għall-edukazzjoni tal-lingwa Albani?a emer?enti sussidjata mill-Awstrija-Ungerija.Kleru Kattoliku lokali kien involut ukoll fl-i?vilupp tal-letteratura prin?ipalment reli?ju?a Albani?a, immirata fil-preservazzjoni u t-tisħiħ tal-fidi Kattolika fir-re?jun. Parzjalment minħabba l-post li kien qrib il-fruntiera mal-Montenegro, l-istat e?enta lill-abitanti ta' ??kodra mis-servizz militari regolari, u b'differenza għal residenti urbani oħra fi ħdan l-imperu, huma ħallsu inqas taxxa.

Il-kontroll Ottoman kien je?isti prin?ipalment fil-ftit ?entri urbani u widien tal-valiato u kien minimu għal kwa?i ine?istenti fil-muntanji, fejn il-malisors (għoljiet Albani?i) għexu e?istenza awtonoma taħt il-kanun (li?i tribali) ta 'Lek Dukagjini. It-tilwim kien se ji?i solvut permezz tal-li?i tribali fil-qafas tal-vendetta jew gjakmarrja (fewds tad-demm) u l-attivita saret mifruxa fost il-malisors, filwaqt li uffi?jali Ottomani ?aħdu bil-qawwa l-prattika.Dsatax fil-mija tal-imwiet tal-ir?iel fis-Scutari valiate kienu kkaw?ati minn qtil. minħabba vendetta u fdalijiet tad-demm matul il-perjodu tard Ottoman. Il-Malisors raw lill-uffi?jali Ottomani bħala theddida għall-istil tal-ħajja tribali tagħhom u ħallew lill-bajraktars (kapijiet) tagħhom biex jittrattaw is-sistema politika Ottomana.

Malisors (għolja) għexu fi tliet re?juni ?eografi?i fi ħdan l-??kodra sanjakado. Malesia e Madhe (artijiet għolja l-kbar) bil-ħames tribujiet Kattoli?i-Musulmani kbar tagħha (Hoti, Kelmendi, Shkreli, Kastrati u Gruda) u seba’ tribujiet ?għar; Malesia e Vogel (artijiet għoljiet ?għar) b'seba' tribujiet Kattoli?i bħal Shala, Shoshi, Toplana, Nikaj; u Mirdita, li kienet ukoll tribu kbira u qawwija li setgħet timmobilizza 5,000 suldat irregolari. Il-gvern stmat li s-saħħa militari tal-Malisors fl-??kodra sanjakado tammonta għal aktar minn 30,000 tribu, u uffi?jali Ottomani kienu tal-opinjoni li l-għoljiet jistgħu jegħlbu lill-Montenegro waħedhom b'assistenza statali limitata.

Dırac kien fih il-pjanura fertili ta' Zadrima bejn Mirdita u x-Xmara Drin. Il-ħajja politika fis-sanjakado kienet iddominata minn ftit sidien Albani?i qawwija, bħall-familja Toptani, li kkontrollaw i?-?ona madwar Kruja u Tirana bħala feud personali b'azjendi tal-familja li jammontaw għal xi 123,000 acres. Biex jipprote?u l-interessi ekonomi?i, i?-?oni ?barkati ?ammew armati privati ???għar ta' bejn 200 u 500 ra?el li servew ukoll bħala gwardjani tal-?isem waqt il-vja??i.Fis-snin tmenin, mil-lat Albani?, l-??kodra u d-Dırac, flimkien mal-vilayet kollu tal-??kodra, kien jappartjeni lir-re?jun ta' Gegenia.

Fl-1912 u kmieni fl-1913 kienet okkupata minn membri tal-Lega Balkani matul l-Ewwel Gwerra Balkani. Fl-1914, it-territorju tal-Valiato ta' Scutari sar parti mill-Prin?ipat tal-Albanija, stabbilit fuq il-ba?i ta' kuntratt ta' pa?i ffirmat waqt il-Konferenza ta' Londra fl-1913.

Divi?jonijiet amministrattivi (Sanjakates tal-valiato):
Scutari Sanjakate (Shkoder, Lezhe, Orosh, Puke) (1)
Dirac Sanjakate (Durres, Tirana, Kruje, Kavaje) (2)

Kapitali: Scutari; Entita: Valiato tal-Imperu Ottoman; ?ona: 13,800 km²; Popolazzjoni: 349,455 abitant, Densita 25.32 abitant/km².

Prin?ipat tal-Albanija (1368-1392) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Il-Prin?ipat tal-Albanija (Albani?: Principata e Arberise) kien prin?ipat Albani? imwaqqaf wara ?-?armar tar-Renju tal-Albanija (medjevali) minn Carlos Topia. Il-prin?ipat bidel l-idejn bejn id-dinastija Topia u d-dinastija Bal?i?, sal-1392, meta Durres ?iet annessa mir-Repubblika ta' Venezja.

Kapitali: Durres; Lingwa Uffi?jali: Albani?; Reli?jon: Kattoli?i?mu, Kristjane?mu Ortodoss; Perjodu Storiku: Medju Evu; Forma ta' Gvern: Monarkija; Prin?ep: Carlos Topia (1358-1382), Bal?a II (1382-1385), Carlos Topia (1385-1388), Jorge Topia (1388-1392).

Storja [ immodifika | immodifika s-sors ]

Wieħed mill-ewwel ħakkiema notevoli tal-familja Topia kien Tanusio Topia, li huwa msemmi fl-1329 bħala Konti tal-Albanija.1 F'att ta' Robert I ta' Napli, datat 15 ta' April, 1338,3 huwa msemmi bħala konti ta’ Matia ( conte di Matia).4 Dan jikkonferma r-relazzjoni tat-Topia mal-An?ini sa minn ?mien Filippu I.

Fl-1343, ir-re Serb Stephen Du?an kien rebaħ il-bi??a l-kbira tal-Albanija, ħlief Durazzo, li kien iddefendut minn Tanusio.Wara l-mewt tar-re Serb, il-familja Topia re?għet kisbet id-dominji tagħhom, u ħakmet i?-?entru tal-Albanija. Fl-1358, Karlu rribella kontra l-ħakma tal-Anjou u rnexxielu jke??ihom mill-Epiru u l-Albanija lejn Durres, fejn l-An?evini ?ammew ruħhom għal xi ?mien. Bejn l-1358 u l-1368 ħakem fuq partijiet imbiegħda ta?-?entru tal-Albanija u sejjaħ lilu nnifsu Princeps Albaniae. Fl-1368 rebaħ Durres, u temm ir-Renju tal-Albanija.

Bal?a II għamel tentattiv biex jirbaħ Durres, ?entru kummer?jali u strate?iku mmexxi mir-rivali tiegħu, Charles Topia, u għelibh fl-1385. Karlu sejjaħ għall-għajnuna tiegħu lis-Sultan Murad I, li temm il-familja Bal?a fil-prin?ipat ta' Zeta. fl-istess sena. Fl-1392, Durazzo waqa’ f’idejn ir-Repubblika ta' Venezja, fejn baqgħu sal-konkwista tagħhom mill-Imperu Ottoman fl-1415.

Renju tal-Albanija (1272-1368) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Renju tal-Albanija kien renju medjevali maħluq minn Karlu ta' Anjou bit-territorji Bi?antini maqbuda mid-Despotat tal-Epiru fl-1271, u su??essivament magħqudin mar-renju tiegħu ta' Sqallija.1 L-aħħar territorju tar-Renju tal-Albanija, li jinsab madwar Durazzo (pre?enti). -jum Durres), ingħatat lir-Repubblika ta' Venezja fl-1392.

Tarka
Ir-Renju tal-Albanija fl-eqqel tiegħu, meta kien dipendenza jew protettorat tar-Renju ta' Sqallija ta' Karlu ta' Anjou.
L-aħħar territorju tar-Renju tal-Albanija madwar Durazzo, mogħti lir-Repubblika ta' Venezja fl-1392 (bl-aħdar).
Karlu ta' Anjou (Palazzo Reale di Napoli - Carlo I d'Angio.jpg).

Kapitali: Durres; Entita: Renju; Lingwa Uffi?jali Albani? Qadim, Latin; Reli?jon, Kattoli?i?mu, Kristjane?mu Ortodoss; Forma ta' Gvern: Monarkija; Re: Karlu ta' Anjou (1272-1285), Louis ta' Evreux (1366-1368).

Storja [ immodifika | immodifika s-sors ]

Ir-Renju tal-Albanija, jew Regnum Albaniae, twaqqfet minn Karlu ta' Anjou fuq territorju Albani? li rebaħ mid-Despotat tal-Epiru fl-1271. Uffi?jalment kien spe?i ta' Protettorat tar-Renju ta' Sqallija. Karlu ta' Anjou ħa t-titlu ta' “Re ta' l-Albanija” fi Frar 1272. Ir-renju kien ji??ebbed mir-re?jun ta' Durazzo (dak i?-?mien magħruf bħala Dyrrhachium) fin-nofsinhar tul il-kosta sa Butrint u sa ?ewwa l-Lag ta'Ohrid. Prattikament territorju pjuttost simili għal dak tal-Albanija moderna tal-lum.

Tentattiv importanti biex ikompli avvanza fid-direzzjoni ta’ Kostantinopli falla fl-assedju ta’ Berat (1280?1281). Malajr inqalgħet kontro-offensiva Bi?antina, li wasslet lura lill-An?evini lejn l-1281.

Fl-1283, Carlos de Anjou ħatar lil Guillermo de Berardi "Vicirey of Albania", ibba?at f'Durazzo.

L-Għasar Sqalli kompla dgħajjef il-po?izzjoni ta’ Karlu, u r-renju tnaqqset malajr mill-Epiroti għal ?ona ?għira madwar Durres. L-An?evini baqgħu hemm, madankollu, sal-1368, meta l-belt inqabdet minn Karl Topia. Topia kien il-kreatur tal-Prin?ipat ?għir tal-Albanija (i?da Durazzo uffi?jalment baqa’ taħt il-ħakma An?ina).

Fl-1392 iben Karl Topia ta l-belt u d-dominji tagħha lir-Repubblika ta’ Venezja, li kkontrollathom għal seklu ieħor sal-inva?jonijiet Torok.

Sa tmiem is-seklu 15, l-Albanija kollha kienet taħt il-ħakma Ottomana.

Karatteristi?i [ immodifika | immodifika s-sors ]

Storikament ir-Renju tal-Albanija nħoloq fuq xi possedimenti fl-Albanija (bħal Korfu) li kienu jappartjenu lin-Normanni tan-Nofsinhar tal-Italja minn ?mien Ruggeru II. Karlu ta' Anjou ingħata xi territorji fit-Tramuntana tad-Despotat tal-Epiru fl-1259, li ma setax jokkupa għax kien qed ji??ieled biex jieħu l-poter fir-Renju ta' Sqallija. L-ambizzjoni ta' Carlos de Anjou wasslitu biex ji??ieled għall-konkwista ta' Kostantinopli u għal dan serva bħala “ba?i” għar-Renju tiegħu tal-Albanija, maħkuma fl-1271, biex tittratta din il-konkwista sponsorjata mill-Papa Girgor X innifsu.

Fi kliem ieħor, dan ir-Renju tal-Albanija kien it-tieni “espansjoni” tar-Renju ta' Sqallija, wara l-ħolqien tal-Protettorat Norman fir-Renju tal-Afrika fl-1135.

Ir-Renju tal-Albanija kien renju Kristjan, li jippromwovi l-Kattoli?i?mu li għadu jgħix fit-Tramuntana tal-Albanija (madwar ir-re?jun ta' Scutari).

Il-lingwa uffi?jali kienet il-Latin, filwaqt li l-popolazzjonijiet ta' ?ewwa kienu jitkellmu bl-Albani? (i?da f'Durazzo u l-kosta tal-madwar kienu mitkellma n-Naplitan tal-eluf ta' settlers li kienu ?ew min-naħa t'isfel tal-Italja mill-inva?jonijiet Normanni u d-Dalmatian tas-superstiti Illirji Romanizzati. belt).

Stori?i bħal Jacques Edwin jistmaw li l-kapitali Durazzo kellha madwar 25,000 abitant fl-1350, li minnhom terz biss kienu jitkellmu bl-Albanija. Probabbilment ir-Renju tal-Albanija fl-eqqel tiegħu fl-1272 kellu kwa?i mitt elf abitant, l-aktar iddedikati għall-agrikoltura u pastori?mu.

Prin?ipat ta' Arbanon (1190-1255) [ immodifika | immodifika s-sors ]

Il-Prin?ipat ta' Arbanon kien prin?ipat awtonomu mmexxi mill-familja Progon bejn is-sekli 12 u 13. Huwa l-eqdem stat etniku Albani? li jkun irre?istrat. U huwa, min-naħa tiegħu, dak li stabbilixxa l-pedamenti għall-ori?ini tal-Albanija attwali.

Dan il-prin?ipat ?ie stabbilit fl-1190 mill-archon indi?eni Progon fl-inħawi tar-re?jun ta’ Kruja lejn il-lvant u l-grigal tar-Repubblika ta' Venezja. Progon l-ewwel ?ie warajh uliedu Gjin, u aktar tard minn Demetrius, li rnexxielu j?omm awtonomija konsiderevoli fi ħdan l-Imperu Bi?antin. Fl-1204, Arbanon kiseb indipendenza politika sħiħa, għalkemm temporanjament, ħa vanta?? mid-dgħjufija ta' Kostantinopli wara t-tieni assedju tiegħu fl-1204 waqt ir-Raba' Kru?jata. Madankollu, Arbanon tilef l-awtonomija kbira tiegħu wara l-mewt ta’ Demetriju madwar l-1216, u aktar tard kien ikkontrollat ??mid-Despotat tal-Epiru, l-Imperu Bulgaru u, mill-1235, mill-Imperu Ni?ejan.

Matul dan il-perjodu, i?-?ona kienet immexxija min-nobbli Greko-Albani? Gregorio Kamonas, il-konju?i l-?did tal-ex-mara Serba ta 'Demetrio Komnena Nemanji?, u minn Golem (Gulam), magnat li kien i??ewwe? lil Gregorio u bint Komnena. . Id-data e?atta tax-xoljiment tal-Prin?ipat ta’ Arbanon mhix magħrufa, għalkemm ?ertament seħħet waqt il-kunflitt bejn Epiru u Ni?ea fix-xitwa tal-1256-1257, meta l-istatista Bi?antin George Acropolitan annessa t-territorju. Golem sparixxa minn sorsi stori?i ftit tal-ħin wara.

Kapitali: Kruje; Lingwa Uffi?jali: Albani? Qadim; Reli?jon: Kattoli?i?mu, Kristjane?mu Ortodoss; Perjodu Storiku: Medju Evu; Forma ta' Gvern: Prin?ipat; Archon: Progon ta' Kruja (1190-1198), Gjin Progoni (1198-1208), Dhimiter Progoni (1208-1216), Gregory Kamonas (1216-1253), Golem ta' Kruja (1253-1256).

Etimolo?ija [ immodifika | immodifika s-sors ]

Il-prin?ipat kien magħruf bħala Arbanon bil-Grieg medjevali, Albanon bil-Latin medjevali, u bħala Raban fid-dokument Serb tal-bidu tas-seklu 13 The Life of Stefan Nemanja.

Stat [ immodifika | immodifika s-sors ]

L-esperti jindikaw li l-Prin?ipat ta' Arbanon kien l-ewwel stat jew proto-stat Albani? li ħare? fil-Medju Evu. Pipa u Repishti jikkonkludu li kien l-ewwel abbozz ta’ stat Albani?, u li ?amm stat semi-awtonomu bħala t-tarf tal-punent ta’ Imperu: taħt id-Drucas ta’ Epirus u l-Lascaris ta' Ni?ea.

Bejn l-1190 u l-1204, Arbanon kien principat tal-Imperu Bi?antin u kellu grad konsiderevoli ta' awtonomija, għalkemm it-titli ta' archon (taħt Progon) u panhypersebastos (taħt Demetriju) huma evidenza ?ara ta' dipendenza Bi?antina. Fil-kuntest tad-dgħjufija tal-poter Bi?antin u wara t-tke??ija ta' Kostantinopli fl-1204, Arbanon gawda minn awtonomija sħiħa taħt id-Despotat ta' Epiru għal 12-il sena sal-mewt ta' Demetriju fl-1216.

L-iskrizzjoni ta' Geziq issemmi lill-familja Progon bħala mħallfin, filwaqt li tinnota d-dipendenza tagħhom fuq Vladin u Dorde Nemanji? (1208-1216), il-prin?pijiet ta' Zeta. Il-ħakkiema kienu marbuta mad-dinastija Nemanji? permezz ta' ?wie? u alleanzi. Fl-1252, Golem issottometta lill-Imperu ta' Ni?ej.

Sfond u storja bikrija [ immodifika | immodifika s-sors ]

Fis-seklu ħdax wara Kristu. C., l-isem Arbanon beda jintu?a biex jiddeskrivi re?jun fi?-?ona muntanju?a fil-punent tal-Lag Ohrid u l-wied ta' fuq tax-Xmara Shkumbim. Ftit sorsi je?istu fuq Arbanon. Fl-1166, qabel Arbanensis Andrea u episcopi Arbanensis Lazarus ipparte?ipaw f'?erimonja li saret f'Kotor (dak i?-?mien taħt il-Gran Prin?ipat tas-Serbja). Sena wara, fl-1167, il-Papa Alessandru III, f’ittra indirizzata lil Lazzru, feraħlu li rritorna l-isqof tiegħu għall-fidi Kattolika u stiednu jirrikonoxxi lill-Ar?isqof ta' Ragusa bħala s-superjur tiegħu. Wara xi re?istenza mill-uffi?jali lokali, l-isqof ta' Arbanon ?ie taħt dipendenza diretta fuq il-Papa, kif dokumentat f’ittra datata 1188.

Ftit hu magħruf dwar l-Arkon Progon, li kien l-ewwel ħakkiem ta' Kruja u l-inħawi tagħha bejn l-1190 u l-1198. Warajh, wliedu Gjin u Dhimiter. Il-Gran Prin?ep Serb Stefan Nemanja (r. 1166-1196) rebaħ lil Pilot mill-"arbanas" matul il-kampanja tiegħu fin-nofsinhar wara li ħataf il-poter f'Zeta.

Reign ta' Dhimiter Progoni [ immodifika | immodifika s-sors ]

Demetriju kien it-tielet u l-aħħar nobbli tal-familja Progon, ħadem mill-1208 sal-1216. Huwa ħa post lil ħuh Gjin u ?ab lill-Prin?ipat sal-qofol tiegħu. Demetrius sejjaħ lilu nnifsu panhypersevatos u megas archon (Dei gratia Panhypersevatos et magnus archonte), u ?amm relazzjonijiet internazzjonali mar-Repubblika ta' Ragusa, ir-Repubblika ta' Venezja, u l-Gran Prin?ipat tas-Serbja. Huwa pprovda benefi??ji kummer?jali fit-territorju tiegħu lil Raguso (minn fejn huma magħrufa t-titli tiegħu).

Fl-1208, Demetriju ??ewwe? lil Komnena Nemanji?, bint il-Gran Prin?ep, u wara r-Re tas-Serbja, Stiefnu I Nemanji? (r. 1196-1228). ?iet stabbilita alleanza qasira bejn i?-?ew? pajji?i f'nofs kunflitti mar-Repubblika ta' Venezja. I?-?wie? bejn Demetrius u Komnena ma eskludix ir-riskju ta' espansjoni Serba f'dominji Albani?i. Madankollu, l-aktar theddida serja ?iet mid-Dukat ta' Dyrrhachium, entita Latina ffurmata matul ir-Raba' Kru?jat fit-territorji ta' qabel tal-Imperu Bi?antin. Waqt li kien qed ifittex alleati, Demetriju ffirma trattat mar-Repubblika ta' Ragusa fl-1209 u beda negozjati mal-Papa Inno?enz III biex jikkonverti lilu nnifsu u s-sudditi tiegħu għall-Kattoli?i?mu. Din hija meqjusa bħala mossa diskreta li Demetriju intrabat biex jagħmel rabtiet mal-Ewropa tal-Punent kontra Venezja, i?da l-ħbiberija ma' Inno?enz III ma dametx ħafna u malajr saret idea ħa?ina.

Reign ta' Girgor Kamonas u Golem [ immodifika | immodifika s-sors ]

Wara l-mewt ta Demetriju ca. 1216, il-poter għadda lil martu, Komnena. Dalwaqt kienet se ti??ewwe? lin-nobbli Greko-Albani? Gregorio Kamonas, li qabel kien i??ewwe? lit-tifla ta' Gjin. Kamonas saħħaħ ir-relazzjonijiet mas-Serbja, li kienet ?iet imdgħajfa wara l-attakk Slavi fuq Scutari wara l-kollass tad-Durazzo Venezjan. Skont Kristo Frasheri, ?ie magħ?ul Kamonas.

Demetriju ma kellux iben biex jirnexxielu. Komnena kellha tifla ma' Gregorio, li ??ewwe? lil magnat lokali jismu Golem. Matul il-kunflitti bejn Mikiel II Komnenos Ducas ta' Epiru u l-Imperatur ta' Ni?ea ?wanni III Dukas Vatatzes, Golem u Theodore Petraliphas, li inizjalment kien alleat ta 'Mikiel, finalment iddefetta lil ?wanni III fl-1252. Sal-1256, Vatatzes ħatar lil Constantine Kavaron gvernatur ta' Arbanon.

Golem jissemma l-aħħar f'rekords stori?i fost notevoli Arbanon oħrajn, f'laqgħa ma' George Acroplolita f'Durres fix-xitwa tal-1256-1257. Acropolitan annessa l-Prin?ipat ta’ Arbanon u installa amministrazzjoni ?ivili, militari u fiskali Bi?antina. Madankollu, il-konkwista inizjali ta' Ni?eja damet qasira, hekk kif ir-re?jun faqqa’ f’rewwixta favur l-Epiru fl-1259.

Referenzi [ immodifika | immodifika s-sors ]

^ "File:Ligji 8926 22.07.2002.pdf ? Wikimedia Commons" (PDF) . Commons.wikimedia.org . Mi?bur 2013-03-25 .
^ ^a ^b ^? ^d "Albanija" . The World Bank . Mi?bur 2013-04-17 .
^ "Human Development Report 2010" (PDF) . ?nus Magħquda. 2010 . Mi?bur 2010-11-05 .
^ "Population and Housing Census in Albania" (PDF) (bl-Ingli?). Institute of Statistics of Albania. 2011.
^ Rapporti: Tnaqqis ta' Faqar fl-Albanija wara snin ta' tkabbir Dow Jones Newswires, 201-938-5500 201-938-5500 201-938-5500. Nasdaq.com
^ L-Albanija ppjanat li tibni tliet impjanti tal-idroener?ija . People's Daily
^ Tkabbir qawwi tal-PGD jnaqqas il-faqar fl-Albanija. Reuters . Forbes.com
^ "Lonely Planet's top 10 countries for 2011 ? travel tips and articles ? Lonely Planet" . Arkivjat minn l-ori?inal fl-2010-11-04 . Mi?bur 2010-11-02 .

Albanija , Kunsill tal-Unjoni Ewropea

Ħoloq esterni [ immodifika | immodifika s-sors ]

Koordinati: 41°N 20°E / 41°N 20°E / 41; 20

[1] "File:Ligji 8926 22.07.2002.pdf ? Wikimedia Commons" (PDF) . Commons.wikimedia.org . Mi?bur 2013-03-25 .

[imf2-2] ? ^d "Albanija" . The World Bank . Mi?bur 2013-04-17 .

[HDI-3] "Human Development Report 2010" (PDF) . ?nus Magħquda. 2010 . Mi?bur 2010-11-05 .

[4] "Population and Housing Census in Albania" (PDF) (bl-Ingli?). Institute of Statistics of Albania. 2011.

[5] Rapporti: Tnaqqis ta' Faqar fl-Albanija wara snin ta' tkabbir Dow Jones Newswires, 201-938-5500 201-938-5500 201-938-5500. Nasdaq.com

[6] L-Albanija ppjanat li tibni tliet impjanti tal-idroener?ija . People's Daily

[7] Tkabbir qawwi tal-PGD jnaqqas il-faqar fl-Albanija. Reuters . Forbes.com

[8] "Lonely Planet's top 10 countries for 2011 ? travel tips and articles ? Lonely Planet" . Arkivjat minn l-ori?inal fl-2010-11-04 . Mi?bur 2010-11-02 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

a ? d ? m Pajji?i fl- Ewropa
Stati sovrani	Albanija · Andorra · Armenja · Awstrija · A?erbaj?an · Bel?ju · Belarussja · Bo?nija-Ħerzegovina · Bulgarija · ?ekja · ?ipru · Danimarka · Estonja · Finlandja · Franza · Georgia · ?ermanja · Gre?ja · Irlanda · Italja · I?landa · Ka?akistan · Kroazja · Latvja · Liechtenstein · Litwanja · Lussemburgu · Ma?edonja ta' Fuq · Malta · Moldova · Monaco · Montenegro · Norve?ja · Pajji?i l-Baxxi · Polonja · Portugall · Renju Unit · Rumanija · Russja · San Marino · Serbja · Slovakkja · Slovenja · Spanja · Turkija · Ukrajna · Ungerija · Vatikan · ?vezja · ?vizzera
Stati b'rikonoxximent limitat	Abka?ja · Kosovo · Nagorno-Karabakh · Ossezja t'Isfel · Repubblika Torka tat-Tramuntana ta' ?ipru · Transnistrija