Википедий ? эрыкан энциклопедий гыч материал
10 шыжа
(10 октябрь) ?
григориан кечышот
почеш идалыкын 283-шо (кужемдыме ийлаште ? 284-ше) кечыже. Идалык пытыме марте 82 кече кодеш.
-
ООН
? Уш пудыра?ме ваштареш кучедалме кече
-
Европа ушем
? Смертный казнь ваштареш кучедалме европысо кече
[1]
.
-
Польша
? Пуше?ге-влакым шындыме кече.
-
Украина
? Метрологий да стандартизаций пашае?-влакын кечышт.
Таче шыжа тылзын луымшо кечынже Зинаида, Игнат-Игнатий, Виктор, Дмитрий да Пётр? влакын л?мгечышт.
Тугак ончо:
Категорий:Шыжа тылзын 10 кечысе событий-влак
- 1918
ий ? У руш орфографийым илышыш пуртымо.
- 1932
ий ? ДнепроГЭС-ым почмо.
- 1976
ий ? грек спортсмен Дмитриос Иорданитис куржталме дене рекордым шынден. 42 километр кужытым тудо 7 шагатат 33 минут куржын, но рекордшо тиде цифрыште огыл, а тудын ийготыштыжо: кочалан тунам 98 ий лийын.
Тугак ончо:
Категорий:Шыжа тылзын 10 кечынже шочшо-влак
- 1917
ий ?
Кузьма Алексеевич Смирнов
, марий
семлызе
(колен
1963
).
- 1920
ий ?
Иван Светлов
,
курыкмарий
серызе
,
почеламутчо
,
семлызе
,
1941
?
1945
ийласе
Кугу Ачамланде сарын
участникше.
- 1922
ий ? Николай Петрович Москвичёв, ялозанлык специалист. Оршанка кундем Изи Кугунур ялыште шочын. Тиде тале айдемылан Кугу ачаэл сар корнымат эрташ логалын. Демобилизаций деч вара Оршанка кундемысе спорткомитетын вуйлатышыже лийын. Марий политехник университетыште чодыра озанлык факультетыште шинчымашым поген, вара Куяр чодыра озанлыкын вуйлатышыже сомылым шуктен. Чодыра нерген 2 книгам савыктен луктын. Йошкар Ш?дыр орден дене палемдалтын.
- 1938
ий ?
Анатолий Николаевич Смирнов
, мер пашае?.
Морко кундем
Чавайнур
ялыште шочын-кушкын. Чо?ышо специальностьым налмек, чо?ымо пашаштак тыршен, бригадир лийын. Тыгак паша корныжо ≪Маригражданстрой≫ дене кылдалтын. Анатолий Николаевич 2004-ше ийыште
Мер Ка?ашыш
сайлалтын. Ик жап оналмаштыше лийын. ≪Марий ча?≫ газетым вуйлатен. ≪Мер ой≫ газетым шкевуя лукташ т??алын.
- 1942
ий ?
Варсанофий Арсентьевич Алёхин
, кугыжаныш пашае?. Емелево кыдалаш школым тунемын пытарымек, Звенигово э?ер училищышке тунемаш пурен. Ончычсо паша корныжо Бутяков л?меш судным ачалыме завод дене кылдалтын. 1982-шо ийыште исполком вуйлатышылан сайлалтын. 5 ий Курыкмарий кундемысе администраций вуйлатыше сомылым шуктен, кугыжаныш погынын депутатше лийын.
- 1948
ий ?
Римма Алексеевна Пальцева
, т?нямбал классан спортсменка, кужу дистанцийыш куржмаште рекордсменка.
Маскасола кундемысе
Кома
ялыште шочын. Шинчымашым Йошкар-Оласе технологий техникумышто поген. Паша корным м?ндыр
Карелийыште
т??алын. Шочмо кундемыш п?ртылмек, ≪Новатор≫ заводышто тыршен пашам ыштен. Кужу дистанцийышке 1987-шо ийыште куржталаш т?налын. Сутка куржталмашын участницыже, Россий сборныйын чолга е?же, Европа чемпионатын призёржо.
- 1954
ий ?
Валериан Александрович Егоров
, туныктыш да кугыжаныш пашае?.
Юлсер кундем
Ярамарий ялыште шочын-кушкын. Ярамарий кандашияш школым тунемын пытарымек,
Сотнур
кыдалаш школышто шинчымашым поген. Паша корныжо МарБум комбинат, элекромеханик завод дене кылдалтыныт. Вара Валериан Александрович Москваште КГБ шоклышто тунемын. Икмняр жап Туркменистаныште пашам ыштымек, Йокшар-Олашке п?ртылын да КГБыште тыршен, тыгодымак Марий кугыжаныш университетыште туныктен. 2003-шо ий гыч Крупская л?меш Марий кугыжаныш педагогик институтышто ректорлан шогалын. Валериан Александрович ? ятыр шанче пашан авторжо, юридический шанчын кандидатше.
- 1959
ий ? Мария Лазаревна Соловьёва, туныктышо,
Марий Эл Республикысе т?выран сулло пашае?же
. Тудо
Морко кундем
Пумор
ялыште шочын. 1-ше №-ан школ интернатыште да 18-ше №-ан тунемме р?дерыште йоча-влакым туныктышылан ятыр ий тыршен. 1990-шо ий гыч кумдан чапланыше
≪Марий памаш≫ ансмабльын
вуйлатышыжлан шогалын да тачысе кече марте тиде сомылымак шуктен шога. Суапле пашажлан Мария Лазаревнам Россий Федераций виктер чап танык дене палемден.
Тугак ончо:
Категорий:Шыжа тылзын 10 кечынже колышо-влак
Савватийын кечыже
палемдалтеш. Ожно тиде кечын м?кшызo-влак чыла омшаньыкым тергеныт, телылан ямдылалтыныт. Тиде кечын м?кш-влак дене кылдалтше огыл моло пашам ышташ ок лий улмаш.
- ↑
10 октября ? Европейский день против смертной казни