I
Prosia
tany am-boalohany dia faritr' i
Eoropa Avaratra-Atsinanana
, izay ampahany nandray ny kolontsaina alemana teo ambany fifehezan' ny Mpitaingin-tsoavany Teotonika, saingy tany ivelan' ny
Empira Masina Romana Jermanika
. Nanjary fananan' ny sampana iray amin' ny Hohenzollerns (fianakaviana mpanjaka sy emperora tany Eoropa) i Prosia tamin' ny taonjato faha-16, avy eo dia tafaray indray tamin' ny Fanjakan' i
Brandenburg
(faritr' i
Berlin
) tamin' ny taonjato faha-17. Atao hoe
Prusse
izy amin' ny
teny frantsay
,
Prussia
amin' ny
teny anglisy
, fa
Preußen
(vakina hoe /?p????sn?/) kosa amin' ny
teny alemana
.
I Prosia dia singa nanan-danja tao amin' ny Fanjakan' i Prossia tamin' ny taona 1701 ka hatramin' ny 1871, nampidirina tao amin' ny Empira Alemana nanomboka tamin' ny taona 1871 (Reich Alemana Faharoa). Tamin' izany, i Prosia tamin' ny endriny tam-boalohany dia mifanandrify amin' ny Faritanin' i Prosia Atsinanana, indrindra taorian' ny
Ady Lehibe Voalohany
, rehefa lasa nitoka-monina tamin' ny faritra hafa rehetra any Alemaina.
Ny maha fananany an' i Prosia no nahafahan' ireo mpifidy tao
Brandenburg
nahazo ny anaram-boninahitra "mpanjaka" tamin' ny taonjato faha-18, voalohany "mpanjaka any Prosia" tany
Konigsberg
(izany hoe ivelan' ny Empira), avy eo "mpanjakan' i Prosia" (anisan' izany ny tao Berlin).
Taorian' ny fahaverezan' ny faritra manan-tantaran' ny Fanjakan' i Prosia, izay nifanjaran' i
Polonina
sy i
Rosia
ary i
Litoania
, dia nitsahatra tsy nampiasaina any
Alemaina
intsony taorian' ny Ady Lehibe Faharoa, afa-tsy amin' ny resaka tantara, ny anarana hoe
Prosia
(
Preußen
).
Tsy manana fisiana ara-dalana na ara-politika intsony i Prosia ankehitriny; noho izany dia azo heverina ho fanjakana rava, satria ny fari-taniny teo aloha dia voatsinjara eo amin' ny governemantan' ny
Lander
alemana samihafa, ary ny ampahany lehibe dia lasan' i
Polonina
, tsy hadino ny faritra
Konigsberg
, izay lasa tany mitokamonina
sovietika
, avy eo
rosiana
, izay antsoina hoe Kaliningrad.