Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Mestreechs
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
Pantheon, Roeme
Roeme
(
Rome
,
Roame
,
Italiaans
:
Roma
) is de hoofstad vaan
Italie
en umvat de ganse stadsstaot
Vaticaanstad
. De stad Roeme had in
2017
2.874.529 inwoeners; de agglomeratie heet 'rs zoe 3,3 miljoen. Daomet is Roeme de groetste stad vaan Italie. Borgemeister is
Walter Veltroni
.
Piazza del Popolo - Roeme
Roeme woort volges de traditie gestiech in
753 v.Chr.
, door de breurs
Romulus
en
Remus
. Romulus doedde zie twielingbroor en woort keuning vaan Roeme. De stad woort bevolk door de
Latiene
, meh kaom vaanaof de
zevende iew veur Christus
oonder invlood vaan de
Etruske
. In
509 v.Chr.
zetde de
Roemeine
de keuning aof, boemet de status vaan de Roemeine es oonaofhenkelek volk en daomet ouch hun expansie begos. Roeme woort de volgende iewe centrum vaan 'n ummer greujend
Roemeins Riek
. In
390 v.Chr.
brandsjatde
Galliers
de stad en belegerde de borg; wie de Galliers verslage waor greujde Roeme wijer, tot 't in de
ierste iew
nao Christus naoventrint ein miljoen inwoeners moot hobbe gehad; ein procent vaan de totaal wereldbevolking vaan dat memint.
Nao 't oetereinvalle vaan 't Roemeins riek in
395
vele vaol
Germaanse
stamme 't riek binne, tot ze in de
vijfde iew
ouch Roeme zelf bezetde. De stad had haor positie es machscentrum daan al verlore aon
Ravenna
. Ouch de barbare regeerde vaanoet Ravenna. Allein de
paus
hoolt zien residentie in Roeme. In de zesde iew kaom 't in 't
Byzantiens Riek
te ligke, oonder keizer
Justinianus
, dee de stad wier op perbierde te lappe. In
756
vereuverde
Pepien III
, keuning vaan de Franke de stad en sjonk e groet gebeed in Middel-Italie aon de paus (de
Kerkeleke Staot
). Oonderwiel waor 't aontal inwoeners trokgeloupe nao 100.000. Ouch raakde de gebawwe ummer mie aon vandalisme oonderheveg: de Roemeine gebroekde ze veur kalk oet te brande of gewoen mor vaan te bouwe.
Dit veranderde met de
renaissance
. De pause begoste de woerde vaan al 't sjoent in hun stad in te zien en verboje de gebouwe te besjaoje. Ouch leet heer in deen tied hiel vaol nui kerke bouwe en trok heer kunsteneers oet gans Italie aon, wie
Michelangelo Buonarotti
. De paus bleef de stad Roeme regere tot
1870
; in dat jaor vereuverde 't Italiaans leger 't laotste wat euver waor vaan de kerkeleke staot. Roeme, heileg in Italiaans-nationalistische ouge um zien historie es centrum vaan 't Roemeins riek, woort, oondanks zien relatief gering beteikenis tot hoofstad vaan Italie oetgerope en greujde de decennia dao-op wier al ander stei in Italie veurbij.
Benito Mussolini
, dee nog vaol mie in Roeme en 't Roemeins verleje zaog, leet de stad oetbreie met 'n wiek in 't zuide, de
E.U.R.
, met hei en dao bezeenswoerdeg gebouwe. Ouch in de Italiaanse rippebliek bleef de stad important. Ze woort in deen tied euverwegend door linkse politici geregeerd.
- 108 v.Chr.
-
Lucius Sergius Catilina
, Roemeinse staotsmaan
- 100 v.Chr.
-
Julius Caesar
, Roemeinse dictator en veldhier (gehiemeld aldao)
- 63 v.Chr.
-
Keizer Augustus
, Roemeinse keizer
- 140
-
Donatus van Munstereifel
, Roemeinse soldaot en heilege (gehiemeld aldao)
- 1901
-
Enrico Fermi
, netuurkundege
- 1947
-
Mario Draghi
,
baankeer
en
premier
vaan Italie
- 1954
-
Paolo Gentiloni
, veurmaolege premier vaan Italie
- 1967
-
Guido Caldarelli
, fysicus
- 1976
,
Francesco Totti
, voetballer
- 1979
-
Alessandro Mannarino
, zenger
