2006 (MMVI) waor e gewoen jaor wat begos op 'ne zondig . In de Chinese astrologie waor dit e Jaor van d'n Hondj.

Gebaortenisse [ bewirk | bron bewerke ]

Jannewarie [ bewirk | bron bewerke ]

• 4 - D'n Israelische premier Ariel Sharon weurt door 'n zwoer bereurde getroffe. Volges de dokters zal heer dao neet vaan herstelle.
• 8 - De polies maak bekind 'n Beverwijkse vrouw gearresteerd te hobbe die haor veer eige kinder es pasgebaorene heet umgebrach.
• 9 - De actieveurders die in 'ne bos bij Sjilvend en Broensem protestere tege de kap devaan weure aofgeveurd; me begint direk met te kappe.
• 17 - De socialiste Michelle Bachelet weurt tot d'n ierste vruiwlike president vaan Chili gekaoze.
• 19 - De NASA lanceert de ruumdesonde New Horizons , die Pluto zal goon verkinne.
• 22 - Evo Morales weurt tot iersten Indiaanse president vaan Bolivia beeideg.
• 25 - De Nederlandse zjustitie eis strafe vaan 20 jaor gevangenis tege de lejer vaan de Hoofstadgroop , 'n groop radicaol born-againmoslims.
• 26 - Met 76 vaan de 132 zetele in 't Palestiens parlemint haolt de radicaol partij Hamas de absolute mierderheid. Dit bringk de financieel steun vaan de westerse len voor de Palestiense gebejer in gevaor.

Fibberwarie [ bewirk | bron bewerke ]

• Door 't versjijne in september 2005 vaan spotprinte euver de profeet Mohammed kump 't in e groet deil van de islamitische wereld tot oet de haand loupende proteste.
• 2 - De Raod van Sjtate besjlies dat de liesverbinging van PvdA , D66 en GroenLinks in Mergraote neet maog metdoon aan de gemeinteraodsverkezinge van 7 miert . De kandidatelies waor 13 minute te laat ingeleverd bie 't hoofsjtumbureau doordat degene dae de lies moos bringe in 'n file terech waor gekomme.
• 3 - 'n Sjeep met 1414 opvarende zink in de Roaj Zie bie de Egyptische plaats Hurghada .
• 3 - In Nederland traejt Boris Dittrich aaf es fractieveurzietter van D66 , nao aanleijing van de onvrae binne zien partie euver 't debat euver 't oetzende van Nederlandse militaire nao Uruzgan ( Afghanistan ).
• 7 - E team vaan Amerikaanse weitesjappers maak de oontdekking vaan hoonderde nui dier- en plantesaorte bekind nao 'n expeditie nao 't binneland vaan Westelik Nui-Guinea .
• 10 - In Turien , Italie , beginne de twintegste Olympische Winterspeule .
• 10 - 't Leedsje Dat zit bie os in de femilie , gesjreve door Guus Steinen en oetgeveurd door de Lommerigse groep Kartoesj wint 't Limburgs Vastelaovesleedjes Konkoer in Stein .
• 12 - De Nederlandse sjaatserijsters Ireen Wust en Renate Groenewold haole de gouwe en zelvere medalje bij de 3000 m veur vrouwlui op de Olympische Winterspeule .
• 19 - De Nederlandse sjaatsster Marianne Timmer wint goud op de 1000 maeter op de Olympische Wintersjpele.
• 22 - In Irak bloze soennitische moslims de Gouwe Moskee in Samarra op, e belangriek sji'itisch heilegdom. Dit oontkettent 'n ganse golf vaan vraakacties.

Miert [ bewirk | bron bewerke ]

• 7 - Bij de verkezinge veur de gemeinteraod in Nederland winne de PvdA en SP hendeg.
• 12 - De Limburgse meidegroop Treble weurt oetverkaore Nederland te goon vertegewaordege bij 't koumend Eurovisie Songvestival .
• 21 - 't Sociaol medium Twitter kump online.
• 26 - Bij parlemintsverkezinge in de Oekraine verlees de partij vaan de zittende premier Viktor Joesjtsjenko .
• 28 - De parlemintsverkezinge in Israel weure gewonne door de Kadima -partij vaan Ehud Olmert .

April [ bewirk | bron bewerke ]

• 3 - Bij NedCar in Bor weure oontslaoge aongekundeg.
• 8 - De oppositie in Thailand eis verneteging vaan de verkezingsoetslaog.
• 11 - De verkezinge in Italie waure gewonne door de oppositie onger Romano Prodi . Zienen opponent, premier Silvio Berlusconi , vech d'n oetsjlaag aan.
• 11 - Mafiabaos Bernardo Provenzano , de meis gezeukde man van Italie, weurt op Sicilie gearresteerd.
• 21 - Nao aangekonjigde bezuniginge van Mitshubishi Motors begint bie NedCar in Bor 'n sjtaking.
• 21 - In Irak weurt 'ne nuje premier aangesjteld: de sji'iet Jawad al-Maliki . Heer volg d'n omsjtraejen Ibrahim al-Jaafari op.
• 24 - In de Egyptische baadplaatsj Dahab venje aansjlage plaots. Hiebie valle rondj de twintig veural Egyptische doeje.
• 24 - Keuning Gyanendra van Nepal belouf binne inkel daag de democratie te hersjtelle.
• 25 - De vakbonje bereike 'n akkaord mit de directie van NedCar; veurluipig zalle gein gedwonge ontsjlage valle.

Mei [ bewirk | bron bewerke ]

• 2 - Demissionaire premier Silvio Berlusconi van Italie deent 't onntsjlaag van zien regering in bie de presidint en erkent daomit enjelik zien neerlaag.
• 11 - In Antwerpe weurt 'n dobbele maord gepleeg mit racistisch motief.
• 13 - zuster , moder Maria-Theresa Tauscher weurt zalig verklaord in de kathedraal van Remunj . Paus Benedictus XVI haet besjlote, dat aan ederein dae op 30 oktober (d'n daag dat de zuster katholiek woort) en op de 1e verjaordaag van de zaligverklaoring (13 mei 2007) de kathedraal bezeuk, vol aflate waere verliend.
• 21 - In Montenegro , ein van de twie sjtate van Servie-Montenegro , sjtump 'n mierderheid van 55,4% van de kezers in e referendum veur onaafhenkelikheid.
• 22 - Ex-topman Cees van der Hoeven van Ahold weurt waeges fraud veroordeild tot 9 maond veurwaerdelike gevangenissjtraaf en 'n boete van 225.000 euro.
• 22 - De richter sjteit Woeningcorporatie Servatius oet Mestreech toew in 't Belsj te boewe, wat haor tot dan toew door 't gouvernement verboje waor.
• 27 - Op midde- Java vintj 'n aerdbaeving van 6,2 op de Sjaal van Richter plaatsj, die zeker 3.000 doeje tot gevolg haet.

Juni [ bewirk | bron bewerke ]

• 3 - Montenegro verklaort zich onaafhenkelik van Servie .
• 7 - D'n Iraaksen terroris Abu Musab Al-Zarqawi weurt door 't Amerikaans laeger vermaord.
• 9 - Begin vaan 't WK vootbal in Duitsland (t/m 9 juli ).
• 27 - D'n Duutsje politicus Joschka Fischer trek zich trok oet de (Duutsje) politiek.
• 29 - 't Nederlands kabinet-Balkenende II velt.

Juli [ bewirk | bron bewerke ]

• 1 - Keuningin Beatrix gief Ruud Lubbers de opdrach om in november verkezinge oet te sjrieve en veur d'n tossentied e nuuj, missionair kabinet te formere.
• 2 - 't OLS besjteit hongerd jaor. Ter gelegeheid hievan bezeuke keuningin Beatrix en prins Filip 't evenement, dat dit jaor in Rooj gehawte weurt.
• 3 - In de metro van Valencia ontsjpoert e treinsjtel dat 80 km per oor voort woe 40 km per oer waor toegesjtanje; dao valle 41 doeje en 47 zjwoar gewonje.
• 4 juli - De driede etappe van de Tour de France kump aan in Valkeberg , bove-n op de Cauberg in Vild in Zuud Limburg . Gewonne door Matthias Kessler .
• 7 - De kerk van Meldert bie Leume velt in.
• 9 - Italie wint 't WK vootbal in Duutsjland , in de finale met Frankriek, door 't sjete van penanties.
• 9 - Joep Haffmans , deike van Gulpe , weurt, vanwaege publieke aantieginge, oet zien functie ontsjlage door bisjop Frans Wiertz van Remunj .
• 18 - Europese lenj evacuere haor landgenoete oet Libanon per bos, sjip of helikopter.
• 18 - De Nimweegse Veerdaagse weurt nao einen daag aafgelas naodat 2 doeje zeen gevalle, honderde luuj krank zeen gewore door de wermde en extreem hits weurt verwach veur de kommende daag.
• 22 - De Franstalige partiej Retour a Liege verenjert haore naam in RETOUR AUX LIBERTES .
• 27 - Tourwinner Floyd Landis weurt besjoldig van dopinggebroek . Hae ontkent de besjoldiging.
• 31 - Fidel Castro , dictator van Cuba sins 1959 , draog waeges krenkde zien take euver aan ziene broor Raul Castro .

Augustus [ bewirk | bron bewerke ]

• 1 - De nuuj sjpelling van 't Nederlands , oetgesjreve in 't zoegeneump Greun Beukske 2005 , geit vandaag officieel in.
• 3 - In Venlo weurt 't Beatles -album Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band einmalig in 't Venloos opgeveurd as Sjerzant Paeper .
• 9 - 't Israelisch veiligheidskabinet konjig aan 'n oetgebreid grondjoffensief in Zuud-Libanon oet te veure.
• 10 - De Britse autoriteite melje dat ze 'n poging tot 'ne zjwaoren terroristischen aansjlaog mit vleegmesjienes op de Vereinigde Sjtate veurkomme hobbe.
• 11 - De VN-Veilegheidsraod nump 'n resolutie (no. 1701) aon die Israel en Hezbollah gelas met 't geweld te sjtoppe.
• 13 - Bie 't aafwateringskenaal bie Brach weurt e liek van 'ne 16-jaorege Wessemse jong gevonje.
• 14 - E sjtaak-'t-vure maak e veurluipig endj aan de kreeg tossen Israel en Hezbollah .
• 16 - Yves Leterme , Vlaamse CD&V/NVA-minister-presidaent, zaet dat de "Franstalige in de Brusselse facilitetegemeindes te dom zeen om Nederlands te liere".
• 16 - De Vlaamse aovendsjaol van Voere deelt in Wezet 'nen hoes-an-hoes folder oet woemit Franstalige in 'n Nederlandstalige omgaeving gratis Nederlandse taallesse aangebaoje waere.
• 16 - De kreegsreste op 't sjtrand van Beiroet waere opgeruimp ouch al zalle de verwachde 1.000.000 toeriste Libanon dit jaor neet bezeuke.
• 18 - Bije'nen hobbyboer in Kerkrao zien sjaop weurt de veekrenkde blawtong vasgesjteld. Binne 20 kilometer van de besjmettingshaerd mot al vee veurluipeg op sjtal blieve en veur 't gans land weurt 'n exportverbod veur vee ingesjteld.
• 24 - De Internationaal Astronomische Unie sjtelt obbenuujts de definitie van planeet vas, woedoor Pluto gein planeet mier is, meh 'n dwergplaneet .
• 28 - In 't GaiaPark in Kerkrao sjtorf de giraf dae bienao veer maond gelaeje is gebore. Ze hobbe 'm motte laote insjlaope omdat'r las had van verzoerde sjpere, naodat 'r achternaogezete is door de zebra 's.

September [ bewirk | bron bewerke ]

• 3 - Motocrosser Stefan Everts wint in Lierop zien 100ste Grand Prix.
• 17 - 'n Vulgaire speech vaan Hongaarse premier Ferenc Gyurcsany weurt oetgelek, boe-in heer hendeg negatief is euver zien land, wat leid tot 'n groete nationale crisis, de oetindeleke val vaan de Socialiste en de trokkoms vaan premier Viktor Orban
• 19 - In Thailand weurt de regering van premier Thaksin door 'ne sjtaatsgreep omgegoejd.
• 21 - De ministers Sybilla Dekker (VROM) en Piet Hein Donner (justitie) traeje aaf naodat door de Onderzoeksraad voor Veiligheid geconcludeerd weurt dat euverheidsinstanties die onjer hun verantwoordelikheid valle gefaald hobbe bie de brand in e cellecomplex op Schiphol op 27 oktober 2005 .
• 23 - De Franse gezet L'Est Republicain melt dat volges de Saoedische geheimen deens Usamah bin Ladin in augustus aan tyfus gestorve zouw zeen. Dit berich weurt vervolges van alle kante taegegesjproke.
• 26 - De EU keurt 't toewtrejje van Roemenie en Bulgarije per 1 januari 2007 good.

Oktober [ bewirk | bron bewerke ]

• 8 - In Belsj venje verkezinge plaatsj veur de gemeinteraod . Veural de VLD , de partiej van premier Guy Verhofstadt , verleert sjterk, de christen-democrate en 't rechse Vlaams Belang boke vaol wins.
• 8 - 't Nederlands dames- hockeyelftal weurt veur 't iers sins 1990 wereldkampion.
• 12 - De Nobelpries veur literatuur 2006 is toegekend aan de Turkse sjriever Orhan Pamuk .
• 12 - In de Colombiaanse bosj is 'n nuuj soort veugelke ontdek, wat de naam haet gekrege van de indianesjtam die dao oats woonde: Yariguies-borstelvink (geelzjwart geklaord mit 'n oranje koef).
• 12 - In Rio de Janeiro weurt het 75-jaorig besjtaon van 't 30 meter hoeg Christusbeeld , wat bove op de Corcovadoheuvel sjteit, geveerd. De grondj woe-op 't beeld sjteit weurt tot heilige grondj verklaord.
• 14 - As opvolger van Kofi Annan , secretaris-generaal van de Vereinigde Naties , is de Zuud-Koreaanse Ban Ki-moon gekoze. Per 1 januari 2007 zal hae in functie traeje.
• 22 - In Brazilie weurt Fernando Alonso weer wereldkampioen Formule 1 . Michael Schumacher , dee z'ne letste race reej, weurt toch nog veerde, nao tot 'r door 'ne platte bandj in de neugende ronje gans achteraan kaom te rieje.
• 31 - Op 't Belsj , in de buurt van Mestreech zeen, door o.m. de archeoloog Jean-Pierre de Warrimont oet Norbik , sjpore (veurwerpe van bewerkde vuursjtein) gevonge van mier as 300.000 jaor geleje, oet 't ( paleolithicum ). Dit zouwe tot noe toe de awdste aanwiezinge zeen van minsjelike activiteit in Limburg , Vlaandere en Nederlandj .

November [ bewirk | bron bewerke ]

• 5 - Saddam Hoessein weurt tot d'n doed aan de galg veroordeild vanwaege misdaode taege de minsj(elik)heid.
• 6 - De sjtreng wetgaeving roond 't respekt vaor de Turkse identiteit kint volges d'n Turkse presidaent meugelik, op grondj van 't rech op vriej meiningsuting, versoppeld waere. Turkse borgers zouwe dan, ouch in Turkije, de Armeense kwestie 'n genocide maoge neume.
• 6 - De EU sjprik zich oet taege de oetveuring van de doedsjtraaf van Saddam Hoessein omdat die in de meiste Westerse lenj is aafgesjaf.
• 7 - De Democratische Partij wint de mierderheid in 't Hoes van Aafgevaerdigde en in de Senaat. De Sanfranciscaanse Nancy Pelosi weurt 't ierste vrouwlik hoof van 't Hoes oet de Amerikaanse historie.
• 8 - 't Opebaar Ministerie begintj procedures om alle Hells Angels -clubs in 't landj te verbeje.
• 8 - Minister van Defensie Donald Rumsfeld sjtap op nao haevege kritiek op de kreeg in Irak en 't verkezingsverlees van zien Republikeinse Partie.
• 9 - De EU eis dat bote en vleegmesjiene vertrokke oet 't Grieks-Cypriotisch deel van Cyprus kinne aanmere en lanje in Turkije .
• 14 - De goevernaore van Belsj en Nederlands Limburg , resp. Steve Stevaert en Leon Frissen , plaatsje tosje Libeek ( Mergraote ) en 's Gravenvoeren ( Voere ) 'ne verdwene grenspaol trok. Burgemeester Huub Broers van Voere en de loco-burgemeester Jos Custers va Mergraote waore ouch van de partiej.
• 18 - De Internationaal Organisaasje ter besjerming van Minderheidstale en Bedreigde Minderhede , kort-eweg de IOMTBM geneump, kaort 'n resolutie good die o.m. vraog dat de Verdrage van d'n Europese Raod door Belsj geratificeerd waere um 'n endj te make aan de discriminatie die in 't bezoonder opgelag weurt aan de Franstalige van Voere .
• 21 - In Nepal enjig de borgerkreeg tosje 't regeringslaeger en de maoistische rebelle.
• 22 - Bie de verkezinge veur de Twiede Kamer verlere de PvdA en de VVD . Groete wins is dao veur de SP en de Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders .

December [ bewirk | bron bewerke ]

• 4 - De linkse politicus Hugo Chavez weurt obbenuujts tot president van Venezuela gekoze.
• 13 - De Waalse rezjionale zender RTBF zorg veur vaol behej naodat ze in 'n gefingeerd nuujsberich "bekind maak" dat Vlaandere zich onaafhenkelik verklaord heet.
• 13 - Nao 'n motie van aafkaoring taege minister Rita Verdonk besjluut 't al demissionair kabinet-Balkenende III Verdonk haor take omtrent vraemdelingezake te ontnumme. Hiemit geit de Twiede Kamer akkaord.
• 14 - In e fraudesjandaal, woebie versjillende regeringe adellike titels zouwe hobbe verlaend in ruul veur 'n leining, weurt ouch Tony Blair ongervraog.
• 16 - Temidde van e gewapend intern conflik sjrief de Palestiense president Mahmoed Abbas nuuj verkezinge oet. Dit leit aevel tot nog mie geweld.
• 18 - Twie nuuj sjtreiktaalfunctionaire zeen deiltieds aangesjteld: Ton van de Wijngaard en Mieke Steegs .
• 28 - Gecombineerde Ethiopische regeringstroppe en troppe loyaal aan de Somalische regering a.i. verdrieve de islamistische milities oet de hoofstad Mogadishu .
• 30 - Om e paar minute veur veer in de morge (Midde-Europesen tied) weurt in Bagdad 't doedvonnes taege Saddam Hoessein voltrokke.

Nobelprieze [ bewirk | bron bewerke ]

• Natuurkunde : John C. Mather en George Smoot "um hun oontdekking vaan de zwarte straoler en de anisotropie vaan de kosmische achtergroondstraoling ."
• Sjemie : Roger D. Kornberg "um zien studies nao de moleculaire basis vaan transcriptie bij eukaryote ."
• Geneeskunde : Andrew Fire en Craig Mello "um hun oontdekking vaan RNA -interferentie - 't stellegke vaan gene door dobbelstrengeg RNA."
• Literatuur : Orhan Pamuk "dee in zien zeuktoch nao de melancholieke ziel vaan zien geboortestad nui symbole veur de botsing en verweving vaan culture heet gevoonde."
• Vrei : Muhammad Yunus en de Grameenbaank "um 't bevordere vaan economische en sociaol meugelekhede veur de erme, veural vrouwlui, door hun baonbrekende werk met microkrediete ."
• Economie : Edmund Phelps "um zien analyse vaan tossetiedse verhandelinge in macro-economisch beleid."

Persoen vaan 't Jaor [ bewirk | bron bewerke ]

Diech (edereine dee 't Internet vaan inhaajd veurzuut)

Films [ bewirk | bron bewerke ]

• El laberinto del fauno
• Das Leben der Anderen

Gebore [ bewirk | bron bewerke ]

Gesjtorve [ bewirk | bron bewerke ]

• 15 januari - Jaber Al-Sabah , emir van Koeweit (79)
• 11 miert - Slobodan Milo?evi? , ex-president van Klein-Joegoslavie (64)
• 8 april - Gerard Reve , Nederlandse sjriever ( Krenkde van Alzheimer , 82)
• 4 mei - Karel Appel , Nederlandse sjilder (85)
• 7 juni - Abu Musab Al-Zarqawi , Iraaksen terroris (vermaord, 39)
• 12 juli - Hubert Lampo , Belzje sjriever (85)
• 21 juli - Frans Peeters , Nederlands-Limburgse kunstenaer (80?)
• 3 augustus - Elisabeth Schwarzkopf , Duutsje sopraanzengeres (90)
• 9 augustus - James van Allen , Amerikaanse natuurkondige (91)
• 15 augustus - Faas Wilkes , Nederlandse vootballer (82)
• 2 december - Mariska Veres , Nederlandse popzengeres ( kanker , 59)
• 10 december - Augusto Pinochet , Chileense sjtaatsman (91)
• 13 december - Robert Long , Nederlandse lichtemuziekzenger (kanker, 63)
• 25 december - James Brown , Amerikaanse funkzenger (longontsjtaeking, 73)
• 26 december - Gerald Ford , Amerikaanse sjtaatsman (93)
• 30 december - Saddam Hoessein , Iraakse sjtaatsman (geexecuteerd, 69)

Jubilea [ bewirk | bron bewerke ]

• 17 januari - Benjamin Franklin , Amerikaanse sjtaotsman en weitesjapper (300-jaorege gebaortedatum)
• 27 januari - Wolfgang Amadeus Mozart , Oosteriekse componis (250-jaorege gebaortedatum)
• 23 miert - Hendrik Ibsen , Noorse toneelsjriever (100-jaorege sjterfdatum)
• 15 juli - Rembrandt van Rijn , Hollandse sjilder (400-jaorege gebaortedatum)
• 25 september - Dmitri Sjostakovitsj , Sovjetrossische componis (100-jaorege gebaortedatum)