2016 (MMXVI) waor e sjrikkeljaor wat begos op 'ne vriedig op de Gregoriaanse kalender .

Gebeurtenisse [ bewirk | bron bewerke ]

Zuug ouch: Lies van terroristische aansjlaeg in 2016

• 8 jannewarie - De Mexicaansen drugshandeleer Joaquin Guzman weurt nao zien oontsnapping oet de gevaangenis weer opgepak.
• 12 jannewarie - Bij 'ne bomaonslaag neve de Blauwe Moskee in Istanbul koume 10 lui um en rake 15 lui gewoond.
• 16 jannewarie - 't IAEA melt tot Iran zien atoomwaopeprogram good heet oontmanteld en tot de internationaol sancties tegen 't land kinne weure opgeluf.
• 16 jannewarie - 'nen Aonslaag in Ouagadougou , de hoofstad vaan Burkina Faso , heet 30 deoej en 56 gewoonde tot gevolg.
• 16 jannewarie - Bij parlemintsverkezinge in Taiwan haolt de Democratische Progressief Partij 'n absolute mierderheid in de Wetgevende Yuan . 't Is veur 't iers tot dat 't aander partije es de Kwo Min Tang lok.
• 28 jannewarie - De WHO melt 'nen oetbraok vaan 't zikavirus in Zuid-Amerika .
• 7 fibberwarie - Noord-Korea lanceert de Kwangmy?ngs?ng-4 .
• 14 miert - De ESA en Roskosmos lancere de ExoMars Gasspoere-orbiter. 't Tuig moot vaanoet 'ne baon um Mars in de atmosfeer vaan de planeet goon zeuke nao meugeleke teikene vaan leve.
• 21 miert - D'n Internationaole Straofhof verklaort Jean-Pierre Bemba , vice-president vaan Congo-Kinshasa , sjoldeg aon seksueel geweld.
• 21 miert - Barack Obama bezeuk Cuba . Heer is d'n iersten Amerikaanse president dee dat sinds 1928 deit.
• 22 miert - Bij zelfmaordaonsleeg op 't vleegveld Zaventem en op de metrostatie Maalbeek koume 35 lui um; 300 lui rake gewoond.
• 24 miert - De vreugere Bosnisch-Servische leismaan Radovan Karad?i? weurt tot 40 jaor cel veroerdeild.
• 2 aprel - Bij gevechte tosse 't Armeens en 't Azerbeidzjaans leger in Hoeg-Karabach valle minstens 193 doeje. Dit is de ergste sjenning vaan 't bestand oet 1994.
• 3 aprel - 't Internationaol Consortium vaan Oonderzeuksjournaliste (ICIJ) en de Suddeutsche Zeitung publicere de Panama Papers , 'n verzaomeling documinte die belastingoontduking via Panamese rekeninge door 214.000 bedrieve en talloes particuliere tuine.
• 19 mei - Vloch 804 vaan EgyptAir stort met 66 lui aon boord in de Middellandse Zie .
• 20 mei - Tsai Ing-wen weurt beeideg es 14e president vaan de Rippubliek China .
• 30 mei - E tribbenaol vaan de Afrikaanse Unie veroerdeilt Hissene Habre , 't vreuger staotshoof vaan Tsjaad , tot leveslang gevaangenisstraof um misdaode tege de minselekheid .
• 12 juni - 'ne Sjotter dee verklaort te zien verboonde met IS sjot in 'n homoclub in Orlando ( Florida ) 49 lui doed en verwoond 'rs nog 53.
• 23 juni - 't Vereineg Keuninkriek stump in e rifferendum veur 't verlaote vaan de Europese Unie .
• 28 juni - Bij 'nen aonslaag op Ataturk Airport in Istanbul koume 45 lui um en rake 'rs zoeget 230 gewoond. D'n aonslaag liekent 't werk vaan IS.
• 1 juli - Letland weurt es 35e land lid vaan de OESO .
• 2 juli - Parlemintsverkezinge in Australie .
• 5 juli - 't NASA -ruimtetuig Juno kump in 'n baon roond Jupiter .
• 6 juli - D'n app Pokemon Go weurt oetgebrach. Binne de kortste kiere brik 'n wereldwij raasj oet.
• 14 juli - Bij veringe vaan de Franse nationaole fiesdaag in Nice veurt 'nen truck in op de minsemassa. 86 lui koume um.
• 15 juli - 't Turks leger organiseert 'ne mislokde coup tege president Recep Tayyip Erdo?an . In de maonde die volge weure oongewoen zwoer zuveringe in alle laoge vaan de maotsjappij doorgeveurd.
• 22 juli - 't Japans bedrief Funai maak d'n allerleste videorecorder .
• 26 juli - De Zwitserse Solar Impulse 2 weurt 't ierste ruimtetuig op zonne-energie wat 'n baond um de Eerd besjrijf.
• 31 augustus - De Braziliaanse Senaot stump veur aofzetting vaan president Dilma Rousseff . Vicepresident Michel Temer volg haor op.
• 3 september - De Vereinegde Staote en China , de twie groetste lochvervojlers op Eerd, slete ziech formeel aon bij 't Klimaotakkoord vaan Paries .
• 8 september - De NASA lanceert OSIRIS-REx . 't Ruimtetuig geit de asteroied Bennu bezeuke en moot e moonster met trok nao de Eerd numme.
• 9 september - Noord-Korea veurt zien vijfde en nao me zeet groetste atoomproof oet.
• 30 september - Twie sjelderije vaan Vincent van Gogh duke op. Ze waore in 2002 gestole en sindsdeen neet mie gezeen.
• 13 oktober - De Maledive beslete ziech trok te trekke oet 't Brits Gemeinebes .
• 8 november - Zakemaan en tv-perseunelekheid Donald Trump wint naomes de Rippublikeinse Partij de Amerikaanse presidentsverkezinge.
• 24 november - De Regering vaan Colombia en de rebellebeweging FARC slete e vreidesakkoord en beindege daomet 'ne borgeroorlog vaan 50 jaor.
• 28 november - Vloch 2933 vaan LaMia stort te pletter tege 'ne berg in Brazilie . 71 lui koume um, oonder wee de speulers vaan voetbalclub Chapecoense .
• 12 december - Paolo Gentiloni volg Matteo Renzi op es premier, naotot letsgeneumde aofgetroje is es gevolg vaan e verlore groonwetsreferendum
• 31 december - De Vereinegde Staote trekke de mieste vaan hun troppe trok oet Afghanistan . 8400 maansjappe blieve achter.

Sport [ bewirk | bron bewerke ]

• 4 - 5 jannewarie : D'n Indier Pranav Dhanawade haolt de hoegste cricketscore oets: 1.009 not out.
• 18 - 31 jannewarie : De Australian Open weurt gewonne door Novak Djokovic (maanslui) en Angelique Kerber (vrouwlui).
• 6 - 29 mei : De 99e Runde vaan Italie weurt gewonne door Vicenzo Nibali .
• 22 mei - 5 juni : Roland Garros weurt gewonne door Novak Djokovic (maanslui) en Garbine Muguruza (vrouwlui).
• 3 - 26 juni : Ieweditie vaan de Copa America in de Vereinegde Staote
• 10 juni - 10 juli : Europees kampioensjap hierevoetbal in Fraankriek
• 27 juni - 10 juli: Wimbledon Championships
• 2 - 24 juli : 103e Runde vaan Fraankriek
• 5 - 21 augustus : Olympische Zomerspeule in Rio de Janeiro
• 20 augustus - 11 september : Runde vaan Spaanje
• 29 augustus - 11 september: US Open

Nobelprieze [ bewirk | bron bewerke ]

• Geneeskunde : Yoshinori Ohsumi "om zien ontdekkinge van mechanismes veur otofagie "
• Natuurkunde : David J. Thouless , F. Duncan M. Haldane en John M. Kosterlitz "om hun theoretische ontdekkinge van topologische fase-euvergeng en topologische sjtaote van materie "
• Sjemie : Ben Feringa , Jean-Pierre Sauvage en Fraser Stoddart "om 't ontwerp en de synthees van moleculair machiene "
• Literatuur : Bob Dylan , "om zien sjopping van nuuj poetische expressies binne de groete Amerikaanse leedtraditie"
• Vrei : Juan Manuel Santos , "om zien doelmatige insjpanninge de mie as vieftig jaor doerende borgerkreeg in zie landj te beenjige, 'ne kreeg dae minstes 220.000 Colombiane 't laeve haet gekos en bekans 6 miljoen luuj haet verdraeve."
• Economie : Oliver Hart en Bengt Holmstrom "om hun biedrage aan contraktheorie "

Persoen van 't Jaor [ bewirk | bron bewerke ]

Donald Trump

Films [ bewirk | bron bewerke ]

• Ah-ga-ssi
• Bad Cat
• La La Land
• Toni Erdmann
• 13th
• Moonlight

Gebaore [ bewirk | bron bewerke ]

• 2 miert : prins Oscar vaan Zwede, hertog vaan Skane

Gesjtorve [ bewirk | bron bewerke ]

• 1 jannewarie : Annie de Reuver , Nederlandse zengeres en producente (98)
• 2 jannewarie : Nimr al-Nimr , Saoedische geistelike (56, geexecuteerd)
• 5 jannewarie : Pierre Boulez , Franse componis en dirizjent (90)
• 10 jannewarie : Wim Bleijenberg , Nederlandse voetballer (85)
• 10 jannewarie: David Bowie , Britse popmuzikant (69, kaanker )
• 14 jannewarie : Alan Rickman , Britsen acteur (69)
• 18 jannewarie : Glenn Frey , Amerikaanse popmuzikant (67, reumatoide artritis )
• 24 jannewarie : Marvin Minsky , Amerikaansen informaticus (88)
• 6 fibberwarie : Eddy Wally , Belzje zenger (83)
• 16 fibberwarie : Boetros Boetros-Ghali , Egyptischen diplomaat (93)
• 19 fibberwarie : Umberto Eco , Italiaanse sjriever (84)
• 19 fibberwarie: Harper Lee , Amerikaanse sjriefster (89)
• 6 miert : Nikolaus Harnoncourt , Oosterieksen dirizjent (86)
• 6 miert: Nancy Reagan , Amerikaanse presidentsvrouw (94)
• 8 miert : George Martin , Britse producent (90)
• 10 miert : Keith Emerson , Britse popmuzikant (71)
• 13 miert : Cees Fasseur , Nederlandsen historicus (77)
• 14 miert : Peter Maxwell Davies , Britse componis (81)
• 22 miert : Ibrahim El Bakraoui , Marokkaans -Belzjen terroris (?)
• 22 miert: Khalid El Bakraoui , Marokkaans-Belzjen terroris (?)
• 22 miert: Najim Laachraoui , Marokkaans-Belzjen terroris (24)
• 24 miert : Johan Cruijff , Nederlandse voetballer en voetbaltrainer (68, longkaanker)
• 27 miert : Antoine Demoite , Belzje fietserenner (25, aonvaring)
• 31 miert : Imre Kertesz , Hongaarse sjriever (86)
• 31 miert: Zaha Hadid , Iraaks -Britse arsjitekte (65, attak )
• 4 aprel : Wim Brandts , Nederlandsen diechter (57, zelfmaord )
• 6 aprel : Merle Haggard , Amerikaanse countrymuzikant (79)
• 21 aprel : Prince Rogers Nelson , Amerikaanse pop- en soulmuzikant (57, euverdosis )
• 21 mei : Gaston Berghmans , Belzje kemik (90)
• 2 juni : Corry Brokken , Nederlandse zengeres (83)
• 3 juni : Muhammad Ali , Amerikaanse bokser (74, krenkde vaan Parkinson )
• 16 juni : Jo Cox , Brits parlemintslid (41, vermaord )
• 21 juni : Henk Hofland , Nederlandse journalis (88)
• 26 juni : Gotz George , Duitsen acteur (77)
• 2 juli : Elie Wiesel , Amerikaanse sjriever (87)
• 2 juli: Michel Rochard , Franse politicus (85)
• 27 juli : Piet de Jong , Nederlandse politicus (101)
• 27 juli: Einojuhani Rautavaara , Finse componis (87, complicaties nao 'n operatie)
• 16 augustus : Joao Havelange , Braziliaanse sportbestuurder (100)
• 22 augustus : Toots Thielemans , Belzje jazzmusicus (94)
• 28 augustus : Gene Wilder , Amerikaansen acteur (83, krenkde vaan Alzheimer )
• 29 augustus : Pieter Steinz , Nederlandse sjriever (52, ALS )
• 2 september (of ieder): Islam Karimov , Oezbeekse politicus (78)
• 15 september : Domingos Montagner , Braziliaansen acteur (54, verdrinking )
• 28 september : Shimon Peres , Israelische staotsmaan (93, bereurte )
• 2 oktober : Sir Neville Marriner , Britsen dirizjent (92)
• 2 oktober: Jeroen Oerlemans , Nederlandse fotograaf (45, vermaord)
• 13 oktober: Bhumibol , keuning vaan Thailand (88)
• 13 oktober : Dario Fo , Italiaanse sjriever, Nobelpries in de Literatuur 1997 (90)
• 24 oktober : Eddy Christiani , Nederlandse zenger (98)
• 2 november : Oleg Popov , Russische clojn (86)
• 6 november : Marc Sleen , Belzje stripteikeneer (93)
• 7 november : Leonard Cohen , Canadese zenger-sjriever (82)
• 13 november : Leon Russell , Amerikaanse countryzenger (74)
• 18 november : Sharon Jones , Amerikaanse soulzengeres (60, kaanker)
• 23 november : Andrew Sachs , Britsen acteur (86)
• 24 november : Pauline Oliveros , Amerikaanse componiste (84)
• 25 november : Fidel Castro , Cubaanse politicus (90)
• 7 december : Greg Lake , Britse popmuzikant (69, kaanker)
• 8 december : Joop Braakhekke , Nederlandse kok en tv-persoenelekheid (75, kaanker)
• 8 december: Peter van Straaten , Nederlandsen teikeneer (81)
• 8 december: John Glenn , Amerikaansen astronaut en politicus (95)
• 18 december : Zsa Zsa Gabor , Amerikaanse actries en socialite (99)
• 19 december : Andrej Karlov , Russischen diplomaot (62, vermaord)
• 25 december : George Michael , Grieks -Amerikaanse popzenger (53, attak es gevolg vaan chronisch drugsgebruuk)
• 27 december : Carrie Fisher , Amerikaanse actries (60, attak)
• 28 december : Debbie Reynolds , Amerikaanse actries (84)
• 29 december : Ferdinand Kubler , Zwitserse fietsrenner (97)