Constantinopolis
Civitas
:
Turcia
Locus
:
41°0′36″N 28°57′37″E
Numerus incolarum
:
15 462 452
Zona horaria
:
UTC+3
https://www.ibb.istanbul/en Situs interretialis
Nomen officiale
:
?stanbul
,
Konstantinopolis
,
Istanbul
,
Konstantinopel
,
Konstantinopol
,
Constantinople
,
Константинополь
,
Цариград
Geographia
Superficies
:
5 343 chiliometrum quadratum
Coniunctiones urbium
Urbes gemellae
:
Urbs Fluminensis
,
Shimonoseki
,
Lahorium
,
Novum Zohorum
,
Iedda
,
Cairus
,
Hustonia
,
Berolinum
,
Petropolis
,
Rabatum
,
Margiana
,
Barcino
,
Dubai
,
Colonia Agrippina
,
Sciamhaevum
,
Odessa
,
Philadelphia Iordaniae
,
Seraium
,
Dyrrhachium
,
Almata
,
Osh
,
Philippopolis
,
Constantia
,
Khartumensis Urbs
,
Casanum
,
Scupi
,
Damascus
,
Jakarta
,
Venetiae
,
Pusanum
,
B?nc?cum
,
Berytus
,
Tauris
,
Mexicopolis
,
Tunes
,
Quancheum
,
Giza
,
Hesperides
,
Ndjamena
,
Tiphlis
,
Nicosia
Tabula aut despectus
Istanbul
(olim
Byzantium
, hodie vulgo
?stanbul
) est
maxima urbs
Turciae
.
Provincia metropolitana Constantinopolitana
circa 13.26
milliones
hominum mense Decembri 2010 habuit, duodevicenas centesimas (18%) civium Turciae et tertia frequentissima
area metropolitana
in
Europa
sita (inter quam Asiaticum
urbis
latus), post
Londinium
et
Moscuam
. Constantinopolis est
megalopolis
et sedes
culturae
,
oeconomiae
, et
argentariae
. Ad fretum
Bosporum
iacet, ubi
Sinum Ceratinum
,
portum
naturalem in boreoccidentem civitatis situm, complectitur. In Bospori lateribus Europaeo et Asiatico patens, sola est orbis terrarum
metropolis
quae inter duas
continentes
iacet. Constantinopolis
urbs mundi alpha
designatur.
Per
historiam
longinquam, Constantinopolis fuit
caput
Imperii Romani
(330?395),
Imperii Romani Orientalis (Byzantini)
(395?1204 et 1261?1453),
Imperii Latini
(1204?1261), et
Imperii Ottomanici
(1453?1922).
Republica Turcica
die
29 Octobris
1923
declarata,
Ancyra
, quae per
bellum libertatis Turciae
caput
motus nationalis Turcici
fuerat, novum civitatis Turcicae caput facta est. Urbs
Europaeum Culturae Caput
pro anno
2010
et Europaeum Artium Athleticarum Caput pro
2012
electus est.
[1]
Historicae urbis regiones inter
UNESCO
Situs Hereditatis Mundi
anno
1985
perscriptae sunt.
[2]
Urbs triginta novem districtus
Provinciae Constantinopolitanae
complectitur.
Anno
2010
Constantinopolis
caput culturale Europaeum
fuit.
Byzantium
(
Graece
Βυζ?ντιον
) appellata est urbs quam
Megarii
saeculo septimo a.C.n.
colonizaverunt
. Nomen
Constantinopolis
(
Graece
Κωνσταντινο?πολι?
), scil. "urbs Constantini," a novo conditore
Constantino
imperatore Romano
accepit, qui ibi alterum imperii caput anno
330
constituit. Ab hac concurrentia cum vetere urbe
Roma
nuncupationem
Novae Romae
(
Graece
Ν?α ??μη
) nacta est.
[3]
Milites et mercatores
Vicingi
, qui hic temporibus mediaevalibus venerunt,
Miklagarðr
("magna urbs") appellaverunt.
Slavi
qui religionem suam Christianam et litteras a Constantinopoli hauserunt Ц?сарьградъ
Cesarygrad
("Caesaris urbs") nuncupaverunt; ipsi autem incolae Graeci saepissime
? Π?λι?
("urbs"). Ab anno
1930
nuncupatio vernacularis
Turcica
"?stanbul" (
litteris Arabicis
???????) erecta est in nomen publicum et sollemne,
[4]
quod ex locutione Graeca
ε?? τ?ν π?λιν
, scil. 'ad urbem' oriundum esse censetur.
[5]
Media urbs ad extremitatem
Europae
meridianam et orientalem sita est, in ea regione quae a
Thracibus
antiquissimis incolis
Thracia
usque ad tempora nostra appellata est, ad oram occidentalem freti
Bospori
quo Europa et Asia separantur et iuxta oram borealem
Propontidis
. Prope ripam australem
Sinus Ceratini
(qui portum latam et securam praebet) in promunturio
Chrysocerate
eminet. Hodie megalopolis late extenditur ad occidentem et boream sed etiam trans Bosporum in pagos proximos
Anatoliae
qui ad regionem antiquam
Bithyniae
pertinent.
Pons Bospori
primus anno
1973
constructus est, alterum anno
1988
; cuniculus ad usum ferroviae metropolitanae nondum perfectus est. A
statione Sirkeci
ferrivia anno
1870
incepta ad partes Europae it; a
statione Haydarpa?a
ferrivia anno
1872
incepta ad
Ancyram
partesque Asiae tendit.
Naves
creberrime per Bosporum inter
Pontum Euxinum
et
Mare Mediterraneum
vehuntur.
Aeroportus Ataturk
24 chiliometris a media urbe distat ad occidentem versus.
Urbs Constantinopolis sub
climatibus
tribus ordinatur, videlicet
oceanico
,
subtropico humido
,
mediterraneo
aestate calida
. A mediterraneo praecipue differt quia aer ad partes boreales frigidior ob proximitatem
Ponti Euxini
est, sed omnibus fere partibus humidior, caliginibus matutinis, temperaturis aestivis ad 29
°
sublevatis, hibernis ad circa 4?5° reductis.
Saeculo quinto
ineunte,
Theodosio II
imperante, Constantinopolis in
quattuordecim regiones urbanas
divisa est, quarum indicem praebet documentum anno circiter
424
titulo
Notitia urbis Constantinopolitanae
conscriptum. Constantinopoli sunt anno
2009
triginta novem regiones urbanae
.
Si plus cognoscere vis, vide etiam
Byzantium
.
Urbem
Graeci
Megarii
circa annum
667 a.C.n.
aut condiderunt aut iam stantem occupaverunt; nomen derivari traditur e nomine regis Thracici "
Byzantis
".
[6]
Antiqui coloni
acropolim
construxerunt ad fastigium promunturii
Chrysoceratis
.
Inde Byzantii occidentalem
Bospori
oram tenuerunt (sed ad oram orientalem
Calchedon
iam anno circiter
680 a.C.n.
ab eisdem Megariis aedificata erat). Urbs cito e
commercio
Ponti Euxini
atque e
piscatu
thunnorum
dives facta est. Omnes
naves
quae frumenta e planitie
Scythica
(vel hodie
Ucrainica
)
Athenas
et ad alias Graeciae urbes advehebant per Bosporum ire debebant et
vectigalia
Byzantinorum solvere.
Byzantium ab
Otane
saeculo quinto a.C.n.
ineunte capto,
exercituum
regis
Achaemenidae
Darii I
duce, paucos annos sub dominatione
Persarum
iacebat. Anno
478
a
Pausania
Lacedaemonio
liberata, post aliquot annos a
Cimone
ad
Foedus Delium
(vel oboedientiam Atheniensem) reducta est. Inde per tria fere saecula dominatio Byzantii inter civitates varias, Athenas, Spartam,
Thebas
,
Macedones
,
Bithynes
et mox
Gallos
ambigebatur, sed Romani medio
saeculo secundo a.C.n.
statum urbis liberae confirmaverunt ob beneficia in bello Macedonico reddita. Quam libertatem Byzantium sub
imperio Romano
per multos annos retinuit usque ad tempus
Vespasiani
principis, qui libertatem revocavit et sub provincia
Thracia
comprehendit. Anno autem
196
Byzantiis
Pescennii Nigri
sectatoribus in bellis civilibus tunc ortis, urbs a
Septimio Severo
capta est et vastata, muris delapidatis. Mox autem ab eodem restaurata est et prosperitatem priorem resumpsit. Moenia etiam fortiora constructa sunt.
Licinius
ibi igitur refugium petivit, a
Constantino
in
proelio ad Hadrianopolim
devictus, sed statim captus anno insequenti, interfectus est.
Constantinus mox in hoc loco divite et forti
caput
orientale
Imperii sui
aedificare statuit. Die
11 Maii
330
sollemnissime sub appellatione "Novae Romae" condidit. Quam urbem conditor ipse multis modis renovavit, amplificavit, munivit. Nova moenia designavit, et palatium suum domusque nobilium construi iussit. Civitas munere
capitis
Imperii Romani Orientalis
plus quam mille annos est functa, sed imperium ab initio "mundiale" (i.e. inter civitatibus orbis terrarum notabilissimas numerandum) gradatim diminuabatur.
Cum munere civili ut caput imperii, Constantinopolis et munera ecclesiastica adsumpsit.
Episcopi Byzantii
(annum 330 usque) et
archiepiscopi
(usque ad
451
) eo anno dignitatem
Patriarchae Constantinopolitani
reclamaverunt, quippe a
Concilio Constantinopolitano primo
(anno
381
) in locum secundum sub papa sive
episcopo Romano
elevatus est. Varia
Concilia Oecumenica
locum tenuerunt vel in urbe vel prope urbem.
Schisma Orientale
anno fere
1054
Christianos Graecos a Romanis dividit; a quo aevo Constantinopolis metropolis est non solum patriarchatus sed etiam ecclesiae "sui iuris" suorumque morum et usuum.
Notitia urbis Constantinopolitanae
, inter annos fere
425
et
445
confecta, amoenitates et utilitates urbis sicut medio saeculo quinto enumerandae sunt ita ad textus finem compendiose describit:
- Cognita urbe per partes, fas est etiam situm conclusae iam universitatis aperire, ut magnificentiae unicum decus non solum videatur opere et manu confectum, sed etiam conspirantibus elementis naturae felicitate munitum. Providentia ergo divina tot futurorum hominum domiciliis consulente, longo tractu in promunturii qualitatem spatiosior terra, faucibus Pontici maris opposita, sinuosis portuosa lateribus, angustior latitudine, circumflui maris tutela vallatur; hoc quoque spatium, quod solum apertum maris circulus derelinquit, duplici muro acies turrium extensa custodit. Intra quas saepta civitas continet in se omnia singillatim memorata, quae nunc ad firmioris memoriae qualitatem summatim collecta referemus.
- Habet ergo urbs Constantinopolitana: Palatia 5, ecclesias 14, domos divinas Augustarum 6, domos nobilissimas 3, thermas octo, basilicas 2, fora quattuor, senatus 2, horrea 5, theatra 2, lusoria 2, portus 4,
circum
1, cisternas 4, nymphea 4; vicos 322, domos 4 388, porticus 52, balneas privatas 153, pistrina publica 20, pistrina privata 120, gradus 117, macellos 5; curatores 13, vernaculos 14, collegiatos 560, vicomagistros 65;
columnam purpuream
, columnas intra se pervias 2,
colossum
1,
tetrapylum aureum
1;
Augusteum
,
Capitolium
,
Monetam
; scalas maritimas 3.
- Habet sane longitudo urbis a
porta aurea
usque ad litus maris directa linea pedum quattuordecim milia septuaginta quinque, latitudo autem pedum sex milia centum quinquaginta.
[7]
Maximum urbis mediaevalis templum,
Aedes Sanctae Sophiae
sive "divinae sapientiae", est anno
536
ab imperatore
Iustiniano I
exstructa, et ab eodem rededicata anno
563
.
Urbs ab imperatoribus aliisque ornata saepe ob incendia partim destructa est.
Incendium anni 1197
poeta
Constantino Stilbe
flevit.
Anno 1182
emporia Italianorum combusta sunt eodem tempore quo Graeci
mercatores Latinos occiderunt
. Annis
465
,
1203
et
1865
ignes, a
Borea
vecti, viam sibi straverunt a
Sinu
trans paeninsulam usque ad
Propontidem
.
Civitas cum Imperio Romano (quod
Imperium Byzantinum
ab hodiernis
historicis
appellatur) decrescebat. Anno
1204
a militibus
quartae expeditionis sacrae
obsessa et capta est; inde usque ad annum
1261
imperatores Latini
hic regnaverunt, Graeci autem
Nicaeae
in urbe. Ab
1261
, Constantinopoli rursus dominaverunt imperatores Graeci, usque ad
1453
, sed imperio parvo et paupere.
Constantinopolis anno
1453
a Turcis
Ottomanicis
capta et eorum metropolis facta est. Victor
Mahometus II
urbem suam devastatam et fere inhabitatam augere studuit. Templa Christiana, imprimis magna ecclesia
Sanctae Sophiae
, in
meschitas
conversa sunt; alia aedifica publica et palatia mox exstructa sunt. Ibi laboravit
Sinan
,
architectus
Turcorum notabilissimus. Post casum
Imperii Ottomanici
,
Turcia
civitas hodierna in his
regionibus
floruit.
Caput
autem huius rei publicae ab anno
1923
non iam Constantinopolis sed
Ancyra
est. Anno
1930
, urbi nuncupatio popularis
?stanbul
proclamata est nomen publicum.
Hodie sicut antea est urbs maxima
Turciae
. Numerus incolarum anno
2018
erat 15 067 724.
In medio urbe rete
laophoriorum
et
ferriviae metropolitanae
est.
Ferrivia metropolitana Constantinopolitana
adhuc septem lineas ministrant.
Hodie Constantinopoli tres aeroportus internationales sunt:
Aeroportus
?stanbul
,
Aeroportus
Ataturk
[8]
,
Aeroportus
Sabiha Gokcen
.
Constantinopololitanae turmae diversarum artium athleticarum in orbe terrarum praeclarae sunt, exemplum gratia in
pediludio
vel
canistriludio
.
Quinto saeculo
imperator
Imperii Constantinopolitani
Theodosius Flavius Secundus
timebat, ut imprimis
hunni
ac alii hostes urbem opprimant. Constructio ab anno 413 ad annum 447 accidebat, quia anno 447, secundum inscriptionem, "
ingenti terrae motu per loca varia inminente plurimi urbis augustae muri recenti adhuc reaedificatione constructi cum quinquaginata septem turribus corruerunt
". Haec reaedificatio celerissime orta est: "
Theodosii iussis gemino nec mense peracto Constantinus ovans haec moenia firma locavit tam cito tam stabilem Pallas vix conderet arcem
". Longitudinis circiter 20 chiliometrorum denique cum tribus cingulis murorum finem assequitur.
Etiam initio
saeculi 15
aditum inimicum impetrare difficillimum erat. Post obsidionem anni 1453
Mahometus Secundus
sultanus Ottomanicus mures superavit expugnavit non solem urbem sed pariter ultimam partem imperii Romani.
Palatium
Dolmabahce
(Latine:
Palatium
hortorum
completorum) est aedificium Ottomanicum: Sultanus
Abdulmecidus Primus
architectis
G. Balyano
et
N. Balyano
mandavit, ut ab anno 1843 ad annum 1856 palatium aedificaretur. Sumptus aedificationis imperio Ottomanico adeo tolerari non potuerunt, ut concursus reipublicae evenit.
Palatium
, simul maximum Turciae, 600
metra
longum est. Ei 46 atria et 285 cubicula insunt.
Area
totalis est 45 000
m
2
(11.1
acrarum
). Aspectus externus partes
eclecticismi
ex generibus
baroco
,
conchato
, velut neoclassico comprendit. Intus pretiosae
materiae
adhibitae sunt:
aurum
,
marmor
,
alabastrites
,
porphyrites
rubens. Inter plus quam 200
picturarum
etiam quadam opera
Ioannis Ajvazovskij
pictoris
Russici
in palatio conservantur.
Mustapha Kemal Ataturk
ultimas dies vitae suae in cubiculo palatii degebat. Sub mortem eius, 09.05 horae, indices omnium
horologiorum
palatii ad tempus ipsum ponati sunt. Adhuc
horologium
cubiculi loci eius mortis id tempus indicat.
Sycaena
[9]
turris (anno
1348
: Christea Turris secundum
Respublicam Genuensem
pristinam) non procul ab
Sinu Ceratino
.
Inter annos
532
et
542
imperator Romanus
Iustinianus I
cisternam
Palatii Magni
aedificaturam esse iussit. Nomen cum
basilica
seditione Nia appellata
ineunte destructa coniunctum est.
Aqua ab
silva Belogradiensi
ad Constantinopolem accedebat, ubi in cisternam mensurarum centum quadraginta tres sexagies quinquies metrorum influit, quo fit, ut circiter 80 000 m
3
aquae impleri possint.
Cisterna Basilica in
pellicula
James Bond
Ab Russia cum amore
ostenditur.
Aedificium
magnae scholae gentis Graecae
Phanarii
in regione, ab architecto
Constantino Demade
designatum, anno
1882
confectum est.
Transeunt
Forum
Taksim
in
Pera
locatum est. Adhuc, iuxta forum, aedificium parietum vetum octonariorum divisionis aquae, ab
silva Belogradiensi
orientibus, conservatum est. Hodie forum Taksim est compitum maius
commeatus
Constantinopolitani, tam vehiculorum quam
ferriviae subterraneae Constantinopolitanae
. Ab hoc
?stiklal Caddesi
(via libertatis) olim
Grande rue de Pera
(Perae Platea), ad occidentem
via peditibus tantum patens
una cum
linea T2 tramviario nostalgico
ad forum
Tunel
proficiscens et pedites et visitatores invitat.
Hippodromus vetus Romanus hodie nomine Turcico fori sultani Ahmedi,
Sultanahmet Meydanı
, appellatur. Olim centrum
Imperii Romani Orientalis
athleticum socialeque, nunc superficies duo metra supra vetam est, sed
Obeliscus Theodosii
et
Obeliscus Constantini
et pars
Columnae Serpentinae
visi possunt.
Constantinopoli habitaverunt
sultani
,
imperatores
Romani
Latinique
,
patriarchae
, eruditi, machinatores,
mercatores
fere innumeri.
Constantinopoli hominum congregationes et convocationes plures sunt. Numerus maximus sunt congregationes
Islamicae
. Minores sunt
Ecclesiae Orthodoxae Graecae
,
Ecclesiae Apostolicae Armenae
,
Sepharditarum Iudaicarum
,
Aschenatum Iudaicorum
. Anno 2000 in Constantinopoli inventae sunt 2 691
meschitarum
, 123
ecclesiarum
, 26
synagogarum
.
- Historica
- "
Constantinopolis
" in
Gulielmus Smith
(1854).
Dictionary of Greek and Roman Geography
.
Londinii
: Walton & Maberly
- Baynes, Norman H. (1949). Baynes, Norman H.; Moss, Henry S. L. B.. eds.
Byzantium: An Introduction to East Roman Civilization
. Oxonii: Clarendon Press.
ISBN
1406756598
- Atil, Esin (1987).
The Age of Sultan Suleyman the Magnificent
. Vasingtoniae, D.C.: National Gallery of Art.
ISBN
9780894680984
- Boyar, Ebru; Fleet, Kate (2010).
A Social History of Ottoman Istanbul
. Cantabrigiae: Cambridge University Press.
ISBN
9780521136235
- Celik, Zeynep (1986).
The Remaking of Istanbul: Portrait of an Ottoman City in the Nineteenth Century
. Berkeley: University of California Press.
ISBN
9780520082397
- Gregory, Timothy E. (2010).
A History of Byzantium
. Oxonii: Wiley.
ISBN
140518471X
- Haldon, John F. (2002).
Byzantium: A History
(2nd ed.). Stroud: Tempus.
ISBN
0752434721
- William Holden Hutton,
Constantinople: the story of the old capital of the empire
. Londinii: Dent, 1900
Textus apud archive.org
- Isaac, Benjamin H. (1986).
The Greek Settlements in Thrace Until the Macedonian Conquest
. Lugduni Batavorum: Brill.
ISBN
9004069216
- Landau, Jacob M. (1984).
Ataturk and the Modernization of Turkey
. Lugduni Batavorum: Brill.
ISBN
9004070702
- Lewis, Bernard (1963).
Istanbul and the Civilization of the Ottoman Empire
. Norman Oclahomae: University of Oklahoma Press.
ISBN
0806110600
- Limberis, Vasiliki (1994).
Divine Heiress: The Virgin Mary and the Creation of Christian Constantinople
. Londinii: Routledge.
ISBN
0415096774
- Mansel, Philip.
1995
.
Constantinople: City of the World's Desire 1453-1924.
Londinii: John Murray.
ISBN 0-7195-5076-9
.
- Topographica et artistica
- Thomas Allom, Robert Walsh,
Constantinople, and the scenery of the seven churches of Asia Minor, illustrated in a series of drawings from nature
. 2 voll. Londinii: Fisher, 1839
Vol. 1
vol. 2
- B. Granville Baker,
The Walls of Constantinople
. Novi Eboraci: J. Pott, 1910
Textus apud archive.org
- Bertrand Bareilles,
Constantinople: ses cites franques et levantines (Pera, Galata, banlieue)
. Lutetiae: Bossard, 1918
Textus apud archive.org
- Hermann Barth,
Constantinople
. Lutetiae: Librairie Renouard, 1913
(
Francogallice
)
Textus apud archive.org
- Demetrius Coufopoulos,
A Guide to Constantinople
. Londinii: A. & C. Black, 1910
Textus apud archive.org
- Carolus Du Cange
,
Historia Byzantina duplici commentario illustrata
(Lutetiae, 1680)
Textus
- John Freely, Ahmet H. Cakmak,
Byzantine Monuments of Constantinople
. Cantabrigiae: Cambridge University Press.
ISBN 978-0-521-77257-0
Paginae selectae
- Edwin Augustus Grosvenor,
Constantinople
. Bostoniae: Roberts, 1895. 2 voll.
Vol. 1
vol. 2
- Edwin Augustus Grosvenor,
The Hippodrome of Constantinople and its Still Existing Monuments
. Londinii, 1889
Textus apud archive.org
- R. Janin,
Constantinople byzantine: developpement urbain et repertoire topographique
(Lutetiae: Institut Francais d'Etudes Byzantines, 1950)
- Paul Magdalino,
Constantinople medievale
. Lutetiae: De Boccard, 1996
(
Francogallice
)
- Paul Magdalino,
Studies on the History and Topography of Byzantine Constantinople
. Aldershot: Ashgate, 2007.
ISBN 978-0-86078-999-4
- Mamboury, Ernest (1953).
The Tourists' Istanbul
. Istanbul: Cituri Biraderler Basimevi
- Alexander van Millingen
,
Byzantine Churches in Constantinople: their history and architecture
. Londinii: Macmillan, 1912
Textus apud gutenberg.org
- Alexander van Millingen
,
Byzantine Constantinople: the walls of the city and adjoining historical sites
. Londinii: John Murray, 1899
Textus apud archive.org
- Alexander van Millingen
,
Warwick Goble
,
Constantinople: painted by Warwick Goble; described by Alexander van Millingen
. Londinii: A. & C. Black, 1906
Textus apud archive.org
- Wolfgang Muller-Wiener,
Bildlexikon zur Topographie Istanbuls. Byzantion ? Konstantinupolis ? Istanbul bis zum Beginn des 17. Jahrhunderts
. Tubingae, 1977.
ISBN 3-8030-1022-5
(
Theodisce
)
- Miss Pardoe, W. H. Bartlett,
The Beauties of the Bosporus
. Londinii: Virtue, 1838
Textus apud archive.org
- De architectura
- Bertram, Carol (2008).
Imagining the Turkish House: Collective Visions of Home
. Austin Texiae: University of Texas Press.
ISBN
9780292718265
- Chamber of Architects of Turkey (2005).
Architectural Guide to Istanbul: Galata
.
2
. Istanbul: Chamber of Architects of Turkey, Istanbul Metropolitan Branch.
ISBN
9753958951
- Chamber of Architects of Turkey (2006a).
Architectural Guide to Istanbul: Historic Peninsula
.
1
. Istanbul: Chamber of Architects of Turkey, Istanbul Metropolitan Branch.
ISBN
9753958994
- Chamber of Architects of Turkey (2006b).
Architectural Guide to Istanbul: Bosphorus & The Asian Side
.
3
. Istanbul: Chamber of Architects of Turkey, Istanbul Metropolitan Branch.
ISBN
9753958978
- Chamber of Architects of Turkey (2006c).
Architectural Guide to Istanbul: Modern & Contemporary
.
4
. Istanbul: Chamber of Architects of Turkey, Istanbul Metropolitan Branch.
ISBN
975395896X
- De oeconomia et politica urbana
- Paul Andre Desjardins,
La Turquie officielle: Constantinople: son gouvernement, ses habitants, son present et son avenir
. Lutetiae: Libraries-Imprimeries Reunies, 1891
Textus apud archive.org
- Henry Otis Dwight
,
Constantinople and its Problems: its peoples, customs, religions and progress
. Londinii: Oliphant, 1901
Textus apud archive.org
- Karpat, Kemal H. (1976).
The Gecekondu: Rural Migration and Urbanization
. Cantabrigiae: Cambridge University Press.
ISBN
0521209544
- Parsons, Tom; Toda, Shinji; Stein, Ross S.; Barka, Aykut; Dieterich, James H. (2000). "Heightened Odds of Large Earthquakes Near Istanbul: An Interaction-Based Probability Calculation".
Science
288
(5466): 661?665
- Turan, Neyran (2010). "Towards an Ecological Urbanism for Istanbul". In Sorensen, Andre; Okata, Junichiro.
Megacities: Urban Form, Governance, and Sustainability
. Library for Sustainable Urban Regeneration. Springer. pp. 223?42.
ISBN
4431992669
- WCTR Society; Un'yu Seisaku Kenkyu Kiko (2004).
Urban Transport and the Environment: An International Perspective
. Emerald Group Publishing.
ISBN
0080445128
- Clarence Richard Johnson,
Constantinople to-day; or, The pathfinder survey of Constantinople; a study in oriental social life
. Novi Eboraci: Macmillan, 1922
Textus apud archive.org
- Keyder, Caglar (1999).
Istanbul: Between the Global and the Local
. Lanham Terrae Mariae: Rowman & Littlefield.
ISBN
084769495X
- Peregrinationes et commentaria veteriora
- Louis Bonneville de Marsangy,
Le chevalier de Vergennes. Son ambassade a Constantinople
. 2 voll. Lutetiae: Plon, Nourrit, 1894
Vol. 1
vol. 2
- Victor-Louis Bourrilly,
Bertrand de La Borderie et le discours du voyage de Constantinople (1537-1538)
. Lutetiae: Henri Champion, 1911
Textus apud archive.org
- Antoine Laurent Castellan,
Lettres sur la Moree, l'Hellespont et Constantinople
. 2 voll. Lutetiae: Nepveu, 1820.
Vol. 1
exemplar alterum
vol. 2
- Charles White,
Three Years in Constantinople; or, Domestic manners of the Turks in 1844
. 3 voll. Londinii: Henry Colburn, 1845
Vol. 1
vol. 2
vol. 3
- Peregrinationes et commentaria recentiora
- Edmondo De Amicis
,
Costantinopoli
. Mediolani: Fratelli Treves, 1877
(
Italiane
)
Textus
Versionis Anglicae vol. 1
vol. 2
- Gaston Deschamps,
A Constantinople
. Lutetiae: Calmann-Levy, 1913
Textus apud archive.org
- Harrison Griswold Dwight,
Constantinople Old and New
. Londinii: Longmans, 1915
Textus apud archive.org
- Lewis David Einstein,
Inside Constantinople; a diplomatist's diary during the Dardanelles Expedition, April-September, 1915
. Londinii: John Murray, 1917
Textus apud archive.org
- Theophile Gautier
,
Constantinople
. Lutetiae, 1851
(
Francogallice
)
Textus apud archive.org
Versio Anglica
- Robert Smythe Hichens
,
The Near East: Dalmatia, Greece and Constantinople
. Londinii: Hodder & Stoughton, 1913
Textus apud archive.org
- Georgina Adelaide Muller,
Letters from Constantinople
. Londinii: Longmans, Green, 1897
Textus apud archive.org
- Gerard de Nerval
,
Voyage en Orient
. Lutetiae, 1851
(
Francogallice
)
Vol. 1
vol. 2
- Nathaniel Newnham-Davis
,
The Gourmet's Guide to Europe
(3a ed. Londinii: Grant Richards, 1911)
pp. 358-364
- Edwin Pears
,
Forty years in Constantinople: the recollections of Sir Edwin Pears, 1873-1915
. Londinii, 1916
Textus apud archive.org
- William Mitchell Ramsay
,
The revolution in Constantinople and Turkey, a diary
.Londinii: Hodder & Stoughton, 1909
Textus apud archive.org
- Stuermer, Harry.
1917
.
Two War Years in Constantinople: sketches of German and young Turkish ethics and politics.
Londinii: Hodder & Stoughton.
Textus apud archive.org.
- Washburn, George.
1911
.
Fifty Years in Constantinople, and recollections of Robert College.
Bostoniae: Houghton Mifflin.
Textus apud archive.org.
- Peregrinatio hodierna
Nexus interni
Europae urbes milies milium incolarum