Platon
Nave rasti	Πλ?των
Jidayikbun	P.M 427
Mirin	P.M 347
Bernav	Eflatun
Pi?e	Filozof
Netewe	Yewnani
Berhemen navdar
Apologia Sokratous · Kriton · Euthuphron · Menon · Parmenides · Phaidon · Phaidros · Politeia · Sumposion · Timaios
Bandorbar	Sokrates , Pisagor
Bandorker	Aristoteles , Kindi , Ibn Tufeyl
biguhere

Tu dikari ve gotare ji gotara wekhev a almani bi riya wergere berfireh biki . Ji bo ditina reziken wergerandine pe li [ni?an bide] bike. Binere versiyoneke wergerandi ya gotara almani. Amuren Microsoft Bing an Google Translate ji bo wergere bi ker ten, le bele dive tu kontrol biki gelo werger rast e yan na. Ji kerema xwe beyi sererastkirine wergeren van amuran li Wikipediya kurdi zede nekin! Gotaren neewle yan bekalite wernegerinin. Heke gengaz be, cavkaniyen gotara wikiya din ji le zede bikin. Pewist e ku ji ber mafen telife di kurteya guhartine de ev nivis ji Wikipediyaya din hatiye wergerandin were nivisin. Minakeke nivisina kurteye: Nivisa ve guhartine ji gotara Wikipediyaya almani [[:de:Platon]] hatiye wergerandin; ji bo diroka gotare binere we rupele. Dive li be?a cavkaniyan a rupele ?ablona {{werger cavkani|de|Platon|oldid=numeraya guhartina dawi}} zede biki.

Platon (bi  yewnaniya kevn : Πλ?των , lat.   Plat?n , bi  latini : Plato ) filozofeki navdar e Greki ya Kevnare. Di navbera salen 427 b.z. u 347 b.z. de li Yewnanistane jiya ye.

Nave wi ye rasti Aristokles e. Ji ber milen wi yen fireh u la?e wi ye "atletik" je re gotine "Sing fireh" u bi vi navi hatiye naskirin. Di nav misilmanan de je re Eflatun ji te gotin. Ramanen wi bandorek mezin daye ser Felsefeya islame u xiristiyanti .

Jiyan [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

Ji 20 saliya xwe hetani mirine ?agirtiya Sokrates u mamostetiya Aristoteles kiriye. Avakere Akademiya Atinaye ye. Li ser ramanen Platon en felsefik he ji niqa? ten kirin. Platon destpek u yekemin filozofe giring e felsefa rojava ye. Di felsefa Yunana Antik de filozofen beri Sokrates ( filozofen yekemin an ji filozofen xwezaye) behtir li ser felsefa materyalist sekinine. Di felsefa Antik de ramana materyalist bi Demokritose Atomi re gihi?tiye qada heri bilind. Li hemberi ve, ramana Idealist ji bi Platon re gihi?tiye merhala heri bilind. Platon mina wejevan u hunermendeki hatiye perwerdekirin. Bi vi awayi, wi berhemen xwe yen fikri mina hosteki bi helbestan xemilandiye u bi sedsalan bandore li mirovahiye kiriye.

Platon berhemen xwe bi awayen diyalogan nivisandiye. Di diyalogen wi de pirani Sokrates cih digre. Sokrates bi mirovan re ramanen wan niqa? dike u bi vi awayi nakokiyen ramanen wan derdixe hole. Platon pirani ramanen xwe bi axaftinen Sokrates daxuyakiriye.

Platon, gotiye ku giyana mirov pi?ti mirine digihije cihana ebedi a ramanan. Ramanen wi di caxa navin de ji aliye filozofen Ereb ve hatiye ve?artin u Pi?ti Ronesanse ji Yewnaniya kevn hatiye wergerandin.

Beriya Platon pirrani filozofen materyalist navdar bun, weki Demokritos . Le Platon riya idealizme hilbijartiye u bingeha idealizma Rojavayi avetiye. Zimane wi zimaneke helbesti ye u bi hezaran salan e bandora xwe li mirovan dike.

Filosofi [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

Mirov dikare ramanen Platon di 5 komi de bine zimen:

• Zanin
• Idea
• Nemirin u berdewamiya ruh
• Cosmogony ango afirandina gerdune
• Dugel (dewlet)

Platon weki armanc "ba?" e dide ber xwe u bi qasi kamiliya mirov, civakek kamil dike armanc. A heri rast u kamil " idea " ye, em u rastiyen me weki kopiyek rastiye ne. Bi riya zanin u ba?iye mirov neziki rastiya kamil dibe. Gerdun bedawi u berdewam e. Ne beriya we heye, ne ji dawiya we. Gerdun digere u di diruve girseye de ye.

Nerinen Platon mirov dikare di 3 radeyan de bide bercav; Dema zu ya ku weki ?agirte Plato nerinen wi bilevdikir, dema derbasbune ku di ve deme de berdewamiya ruh u gerdune bilevdikir u dema kamiliye ku kemasiyen xwe derdikir.

Giredanen derve [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

• Platon ? B.Z.427-347 - Ji Malpera Felsefevan ^{Giredana ar?ive 2016-03-14 li ser Wayback Machine}
• Felsefeya Heyine Ya Platon - Ji Malpera Felsefevan ^{Giredana ar?ive 2016-03-14 li ser Wayback Machine}
• Felsefeya Zanayiye Ya Platon- Ji Malpera Felsefevan ^{Giredana ar?ive 2016-03-14 li ser Wayback Machine}
• Di Ramanen Platon/Eflatun De Tegeha ‘Ba?’- Ji Malpera Felsefevan ^{Giredana ar?ive 2016-03-05 li ser Wayback Machine}