Moldova
(ruminsha: Moldova),
Moldova Respublikası
(ruminsha: Republica Moldova) - Evropanı? qubla-shı?ıs bolimindegi mamleket. Ukraina ham Ruminiya menen shegaralas. Maydanı 33 846 km². Xalqı 3,557,600 adam (2014). Jahande xalqı boyınsha 118-orındı ham ayma?ı boyınsha 135-orındı iyeleydi. Paytaxtı -
Kisinyov
qalası. Basqarıw ja?ınan 40 rayon, 21 qala ham 48 qalasha?a bolinedi. Mamleketlik tili - moldavansha Moldova Konstituciyasına qaray; konstituciyalıq sudını? sheshimine qaray - ruminsha.
Moldova - respublika. 1994-jıl 29-iyulda qabıl etilgen konstituciya amel etedi. Mamleket baslı?ı - parlament tarepinen saylanatu?ın prezident (2000-jıldan V. Voronin). Nızam shı?arıwshı joqarı organı - bir palatalı parlament (Jıynalıs), atqarıwshı organı - hukimet (ministrler ke?esi).
Moldova
Shı?ıs Evropa
tegisligini? qubla-batıs boleginde jaylasqan. Jer maydanı qırlı tegislik, darya oypatlıqları ham jarlıqlar bar. Oraylıq boliminde Kodru qırları jaylasqan. E? biyik noqatı 429,5 m. Dnestrdi? o? ja?asın Dnestr boyı qırları (biyikligi 250-300 m, e? biyik noqatı 347 m) iyelegen. Arqa Moldova tegisligi (250-300 m), Qubla Moldova tegisligi bar. Haktas, gips, shiyshe qumı, maydalan?an tas, sonı? menen birge, neft ham gaz kanleri tabıl?an. Iqlımı - ortasha kontinental. Qısı qısqa, jıllı, qar az jawadı, jazı uzaq ham jıllı. Iyuldı? ortasha temperaturası - arqasında 19,5° ham qublasında 22°; e? joqarı temperatura 41°; yanvardı? ortasha temperaturası arqasında -5° ham qublasında -3°; e? tomen temperatura -36°. Jılına arqasında 560 mm, qubla-batısta 370 mm, qırlarda 500-560 mm, tegisliklerde 400-450 mm jawın jawadı. Daryaları Qara te?izge quyıladı. E? ulken daryaları - Dnestr (a?ısları - Reut, Bik, Botna), Prut (a?ısları - Chugur, Kamenka, Larga, Lapushna, Sarata). Topıraqları - tiykarınan, qaratopıraq (75%), qo?ır ham kulre? orman topıra?ı (10%); darya qayırlarında - allyuvial otlaqlı topıraqlar. Ayma?ını? kopshiligi sahra ham orman sahra regionında jaylasqan bolıp, kop bolimi awdarılıp, egin egiledi. Mamleket maydanını? 9% in iyelegen ormanlarda emen, shumtal, grab, qara qayın, joka osedi. Selew, betaga sıyaqlı sahra osimlikleri azayıp ketken. Haywanlardan ormanda yelik, jal?ızaq, qasqır, tulki, porsıq, almaxan, aqtıshqan jasaydı. Qustı? 260 qa jaqın turi (sofitor?ay, mayna, qara tor?ay, qarshı?a, uki, bodene ham basqalar) ushıraydı. "Kodru", "Gredina Turchaske", "Yagorlik", "Playul Faguluy", "Prudil de Jos" sıyaqlı qorıqxanalar duzilgen.
Xalqını? 65% i moldavanlar; ukrainlar, ruslar, ruminlar, gagauz ham bolgarlar da bar. Mamleketlik tili - moldavan tili. Kopshilik xalıq (95%) xristian dinini? pravoslaviye a?ımına tiyisli. Qala xalqı 47%. Iri qalaları: Kisinyov, Tiraspol, Bels, Tiginya.
Hazirgi Moldova ayma?ında?ı Brinzeni, Rashkov, Chutuleshti ham basqa orınlardan tabıl?an eski makan-jaylardı? darek beriwine qara?anda, bul jerde xalıq paleolit dawirinde-aq otırıqlasqan. Neolit dawirini? makan-jaylarınan Bug-Dnestr madeniyatı estelikleri tabıl?an (eramız?a shekemgi 6-5 mı? jıllıqlar). Bul dawirde adamlar tuqımgershilik jamiyetine birlesip, a?shılıq, dıyqanshılıq, balıq awlaw menen shu?ıllan?an. Eramız?a shekemgi 4 mı? jıllıqta hukimranlıq etken Tripoli madeniyatı dawirinde koplegen makan-jaylar (varvarovka, Karaku-shan, Kuban) juzege kelgen, gulalshılıq rawajlan?an.
Eramız?a shekemgi 1 mı? jıllıqtan eramız?a shekemgi 1 mı? jıllıqqa shekem Moldova ayma?ında daklardı? qawimlik birlespeleri ham mamleketleri ameldegi bol?an. Eramız?a shekemgi II asir baslarında rimlikler Dakiyanı basıp aldı jane onı az-azdan Rimni? walayatına aylandırdı. Latın tili jayılıp, ol shı?ıs roman, sonı? menen birge, moldavan tillerine tiykar boldı. II-IV asirlerde bul jerde sarmatlar, skifler, hunnlar, gotlar jasa?anlı?ı boljaw etiledi. X-XII asir baslarında Moldovanı? bir bolimi Ayyemgi Rus mamleketi tasir she?berine, keyin Galitsiya ham Galitsiyavolin knyazligi quramına kirgen. Lekin XII asirde koshpeli bijanaq ham qıpshaqlardı? hujiminen keyin slavyanlar derlik toqtatıldı. XIII-XIV asirlerde Moldova ayma?ı mongollar qol astına otti. Basqınshılar vengerlar tarepinen quwıp jiberilgennen keyin Moldova jerleri Vengriya qarama?ına otti, 1359 jıl azatlıq guresi natiyjesinde ?arezsiz Moldova knyazligi (paytaxtı Yassi qalası) juzege keldi. XIV asir 2-yarımında Karpat penen Dnestr aralı?ında?ı jerler o?an qaraslı boldı. Sol dawirde valaxlar ham shı?ıs slavyanlar menen baylanıs rawajlanıp, natiyjede moldavan elatı qaliplesti.
XVI-XVIII asirlerde Moldova Usmaniyler imperiyası basshılı?ında boldı ham 300 jıl dawamında salıq tolep turdı. Aldın Tira, Benderi, Kiliya, XVIII asirde Xotin Moldovadan ajıratıp alındı ham olar?a turk garnizonları jaylastırıldı. Sırt el basqınshılarına qarsı milliy azatlıq guresi turli sırtqı korinislerde alıp barıldı. XVIII asir 2-yarımı ham XIX asir baslarında?ı Rossiya-Turkiya urısları natiyjesinde Moldova azat etildi. Biraq Evropa mamleketlerini? oz-ara basekisi sebepli Moldova ta?ı Turkiya?a qaytarıp berildi. 1775-jıl Moldova knyazligini? arqa bolegi
Avstriya?a
, 1791-jıl Yassi kelisim shartnamasına qaray, Dnestrdı? shep ja?ası Rossiya?a, ta?ı bir bolimi keyinirek Rech Pospolita?a qosıp alındı. 1812-jıl Buharest kelisim shartnamasına kore, Moldova knyazligini? Prut ham Dnestr aralı?ında?ı jerleri Rossiya?a otti ham Bessarabiya walayatı atın aldı. Kisinyov qalası onı? basqarıw orayı bolıp qaldı. Bessarabiya Rossiyanı? agrar ulkesi retinde rawajlana basladı. 1917-jıl Rossiyada?ı Fevral revolyuciyasınan keyin bul jerde de qos hukimetshilik payda boldı. 1917-jıl noyabr-dekabrde ayırım qala ham awıllarda hukimet shorolar qolına otti. Kepillikli hukimet organı - "Sfatul Ceriy" ("Ulke ke?esi") 1917-jıl 2-dekabrde Moldovanı Demokratiyalıq respublika dep jariyaladı. 1918-jıl 24-yanvarda ozini? Rossiyadan ?arezsiz ekenin bildirdi.
1918-jıl 27-martta Moldova Demokratiyalıq Respublikası (Bessarabiya) n Ruminiya?a qosıw?a qarar qabıl etti. 1918-19-jıllarda Moldova shep ja?a rayonlarında Avstriya-Germaniya, Antanta askerleri hukimranlıq etti. 1920-jıl fevralda bul jerde shoro hakimiyatı ornatıldı. 1924-jıl 12-oktyabrde Ukraina quramında Moldova avtonomiya shoro Respublikası duzildi. 1939-jıl?ı Ribbentrop-Molotov paktini? qosımsha jasırın protokolı tiykarında Sovet Awqamı 1940-jıl 26 ham 27-iyunda Ruminiyadan Bessarabiya ham Arqa Bukovinanı tezlik penen SSSR ?a tapsırıwdı talap etti. 1940-jıl 2-avgustta Moldova Shoro Respublikası duzildi. Ekinshi jahan urısı jıllarında Moldova urıs maydanına aylandı ham 1944-jıl avgustta basqınshılardan azat etildi. Sonnan keyin Moldovanı? az?ana yarım asirlik tariyxı SSSR menen baylanıslı boldı. 1987-89-jıllarda?ı qayta qurıw dawirinde milliy tikleniw hareketi baslandı. 1990-jıl 23-iyunda Moldova Respublikası suvereniteti da?aza etildi. 1991-jıl 27-avgustta Moldova Respublikasını? ?arezsizligi tuwrısında Deklaraciya qabıl etildi. Biraq ?arezsizlikti? daslepki jıllarında ayırmashılıq hareketi juzege kelip, bul narse mamlekette ishki qurallı kelispewshilikke sebep boldı. Keyingi waqıtta konfliktti saplastırıw ushın kelisim alıp barmaqta. Moldova - 1992-jıldan BMSh a?zası, sonı? menen birge, ?MDA quramına kiredi. Ozbekstan Respublikası suverenitetti 1994-jıl 23-avgustta tan al?an ham sol kuni-aq diplomatiyalıq qatnasların ornatqan. Milliy bayramı - 27-avgust - ?arezsizlik kuni (1991).
Agrar-demokratiyalıq partiyası, Kommunistler partiyası, Socialistlik partiyası, Xristian-demokratiyalıq xalıq partiyası, Tikleniw ham doslıq partiyası.
Moldova - industrial-agrar mamleket. Milliy daramat quramında sanaattı? ulesi 38%, awıl xojalı?ını? ulesi 42%, qurılıs, transport ham baylanıstı? ulesi 11%.
Azıq-awqat sanaatında miywe, palız onimleri konservaların tayarlaw, vinoshılıq, qant-qumsheker, sarımay islep shı?arıw tiykar?ı tarmaq bolıp tabıladı. Awır sanaat sholkeminde mashinasazlıq, elektron, ximiya, metallurgiya sanaatı jetekshi orında. Je?il sanaat (tigiwshilik, toqımashılıq ham basqalar) tarmaqları da bar. Konserva sanaatında 20 dan artıq karxana bar, olar miywe ham palız eginlerinen 100 turden kobirek konserva tayarlaydı. Qant-qumsheker sanaatı mamleketti? arqasında jaylasqan. Temeki-fermentaciya, parfyumeriya, farmacevtika ham shireshilik, sonı? menen birge, gosh, may-sır, un-jarma sanaatı tarmaqları da rawajlan?an.
Mashinasazlıq ham metallsazlıq karxanaları avtomatlastırıw quralları, temirshilik-press mashinaları, azıq-awqat sanaatı ushın texnologiya uskeneleri, elektr juk artqıshlar, traktor, awıl xojalı?ı mashina-mexanizmleri, nasoslar, ozgeriwshe? tok elektr dvigatelleri, suwıtqıshlar, kir juwıw mashinaları, tomen voltli elektr apparatları, kabel islep shı?aradı. Jasalma teri, rezina-texnika buyımları, lak-boyaw, ximiya, bioximiya, qurılıs buyımları, orman ham a?ashsazlıq, poligrafiya karxanaları bar. Jılına ortasha 15,7 mlrd. kVt-saat elektr energiyası payda etiledi.
Awıl xojalı?ında juzimshilik ham ba?shılıq jetekshi orında. Juzimni? awqatı ham vinobap turleri jetilistiriledi. Moldova qubla ham arqasında ay?aba?ar egiledi. Temeki bolsa arqa ham oraylıq rayonlarda osiriledi. ?alleshilikti? makke ham de biyday jetistiriw tarmaqları rawajlan?an. Palız eginleri ham mayda miywe jetistiriw de zarurli ahmiyetke iye. Sharwashılıqta qaramal, shoshqa, qoy ham eshki, qus ba?ıladı. Mamleket ?arezsizlikke eriskennen so?, xojalıqta bazar ekonomikası formaların engiziwge kirisildi, atap aytqanda, mamleket karxanaları menshiklestirilip baslandı, menshikli, qospa karxanalar qurıldı. Awıl xojalı?ında dıyqan (fermer) xojalıqların duziw ushın jerlerdi jeke menshik etip beriwge kirisildi.
Transport jolı uzınlı?ı ? 1,1 mı? km, avtomobil jolları ― 10,2 mı? km. Dnestrda keme qatnaydı. Kisinyovda xalıqaralıq aeroport bar.
2001-jıl Moldovada 12,8 mı? shıpaker, 545 medicina sholkemi, 25 mı? orınlı emlewxanalar isledi. Chemal taw ıqlımlıq kurortı, balalar sanatoriyaları bar.
Bilimlendiriwi, ilimiy ham madeniy-a?artıwshılıq makemeleri
[
redaktorlaw
|
derekti ja?alaw
]
2001-2002-oqıw jılında 1577 mektep, gimnaziya, liceylerde 618,4 mı? oqıwshı talim aldı, 42,5 mı? oqıtıwshı isledi. 82 orta oner talim sistemasında 23 mı?, 67 kolledjde 17 mı? bala oqıdı. 47 joqarı oqıw jurtında 86,4 student talim aldı, sonday-aq, mamleketke qaraslı bolma?an 31 institutta 22,9 student oqıdı. 2001-jıl Moldovada doktorantura?a iye bol?an 45 ilimiy izertlew sholkemi isledi. Respublikada ilimiy izertlewlerdi muwapıqlastırıwshı Moldova Panler akademiyası iskerlik korsetedi. Milliy tabiyat ham etnikalıq muzeyi, Tariyx, Arxeologiya, Etnika, Suwretlew korkem oneri, Xalıq onermentshiligi, Gagauz tariyx-etnika muzeyleri bar. Hammesi bolıp 71 muzey, 1,4 mı? kitapxana, 1,2 mı? klub sholkemi bar.
Moldovada 2001-jıl 1,7 mı? atamada?ı kitap ham qollanba 0,8 mln. nusqada, gazetalar 1,2 mln., jurnal ham basqa dawirli baspalar 3, 4 mln. nusqada baspa shı?arıldı. Moldovada basıp shı?arılatu?ın tiykar?ı gazetalar: "Moldova suverane" ("Suverenli Moldova"), "Nezavisimaya Moldova" ("?arezsiz Moldova"), "Sara" ("Watan"). "Moldpress" informaciya agentligi isleydi. 1930-jıldan radioesittiriw, 1958-jıldan telekorsetiw alıp barıladı.
Daslepki jazba estelikler bay xalıq awızeki doretiwshiligi (ertek, qaharmanlıq eposları, a?ız, qosıq, balladalar) tiykarında IX-X asirlerde jaratıl?an. Rumin tilindegi birinshi moldavan kitabı "Kazaniya" (Injildi? anıqlaması) 1643-jılda basıp shı?arıldı. XVII asirde jılnamalar, XVIII asirde D. Kantemir (1673-1723) tarepinen korkem tariyxıy doretpeler jaratıldı. XIX asirdi? 2-yarımında Y. Kryange (1837-1889) ham M. Eminesku (1850-1889) doretiwshiligi realistlik proza ham poeziya rawajlanıwında ulken rol oynadı. XX asir baslarında A. Mateyevich, T. Roman oz qosıqları menen adebiyatqa kirip keldi. Ekinshi jahan urısına shekem doretiwshilik etkenler arasında D. Milev, L. Barskiy, N. Markov, L. Kornyaku, M. Andriyesku ham basqa jazıwshılardı korsetiw mumkin. Urıs dawirinde E. Bukov, B. Istru, A. Lupan, T. Menkj sıyaqlı jazıwshılar basqınshılar?a qarsı gureske arnal?an doretpeler jazdı. 50-jıllarda poeziya jetekshi janr bol?an bolsa (Ye. Bulkovti? "Andriyesh", "Meni? mamleketim", A. Lupannı? "Juzbe-juz", L. Delyanudı? "Ma?gi jaslıq", F. Ponomardı? "Doslıq" dastanları ham poeziyalıq jıynaqları), keyingi jıllarda salmaqlı prozalıq doretpeleri jaratıldı (Ye. Damian, V. Vasilake, R. Lungu, L. Damian, G. Viyeru, P. Botsu, E. Lotyanu ham basqalardı? roman ham de qıssaları). Andrey Lupan, Samson Shlyaxu, Yemelyan Bukov ham basqalardı? ayırım doretpeleri, moldavan jazıwshılarını? "Satiralıq gurri?ler" toplamı ozbek tilinde basıp shı?arıl?an.
Moldova ayma?ınan eramız?a shekemgi 3-2 mı? jıllıqlar?a tiyisli madeniyat estelikleri tabıl?an. X-XI asirlerde a?ash, tas ham ılaydan jay ham de imaratlar qurıl?an qalalar payda boldı. XIV asir ortalarınan arxitektorlıq rawajlana basladı, qala atirapları tas diywal menen qorshap alındı. XVI asirden minarlı ham arkalı qor?anlar qurıldı. Saharna, Jabkada?ı gormonastrlardı? qaldıqları saqlan?an. XVIII asirde qalalar tez rawajlandı, jergilikli arxitektorlar joybarı tiykarında gozzal ham ta? qalarlıq ibadatxana ımaratları qurılısı hawij aldı. Dasturiy qala ham awıl uyleri a?ash ham tastan, jamiyetlik ımaratları zamanagoy konstrukciyalardan juzege kele basladı. XIX asir aqırı ham XX asir baslarında Moldovanı? Rossiya?a qosıp alın?an boliminde klassicizm usılı, Ruminiya?a qaraslı boliminde modern usılı ustemlik etti. XX asir 2-yarımında qurıl?an jay ham ımaratlarda milliy arxitektorlıq dasturlerinen paydalanıldı (Kisinyovtı? Mirva Velskiy koshesindegi turar jaylar, "Inturist" mıymanxanası ham basqalar).
Moldova ayma?ında eramız?a shekemgi 2-1 mı? jıllıqlar?a tiyisli metall ta?ınshaqlar, eramız?a shekemgi 1 mı? jıllıqqa tiyisli qurallar, ılaydan islengen ıdıs, jez, gumis, altın ıdıs ham buyımlar tabıl?an. Olar zergerlik ham metalldı korkemlew rawajlan?anınan belgi beredi. XIII-XIV asirlerde xalıq ameliy korkem onerinde Vizantiya ham musulman Shı?ısını? tasiri kushli bol?an. XIV-XVII asirlerde zardozlıq, XVIII-XIX asirlerde ?alıshılıq osti. XIX asirden baslap dunyalıq suwretlew korkem oneri, asirese, portret suwretshiligi rawajlandı, suwretshilik oqıw orınları ashıldı. XIX asir aqırı ham XX asir baslarında turmıslıq tabiyat korinisleri, turli janrlarda?ı suwretler, psixologiyalıq portretler jaratıldı (V. Okushko, Ye. Maleshevskaya ham basqalar). XX asir 2-yarımında re?li suwretshilerden M. Gamburd, V. Russu-Chobanu, portretshilerden K. Kitayka, I. Bogdesko, G. Sainchuk, musinshilerden K. Kobizeva, B. Marchenko sıyaqlılar suwretlew korkem oneri rawajlanıwına ules qostı. Xalıq korkem onerinde tas na?ıs oyıwshılı?ı, gilem toqıw, kesteshilik, gulalshılıq, a?ashsazlıq rawajlandı.
Muzıkası ayrıqsha milliy folklor tiykarında qaliplesken ham qo?sılas xalıqlar korkem madeniyatı menen saykes rawajlan?an. Xalıq qosıqları, tiykarınan, bir dawıslı, sesler uy?ınlıqları turli-turli. Apsanalıq waqıyalı qosıqlarda qaharmanlıq ham azatlıq ideyaları sawlelendirilgen. Miynet, dastur, muhabbat, hazil, bayram qosıqları bar. E? kop tarqal?an xalıq muzıkası doyna dep ataladı. Jok, moldovenyaska dep atal?an tasqınlı ham oynaqı xalıq ayaq oyınları dunya?a belgili. Tarlı asbaplardan kobza, simbala, tilsheli asbaplardan doktorimba (vargan), uflep shertiletu?ın asbaplardan fluyer ham kaval (nay), chimpa, buchum sıyaqlılar bar. XIX asirde daslepki kompozitorlar (G. Muzichesku, K. Mikuli, E. Kaudelli, Ch. Porumbesku) doretiwshilik etip basladı. Zamanagoy kompozitorlar arasında A. Stircha, G. Nyaga, E. Lazarev, Ch. Tkach, Ye. Doga, dirijyorlardan T. Gurtovoy, D. Ideya, A. Samoile, qosıqshılardan T. Cheban, T. Alyoshina, M. Biyeshu ham basqalar ataqlı. 1955-jıl Kisinyovda Moldova opera ham balet teatrı ashıl?an, mamleket filarmoniyası (1940) qasında simfoniyalıq orkestr, "Doyna" qor kapellası, "Jok", "Leutarlar", "Fluyerash" sıyaqlı ansambller iskerlik korsetedi. Ozbekstanda T. Cheban, M. Biyeshu ham bir qatar ansambller gastrolda bol?an.
Teatr daregi xalıq oyınlarınan baslanadı. Kolinde-kolada dep atal?an ayyemgi xalıq dasturleri, xeitul dep atal?an ja?a jıl jırlawları ham har turli oyınlarda teatr korkem oneri elementleri bol?an. Iroziy (irodi) dep atal?an tamashalar, palwan, akrobat (pehlivan, soptar) lardı? uqıbın korsetiwleri ham gayduklardı? ayrıqsha teatrı ataqlı bol?an. Orta asirlerde saray ham koshpeli truppaları tamasha korsetken. 1816-jılda jazıwshı ham a?artıwshı G. Asaka basshılı?ında moldavan tilinde birinshi spektakl korsetilgen. Professional teatrdı qurıwda V. Aleksandri, K. Negrutssi, A. Russo, M. Kogelnichanu ham basqa dramaturglar ulken xızmet etti. XX asirdi? 20-jıllarında sholkemlestirilgen drama dogerekleri tiykarında Balta qalasında muzıkalı drama truppası (keyinirek drama studiyası) duzildi. Sol studiyanı pitirip shı?ıwshılar 1933-jılda Tiraspolda duzilgen drama teatrı (hazirgi Moldova akademiyalıq muzıkalı teatrı) nı? ozegi boldı. Endigide Moldovada 14 teatr, sonday-aq, "Luchaferul" teatrı, "Likurich" quwırshaq teatrı, Bels muzıkalı drama teatrı, filarmoniya, cirk ham basqalar islep turıptı. Olarda A. Lupan, L. Kornyanu, E. Bukov sıyaqlı jergilikli avtorlardı? pyesaları menen bir qatarda jahan eski dramaturgiyasını? doretpeleri de saxnalastırıl?an. Teatr ?ayratkerleri arasında D. Dariyenko, N. Massalskaya, Ye. Ureke, K. Shtirbu, I. Shkuryalardi korsetiw mumkin. Teatrlar ushın kadrlardı Kisinyovda?ı G. Muzichesku atında?ı korkem oner institutı tayarlaydı.
Kino tariyxı 1927-jıldan baslanadı. Sol jılı birinshi hujjetli film jaratıldı. 1940-jıldan Kisinyovda jumıs basla?an kinowakillik punkti 1952-jılda xronika (waqıyalıq) filmler kinostudiyası (1957-jıldan "Moldovafilm") na aylandırıldı. 1955-jılda birinshi moldavan filmi - "Moldova namaları" (rejissyorı A. Zolotnitskiy) dunya juzin kordi. Sonnan keyin "Terminn Kodr" (1958), "Guzdi? so??ı kuni" (1965, rejissyorı V. Derbenyov), "Adam oltiriwshilikte ayıplanadı" (1969, rejissyorı B. Volchek), "Lautari" (1971, rejissyorı E. Lotyanu), "Qası?da er adam bolsa" (1978, rejissyorı V. Gajiu) ham basqalar jaratıldı. Kino aktyorlarınan D. Dariyenko, M. Volontir, K. Tirseu, S. Toma, M. Sagaydak, G. Grigoriular ataqlı. Moldovada 100 kinoteatr bar.
Tiykar?ı maqala:
Ozbekstan ? Moldova qatnasları