Hamburger
(utawa kang luwih asring diarani
burger
) iku panganan kang wujude arep kaya
sandwich
kang kaperang saka roti bunder satangkup, daging kang diasepi (padhatan nganggone daging
sapi
, kadhang-kadhang daging
babi
utawa kombinasi saka pirang-pirang daging) padhatan diselehake ing sajeroning
roti
satangkup. Hamburger kerep disajikake karo
slada
,
daging
beluk,
tomat
,
bawang bombay
,
acar
,
keju
, lan bumbu-bumbu kaya ta
mustard
,
mayones
,
saus tomat
.
[1]
Konsumen hamburger wis ngancik tekan sakabehing donya lan tumuwuh kanthi apik.
Hamburger uga bisa dicakake ing
patty
, apa maneh ing
Inggris
tembung "patty" arang-arang dienggo, sanajan restoran "hamburger" ing nagara-nagara Persemakmuran arang-arang nganggo tembung iku kajaba ngrujuk menyang
item
menu saka
Amerika
.
Tembung hamburger asale saka tembung Hamburg, ya iku kutha
Hamburg
kang ana ing
Jerman
, banjur nglakoni emigrasi menyang
Amerika
. Ing Jerman dhuwur, tembung
Burg
tegese rerampungan kang difortifikasi utawa
diperkaya perlindungan
, lan minangka komponen kang amba kanggo jeneng panggonan. Hamburger bisa bisa dadi
tembung aran
ing sajeroning
Basa Jerman
, ngrujuk menyang wong kang saka Hamburg (bandingke
London
- London>) utawa
tembung katrangan
kang nggambarake kaanan ing kutha Hamburg. Semana uga tembung
hot dog
lan utawa
sosis
, jeneng liya panganan kang agawe saka daging, uga dienggo ing
Jerman
minangka
tembung
aran kang wong-wong lan minangka
tembung katrangan
kanggo nggambarake kahanane saka kutha
Frankfurt
lan
Wien
(Wina). Tembung "burger" ana gegayutane karo pirang-pirang jinis sandwich kang arep padha karo hamburger, migunakake daging kang beda, kaya dene burger
kebo
, burger
kalkun
, burger
kidang
, burger
salmon
, utawa burger-burger vegetarian.
[2]
Panganan iki pisanan dadi
panganan
khas bangsa
Tartar
, ya iku wujud
daging
cincang kang dipangan mentah kanthi mung diwenehi banyu peresan
jeruk
. Bangsa Tartar iku bangsa nomaden kang asring nglakoni lelana kang adoh kanthi numpak
jaran
, mula daging kang digawa dadi atos lan ora patut dipangan. Bangsa Tartar iku mau ngakali kanthi nyelehake daging ing sangisore sadel jarane. Sawise nglakoni lelana adoh, jebul daginge iku isih anget lan ora adhem. Daging iku langsung dipangan, tanpa dimasak, lan mung diwenehi banyu peresan jeruk.
Panganan kang misuwur saka
Asia Tengah
iki banjur digawa dening pelaut
Eropa
menyang nagarane, ing kutha Hamburg. Warga ing kutha iku padatan nganggep yen warga kana iku warga kang duwe adab. Warga kana ora gelem mangan daging kang ora dimasak, mula daging khas Tartar iku dimasak dhisik sadurunge dipangan kanthi cara dibakar utawa digoreng. Jebul panganan iki disenengi karo wong akeh. Nganti saiki isih ana wong-wong kang luwih seneng mangan burger kanthi cara mentah.
Hamburger saiki padatan awujud daging kang dipangan bebarengan karo
roti
, kang asale saka
Amerika
. Imigran saka kutha Hamburg ngenalake menyang wong Amerika. Ing kana daging iki diarani
Hamburger Steak
lan daging iki isih dipangan kaya dene mangan
steak
.
Mirurut warga kutha
Hambur, New York
, panggonan kang kaya kutha Hamburg ing
Jerman
, panganan iki tinemu dening kakang adhi saka
Ohio
, Frank lan Charles Menches. Miturut legenda, kakang adhi iku bakul ing pinggir dalan kang ngadol
sandwich
. Sawijining dina dheweke kentekan
sosis
, mula dheweke migunakake daging
sapi
kang dicincang minangka gantine sosis kanggo isi sandwich.
Miturut Komunitas Sajarah Seymour ing Winsconsin, ngandharake yen
Charlie Nagreen
iku wong kang ngripta hamburger. Saiki jeneng Charlie Nagreen identik diarani "Hamburger Charlie". Dheweke ngadol sandwich kang isine
bakso
nalika umure 15 taun ing Seymour Fair ing taun
1885
. Nanging dodolane ora patiya laris amarga panganane ora bisa dipangan kanthi lumaku. Banjur dheweke nggepengake bakso lan diwenehae ing sela-selane roti. Idene iku bisa narik konsumen. Nalika iku, Hamburger Steak misuwur banget, mula Charlie njenengi panganane iku kanthi sesebutan Hamburger. Wiwit iku, dheweke melu dodolan ing Seymour Fair kanggo dodolan Hamburger nganti seda ing taun
1951
.
Miturut Perpustakaan Konggres Amerika lan Paprentahan Connecticut, hamburger pisanan didol ing taun
1895
dening
Louis Lassen
ing restorane Louise's Lunch ing
New Haven, Connecticut
. Majalah
New York
ngandharake yen pisanan panganan iki ora dijenengi nganti ana pirang-pirang pelaut saka Hamburg mampir menyang restoran iku, banjur njenengi menu iku kanthi jeneng hamburger.
Sajarawan
Texas
Frank X. Tolbert ngandharake yen kang nemu hamburger kang pisanan ya iku
Fletcher Davis
saka
Athens, Texas
. Dheweke mitayani yen Davis wiwit dodol hamburger ing kiose kang ana ing Athens wiwit taun
1880an
, lan manuhake hamburger menyang St.Louis Fair ing taun
1904
.
Saiki hamburger akeh kang didol dening jaringan restoran cepat saji ing pirang-pirang nagara. Nanging kang paling misuwur ing sakabehing restoran kang ngadol hamburger ing sakabehing donya ya iku
McDonalds
kanthi Big Mac, restoran
Burger King
,
A&W
lan
Wendy's
. Konsumsi burger misuwur banget ing sabakehing donya amarga rasane kang enak lan praktis. Hamburger bisa dipangan sinambi lumaku-lumaku. Saliyane iku, iklan hamburger kang dibabarake ing tipi, asring ncitrakake hamburger minangka panganan modern.
Ing pirang-pirang nagara akeh kang mariasekake burger nganti rasane mathuk karo selerane kang nggawe. Ana kang ngganti daging sapi karo daging
babi
,
nus
,
iwak
,
urang
, lan
lobster
. Tuladhane burger kang unik ya iku Rice Burger, panganan iki tinemu ing
Jepang
,
China
, lan
Taiwan
. Warga kana migunakake sega minangka gantine roti. Ana wong kang mariasekake burger vegetarian kanthi cara ngganti daging kang ana ing burger karo
gluten
, uga ana Tofu burger kang migunakake tahu minangka gantine daging.
Quarter Pounder iku burger kang digawe dening McDonald's kira-kira saka 1/4 pons (4 ons utawa 114 gram) daging sapi, kang ditimbang sadurunge dimasak (ing
Australia
bobote kira-kira mung 113.4 gram). Panganan iki pisanan dikenalake ing
Fremont, California
ing taun
1971
-
1972
lan dadi salah siji menu nasional
Amerika Sarekat
ing taun
1973
. Padatan burger didol kanthi utawa tanpa 2 lembar
keju
, nanging Quarter Pounder kang diwenehi keju luwih misuwur tinimbang kang ora diwenehi keju.
Ing pasar-pasar kang ora migunakake sistem ukuran
Inggris
, Quarter Pounder dikenal kanthi sesebutan Hamburger Royale, utawa macem-maceme, kang ana ing filem
Pulp Fiction
. Ing
Kanada
, Australia,
Selandia Baru
, lan
Swedhen
kang migunakake sistem metrik, burger iki jenenge tetep Quarter Pounder. Ing
Brasil
kang migunakake sistem metrik, Quarter Punder diarani
Quarteirao com Queijo
.
Burger keju iku hamburger kang disisipi keju. Cara nggawene ya iku keju dipotong tipis, banjur diuja sadhela supaya kejune lumer. Ing Amerika Sarekat, keju kang asring dienggo ya iku keju Amerika. Saliyane iku, keju
mozzarella
, keju biru, keju
pepperjack
, lan keju
Cheddar
uga asring dienggo.
Keju kang ana ing burger marakake burger dadi luwih ngndhut
gizi
. Yen dibandhingake karo burger biyasa, burger keju ngandhut
kalori
20% kang luwih akeh,
gajih
33% lan
protein
25% kang luwih akeh. Yen migunakake keju liyane uga bakal ngowahi kandhutan gizi hamburger, gumantung kandhutan nutrisi saben-saben keju.
Burger vegetarian iku burger kang digawe kanggo wong-wong vegetarian. Daging kang ana ing burger vegetarian digawe saka janganan,
kacang
,
susu
,
jamur
, protein kedelai, gluten saka glepung,
endhog
, utawa kombinasi. Burger vegetarian kadang-kadang dadi panganan vegan.
Saiki burger vegetarian
tumuwuh
ing pirang-pirang restoran cepat saji ing
Amerika Lor
, nanging cacahe kang didol isih sithik sanadyan ing restoran kang padha. Wiwit
April
2005
, burger vegetarian ana ing sakabehing restoran Burger King, semana uga restoran cepat saji liyane, kaya dene Red Robin, Chilis, Denny's, Johnny Rockets, Ruby Tuesday's, lan Hard Rock Cafe.
Burger tanpa daging akeh digawe dening
Boca
,
Gardenburger
, lan
Morningstar Farms
akeh didol ing supermarket Amerika Sarekat lan Kanada.
Burger vegetarian pisanan digawe ing
London
nalika taun
1982
dening
Gregory Sams
, kanthi ngarani 'VegeBurger'. Gregory lan kangmase Craig wis nggawe restoran makanan alami ing
Paddington
wiwit taun
1960
. Salah siji Hypermarket Carrefour ing
Southampton
ngadol burger vegetarian nganti tekan 2,000 suwene telung minggu sawise pisanan dodol.
- ↑
Cooking wizardry for kids, Margaret Kenda, Kenda & Williams, Phyllis S. Williams, Contributor Phyllis S. Williams, Barron's Educational Series, 1990
ISBN 0-8120-4409-6
, 9780812044096 page 113
[1]
- ↑
Burger
Merriam-Webster