Werner Forßmann

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redireccion desde ≪ Werner Forssmann ≫)
Infotaula de personaWerner Forßmann

Editar o valor em Wikidata
Biografia
Nacemento 29 de agosto de 1904
Berlin, Alemana Editar o valor em Wikidata
Morte 1 de xuno de 1979 Editar o valor em Wikidata (74 anos)
Schopfheim, Alemana Editar o valor em Wikidata
Causa da morte infarto agudo de miocardio Editar o valor em Wikidata
Catedratico
Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
Pais de nacionalidade Alemana do Oeste (1949?1979)
Reich aleman (1904?1871)
Imperio Aleman Editar o valor em Wikidata
Educacion Universidade Humboldt de Berlin Editar o valor em Wikidata
Actividade
Campo de traballo Cardioloxia Editar o valor em Wikidata
Lugar de traballo Frankfurt (Oder) Editar o valor em Wikidata
Ocupacion medico militar , cardiologo , fisiologo , urologo , cirurxian , medico Editar o valor em Wikidata
Empregador Universidade de Maguncia Editar o valor em Wikidata
Partido politico Partido Nacionalsocialista Aleman dos Traballadores (1932?) Editar o valor em Wikidata
Membro de
Lingua Lingua alema Editar o valor em Wikidata
Carreira militar
Conflito Segunda guerra mundial Editar o valor em Wikidata
Premios

Werner Theodor Otto Forßmann , mais conecido como Werner Forßmann ou Werner Forssmann [ 1 ] , nado o 29 de agosto de 1904 en Berlin e finado o 1 xuno de 1979 en Schopfheim , Baden-Wurttemberg , foi un medico aleman , cirurxian, urologo e cardiologo que inventou o cateterismo cardiaco . Cando publicou un artigo detallando como se autoexperimentou con esta tecnica, o seu xefe e a comunidade medica repudiarono, resultando no seu despedimento. Forßmann permaneceu esquecido durante 27 anos ate que, en 1956 , foi reconecido polo mundo cientifico e galardoado co Premio Nobel de Fisioloxia ou Medicina . [ 2 ]

Traxectoria [ editar | editar a fonte ]

Formacion [ editar | editar a fonte ]

Werner Forßmann era o fillo unico [ 3 ] do avogado Julius Forssmann, de orixe finlandesa e da sua esposa Emmy, de solta Hindenberg, prusiana . [ 4 ] Os seus pais valoraban unha boa educacion e graduouse no Archanische Gymnasium de Berlin-Tempelhof. [ 5 ] [ 6 ] O pai foi enviado como soldado na Primeira guerra mundial , e morreu en 1916 en Swistelniki , Galicia dos Carpatos , [ 7 ] cando Werner tina doce anos. [ 8 ] Forßmann creceu enton coa sua nai e a sua avoa Helene Hindenberg, e foi influenciado polo seu tio Walter Hindenberg, que dirixia un consultorio de medico rural. [ 9 ]

En 1922 comezou a estudar medicina na Universidade Friedrich Wilhelm de Berlin , a actual Universidade Humboldt . Nese tempo, foi membro da Akademische Liedertafel Berlin . [ 10 ] [ 11 ]

Carreira [ editar | editar a fonte ]

En 1929 doutorouse en Medicina. [ 12 ] A sua tese Sobre o efecto da alimentacion do figado sobre o hemograma e o nivel de colesterol no soro de persoas sans baseouse no tratamento exitoso da anemia perniciosa mediante a administracion de vitamina B 12 en forma de extractos de figado. [ 13 ] Despois de completar o seu doutoramento , Forßmann traballou nunha clinica xinecoloxica en Berlin- Spandau onde lle encomendaron principalmente enfermidades septicas , febre infantil, eliminacion de abortos espontaneos, e o tratamento con diatermia da inflamacion vaxinal cronica, que describiu como a actividade mais aburrida . Despois de so tres meses, comezou a traballar como medico asistente na Clinica Auguste Victoria, o actual Hospital Werner Forßmann, en Eberswalde . [ 14 ] Ali traballou co cirurxian e director da clinica Richard Schneider. Desde o primeiro momento, Schneider confioulle numerosos exames e operacions e deulle unha formacion integral en cirurxia. [ 15 ]

Cateterismo cardiaco [ editar | editar a fonte ]

Tamen en 1929 , realizou o primeiro cateterismo cardiaco en humanos, documentado por unha imaxe de raios X . Uns anos despois, demostrou que os medios de contraste poden usarse con seguridade no corazon humano . Especialmente nos anos posteriores a Segunda guerra mundial, Andre Frederic Cournand e outros medicos asumiron o seu traballo; constituen a base do diagnostico cardiaco moderno.

Forßmann xa se ocupara de diagnosticos cardiacos durante os seus tempos de estudante. Segundo as suas propias declaracions, o seu autoexperimento baseouse no traballo de Claude Bernard , Auguste Chauveau e Etienne-Jules Marey sobre animais domesticos , especialmente cans e cabalos . [ 16 ]

Bernard publicara unha xilografia no libro de texto Lecons de Physiologie Operatoire . Mostrou o cateterismo dun can deitado de costas cun tubo introducido a traves dunha xugular externa aberta para poder medir a presion dentro do corazon. Forßmann trasladou este metodo de exame aos humanos, escollendo o brazo mais accesible como acceso en lugar do pescozo. [ 4 ] Investigou a posibilidade dun cateterismo nos cadaveres e, mediante unha autopsia , comprobou que podia penetrar no corazon cun tubo desde o brazo. [ 17 ]

Procedemento [ editar | editar a fonte ]
Auguste Chauveau con asistentes realizando o cateterismo cardiaco dun cabalo.
Radiografia de cateterismo cardiaco por Werner Forssmann , 1929 .

Alguns aspectos do procedemento son contraditorios segundo a sua autobiografia e os escritos de 1929. [ 18 ] Accedia pola vea cefalica esquerda, unha gran vea sanguinea situada na parte exterior do brazo . Empuxou o cateter 65 centimetros no ventriculo dereito e levouno pola vea do brazo superior a vea subclavia e desde ali pola vea braquiocefalica e a vea cava superior (vea cava superior) cara a auricula dereita. Documentou isto cunha radiografia , [ 19 ] para a que entrou na bodega de raios X da clinica co cateter inserido e, coa axuda dunha enfermeira de raios X, tomou unha foto do tubo no ventriculo dereito. [ 18 ]

O 5 de novembro, a Klinische Wochenschrift publicou o seu artigo, [ 19 ] poren, como a sua conferencia da Sociedade Alema de Cirurxia en 1931 , atopou pouca resonancia profesional. [ 20 ] Forßmann presentou o cateterismo como alternativa as inxeccions intracardiacas, que se usaban en tratamentos agudos e eran moi arriscadas, pola posibel lesion do corazon e dos vasos circundantes, co fin de garantir un tratamento farmacoloxico local rapido. [ 19 ]

No artigo, tamen relata un caso clinico no que usou a tecnica para tratar un paciente con peritonite purulenta , ainda que o paciente faleceu despois dunha breve mellora. Segundo a sua autobiografia, o paciente so foi tratado despois de que Forßmann comprobase a eficacia do cateter en si mesmo.

Na autopsia atopou realmente o cateter no corazon e na vea cava inferior ; non puido atopar ningunha lesion nas veas provocada polo cateter. [ 19 ] [ 21 ] [ 22 ]

Forßmann e Schneider contactaron con varios medicos respectados para as suas futuras carreiras. Entre eles estaban Wilhelm His , famoso polo seu descubrimento de como o corazon transmite os estimulos ( feixe de His ), e o conecido cirurxian August Bier . Non obstante, ambos estiveron a piques de retirarse e declinaron. [ 23 ]

Acusacions de plaxio [ editar | editar a fonte ]
Ferdinand Sauerbruch ( 1932 ).

Despois de que os seus traballos e publicacions en cardioloxia recibisen criticas e pouco interese, Werner Forßmann dedicouse a cirurxia e a uroloxia .

Ferdinand Sauerbruch, xefe da Charite , non lle pagou inicialmente a Forßmann, e informou a Rudolf Nissen. O artigo sobre o autoexperimento apareceu pouco despois da cita no semanario clinico; [ 24 ] ao mesmo tempo, un diario de Berlin cualificou o intento de sensacion. Forßmann foi enton confrontado con acusacions de plaxio por parte de Ernst Unger e Fritz Bleichroder , que uns anos antes investigaran a aplicacion de principios activos a traves dun cateter en vasos proximos ao corazon (Unger puxo un cateter a Bleichroder). Nun xuizo, no que Bleichroder se queixou de dores no peito, probabelmente tamen tinan o corazon cateterizado, pero non o documentaron. [ 17 ] Neste contexto, Unger escribiu unha carta a Ferdinand Sauerbruch. Este non sabia nada da publicacion e despediu a Forßmann dicindolle: "Con trucos como este, cualificaste como profesor nun circo e non nunha clinica alema decente . Despois deste despedimento, Forßmann volveu a Eberswalde, onde o seu anterior posto xa quedara vacante de novo. [ 25 ]

Decada dos 50. Concesion do Premio Nobel [ editar | editar a fonte ]

Non foi ate a decada de 1950 cando tivo a oportunidade de ver un hospital infantil de Basilea que utilizaba un moderno cateterismo cardiaco baseado no seu. [ 26 ] En 1951 , o medico ingles John McMichael invitouno a Londres para traballar nun filme sobre o cateterismo cardiaco. Na viaxe coneceu a Henry Hallett Dale, tamen Nobel de Medicina. [ 27 ] En 1954 , Otto Goetze, o presidente da Sociedade Alema de Cirurxia, pediu a Forßmann que dese unha conferencia sobre a historia do cateterismo cardiaco na reunion anual, e este aceptou. Nese mesmo ano, recibiu a Medalla Leibniz da Academia Alema de Ciencias de Berlin polos seus servizos a cirurxia cardiaca terapeutica. [ 28 ]

Como primeiro cirurxian despois de Theodor Kocher de Berna en 1909, Forßmann recibiu o Premio Nobel de Fisioloxia ou Medicina en 1956 con Andre Frederic Cournand e Dickinson Woodruff Richards polos seus descubrimentos sobre o cateterismo cardiaco e sobre os cambios patoloxicos no sistema circulatorio . [ 28 ] Tras o anuncio do Premio Nobel, Forßmann, que ate enton non acadara ningun logro academico a excepcion da sua tese, converteuse en profesor honorario na Universidade Johannes Gutenberg de Maguncia, baixo a presion de varios colegas e contra a vontade de Dean Blucher. [ 29 ] Os laureados recibiron o Nobel, presentado en Estocolmo . O eloxio correu a cargo de Goran Liljestrand, membro do Comite Nobel, Forßmann deu a sua conferencia sobre o desenvolvemento historico do cateterismo cardiaco, destacando o traballo de Unger, Bleichroder e Lob, [ 16 ] Cournand asumiu a parte teorica do metodo e Richards a presentacion clinica. [ 16 ] [ 30 ]

Werner Forßmann (dereita) e Franz Meyers (primeiro ministro de Renania do Norte-Westfalia , esquerda) co presidente federal Theodor Heuss, 1959 .

Controversia do nazismo [ editar | editar a fonte ]

Afiliouse ao Partido Nazi (NSDAP) en 1932 . Durante a Segunda guerra mundial serviu como medico militar na Wehrmacht en Danzig , Oslo , Alesund , Stetcin , Bydgoszcz , participou na fronte oriental na operacion Barbarossa como parte da sua unidade [ 31 ] e foi feito prisioneiro de guerra .

As matizacions da sua relacion co rexime nazi non son claras e son motivo de debate entre os historiadores. [ 32 ] [ 33 ] Criticou retrospectivamente o rexime, e el mesmo afirmou que o achegamento ao nazismo puido ser a procura dunha figura paterna . [ 6 ]

Na decada de 1940 realizaronse esterilizacions euxeneticas no seu hospital, das que Forßmann non era responsabel directo, pero que tivo que aprobar. [ 22 ] Segundo el mesmo, puido "esquivar" as esterilizacions na sua estancia en Dresde , xa que estas so podian ser realizadas por especialistas cirurxicos e el era especialista en uroloxia. [ 34 ]

Recibiu acusacions de antisemitismo , pero tamen atendeu aos xudeus no hospital militar, en contra do criterio doutros companeiros seus. [ 35 ] Forßmann foi presentado a Karl Gebhardt, o medico persoal de Heinrich Himmler , por Kurt Strauss, o xefe de cirurxia e lider das SS . Gebhardt prometeulle a Forßmann apoio para o seu traballo, que el rexeitou. Un ano despois, Forßmann, segundo o seu propio relato, entrou en enfrontamento con Strauss porque, en contra da prohibicion tras os pogromos de novembro de 1938, ingresaba no hospital aos xudeus feridos, tratandoos xunto aos chamados "alemans arios ". [ 36 ] [ 6 ]

Ademais de rexeitar o nazismo, especialmente despois da concesion do Premio Nobel, Forßmann falou publicamente e presentou as suas posicions sobre, entre outras cousas, a pena de morte , a eutanasia e o transplante de organos . Nos anos 60 e 70 xurdiu a discusion sobre a reintroducion da pena de morte en Alemana, principalmente debido as actividades de organizacions terroristas como a Fraccion do Exercito Vermello (RAF). Forssmann rexeitou estritamente a pena de morte.

Apos a guerra [ editar | editar a fonte ]

Despois da guerra e do vencemento da sua prohibicion de traballar como medico, imposta polos aliados , traballou coa sua muller como cirurxian rural e despois como urologo en Bad Kreuznach.

En reconecemento ao seu traballo, que ainda non fora realizado polos expertos en 1929 , recibiu o Premio Nobel de Medicina en 1956 xunto con Andre Frederic Cournand e Dickinson Woodruff Richards polos seus descubrimentos sobre o cateterismo cardiaco e os cambios patoloxicos no sistema circulatorio . Desde 1958 , Forßmann traballou como medico xefe en cirurxia no Hospital Evanxelico ( Evangelischen Krankenhaus ) de Dusseldorf , onde traballou ate a sua xubilacion en 1969 .

En 1968 , o Frankfurter Allgemeine Zeitung publicou unha declaracion clara de Forssmann contra o transplante de organos non apareados como reaccion ao primeiro transplante de corazon do doutor surafricano Christiaan Barnard . Na sua opinion, o corazon e o figado en particular non debian ser considerados para os transplantes.

Forßmann morreu o 1 de xuno de 1979 a consecuencia dun infarto de miocardio no hospital municipal de Schopfheim. [ 6 ]

Importancia do cateter cardiaco dereito para a investigacion medica [ editar | editar a fonte ]

Johann Friedrich Dieffenbach realizou un cateterismo do corazon en humanos xa en 1834 ; Litografia de Joseph Kriehuber, 1840

Johann Friedrich Dieffenbach publicou o primeiro traballo sobre o cateterismo do corazon (esquerdo) xa en 1834 . [ 37 ] Tentou estimular a actividade cardiaca nun paciente de colera moribundo estimulando mecanicamente a parede interna do corazon. En 1848 / 49 Rudolf Virchow mencionou isto nas suas conferencias. [ 38 ] Werner Forssmann afirmou que so tivo conecemento desa tentativa en 1971 . [ 39 ]

Ainda que o autoexperimento de Forssmann recibiu pouca atencion no momento en que se levou a cabo e supuxo unha importante perda de reputacion para Forßmann como cardiologo, este experimento foi a sua contribucion mais importante a investigacion medica. Forßmann foi a primeira persoa en documentar como guiou un cateter longo e flexible ate o corazon e sobreviviu ileso a ese intento. O autoexperimento e a sua documentacion constituiron a base para numerosos desenvolvementos no exame de cateteres cardiacos e na anxiografia da via do fluxo pulmonar baseada nel. Xa en 1930 , o medico Hans Baumann publicou un artigo sobre a usabilidade dos distintos metodos para determinar o volume por minuto , no que utilizaba perforar o corazon para determinar o volume por minuto. [ 40 ] O cardiologo de Florencia Arrigo Montanar i, que realizou experimentos sobre cateterizacion do corazon en animais e cadaveres arredor de 1928, confirmou o merito de Forßmann en 1930 .

Foi o primeiro medico en realizar e describir o cateterismo cardiaco en humanos vivos. Montanari considerou que a documentacion radioloxica elixida por Forssmann foi util e necesaria a hora de realizar esta tecnica. [ 41 ] Os resultados de Otto Klein , un medico checo que exerceu en Praga , publicados so uns meses despois do seu autoexperimento seguian sendo menos conecidos. Determinou a presion arterial cardiaca e a concentracion de osixeno no sangue cardiaco de pacientes pulmonares mediante o metodo publicado por Forßmann utilizando cateteres cardiacos. [ 42 ] [ 43 ] [ 16 ] Mais tarde informouse doutros usos do cateterismo cardiaco en Espana , Cuba e Arxentina . [ 6 ]

Sobre todo, o traballo dos dous premios Nobel Andre Frederic Cournand e Dickinson Woodruff Richards, que foron homenaxeados con Forßmann, sobre a medicion do gasto cardiaco mediante o cateter cardiaco dereito baseouse nos experimentos de Forßmann, que ate enton estaban case esquecidos [ 44 ] ao que se referiron ao investigar as suas investigacions no Hospital Bellevue de Nova York . Cournand e Richards trataron os trastornos cardiacos e circulatorios e utilizaron o cateterismo do corazon dereito para o estudo de varias enfermidades. Melloraron o cateterismo e exploraron os seus posibles usos, primeiro en experimentos con cans e chimpances e mais tarde en humanos. A finais da decada de 1930 , foron capaces de diagnosticar e tratar defectos cardiacos complicados e ate enton desconecidos. [ 45 ] [ 46 ]

Ao redor de 1940 o metodo entrou na practica clinica. Estendeuse moi rapidamente polo mundo. Xunto co anxiocardiografia por imaxe, o exame do cateter permitiu un diagnostico completo do corazon e, en base a iso, a cardioloxia moderna. [ 4 ]

En 1949 , Cournand tamen presentou un cateterismo cardiaco dereito para a deteccion de defectos cardiacos conxenitos. Mais tarde converteuse no primeiro medico en realizar un cateterismo pulmonar mediante un cateter que pasou polo corazon dereito e a arteria pulmonar ata os pulmons. [ 46 ] Os desenvolvementos posteriores nos cateteres cardiacos na decada de 1970 levaron ao cateter con balon e a dilatacion do balon resultante para ensanchar os vasos sanguineos patoloxicamente constrinxidos. O cardiologo Andreas Roland Gruntzig realizouno con exito por primeira vez en 1977 .

O cateterismo cardiaco foi empregado para avaliar o estado hemodinamico do paciente, e con diversas funcions e obxectivos sanitarios, ganando especial importancia nos ultimos anos. [ 47 ]

Vida persoal [ editar | editar a fonte ]

Despois de que Forßmann deixara a Charite, traballou segundo o consello de Sauerbruch desde xullo de 1932 como medico asistente no hospital municipal de Maguncia . [ 48 ] Ali coneceu a sua futura esposa Elisabeth Engel, [ 49 ] coa que casou en decembro de 1933 . [ 7 ] Despois da Machtergreifung , o hospital foi posto baixo a xestion nazi tras unha disputa entre o xefe de medicina interna e un medico asistente activo nas SA . [ 50 ] Dado que as parellas casadas tinan prohibido traballar no mesmo hospital, Forßmann buscou un novo traballo en Berlin. [ 28 ]

Despois de retirarse en 1969 , Forßmann escribiu a sua autobiografia , que foi publicada en 1972 . Pasou a sua xubilacion en Wies-Wambach . Coa sua muller tivo seis fillos: Klaus ( 1934 ), Knut ( 1936 ), Jorg ( 1938 ), Wolf-Georg ( 1939 ), Bernd ( 1940 ) e Renate ( 1943 ). Con excepcion de Renate, todos os nenos naceron en Berlin, ela naceu en Schopfheim. [ 7 ] O seu fillo Bernd Forßmann e un fisico e un dos desenvolvedores da litotricia extracorporea de ondas de choque utilizada na uroloxia practica no sistema Dornier. O anatomista Wolf-Georg Forßmann traballou, entre outras cousas, como profesor na Universidade de Heidelberg . [ 51 ] A filla Renate Forßmann-Falck e psiquiatra e vive en Richmond .

Publicacions [ editar | editar a fonte ]

Werner Forßmann traballou principalmente como cirurxian practico e urologo. Non estivo afiliado a ningunha institucion cientifica durante a maior parte da sua vida. O numero de publicacions de Forßmann e pequeno. De especial importancia son as suas primeiras publicacions sobre o cateterismo do corazon dereito e as relacionadas coa cerimonia de entrega do Premio Nobel.

Publicacions cientificas (seleccion) [ editar | editar a fonte ]

Publicacions biograficas [ editar | editar a fonte ]

Honras [ editar | editar a fonte ]

Certificado de concesion do Nobel a Forssmann. 1956 .

Alen do Premio Nobel de Medicina en 1956, xunto con Andre Frederic Cournand e Dickinson Woodruff Richards. Tamen recibiu outras honras: [ 7 ]

  • Medalla Leibniz da Academia Alema de Ciencias de Berlin ( 1954 )
  • Cidadania honorifica da cidade de Bad Kreuznach ( 1957 )
  • Gran Cruz Federal do Merito con Cinta e Estrela ( 1964 )
  • Comandante da Orde das Palmas Academicas ( 1971 )
  • Doutor honoris causa pola facultade de medicina da Universidade de Humboldt ( 1977 )
  • Para o 50 No aniversario da concesion do Premio Nobel en 2006, Deutsche Post emitiu un selo postal especial de 90 centimos.
  • A Clinica Barnim no lugar de traballo de Forßmann en Eberswalde leva o nome de Hospital Werner Forßmann ( 1991 )
  • Premio Werner Forßmann como premio fundacional da Universidade do Ruhr de Bochum
  • Tumba de honra en Wies na Selva Negra
Predecesor:
Axel Hugo Theodor Theorell
Premio Nobel de Fisioloxia ou Medicina

1956
Sucesor:
Daniel Bovet

Notas [ editar | editar a fonte ]

  1. A letra - ß e transcrita tamen como -ss.
  2. "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1956" . NobelPrize.org (en ingles ) . Consultado o 2023-09-01 .  
  3. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Deutschen Bucherbundes Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972 , pax. 9.
  4. 4,0 4,1 4,2 Forßmann, Werner Theodor Otto In: Bernhard Kupfer: Lexikon der Nobelpreistrager. Patmos-Verlag, Dusseldorf 2001, ISBN 3-491-72451-1 , S. 221.
  5. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 22.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Renate Forssmann-Falck: Werner Forssmann: A Pioneer of Cardiology. The American Journal of Cardiology 79, 1. Marz 1997. ( Volltext )
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 "Startseite" . Stadt Bad Kreuznach (en aleman ) . Consultado o 2023-09-01 .  
  8. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 39.
  9. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972 , Paxs. 20 e 70?71.
  10. 100 Jahre Sondershauser Verband akademisch-musikalischer Verbindungen. 1867?1967. Festschrift des Sondershauser Verbandes. Aachen 1967 , pax. 105.
  11. SV-Handbuch, Ausgabe 3/2002, pax. 376.
  12. Werner Forßmann: Ueber die Wirkung der Leberfutterung auf das rote Blutbild und den Cholesterinspiegel im Serum des gesunden Menschen. Medizinische Dissertation, Berlin 1929. DNB 571918085
  13. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 80.
  14. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 92?93.
  15. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 96.
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1956" . NobelPrize.org (en ingles ) . Consultado o 2023-09-01 .  
  17. 17,0 17,1 Diana Berry: Pioneers in cardiology. Werner Forssmann ? sowing the seeds for selective cardiac catheterization procedures in the twentieth century. European Heart Journal 30 (11), 2009, S. 1296?1297. ( Volltext )
  18. 18,0 18,1 Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 102?104.
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 Werner Forßmann: Die Sondierung des Rechten Herzens. Klinische Wochenschrift 8 (45), 1929, S. 2085?2087.
  20. Eckart Roloff : Vorstoß in die Lebensadern. Untersuchungen mit dem Herzkatheter. Zur Verleihung des Medizinnobelpreises an Werner Forßmann vor 50 Jahren. In: Rheinischer Merkur Nr. 49 vom 7. Dezember 2006, S. 31.
  21. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 104?105.
  22. 22,0 22,1 Ramona Braun: Voyaging in the Vein: Medical Experimentation with Heart Catheters in the Twentieth Century. Nucleus 26, 2011, S. 132?158.
  23. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 106.
  24. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 98.
  25. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 108.
  26. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 339 ff.
  27. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 343 ff.
  28. 28,0 28,1 28,2 Autobiografie von Werner Forßmann auf den Seiten der Nobelstiftung zur Preisverleihung 1956 (englisch). Abgerufen auf nobelprize.org am 16. Februar 2014; erschienen in: Nobel Lectures, Physiology or Medicine 1942?1962, Elsevier Publishing Company, Amsterdam 1964.
  29. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 382 f.
  30. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 394 ff.
  31. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 241.
  32. Weinstein, Fred (1995-12). "Psychohistory and the crisis of the social sciences" . History & Theory 34 (4): 299. doi : 10.2307/2505404 .  
  33. Siegel, D (1997-12-15). "Werner Forssmann and the Nazis" . The American journal of cardiology 80 (12): 1643?1644. ISSN   0002-9149 .  
  34. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 215.
  35. Packy, Lisa-Maria; Krischel, Matthis; Gross, Dominik (2016). "Werner Forssmann - A Nobel Prize Winner and His Political Attitude before and after 1945" . Urologia Internationalis (en ingles ) 96 (4): 379?385. ISSN   0042-1138 . doi : 10.1159/000444648 . Consultado o 16 de decembro de 2023 .  
  36. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 235 ff.
  37. Johann Friedrich Dieffenbach: Physiologisch-chirurgische Beobachtungen bei Cholerakranken . 1834.
  38. Robert Rossle: Die Wurzburger Vorlesungen Rudolf Virchows . Virchows Archiv fur Pathologische Anatomie und Physiologie und fur Klinische Medizin, 1937, 300, S. 4?30.
  39. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 106.
  40. Hans Baumann: Uber die Verwertbarkeit der verschiedenen Methoden zur Minutenvolumenbestimmung . In: Zeitschrift fur Kreislaufforschung 22, 1930, S. 611?615.
  41. Arrigo Montanari: Zur Sondierung des Gefass-Systems. Klinische Wochenschrift 9 (11), 1930, S. 501.
  42. Otto Klein : Zur Bestimmung des zirkulatorischen Minutenvolumens beim Menschen nach dem Fickschen Prinzip. (Gewinnung des gemischten venoesen Blutes mittels Herzsondierung). Munchener Medizinische Wochenschrift 77, 1930, S. 1311?1312.
  43. Shlomo Stern: A note on the history of cardiology: Dr. Otto Klein, 1881 to 1968. Journal of the American College of Cardiology 45 (3), 2005, S. 446?447. doi   10.1016/j.jacc.2004.09.071
  44. Dickinson W. Richards: Nobel Lecture: The Contributions of Right Heart Catheterization to Physiology and Medicine, with Some Observations on the Physiopathology of Pulmonary Heart Disease. , erschienen in: Nobel Lectures, Physiology or Medicine 1942?1962, Elsevier Publishing Company, Amsterdam 1964. Abgerufen auf nobelprize.org am 10. August 2014.
  45. Richards, Dickinson Woodruff In: Bernhard Kupfer: Lexikon der Nobelpreistrager. Patmos-Verlag, Dusseldorf 2001, ISBN 3-491-72451-1 , S. 261?262.
  46. 46,0 46,1 Cournand, Andre Frederic In: Bernhard Kupfer: Lexikon der Nobelpreistrager. Patmos-Verlag, Dusseldorf 2001, ISBN 3-491-72451-1 , S. 206?207.
  47. Conde-Camacho, Rafael; Cabrales-Arevalo, Jaime (2017-09-01). "El cateterismo derecho como herramienta en el diagnostico de la hipertension pulmonar" . Revista Colombiana de Cardiologia (en castelan ) 24 : 28?33. ISSN   0120-5633 . doi : 10.1016/j.rccar.2017.08.005 .  
  48. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 150.
  49. H.W. Heiss: Werner Forssmann: A German Problem with the Nobel Prize. Clinical Cardiology 15 (7), 1992, S. 547?549. ( Volltext )
  50. Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Deutscher Bucherbund Stuttgart 1972, Lizenzausgabe des Droste Verlag, Dusseldorf 1972, S. 163?169.
  51. Teamplay in Beruf und Leben. Universitat Heidelberg 14. Oktober 2013; Abgerufen am 20. August 2014.

Vexase tamen [ editar | editar a fonte ]

Bibliografia [ editar | editar a fonte ]

  • Werner Forssmann: Die Sondierung des rechten Herzens. Klin. Wochenschr. 8 (1929): 2085?2087; ubersetzt von J.Schaefer in W.A.Seed: The introduction of cardiac catheterization. In: Gilbert Thompson (Hrsg.): Nobel Prizes that Changed Medicine. Londres 2012, pp. 69?87.
  • Werner Forßmann: Selbstversuch. Erinnerungen eines Chirurgen. Droste Verlag, Dusseldorf 1972, ISBN 3-7700-0313-6 .
  • Diana Berry: Pioneers in cardiology. Werner Forssmann ? sowing the seeds for selective cardiac catheterization procedures in the twentieth century. In: European Heart Journal 30 (11), 2009, S. 1296?1297. ( Volltext )
  • Renate Forssmann-Falck: Werner Forssmann: A Pioneer of Cardiology. In: The American Journal of Cardiology 79, 1. Marz 1997. ( Volltext )
  • H.W. Heiss: Werner Forssmann: A German Problem with the Nobel Prize. Clinical Cardiology 15 (7), 1992, pax. 547?549. ( Volltext )
  • Gustavo Martinez Mier, Luis Horacio Toledo-Pereyra: Werner Theodor Otto Forssmann: Cirujano, Cateterista y Premio Nobel Cirujano General 22 (3), 2000, S. 257?263. ( Volltext )
  • Forßmann, Werner Theodor Otto In: Bernhard Kupfer: Lexikon der Nobelpreistrager. Patmos-Verlag, Dusseldorf 2001, ISBN 3-491-72451-1 , S. 133.
  • Ingrid Graubner: Der Weg zum Herzen Arquivado 03 de maio de 2006 en Wayback Machine . (PDF; 129 kB) Artigo en Humboldt , der Universitatszeitung der Humboldt-Universitat, Jahrgang 48 ? 29. Juli 2004, S. 11.
  • Forßmann: Sonde im Herzen. Der Spiegel 44/1956; Html-Text und vollstandiges PDF.
  • Manfred Sturzbecher: Forßmann, Werner Theodor Otto. In: Werner E. Gerabek, Bernhard D. Haage, Gundolf Keil, Wolfgang Wegner (Hrsg.): Enzyklopadie Medizingeschichte. De Gruyter, Berlin/ New York 2005, ISBN 3-11-015714-4 , pax. 416 f.
  • M. C. Truss, C. G. Stief, U. Jonas: Werner Forssmann. Surgeon, urologist and Nobel Prize winner. In: World Journal of Urology. 17, 1999, S. 184?186.

Ligazons externas [ editar | editar a fonte ]