Kaart fan de Kanaryske Eilannen
De fulkaan Teide op Teneryf is de heechste berch fan Spanje
De berch
Hacha Grande
yn it suden fan Lanzarote
Panoramysk utsicht oer Gran Canaria
De
Kanaryske Eilannen
(
Spaansk
:
Las Islas Canarias
) binne in
kloft eilannen
yn de
Atlantyske Oseaan
, dy by
Spanje
hearre, mar foar de kust fan de
Westlike Sahara
en
Marokko
lizze.
Der binne san grutte eilannen, alde fulkanen dy't ut it wetter fan de Atlantyske Oseaan stekke:
De eilannen binne opdield yn twa provinsjes. De eastlike eilannen foarmje de
Provinsje fan Las Palmas
, mei as haadsted
Las Palmas
op Gran Kanaria. De westlike eilannen foarmje de
Provinsje fan Santa Cruz fan Teneryf
, mei
Santa Cruz
as haadsted.
De eilannen binne polityk en ekonomysk part fan Spanje, mar
geologysk
binne se part fan
Afrika
. De koarste ofstan tusken de eilannen en de feste wal is 108 km. It foar in part
subtropyske klimaat
makket de eilannen in populer fakansjeplak foar likernoch tsien miljoen minsken jiers.
De Griken hienen ferhalen oer de
Loksillige Eilannen
fier yn it westen, mar it is net wis of dat de Kanaryske Eilannen wienen. De namme
Kanaryske eilannen
komt fan de
Romeinen
, mar de oarsprong derfan is ek net wis. Ien ferklearring is dat in ekspedysje fan
Juba fan Mauritaanje
40 f.Kr.
op de eilannen gjin minsken fun, mar allinnich in lytse ruine en op ien eilan wylde hunen. (
Canis
is
Latyn
foar
hun
.) In oare utlis is dat oan de Atlantyske kust fan Noard-Afrika in folk wenne dat de Romeinen
Canarii
neamden, om't de minsken fan dat folk harren iten dielden mei harren hunen.
Der binne tige alde ruines op de eilannen, dy't skynber gjin ferban halde mei de
Guanches
. Hoenear't de Guanches op de eilannen kaam binne is ek net wis, mar nei alle gedachten binne se fan
Berbersk
komof, en dan soenen se ut it noardwesten fan Afrika komme. Harren kultuer hie gjin oanwiisbere Arabyske ynfloeden, dat de Guanches soenen nei de eilannen kaam weze moatte eart de Arabieren Noard-Afrika ynnamen.
Yn
999
untdutsen de Arabieren de eilannen, en in de
14e iuw
dienen de Jeropeanen itselde. Yn
1385
begun it oernimmen fan de eilannen troch
Kastylje
, mei it untromjen fan hiel Lanzarote. De earste festiging fan op de eilannen wie yn
1402
, mar om't Spanje kolonisaasje net organisearre, en troch it ferset fan guon fan de Guanges, duorre it oant
1495
eart alle eilannen ynnaam wienen.
Foar safier de Guanches net dea wienen, of as slaaf weifierd waarden, rekken se fermingd mei de nije Spaanske ynwenners, oant der net langer in aparte Guanche-befolking op de eilannen wie. De eilannen waarden ta it leste oanlisplak foar Spaanske skippen dy't nij de
Nije Wrald
gongen. De mooglikheden lutsen keaplju oan, en de eilannen waarden ryk. Mar de eilannen waarden ek ta doelwyt fan bygelyks de Ingelske float.
Mei't de ferhaldings tusken koloanjes en memmelannen feroaren, feroare ek de posysje fan de eilannen. Yn de
18e
en
19e
iuw feroare de woltier fan de eilannen mei ynhoefier't de Spaanske wetten de hannel fan de eilannen beheinden. Yn it begjin fan de
20e iuw
wie der in protte emigraasje nei
Kuba
en letter nei
Fenezuela
, mar yn de twadde helte fand e 20e iuw waarden de wetten liberaler, en waard it toerisme hieltyd wichtiger foar de eilannen.
De befolking fan de Kanaryske eilannen is bot hechte oan har djip ynfretten tradysjes en keunstniverheid. De ambachten omfetsje borduerwurk, keramyk, kantklossen, houtsnijwurk ensafuorthinne. Alle eilannen hawwe in eigen spesjaliteit, sa stiet La Gomera bekend om syn flochten kuorren en is Tenerife it sintrum foar tradisjonele potten yn Guanche-styl. Op El Hierro wurde weven tapiten makke en tassen en yn de sted Ingenio op Gran Canaria binne borduerwurk fan de eilannen te finen. Dizze ambachten komme fuort ut ynfloeden fan ferskillende kultueren, der't Guanche-untwerpen it meast autintyk fan binne. Dizze binne neimakke fan archeologyske fynsten en wurde tradisjoneel utfierd. It giet derby fral om ierdewurk ynspirearre troch de Moarske Azulejos styl.
Ek
karnaval
spilet in grutte rol op de Kanaryske eilannen. It karnafal yn Santa Cruz op Tenerife wurdt wol fergelike mei it karnaval spektakel fan
Rio de Janeiro
en
New Orleans
. It wurdt alle jierren halden de 10-14 dagen foar
Jiskewoansdei
.
De
bananen
dy't op sawat alle eilannen boud wurdt, is in wichtich eksportprodukt nei it heitelan Spanje.