Frederic Francois Chopin
(
polonieraz
:
Fryderyk Franciszek Szopen
; ?elazowa Wola,
Mazovia
,
1810eko
martxoaren 1a
?
Paris
,
1849ko
urriaren 17a
)
poloniar
musikagile eta
piano
-jotzaile
erromantikoa
izan zen. Oso egile emankorra izan zen, batik bat pianorako lanengatik.
1837tik
1847ra
oso harreman gatazkatsua izan zuen
George Sand
frantziar idazlearekin. Parisen hil zen,
tuberkulosiak
jota, 39 urte besterik ez zituela.
Oso gazterik hasi zen pianoa ikasten eta hasieratik erakutsi zituen musikarako dohain bereziak.
1826
-
1829
bitartean,
Varsoviako
kontserbatorioan ikasten ari zela, ondu zituen lehen lanak. Hemeretzi urterekin, Poloniako pianista nagusia zen, eta haren jeniotasuna
Mozartenarekin
konparatzen zen
[1]
1829an
Berlinen
eta
Vienan
eman zituen kontzertuak. Han hasieran arrakasta handia izan bazuen ere,
Parisa
erbesteratu behar izan zuen
1830ean
.
Frantzian
,
Heine
,
Liszt
,
Berlioz
eta abarren laguntza jaso ondoren, Europako aristokraziaren piano irakasle nagusi bihurtu eta konposizio lanari ekin zion berriro.
Varsovian
onduriko hainbat eta hainbat lan berrikusi zituen garai hartan.
Tuberkulosiaren
lehen zantzuak agertu ondoren,
Mallorca
uharteko
Valldemossako
kartusiar
komentura erretiratu zen
1838an
,
George Sand
idazlearekin, eta elkarrekin hamar urtez lotuta egon ziren. Parisen hil zen 1849ko urriaren 17an.
Chopinek pianorako idatzi zituen lan gehienak:
baladak
,
scherzoak
,
polonesak
,
mazurkak
eta
sonatak
, sarritan, Poloniako herri doinuetan inspiratuak, eta Italiako eragin garbia dutenak;
orkestra
eta
ganbera musikarako
ere lan batzuk egin zituen. Formen eta gaien aniztasunak, melodiak eta hizkuntza teknikoak eskaintzen duten batasunak eta folklorearen erabilera ugari bezain zuhurrak piano estiloaren sortzaile nagusi bihurtu zuten Chopin,
Schumann
eta Lisztekin batera. Erromantikoa eta malenkoniatsua zen; berak jakin izan zuen, inork ez bezala, giza emozio sakonenak pianoaren bitartez adierazten.
Chopinen 230 konposizio inguru iritsi zaizkigu; haurtzaroko lan batzuk galdu dira. Ezagutzen diren obra guztietan pianoak parte hartzen du, eta gehienak (piano kontzertu eta
ganbera-musikako
lan batzuk alde batera utzita) piano hutserako idatzi zituen. Haren lagunek beste genero batzuk lantzera akuilatu zuten. Perthuisko kondeak opera bat idazteko konbentzitu nahi izan zuenean, Chopinek ateraldi honekin uko egin zion: ≪Konde jauna, utz iezadazu pianorako musika besterik ez egiten, ez bainaiz operak idazteko bezain jakintsua≫
[2]
.
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Gnome-mime-sound-openclipart.svg/50px-Gnome-mime-sound-openclipart.svg.png) |
Porticodoro / SmartCGArt Media Productions
Martha Goldsteinek joa. Chopin Etudes, Book 1.
Martha Goldsteinek joa. Chopin Etudes, Book 1.
|
Arazoak fitxategi hauek entzuteko? Ikus
multimedia laguntza
.
|