Teodozio
[1]
la granda
(
latine
Fl?vius Theodosius Augustus
d?citur
Magnus
,
antikve-greke
Θεοδ?σ?ο? Α?
, Theodosios; n.
11-a de januaro
347
en
Cauca
apud
Segovia
; m.
17-a de januaro
395
en
Milano
). Li estis
romia imperiestro
, la lasta imperiestro de la tuta
Romia imperio
, de
379
?is sia
morto
. Post li, la imperio estis dividita inter liaj filoj
Flavio Honorio
(384-423) kaj
Flavio Arkadio
. Fojfoje kelkaj historiistoj rigardas lin kiel
bizancan imperiestron
kaj nomas lin
Teodozio la 1-a
de la
Bizanca imperio
.
Teodozio naski?is en la Romia provinco Hispanio. Lia patro, Flavio Teodozio la pli a?a (
latine
Fl?vius Theodosius
), estis oficiro, havanta la titolon Grafo de Britio (
latine
Comes Britanniarum
); lia patrino estis Termantia (
latine
Thermantia
).
Teodozio kampanjis kun lia patro en Britio. Poste, esti?is la duko (
latine
dux
) de la Romia provinco
Moesia
.
Post la morto de la imperiestro
Valento la 1-a
en 375, Romia politiko ?aosi?is. La patro de Teodozio, Teodozio la pli a?a, estis ekzekutita en 376. Teodozio mem subite retiris al sia familia bieno en
Galegio
.
Post Valento la 1-a, imperiestri?is lia du filoj, Graciano kaj Valento la 2-a. En 378, dum la
Batalo de Addrianopolo
, Valentiniano la 2-a estis mortigita; poste, Graciano invitis Teodozio esti?i kunimperiestro de la Orienta Romia imperio (378).
Graciano estis mortigita de ribelo en 383. Post lia morto, Teodozio atakis Okcidenton, por ke la mortigintoj de Valenciano ne okupu la tronon, kaj i?is la nura imperistro post venko super la uzurpanto
E?genio
.
Kiel la sola Romia imperiestro, li subtenis la arton kaj
Nicean
kristanismon
; li subpremis kaj persekutis
Mani?eismon
kaj la Romian tradician religion.
Teodozio mortis pro
edemo
en
Milano
en 395.