El Vikipedio, la libera enciklopedio
Mamuto rekonstruita
Mamuto
(ver?ajne la? la
jakuta
a?
mansa lingvo
) estas genro de jam formortinta
elefantedo
, kiu vivis en la lasta
glaciepoko
grandnombre en
Nord-Ameriko
,
E?ropo
,
Azio
kaj
Afriko
?is la 40.
longitudo
.
Ili evoluis el terciera elefantgrupo tra pluraj transiraj formoj, kiuj estis pli kaj pli alkutimi?intaj al la malvarmo per grasdeponado:
- Mammonteus primigenius
(Lanhara mamuto) - frua
plejstoceno
- Mammonteus trogontherii
(Stepa mamuto) - meza
plejstoceno
- Archidiskodon meridionalis
(Suda elefanto) - malfrua
plejstoceno
Rekonstruo de mamuto en
Parizo
.
?enerale oni pensas pri lanhara mamuto de Nord-E?ropo, Nord-Azio, kiam oni diras mamuto. La plimulto de la mamuto estis senhara.
La lanhara mamuto estis unu el la plej gravaj ?asinda?oj de la homoj en la malfrua pleistoceno. Tion pruvas multaj
grotopentra?oj
. La ka?zo de malpereo de la mamutoj estas ankora? necerta: a? la troa ?asado a? la klimato?an?o ka?zis tion.
Estas interese, ke la latina genronomo
Mammut
enhavas ne la mamutojn, sed nur la malproksimajn parencojn, la
mastodontojn
, kiuj tiutempe vivis en Nord-Ameriko kaj evoluigis harojn en la malfrua glaciepoko.
Mammouth
En la
Azia parto de Rusio
oni trovas ?iam denove plenajn mamutkadavrojn, fermitajn en la glacion. Oni ser?as nigre-ka?e la kadavrojn pro la valora
eburo
, sed la sciencistoj provas doni monon por la netu?itaj mamutoj.
Oni provas trovi en la kadavroj plenan
genomon
(
genetikan kodon
), por revivigi la mamutojn. Tio ?is hodia? ne sukcesis, ?ar la mamuto havas tro ampleksan
genetikan
kodaron.
Ekzistas plura
proverbo
pri mamuto en la
Proverbaro Esperanta
de
L. L. Zamenhof
[1]
:
|
 | | ?
Kresko mamuta, sed sa?o liliputa.
”
|
|
