Sinmortigo
(anka?:
memmortigo
) estas la ago
mortigi
sin (t.e. meti finon al
sia
vivo
), ?u vole a? ne vole. La?
PIV
,
suicido
estas "la ago mortigi sin propravole, propradecide, ne akcidente". En kutima uzo, sinmortigo pli ofte signifas la pli fakan/juran terminon suicido, kaj estas uzata en ?i tiu artikolo kiel sinonimo. Kiel sinonimo ekzistas anka?
memmortigo
.
Multaj
religioj
(sed ne ?iuj) opinias sinmortigon
peko
, dum kelkaj
le?aroj
opinias ?in
krimo
. Aliflanke, diversaj kulturoj rigardas ?in respektinda maniero eli?i el kelkaj hontoplenaj a? senesperaj situacioj. Personoj provantaj a? sukcesantaj je sinmortigo kutime anta?pretigas
klarigan noton
. Tio utilas ?efe por diskonigi la tialojn kaj por eviti eraran kulpigon de senkulpulo.
Sinmortigo estas ofte farita kiel rezulto de
deprimo
, kies ka?zo ofte estas atribuata al
psika malsano
kiaj
ekdeprimo
,
dupolusa obstrukco
,
skizofrenio
,
emocie malstabila personeca perturbo
,
[1]
alkoholismo
, a?
droguzado
.
[2]
Stresigaj faktoroj kiaj
financaj malfacila?oj
a? problemoj ?e interpersonaj rilatoj ofte ludas gravan rolon. Klopodoj por eviti suicidon estas limigo de aliro al
pafarmiloj
, traktado de mensaj malsanoj kaj
droga misuzado
, kaj plibonigo de ekonomia situacio. Kvankam krizaj telefonejoj estas komunaj en multaj landoj, estas malmulta pruvaro pri ties efiko.
Por ke sinmortigon oni povu nomi plenrajte "sinmortigo", morto devas esti kerna elemento, kaj celo, de la ago, ne nur ia sekvo de ?i. Tial,
bombhomo
n oni rigardas, depende de la vidpunkto, jen speco de
bombo
, jen
martiro
, sed ne kiel tipan sinmortiganton. Aliflanke, religioj kaj le?aroj kutime ne proskribas tradician martirecon.
Suicido
kiel alternativa termino, derivita el
latina
suicidium
, la?
PIV
estas "Ago, per kiu mortigas sin memkonscia homo kiu, povante elekti la vivon, elektas tamen la morton",
[3]
alivorte ?i estas "la faro forpreni la propran vivon".
[4]
[5]
Intencita suicido a? nemortiga suicida kutimo klopodas
memvundon
kun almena? ioma deziro fini la propran vivon, kio ne rezultas en morto.
[6]
[7]
Helpita suicido okazas kiam individuo helpas alian okazigi sian propran morton nerekte havigante ?u konsilon a? la rimedon kiu kondukos al fino.
[8]
Tio kontrastas kun
e?tanazio
, en kiu alia persono ludas pli aktivan rolon en la okazigo de la morto de alia persono.
[8]
Suicida ideigo estas serio de pensoj pri la fino de la propra vivo sed sen entrepreni aktivajn klopodojn tiucele.
[6]
?i povas inkludi a? ne inkludi precizan planon a? intencon.
[7]
En murdo?suicido, individuo celas forpreni la vivojn de aliuloj samtempe. Speciala kazo de tio estas la etenda suicido, kiam la murdisto estas movita rigardante la murditajn personojn kiel etendo de sia propra morto.
[9]
Suicido en kiu la tialo estas ke persono sentas, ke ?i ne estas parto de la socio estas konata kiel
egoisma suicido
.
[10]
Pluraj lingvoj en sia vortumado identigas sinmortigon kun
krimo
a?
delikto
. En la angla por ekzemplo, la Centro por Evito de Suicido en Kanado trovis, ke la normala verbo en la fakura esplorado kaj ?urnalismo por la ago sinmortgi estas
commit
, kio implicas delikton a? krimon.
[11]
[12]
Simile, la usona
American Psychological Association
listigis "committed suicide" kiel evitinda termino to ?ar ?i "enkadrigas sinmortigon kiel krimo".
[13]
Kelkaj kritikaj grupoj rekomendis uzi la esprimojn
preni sian vivon
,
mortis pro suicido
, a?
sinmortigis
anstata?
committed suicide
(fifaris suicidon, krimmortigis sin ktp.).
[14]
[15]
[16]
La stillibro de
Associated Press
rekomendas eviti "committed suicide" escepte en rektaj cita?oj el a?toritatoj.
[17]
Anka? la stilgvidiloj de
Guardian
kaj
Observer
malrekomendas la uzadon de "committed",
[18]
same kiel faras
CNN
.
[19]
Opoziciantoj de
commit
argumentas, ke ?i implicas, ke suicido estas krima, peka a? morale malprava.
[20]
Sinmortigantoj ofte ser?as liberi?on el ekstremaj emocioj, kiuj ?ajnas al ili neeskapeblaj, ekzemple
honto
,
kulposento
, sento, ke oni estas tro?ar?o sur aliaj, sento de
viktimeco
a? malakcepto fare de aliuloj, perdo de intimulo kaj/a?
soleco
.
[21]
Ofte ili suferas pro
dupolusa perturbo
,
emocie malstabila personeca perturbo
,
deprimo
,
droga dependeco
(ekz.
alkoholismo
),
skizofrenio
, a? tre
stresaj
vivaj problemoj, kiel gravaj financaj a? amrilataj embarasoj.
[21]
Oni povas mortigi sin pro situacio a? evento, kiun oni konsideras neeltenebla, kiel
maljuni?o
, la
morto
de amato, psikologia
tra?mato
, grava fizika
malsano
,
senlaboreco
a? monaj problemoj.
[21]
Faktoroj kiuj pliigas la riskon de suicido estas mensaj disordoj, droga trouzado,
psikologiaj statoj
, kulturaj, familiaj kaj sociaj situacioj,
genetiko
, vundoj a? amputoj kaj
nihilismo
.
[22]
[23]
[24]
Mensaj disordoj kaj trouzado de substancoj ofte koincidas.
[25]
Aliaj riskofaktoroj estas anta?aj sinmortigaj klopodoj,
[26]
tuja disponeblo de rimedoj por forpreni propran vivon, familia historio de sinmortigo, a? cerba vundo.
[27]
Por ekzemplo, oni trovis, ke suicidaj indicoj estis pli altaj en familihejmoj en kiuj estas pafiloj ol ?e ne estas tiuj.
[28]
Sociekonomiaj
problemoj kiel sendungeco, malri?eco, senhejmeco, kaj
diskriminacio
povas nutri suicidajn pensojn.
[29]
[30]
Suicido povas esti pli rara en socioj kun alta socia kohero kaj moralaj objekcioj kontra? suicido.
[7]
?irka? 15?40% de sinmortigantoj lasas
suicidan noton
.
[31]
Militveteranoj havas pli altan riskon de suicido parte pro pli altaj indicoj de mensa malsano, kiel
posttra?mata stre?a perturbo
, kaj fizikaj sanproblemoj rilataj al milito.
[32]
Genetiko aperas kiel responsa pri inter 38% kaj 55% de suicidaj kondutoj.
[33]
Suicidoj foje okazas anka? kiel loka demografia abundo de kazoj.
[34]
Plej granda parto de esplorado ne distingas inter riskofaktoroj kiuj kondukas al pensoj pri suicido kaj riskofaktoroj kiuj kondukas al suicidaj klopodoj.
[35]
[36]
Riskoj por suicidaj klopodoj pli ol ?uste por pensoj pri suicidoj estas alta dolortoleremo kaj malalta mortotimo.
[37]
Mensa malsano estas en la momento de suicido je 27% ?is pli ol 90% de fojoj.
[26]
[38]
[39]
[40]
El tiuj kiuj estis enhospitaligitaj pro suicida konduto, la vivoda?ra risko de suicido estas 8.6%.
[26]
[41]
Kompare, nesuicidemaj personoj enhospitaligitaj pro afekciaj disordoj havas 4% de vivoda?ra risko de suicido.
[41]
Duono el personoj kiuj mortas pro suicido povis suferi pro grava deprima disordo; pro tiu a? pro aliaj
afekciaj perturboj
kiel
dupolusa perturbo
pliigas la riskon de suicido 20-oble.
[42]
Aliaj kondi?oj tiukadre estis
skizofrenio
(14%),
personecaj perturboj
(8%),
[43]
[44]
Obseda-Kompulsia Malsano
,
[45]
kaj
posttra?mata stre?a perturbo
.
[26]
Anka? tiuj personoj kiuj suferas pro
a?tismo
klopodas kaj konsideras suicidon pli ofte.
[46]
Aliaj esploroj ?irka?kalkulis, ke ?irka? duono de la personoj kiuj mortas suicide povis esti diagnozitaj per personecaj perturboj, el kiuj la
emocie malstabila personeca perturbo
estas la plej ofta.
[47]
?irka? 5% de perosnoj kun
skizofrenio
mortas pro suicido.
[48]
Nutromalsanoj
estas aliaj altriskaj kondi?oj.
[49]
?irka? 22% ?is 50% de personoj kiuj suferas pro seksa disforio klopodis suicidon, tamen tio ege varias depende de la mondoregiono.
[50]
[51]
[52]
[53]
[54]
En proksimume 80% de sinmortigantoj, la individuo estis vizitanta kuraciston en la jaro anta? sia morto,
[55]
kaj 45% de la anta?a monato.
[56]
?irka? 25?40% de la personoj kiuj sinmortigis havis kontakton kun mensaj sanservoj en la anta?a jaro.
[38]
[55]
Kontra?deprimiloj
de la klaso de
SMRS-oj
?ajne pliigas la oftecon de suicido inter infanoj sed ne ?an?as la riskon inter plenkreskuloj.
[57]
Anka? malpreteco ricevi helpon pro mensaj sanproblemoj pliigas la riskon.
[34]
Anta?a historio de suicidaj klopodoj estas la plej akurata anta?avertilo de suicido.
[26]
?irka? 20% de suicidoj havis anta?ajn klopodojn, kaj el tiuj kiuj klopodis por suicido, 1% mortas pro suicido en unu jaro
[26]
kaj pli ol 5% mortas pro suicido ene de 10 jaroj.
[49]
Nesuicida sindama?o estas ofta ?ar 18% de personoj enga?i?as en sindama?o la?longe de sia vivoda?ro.
[58]
Agoj de sindama?o ne estas kutime suicidaj klopodoj kaj plej granda parto de homoj kiuj sindama?as ne estas je alta risko de suicido.
[59]
Kelkaj kiuj sindama?as, tamen, sinmortigas, kaj riskoj por sindama?o kaj suicido povas koincidi.
[59]
Individuoj kiuj estis identigitaj kiel sindama?intoj post esti akceptitaj en hospitalo estas 68% (38?105%) ver?ajne mortontaj pro suicido.
[60]
:{{{1}}}
Plej komune uzataj metodoj de suicido varias la? landoj kaj estas parte rilata kompreneble al disponeblo. Komunaj metodoj estas la jenaj:
pendumo
, venenado per
pesticidoj
, kaj
mempafado
. ?irka? 800,000 al unu miliono da personoj morti?as pro suicido ?iun jaron, kio faras ?in la 10an plej altan ka?zon de morto tutmonde.
[2]
Indicoj estas pli altaj ?e viroj ol ?e virinoj, nome trifoje a? kvarfoje pli altaj ?e viroj ol ?e virinoj.
[61]
Estas ?irka? 10 al 20 milionoj da nemortigaj klopoditaj suicidoj ?iujare.
[62]
Nemortigaj klopoditaj suicidoj povas konduki al vundoj kaj longda?raj malkapabloj. Klopodoj estas plej komunaj ?e junuloj kaj inoj.
Memmortigo per policisto
estas atako kontra?
policano
, sekurgardisto a? gardostaranto por provoki ilin uzi armilojn. Aliaj povus interrompi ju?an proceson kaj vorte provoki la
ju?iston
postuli ilian tujan ekzekuton (la kutima puno por kortumomalrespekto tiutempe).
Pli detalaj informoj troveblas en artikolo
Sinbruligo
.
Sinbruligo estas formo de sinmortigo, kiam oni ver?as sian korpon per bruliga?o kaj ekbruligas ?in. La publika sinbruligo ofte havas protestan celon kontra? subpremo, humiligo, senespera situo ks.. ?ar la morto estas tre dolora, kruela, unika, tio ofte altiras atenton de la amaskomunikilaro, la publiko, instancoj.
- Konata estas la tradicia religie permesita/devigita vidvina sinbruligo (
sati
) precipe en
Barato
.
- En
1963
multaj vjetnamaj bonzoj bruligis sin, protestante en
Suda Vjetnamio
kontra? la subpremo de la budismaj religiaj agadoj fare de la katolika prezidento.
- Ryszard Siwiec
,
pola
filozofo, librotenisto, okazigis sinbruligon la 8-an de
1968
, protestante kontra? invado de Pola Armeo al
?e?oslovakio
kune kun la armeoj de la
Pakto de Varsovio
.
- Yui Chunoshin
, japana esperantisto pri protesto al la
Milito de Vjetnamio
, la 11-an de novembro 1967.
- Jan Palach
, ?e?a studento pri filozofio proteste al la
invado en ?e?oslovakion
, la 16-an de januaro 1969.
- Alfredo Ormando
, itala verkisto proteste al la sinteno de rom-katolika eklezio kontra? samseksamo, la 13-an de januaro 1998.
- Serio da sinbruligoj fare de anoj de la ≪
Organiza?o de la mu?ahidoj de la irana popolo
≫ proteste de la
Operaco en Auvers-sur-Oise
en
2003
.
- Mohamed Bouazizi
en
Sidi Bouzid
, en
decembro de 2010
. Lia morto kondukis al
protestoj
en
Tunizio
kaj fu?o de la
Zine el-Abidine Ben Ali
, prezidento, diktatoro de
Tunizio
.
La? kelkaj, necesas esti kura?a por mortigi sin; la? aliaj, nur malkura?uloj sin mortigas, nekapablaj alfronti la vivon. Aliaj personoj pli facile komprenas la sinmortigon de tiu, kiu preferas
morti
libere, ol vivi
sklave
.
Por mortigi sin ne necesas klaraj konceptoj pri "vivo" kaj "morto" (anka? ne, cetere, por vivi trankvile, feli?e kaj kvaza?
senkonscie
). Ofte sufi?as
motivo
(
subjektiva
), kio ne nepre identas kun
ka?zo
(
objektiva
).
Oni povus argumenti kontra? sinmortigo, ke ?i ne necesas, ?ar, se oni faras nenion, la rezulto fine estos precize la sama (t.e. morto). Sed tre ofte temas ne pri tio ke sinmortigonto ne volus vivi, sed ke li trovas vivadon tro suferiga kaj tial preferas fini ?in anticipe. Aliflanke, anka? sinmortigo, kiel ?iu ajn homa decido a? ago, vola a? ne, estas parto de la homa vivo mem.
Opinioj pri suicido estis influitaj de ampleksaj
ekzistadismaj
temoj kiaj religio,
honoro
, kaj la signifo de vivo. La
Abrahamaj religioj
tradicie konsideras suicidon kiel
ofendo al dio
pro la kredo je la sankteco de vivo. Dum la epoko de
samurajoj
en
Japanio
,
harakiro
estis respektita kielrimedo de ela?eto pro malsukceso a? kiel formo de protesto.
Satio
, nuna eksterle?a praktiko, esperis, ke
vidvinoj
turnu sin al
sinbruligo
sur la fajro produktita por la
funebro
de ?ia mortinta edzo, ?u vole a? la? premo fare de la familio kaj de la socio.
[63]
Suicido kaj klopodita suicido, iam krime konsiderata kaj punebla, estas tio jam ne plu en plej okcidentaj landoj. Kvankam ?i pluestas
delikto
en multaj landoj. En la
20a
kaj
21a jarcentoj
, suicido en la formo de
sinbruligo
estis uzita rare kiel rimedo de protesto, kaj
kamikazo
kaj
suicida bombado
estis uzita foje kiel milita a?
terorisma
taktiko
.
[64]
- En
2001
, 2.500
tajvananoj
mortigis sin. El ili, 18 (t.e. 0.72 %) estis (ge)patroj, kiuj kunmortigis anka? siajn (ge)filojn (trioble pli da ?i tiaj kazoj ol en
Usono
). En
2003
, 3.053
tajvananoj
mortigis sin, je avera?o de po 8 ?iutage, a? de po 1 ?iun trian horon. Estas po 14,1 sinmortigoj por ?iu centmilo da homoj.
- En
Azio
, plej multe oni sin mortigas en Japanio, kun po 25 por ?iu centmilo. En 2003, mortigis sin 32.082 japanoj, t.e. po 87 ?iutage a? po 1 ?iun kvaronhoron.
- En la
mondo
, plej multe oni sin mortigas en
Litovujo
, kun po 44 por ?iu centmilo da homoj.
- La?
informoj
de la
Federacia Oficejo pri Statistiko
, en
Germanio
en 2001 mortigis sin 3.370 homoj, pli ol 65-jaraj. Kompare kun
2000
la nombro kreskis je 1,6 procentoj. En la
2002
denove alti?is la nombro, e? je 4,6 procentoj kompare kun la anta?a jaro. Preska? du trionoj de la sinmortigontaj
olduloj
vivas
solaj
kaj finas sian
vivon
en la propra
lo?ejo
. La plimulto de la
virinoj
venenis
sin. ?e la
viroj
dominis
pistolpafo
kaj sinpendigo. Senpera
motivo
estis serioza
malsano
, kiu grave reduktas la kapablon movi?i, kaj fortaj
doloroj
.
- La? la franca verkisto
Albert Camus
komence de sia eseo
La Mito de Sizifo
(france:
Le Mythe de Sisyphe
), sinmortigo estas la plej grava
filozofia
demando.
- Tre interesan kaj sukan libron pri sinmortigo,
"The Savage God"
("La sova?a dio"), verkis la anglalingva literaturkritikisto
Al Alvarez
, kie li detale rakontas pri siaj propraj provoj sinmortigaj kaj pri tiu (sukcesa) de la usona poetino
Sylvia Plath
.
- Estas multaj poemoj pri sinmortigo kiel la brazila
"
Cajuina
"
("
Aka?ua
Trinka?o") pri la sinmortigo de l' poeto
Torquato Neto
.
Oni povas trovi stranga la konservadon de "-n-" en la vorto "si
n
mortigo". Aliflanke, prefiksa "mem-" ne nepre identas al
sin-
; ja ?iu kiu murdas, "mem" mortigas.
Legu pri tio en
"PMEG"
?e
si en kunmetoj
Famaj lokoj konataj pro sinmortigoj tieaj
[
redakti
|
redakti fonton
]
- ↑
(Junio 2002) “Chronic suicidality among patients with borderline personality disorder”,
Psychiatric services (Washington, D.C.)
53
(6),
p. 738?42
.
doi
:
10.1176/appi.ps.53.6.738
.
- ↑
2,0
2,1
Hawton K, van Heeringen K (aprilo 2009). “Suicide”,
Lancet
373
(9672),
p. 1372?81
.
doi
:
10.1016/S0140-6736(09)60372-X
.
- ↑
PIV
NPIV
Alirita la 5an de Marto 2023.
- ↑
Stedman's Medical Dictionary (28a eld.).
Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. 2006.
ISBN 978-0-7817-3390-8
.
- ↑
(1987)
Issues in Law & Medicine, Volume 3
. National Legal Center for the Medically Dependent & Disabled, Incorporated, and the Horatio R. Storer Foundation, Incorporated,
p. 39
.
- ↑
6,0
6,1
(2002)
World Report on Violence and Health
1
. Geneve: World Health Organization.
ISBN 978-92-4-154561-7
.
- ↑
7,0
7,1
7,2
Turecki G, Brent DA (Marto 2016).
"Suicide and suicidal behaviour".
Lancet. 387 (10024): 1227?39. doi:10.1016/S0140-6736(15)00234-2. PMC 5319859.
PMID 26385066
.
- ↑
8,0
8,1
(2002)
Encyclopedia of Primary Prevention and Health Promotion
. New York: Kluwer Academic/Plenum.
ISBN 978-0-306-47296-1
.
- ↑
(2009) “Extended suicide”,
Oxford textbook of suicidology
. Oxford: Oxford University Press,
p. 134?36
.
doi
:
10.1093/med/9780198570059.003.0022
.
ISBN 978-0-19-857005-9
.
- ↑
(2007)
Seminars in general adult psychiatry
,
2?a eldono
, London: Gaskell.
ISBN 978-1-904671-44-2
.
- ↑
(2011) “
Suicide and Language
”,
Centre for Suicide Prevention
(3),
p. 4
. Alirita 15a de Majo 2013..
Arkivigite je
2012-05-06 per la retarkivo
Wayback Machine
Arkivita kopio
. Arkivita el
la originalo
je 2012-05-06. Alirita 2023-03-04.
- ↑
(Februaro 2013) “
Suicide and Language: Why we Shouldn't Use the 'C' Word
”,
In Psych
35
(1),
p. 30?31
.
Arkivigite je
2014-08-15 per la retarkivo
Wayback Machine
Arkivita kopio
. Arkivita el
la originalo
je 2014-08-15. Alirita 2023-03-04.
- ↑
Inclusive Language Guidelines
. Washington, D.C.: American Psychological Association,
p. 19
.
- ↑
(1974) “Development of suicidal intent scales”,
The prediction of suicide
. Bowie, MD: Charles Press.
ISBN 978-0-913486-13-9
.
- ↑
Recommendations for Reporting on Suicide
. National Institute of Mental Health (2001). Arkivita el
la originalo
je 27a de Aprilo 2013. Alirita 15a de Majo 2013.
Arkivigite je
2013-04-27 per la retarkivo
Wayback Machine
Arkivita kopio
. Arkivita el
la originalo
je 2013-04-27. Alirita 2023-03-04.
- ↑
Reporting Suicide and Self Harm
. Time To Change (2008). Arkivita el
la originalo
je 14a de Januaro 2016. Alirita 2a de Januaro 2016.
Arkivigite je
2016-01-14 per la retarkivo
Wayback Machine
Arkivita kopio
. Arkivita el
la originalo
je 2016-01-14. Alirita 2023-03-04.
- ↑
@apstylebook (18a de Majo 2017).
"Avoid "committed suicide" except in direct quotes from authorities. Alternatives: "killed himself," "took her own life," "died by suicide.""
(Tweet) ? via Twitter.
- ↑
"
Guardian and Observer style guide: S
",
The Guardian
, 4a de Majo 2021. (
angle
)
- ↑
"
The words to say -- and not to say -- about suicide
",
CNN
, 11a de Junio 2018.
- ↑
The Power of words
. Canadian Association of Suicide Prevention (2005). Arkivita el
la originalo
je 13a de Majo 2013. Alirita 16a de Majo 2013.
Arkivigite je
2013-05-13 per la retarkivo
Wayback Machine
Arkivita kopio
. Arkivita el
la originalo
je 2013-05-13. Alirita 2023-03-04.
- ↑
21,0
21,1
21,2
"Suicide and Suicidal Behavior,"
New York Times
.
- ↑
Hawton K, Saunders KE, O'Connor RC (Junio 2012). "Self-harm and suicide in adolescents". Lancet. 379 (9834): 2373?82. doi:10.1016/S0140-6736(12)60322-5.
PMID 22726518
. S2CID 151486181.
- ↑
Suicide Risk and Protective Factors|Suicide|Violence Prevention|Injury Center|CDC
(en-us) (25a de Aprilo 2019). Alirita 29a de Julio 2019.
- ↑
Zalsman G, Hawton K, Wasserman D, van Heeringen K, Arensman E, Sarchiapone M, et al. (July 2016). "Suicide prevention strategies revisited: 10-year systematic review". The Lancet. Psychiatry. 3 (7): 646?59. doi:10.1016/S2215-0366(16)30030-X. hdl:1854/LU-8509936.
PMID 27289303
. "Other approaches that need further investigation include gatekeeper training, education of physicians, and internet and helpline support."
- ↑
Vijayakumar L, Kumar MS, Vijayakumar V (Majo 2011).
"Substance use and suicide".
Current Opinion in Psychiatry. 24 (3): 197?202. doi:10.1097/YCO.0b013e3283459242.
PMID 21430536
. S2CID 206143129.
- ↑
26,0
26,1
26,2
26,3
26,4
26,5
Chang B, Gitlin D, Patel R (Septembro 2011). "The depressed patient and suicidal patient in the emergency department: evidence-based management and treatment strategies".
Emergency Medicine Practice
. 13 (9): 1?23, quiz 23?4.
PMID 22164363
.
- ↑
(December 2007) “Suicidality in people surviving a traumatic brain injury: prevalence, risk factors and implications for clinical management”,
Brain Injury
21
(13?14),
p. 1335?51
.
doi
:
10.1080/02699050701785542
.
- ↑
(Aprilo 2012) “Suicide mortality in the United States: the importance of attending to method in understanding population-level disparities in the burden of suicide”,
Annual Review of Public Health
33
,
p. 393?408
.
doi
:
10.1146/annurev-publhealth-031811-124636
.
- ↑
(Aprilo 2003) “
Suicide risk in relation to socioeconomic, demographic, psychiatric, and familial factors: a national register-based study of all suicides in Denmark, 1981?1997
”,
The American Journal of Psychiatry
160
(4),
p. 765?72
.
doi
:
10.1176/appi.ajp.160.4.765
.
- ↑
(Majo 2013) “Suicide among adults aged 35-64 years--United States, 1999-2010”,
MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report
62
(17),
p. 321?5
.
- ↑
(8a de Majo 2012)
Crisis intervention strategies
,
7?a eldono
, Belmont, CA: Brooks/Cole.
ISBN 978-1-111-18677-7
.
- ↑
(Julio 2012) “Suicide among war veterans”,
International Journal of Environmental Research and Public Health
9
(7),
p. 2504?19
.
doi
:
10.3390/ijerph9072504
.
- ↑
(Junio 2008) “Familial transmission of suicidal behavior”,
The Psychiatric Clinics of North America
31
(2),
p. 157?77
.
doi
:
10.1016/j.psc.2008.02.001
.
- ↑
34,0
34,1
Suicide Risk and Protective Factors|Suicide|Violence Prevention|Injury Center|CDC
(
25-a de aprilo
2019
). Alirita 17a de Junio 2019.
- ↑
(2016) “What Distinguishes Suicide Attempters From Suicide Ideators? A Meta-Analysis of Potential Factors”,
Clinical Psychology: Science and Practice
23
(1),
p. 5?20
.
doi
:
10.1111/cpsp.12136
.
- ↑
(Februaro 2014) “Differentiating suicide attempters from suicide ideators: a critical frontier for suicidology research”,
Suicide & Life-Threatening Behavior
44
(1),
p. 1?5
.
doi
:
10.1111/sltb.12068
.
- ↑
(Januaro 2017) “Recent advances in differentiating suicide attempters from suicide ideators”,
Current Opinion in Psychiatry
30
(1),
p. 15?20
.
doi
:
10.1097/YCO.0000000000000294
.
- ↑
38,0
38,1
.
The National Confidential Inquiry into Suicide and Homicide by People with Mental Illness
. Arkivita el
la originalo
je 14a de Julio 2012. Alirita 25a de Julio 2012.
Arkivigite je
2013-01-16 per la retarkivo
Wayback Machine
Arkivita kopio
. Arkivita el
la originalo
je 2013-01-16. Alirita 2023-03-05.
- ↑
(Junio 2018) “Vital Signs: Trends in State Suicide Rates ? United States, 1999?2016 and Circumstances Contributing to Suicide ? 27 States, 2015”,
MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report
67
(22),
p. 617?624
.
doi
:
10.15585/mmwr.mm6722a1
.
- ↑
(Novembro 2004) “Psychiatric diagnoses in 3275 suicides: a meta-analysis”,
BMC Psychiatry
4
(1),
p. 37
.
doi
:
10.1186/1471-244X-4-37
.
- ↑
41,0
41,1
(Decembro 2000) “Affective disorders and suicide risk: a reexamination”,
The American Journal of Psychiatry
157
(12),
p. 1925?32
.
doi
:
10.1176/appi.ajp.157.12.1925
.
- ↑
(2012)
Suicide Risk Management A Manual for Health Professionals.
,
2?a eldono
, Chicester: John Wiley & Sons,
p. 30?33
.
ISBN 978-1-119-95311-1
.
- ↑
(2005) “Suicide in borderline personality disorder: a meta-analysis”,
Nordic Journal of Psychiatry
59
(5),
p. 319?24
.
doi
:
10.1080/08039480500320025
.
- ↑
(2004) “Psychiatric diagnoses and suicide: revisiting the evidence”,
Crisis
25
(4),
p. 147?55
.
doi
:
10.1027/0227-5910.25.4.147
.
- ↑
(July 2015) “Suicidality in obsessive compulsive disorder (OCD): a systematic review and meta-analysis”,
Clinical Psychology Review
39
,
p. 1?15
.
doi
:
10.1016/j.cpr.2015.03.002
.
- ↑
(Julio 2017) “
Suicidality in Autistic Spectrum Disorders
”,
Crisis
38
(4),
p. 237?246
.
doi
:
10.1027/0227-5910/a000458
.
- ↑
(2004) “Borderline personality disorder”,
Lancet
364
(9432),
p. 453?461
.
doi
:
10.1016/S0140-6736(04)16770-6
. “Between 40% and 65% of individuals who commit suicide meet criteria for a personality disorder, with borderline personality disorder being the most commonly associated.”.
- ↑
(A?gusto 2009) “
Schizophrenia
”,
Lancet
374
(9690),
p. 635?645
.
doi
:
10.1016/S0140-6736(09)60995-8
. Alirita 22a de Januaro 2013..
Arkivigite je
2013-06-23 per la retarkivo
Wayback Machine
- ↑
49,0
49,1
Cita?a eraro Malvalida etikedo
<ref>
; neniu teksto estis provizita por ref-oj nomataj
Tint2010
; $2
- ↑
Why have nearly half of transgender Australians attempted suicide?
(
angle
). University of Melbourne (
23-a de marto
2021
). Alirita 26a de A?gusto 2022.
- ↑
"
Transgender people and suicide
". (en-CA)
- ↑
(Februaro 2022) “Suicide by Clinic-Referred Transgender Adolescents in the United Kingdom”,
Archives of Sexual Behavior
51
(2),
p. 685?690
.
doi
:
10.1007/s10508-022-02287-7
.
- ↑
Suicide risk in transgender and gender diverse people
(en-GB) (13a de Julio 2021). Alirita 26a de A?gusto 2022.
- ↑
Study Shows Shocking Rates of Attempted Suicide Among Trans Teens
(en-US). Alirita 26a de A?gusto 2022.
- ↑
55,0
55,1
(Decembro 1998) “Suicide and recency of health care contacts. A systematic review”,
The British Journal of Psychiatry
173
(6),
p. 462?74
.
doi
:
10.1192/bjp.173.6.462
.
- ↑
(Junio 2002) “Contact with mental health and primary care providers before suicide: a review of the evidence”,
The American Journal of Psychiatry
159
(6),
p. 909?16
.
doi
:
10.1176/appi.ajp.159.6.909
.
- ↑
(January 2016) “Suicidality and aggression during antidepressant treatment: systematic review and meta-analyses based on clinical study reports”,
BMJ
352
,
p. i65
.
doi
:
10.1136/bmj.i65
.
- ↑
(2015) “The longitudinal course of non-suicidal self-injury and deliberate self-harm: a systematic review of the literature”,
Borderline Personality Disorder and Emotion Dysregulation
2
(1),
p. 2
.
doi
:
10.1186/s40479-014-0024-3
.
(p. 1)
- ↑
59,0
59,1
(Septembro 2009) “Deliberate self-harm and suicide in adolescents”,
The Keio Journal of Medicine
58
(3),
p. 144?151
.
doi
:
10.2302/kjm.58.144
.
- ↑
(Oktobro 2016) “Predicting suicide following self-harm: systematic review of risk factors and risk scales”,
The British Journal of Psychiatry
209
(4),
p. 277?283
.
doi
:
10.1192/bjp.bp.115.170050
.
- ↑
Meier, Marshall B. Clinard, Robert F.. (2008)
Sociology of deviant behavior
,
14?a eldono
, Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning,
p. 169
.
ISBN 978-0-495-81167-1
.
- ↑
Bertolote JM, Fleischmann A (Oktobro 2002). “Suicide and psychiatric diagnosis: a worldwide perspective”,
World Psychiatry
1
(3),
p. 181?5
.
- ↑
Indian woman commits sati suicide
. Bbc.co.uk (2002-08-07). Alirita 2010-08-26.
- ↑
(2009) “Rethinking suicide bombing”,
Crisis
30
(2),
p. 94?7
.
doi
:
10.1027/0227-5910.30.2.94
.
Morto
kaj rilataj temoj
|
---|
Kuracafero
|
|
---|
Morteco
|
|
---|
Post morto
|
|
---|
Ceteraj
|
|
---|
|