Φ?λιπ Ντικ
Γενικ?? πληροφορ?ε?
?νομα στη μητρικ? γλ?σσα	Philip K. Dick (Αγγλικ?)
Γ?ννηση	16  Δεκεμβρ?ου 1928 [1] [2] [3] Σικ?γο [4]
Θ?νατο?	2  Μαρτ?ου 1982 [1] [2] [3] Σ?ντα ?να [5]
Αιτ?α θαν?του	εγκεφαλικ? επεισ?διο [6]
Συνθ?κε? θαν?του	φυσικ? α?τια [6]
Τ?πο? ταφ??	Riverside Cemetery [7]
Κατοικ?α	Σ?ντα ?να [8] [9] Φο?λερτον [9]
Ψευδ?νυμο	Richard Phillipps και Jack Dowland
Παρατσο?κλι	Phil [10]
Χ?ρα πολιτογρ?φηση?	Ηνωμ?νε? Πολιτε?ε? Αμερικ??
Θρησκε?α	Επισκοπικ? Εκκλησ?α (απ? 1963) [8] [11]
Εκπα?δευση και γλ?σσε?
Μητρικ? γλ?σσα	Αγγλικ?
Ομιλο?μενε? γλ?σσε?	Αγγλικ? [12] [13] [14]
Σπουδ??	Berkeley High School Πανεπιστ?μιο τη? Καλιφ?ρνια?, Μπ?ρκλε? [15]
Πληροφορ?ε? ασχολ?α?
Ιδι?τητα	μυθιστοριογρ?φο? δοκιμιογρ?φο? συγγραφ?α? ?ργων επιστημονικ?? φαντασ?α? φιλ?σοφο? [16] συγγραφ?α? [17]
Αξιοσημε?ωτο ?ργο	Ubik Το Ηλεκτρικ? Πρ?βατο Ο ?νθρωπο? στο Ψηλ? Κ?στρο A Scanner Darkly Flow My Tears, the Policeman Said VALIS trilogy Eye in the Sky Dr. Bloodmoney, or How We Got Along After the Bomb
Οικογ?νεια
Σ?ζυγο?	Jeanette Marlin (Μα?ου 1948 ? Νο?μβριο? 1948) [18] [19] Kleo Mini (1950?1959) [20] [19] Anne R. Dick (1959?1965) [21] [22] Nancy Hackett (1966?1972) Tessa B. Dick (1973?1977)
Τ?κνα	Isa Dick Hackett Laura Leslie Christopher Dick
Αδ?λφια	Jane Charlotte Dick ( fraternal twin sister ) [23]
Αξι?ματα και βραβε?σει?
Βραβε?σει?	Βραβε?ο Χιο?γκο για την Καλ?τερη Νουβ?λα (1963) Βραβε?ο Τζον Κ?μπελ για την Καλ?τερη Νουβ?λα Επιστημονικ?? Φαντασ?α? (1975) Βραβε?ο Βρετανικο? Συνδ?σμου Επιστημονικ?? Φαντασ?α? για την Καλ?τερη Νουβ?λα (1978) [24] Kurd Lasswitz Award for best foreign work (1985) Science Fiction and Fantasy Hall of Fame (2005) Βραβε?ο Χιο?γκο Καλ?τερη? δραματικ?? παρουσ?αση? (1983)
Υπογραφ?
Σχετικ? πολυμ?σα
δεδομ?να

Ο Φ?λιπ Ντικ ( αγγλικ? : Philip Kindred Dick, 16 Δεκεμβρ?ου 1928 - 2 Μαρτ?ου 1982) ?ταν Αμερικαν?? συγγραφ?α? επιστημονικ?? φαντασ?α? . Αν και φτωχ?? και σχετικ? ?γνωστο? στο μεγαλ?τερο μ?ρο? τη? ζω?? του, σ?μερα θεωρε?ται ?να? απ? του? σημαντικ?τερου? συγγραφε?? και ανανεωτ?? του ε?δου?, εν? τα τελευτα?α χρ?νια γνωρ?ζει πλατι? επιτυχ?α λ?γω τη? προσαρμογ?? αρκετ?ν ?ργων του σε ταιν?ε? (?πω? οι Blade Runner και Minority Report ). Το ?ργο του χαρακτηρ?ζεται απ? δυο θεμελι?δη ερωτ?ματα που προσπ?θησε, σχεδ?ν με αγων?α, να απαντ?σει ?χι μ?νο στα γραπτ? του αλλ? και στη ζω? του: Τι ε?ναι πραγματικ?; και Τι ε?ναι ανθρ?πινο; Στα ?ργα του η πραγματικ?τητα συχν? παρουσι?ζεται σαν κ?τι υποκειμενικ? και ευμετ?βλητο, εν? η πλαστοπροσωπ?α, η κατ?ρρευση του πολιτισμο? και η απειλ? του ολοκληρωτισμο? παραμονε?ει παντο?, συχν? σ' ?να καταθλιπτικ? και κλειστοφοβικ? σκηνικ?, ?πω? ?ταν κι η ?δια η ζω? του. Η μεταφυσικ? , η φιλοσοφ?α , η ψυχαν?λυση , η πολιτικ? και, στο ?στερο ?ργο του, ο γνωστικισμ?? , η πρωτοχριστιανικ? φιλοσοφ?α και η θεολογ?α ε?ναι κατευθυντ?ριε? γραμμ?? στο ?ργο του.

Βιογραφικ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Πρ?τα χρ?νια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Γενν?θηκε στο Σικ?γο , γιο? του ?ντγκαρ Ντικ και τη? Ντ?ροθυ Κ?ντρεντ Ντικ. Γενν?θηκε πρ?ωρα, μαζ? με τη δ?δυμη αδελφ? του Τζ?ιν που π?θανε στι? 26 Ιανουαρ?ου 1929. Ο θ?νατο? τη? αδελφ?? του ?ρχισε να στοιχει?νει τον Ντικ απ? πολ? μικρ? ηλικ?α, προκαλ?ντα? του ενοχ?? και εμφανιζ?μενη ω? θ?μα σε κ?ποια απ? τα ?ργα του, ?να? θ?νατο? που σημ?δεψε την ζω? και τα γραπτ? ?ργα του Φ?λιπ Ντικ. Το 1932 οι γονε?? του χωρ?ζουν και η μητ?ρα του με τον Φ?λιπ Ντικ μετακομ?ζουν στην Ου?σινγκτον . Επιστρ?φουν στο Μπ?ρκλε? στην Καλιφ?ρνια το 1938 μ?ρο? που ?γινε σκηνικ? για πολλ? απ? τα μετ?πειτα γραπτ? του Ντικ. Π?γε σχολε?ο στο Μπ?ρκλε? και ?γινε δεκτ?? στο εκε? πανεπιστ?μιο για σπουδ?? στα Γερμανικ? και τη Μεταφυσικ? , αποβλ?θηκε ?μω? πριν τελει?σει το πρ?το εξ?μηνο επειδ? αρν?θηκε να παρακολουθ?σει ?να (υποχρεωτικ? τ?τε στα κολ?για τη? Αμερικ??) μ?θημα στρατιωτικ?? εκπα?δευση?. Μετ? απ? ?ναν εξ?μηνο γ?μο, στα ε?κοσ? του, με τη Ζαν?τ Μαρλ?ν το 1948, παντρε?τηκε την ελληνικ?? καταγωγ?? Κλει? Αποστολ?δου το 1950, με την οπο?α θα ?μενε μ?χρι το 1958. Την περ?οδο εκε?νη εργαζ?ταν σε δισκοπωλε?ο, εν? ε?χε και τη δικ? του ραδιοφωνικ? εκπομπ? κλασικ?? μουσικ?? . Αναμ?χθηκε στην πολιτικ? και το ριζοσπαστικ? κ?νημα τη? εποχ?? και το FBI και η αστυνομ?α θ' ασχολο?νταν αρκετ? συχν? μαζ? του, ειδικ? στη δεκαετ?α του '50.

Δι?βασε επιστημονικ? φαντασ?α για πρ?τη φορ? στην ηλικ?α των δ?δεκα ετ?ν, στο περιοδικ? Stirring Science Stories , και τον επ?μενο κι?λα? χρ?νο ?γραψε το πρ?το του σ?ντομο μυθιστ?ρημα με τ?τλο Επιστροφ? στη χ?ρα των Λιλλιπο?τειων . Στην αρχ? τη? δεκαετ?α? του 1950 ?ρχισε να δημοσιε?ει διηγ?ματα στο περιοδικ? Fantasy and Science Fiction του Σαν Φρανσ?σκο , που διευθυν?ταν απ? το μ?ντορα και φ?λο του ?ντονι Μπουσ?. Το πρ?το δι?γημα επιστημονικ?? φαντασ?α? που πο?λησε, το φθιν?πωρο του 1951, ?ταν το Ρουγκ (Roog) , εν? το πρ?το που δημοσιε?τηκε ?ταν το Π?σω Παραμονε?ει το Γουμπ (Beyond Lies the Wub) το 1952. Την τριετ?α 1952-1954 δημοσ?ευσε 62 διηγ?ματα (τα μισ? απ' τη συνολικ? του παραγωγ? διηγημ?των). Τον Ιο?νιο του 1953, επτ? διηγ?ματα του Ντικ εμφαν?στηκαν ταυτ?χρονα σε δι?φορα περιοδικ?. Η υπερπαραγωγ? αυτ? ?ταν αποτ?λεσμα ?χι μ?νο του π?θου? του για την επιστημονικ? φαντασ?α, μα και τη? δ?σκολη? οικονομικ?? του κατ?σταση?: στην εισαγωγ? τη? συλλογ?? διηγημ?των Ο χρυσ?? ?ντρα? , περιγρ?φει το π?? αυτ?? κι η γυνα?κα του ?ταν αναγκασμ?νοι συχν? να τρ?φονται με κιμ? αλ?γου, που κανονικ? χρησιμοποιε?ται για σκυλοτροφ? . Η αντιμετ?πιση τη? επιστημονικ?? φαντασ?α?, την εποχ? εκε?νη, ω? περιθωριακ? ε?δο? ε?χε ω? αποτ?λεσμα το ουσιαστικ? αν?παρκτο δ?κτυο διανομ?? και την αδυναμ?α ελ?γχου των δικαιωμ?των. ?τσι, το ?ργο αυτ?? τη? περι?δου, δημοσιευμ?νο σε μικρ? περιοδικ?, του απ?φερε δυσαν?λογα μικρ? ποσ? σε σχ?ση με την παραγωγ? του. Παρ' ?λα αυτ? ο Ντικ ?χι μ?νο δεν σταμ?τησε να γρ?φει, αλλ? εγκατ?λειψε και τη δουλει? του στο δισκοπωλε?ο, αποφασισμ?νο? να γ?νει επαγγελματ?α? συγγραφ?α?. Τα διηγ?ματα αυτ?? τη? περι?δου, μπροστ? απ' την εποχ? του?, ε?ναι μια μεταβατικ? φ?ση αν?μεσα στη space opera τη? δεκαετ?α? του '50 και τη "σοβαρ?", εναλλακτικ? επιστημονικ? φαντασ?α που θα ?νθιζε την επ?μενη δεκαετ?α.

Το 1954, μετ? απ? μια συν?ντηση με το ε?δωλ? του Α. Ε. Βαν Βογκτ , αποφ?σισε να στραφε? στη συγγραφ? μυθιστορημ?των , πουλ?ντα? το πρ?το απ? αυτ?, το Solar Lottery , το 1955. Γρ?φοντα? τα μυθιστορ?ματ? του με τον ?διο πυρετ?δη ρυθμ?, εκδ?δει δεκ?ξι μυθιστορ?ματα μεταξ? 1955 και 1964. Τ?σσερα ?μειναν αδημοσ?ευτα: ?ταν μυθιστορ?ματα συμβατικ?? λογοτεχν?α? που ?λα απορρ?φθηκαν, γεγον?? που στο?χισε πολ? στον Ντικ. Το 1959 παντρε?εται στο Μεξικ? την τρ?τη γυνα?κα του Αν Γου?λιαμ? Ρουμπενστ?ιν (Anne Williams Rubenstein) με την οπο?α αποκτ? την πρ?τη του κ?ρη Λ?ρα ?ρτσερ Ντικ (Laura Archer Dick) το 1960, γ?μο? που κρ?τησε μ?χρι το 1964 (το διαζ?γιο βγ?κε το 1965). Αποκορ?φωμα αυτ?? τη? δημιουργικ?? περι?δου, που ουσιαστικ? συνδ?ασε την επιστημονικ? φαντασ?α με την πειραματικ? και εναλλακτικ? λογοτεχν?α, ?ταν το Ο ?νθρωπο? στο ψηλ? κ?στρο (The Man In The High Castle) , βιβλ?ο γραμμ?νο με τη βο?θεια του Ι Τσινγκ (το οπο?ο πα?ζει και κεντρικ? ρ?λο στην υπ?θεση), που του απ?φερε το βραβε?ο Hugo του 1963. Παρ? τη βρ?βευση ?μω?, και την ολο?να μεγαλ?τερη αναγν?ριση απ? κριτικο?? και κοιν?, τα οικονομικ? του δεν καλυτ?ρευσαν, εν μ?ρει λ?γω τη? επιμον?? του να δουλε?ει χωρ?? συμβ?λαιο με εκδ?τη. ?πω? ?γραφε ο ?διο? αργ?τερα, ?ταν αναγκασμ?νο? να γρ?φει σε τρελο?? ρυθμο??, τελει?νοντα? ω? κι εξ?ντα σελ?δε? τη μ?ρα, και για να τα καταφ?ρει στηρ?χτηκε στι? αμφεταμ?νε? , που θα τον συντρ?φευαν ω? το τ?λο? τη? ζω?? του. Το αποτ?λεσμα τη? φτ?χεια? , τη? απογο?τευση? αλλ? και τη? αμφεταμ?νη? ?ταν τ?σο να διαλυθε? ο γ?μο? του ?σο και κ?τι ?λλο, που θα ?λλαζε την οπτικ? του για τον κ?σμο.

Η προτελευτα?α αλ?θεια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το 1963, κατ? τη δι?ρκεια εν?? περιπ?του, ο Φ?λιπ Ντικ στρ?φει το βλ?μμα του στον ουραν? κι αντικρ?ζει ?να μοχθηρ?, απα?σιο πρ?σωπο με σκιστ? μ?τια. Το ?ραμα τον καταδι?κει για ?να μ?να, και σ' αυτ? ο Ντικ αναγνωρ?ζει το απ?λυτο κακ?, την εντροπ?α που κυβερν? το σ?μπαν και καταστρ?φει τα π?ντα. Καρπ?? τη? μεταφυσικ?? αυτ?? εμπειρ?α? ε?ναι το μυθιστ?ρημα Τα τρ?α στ?γματα του Π?λμερ ?λντριτ? , εν? η ιδ?α του πανταχο? παρ?ντο? εντροπικο? κακο? διαποτ?ζει το ?ργο του -και τη ζω? του- για την επ?μενη δεκαετ?α. Στρ?φεται για βο?θεια στο Χριστιανισμ? και αργ?τερα στο Βουδισμ? , εν? αρχ?ζει και κατασκευ?ζει ?να δικ? του κ?σμο (idios kosmos), μ?σα στον οπο?ο σε λ?γα χρ?νια θα χαθε?. Τα μυθιστορ?ματ? του γ?νονται σκοτειν?τερα, οι ?ρω?? του πιο απελπισμ?νοι, η πραγματικ?τητα πιο ε?θραυστη. Στα μυθιστορ?ματα αυτ?? τη? περι?δου, ?πω? στα Αντ?στροφο? κ?σμο? και Ubik , η ρο? του χρ?νου αντιστρ?φεται και η πραγματικ?τητα επηρε?ζεται τ?σο απ' το παρ?ν ?σο κι απ' το μ?λλον, ?τοιμη να καταρρε?σει αν? π?σα στιγμ?.

Ο ?διο? αρχ?ζει να π?νει, πα?ρνοντα? π?ντα και αμφεταμ?νε? , και να βυθ?ζεται στην κατ?θλιψη . Παντρε?εται ξαν? το 1966, την Ν?νσυ Χ?κετ (Nancy Hackett) (τ?ταρτο? γ?μο?) με την οπο?α θα αποκτ?σει το 1967 την δε?τερη κ?ρη του Ιζ?λδη Φρ?ια Ντικ (Isolde Freya Dick) και η οπο?α τον εγκαταλε?πει το 1970 και τελικ? χωρ?ζει το 1972. Σταματ?ει το γρ?ψιμο και π?φτει για τα καλ? στα ναρκωτικ? ( LSD ), και για ?να δι?στημα οι παρ?ε? του ε?ναι πρεζ?νια κι ?μποροι. Εγκαθ?σταται στο Βανκο?βερ , προσπαθ?ντα? ν' αλλ?ξει τα πρ?γματα, αλλ? καταλ?γει, μετ? απ? μια αποτυχημ?νη απ?πειρα αυτοκτον?α? (1972), σε κλινικ? αποτοξ?νωση? . Γυρ?ζοντα? στο ?ραντζ, καθαρ?? πια, παντρε?εται τον Απρ?λιο του 1973 την Τ?σα Μπ?ζμπι, την τελευτα?α του γυνα?κα, με την οπο?α αποκτο?ν το τρ?το του παιδ? Κρ?στοφερ, το πρ?το αγ?ρι, και ξαναρχ?ζει να γρ?φει.

Θε?κ? εισβολ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στι? 20 Φλεβ?ρη του 1974 η ζω? του Φ?λιπ Ντικ ?λλαξε - για π?ντα. Εκε?νη τη μ?ρα, παραλαμβ?νοντα? ?να πακ?το με παυσ?πονα , πρ?σεξε ?τι το κορ?τσι που ?κανε την παρ?δοση φορο?σε ω? μενταγι?ν τον Ιχθ? , το σ?μβολο των πρ?των χριστιαν?ν για τον Ιησο? . Μετ? τη συν?ντηση αυτ? ε?δε ?να ?ραμα , ?που το κορ?τσι κι αυτ?? ζο?σαν στα πρ?τα μετ? Χριστ? χρ?νια. Σε λ?γε? μ?ρε? ?ρχισε να ?χει παραισθ?σει? , ?πω? φωτι?? που ?βγαιναν απ' το πουθεν? και φων??, που μεταξ? ?λλων τον προειδοπο?ησαν για μια εκ γενετ?? ανατομικ? ανωμαλ?α του γιου του Κρ?στοφερ. Μετ? την επιμον? του Ντικ να γ?νουν εξετ?σει? στο παιδ?, αποδε?χτηκε ?τι ?ντω? ε?χε βουβωνοκ?λη . Επ?ση?, ισχυρ?στηκε ?τι ?ζησε για ?να χρ?νο τη ζω? των πρ?των χριστιανικ?ν χρ?νων μ?σα απ' τα μ?τια του Θωμ?, εν?? χριστιανο? τη? πρ?τη? μετ? Χριστ? εποχ??, που ?γινε το alter ego του εκε?να τα χρ?νια. Κατ? του? ισχυρισμο?? τη? γυνα?κα? του, εκε?νο τον καιρ? μιλο?σε κατ? καιρο?? την Κοιν? Ελληνικ?, μια αρχα?α ελληνικ? δι?λεκτο που ποτ? πριν δεν ε?χε μελετ?σει ? μ?θει.

Αυτ? που κυρ?ω? ?βλεπε ο Ντικ ?μω? ?ταν δ?σμη ροζ φωτ??, που το Μ?ρτιο του 1974 τον επισκεπτ?ταν συχν? και τον τροφοδοτο?σε με πληροφορ?ε? για τη φ?ση του κ?σμου και του Θεο? . Αυτ? η οντ?τητα νι?θει ?τι τον ?χει κυριε?σει και ελ?γχει τι? πρ?ξει? του. Τη δ?σμη αυτ? πληροφορι?ν ο Ντικ ον?μασε Valis και, χωρ?? ποτ? να σταματ?σει να αμφισβητε? την αντικειμενικ? ?παρξ? τη? ? και την ?δια του την ψυχικ? υγε?α , υποστ?ριξε ?τι ?ταν μια προσπ?θεια επικοινων?α? απ? εξωγ?ινου? μ?σω εν?? αρχα?ου δορυφ?ρου που βρ?σκεται σε τροχι? γ?ρω απ? τη Γη . Ο Λ?γο? του Θεο?, κατ? τη θεωρ?α αυτ?, κοιμ?θηκε για δυο χιλι?δε? χρ?νια στου? κ?δικε? του Ναγκ Χαμαντ? και τ?ρα επ?στρεφε με τη μορφ? του Valis στη Γη για να β?λει τ?λο? στην "Αυτοκρατορ?α που ποτ? δεν τελε?ωσε", τη Ρωμα?κ? Αυτοκρατορ?α που συν?χιζε στι? μ?ρε? μα? με τη μορφ? των Ηνωμ?νων Πολιτει?ν και του Ρ?τσαρντ Ν?ξον .

Τι? συναντ?σει? του με το Valis και τι? σκ?ψει? του π?νω στην εμπειρ?α του αυτ? κατ?γραψε σ' ?να ημερολ?γιο 8.000 σελ?δων με τ?τλο Εξ?γησι? (Exegesis) και θεολογικ? / γνωστικιστικ? τ?νο. Εκ των υστ?ρων μ?λιστα ανακ?λυψε ?τι το Valis του ε?χε "υπαγορε?σει" μια προφητε?α για την επιστροφ? του Χριστο?, που ?ταν κρυμμ?νη στο μυθιστ?ρημα του 1974 Κυλ?στε δ?κρυ? μου, ε?πε ο αστυν?μο? . Η εμπειρ?α του περιγρ?φεται με λεπτομ?ρεια και στο ομ?νυμο μυθιστ?ρημα Valis , ?να απ' τα τελευτα?α ?ργα του, που γρ?φτηκε μ?σα σε επτ? μ?νο μ?ρε? το 1979. Το Valis ε?ναι αρκτικ?λεξο που σημα?νει Vast Active Living Intelligence System, Αχαν?? Ενεργ? Ζωνταν? Σ?στημα Νοημοσ?νη?. ^[25]

Την περ?οδο αυτ? επ?ση? ?ρχισε να φοβ?ται ?λο και περισσ?τερο συνωμοσ?ε? τη? CIA και του FBI εναντ?ον του, με αποτ?λεσμα αρκετ?? φορ?? να μη βγα?νει απ' το σπ?τι του για μ?ρε? και να κλονιστε? ο γ?μο? του. Τ?σο ?ταν το δ?σιμ? του στη μυστικιστικ? αυτ? εμπειρ?α που, ?ταν το 1976 το Valis - αλλ? και η γυνα?κα του με το παιδ? του - τον εγκατ?λειψαν, προσπ?θησε ξαν? να αυτοκτον?σει . Τον επ?μενο χρ?νο, στο συν?δριο επιστημονικ?? φαντασ?α? στο Μετ? τη? Γαλλ?α? του επιφυλ?χθηκε υποδοχ? μεγ?λου συγγραφ?α. Εκε? σ?καρε του? παρευρισκ?μενου? εκφων?ντα? ?να δ?ωρο ακαταν?ητο λ?γο (κ?τι που αναγνωρ?ζει πλ?ρω? αργ?τερα), βασισμ?νο στι? πληροφορ?ε? που ε?χε αντλ?σει απ? το Valis . Παρ' ?λα αυτ?, ο γραπτ?? του λ?γο? παρ?μεινε σαφ??, καθαρ?? και δυνατ?? ?πω? και πριν, μ?χρι το τ?λο? τη? ζω?? του. Τα μυθιστορ?ματα αυτ?? τη? περι?δου ε?ναι κυρ?ω? αυτοβιογραφικ? και, εκτ?? απ' το ?ρευνα στο σκοτ?δι (A Scanner Darkly) , που βασ?ζεται στι? εμπειρ?ε? του με τα ναρκωτικ? , και το Deus Irae που ξεκ?νησε να γρ?φει μαζ? με τον Ρ?τζερ Ζελ?ζνυ , ?χουν να κ?νουν με τα γεγον?τα που ο ?διο? ον?μασε 2-3-74 (Φλεβ?ρη?-Μ?ρτιο? 1974). Μ?χρι το θ?νατ? του π?ντω?, ο ?διο? δεν ?ταν σ?γουρο? τι ακριβ?? ?ταν αυτ? που β?ωσε.

Το τ?λο? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στα τελευτα?α χρ?νια τη? ζω?? του ο Ντικ γν?ρισε την αναγν?ριση και την οικονομικ? ?νεση που τ?σο στερ?θηκε το προηγο?μενο δι?στημα. Εκδ?θηκε επιτ?λου? ?να συμβατικ? μυθιστ?ρημ? του, το Πριν απ? το τ?λο? του κ?σμου , και μεγ?λα ποσ? ?ρχισαν να φτ?νουν απ' τι? αυξαν?μενε? πωλ?σει? των βιβλ?ων του. Χ?ρισε αρκετ? απ' αυτ? τα χρ?ματα σε φιλανθρωπ?ε? και συν?χισε να ζει λιτ?, αφοσιωμ?νο? στην ολοκλ?ρωση τη? θεολογικ?? τριλογ?α? μυθιστορημ?των Valis , Θε?κ? εισβολ? και Η μετεμψ?χωση του Τ?μοθι ?ρτσερ . Το 1978 πεθα?νει η μητ?ρα του. Το 1980 ?ρχισε το γ?ρισμα σε ταιν?α του βιβλ?ου του Το ηλεκτρικ? πρ?βατο με τον τ?τλο Blade Runner , μια υπ?θεση που τον ?γχωσε υπερβολικ? και τον ?φερε αρχικ? σε αντιπαρ?θεση με το σκηνοθ?τη Ρ?ντλε? Σκοτ . Η ταιν?α θα του χ?ριζε φ?μη στο πλατ? κοιν?· μια φ?μη ?μω? που δεν πρ?λαβε να χαρε?. Η υπερπροσπ?θεια και οι καταχρ?σει? των προηγο?μενων χρ?νων, μαζ? με το ?γχο? του για την ταιν?α, ?ρχισαν να κλον?ζουν σοβαρ? την υγε?α του. Στα μ?σα του Φλεβ?ρη του 1982 ?παθε εγκεφαλικ? . Δεν συν?λθε ποτ?, και στι? 2 Μαρτ?ου 1982 π?θανε στη Σ?ντα ?να τη? Καλιφ?ρνια? απ? καρδιακ? ανεπ?ρκεια . Το Blade Runner βγ?κε στι? α?θουσε? μ?λι? τ?σσερι? μ?νε? μετ?.

Η σορ?? του μεταφ?ρθηκε απ? τον πατ?ρα του στο Φορτ Μ?ργκαν του Κολορ?ντο , ?που ?ταν θαμμ?νη η δ?δυμη αδελφ? του. ?ταν ε?χε πεθ?νει η Τζ?ιν, στον τ?φο ε?χαν χαραχτε? τα ον?ματα και των δυο του?, με ?ναν κεν? χ?ρο για την ημερομην?α θαν?του του Φιλ. Μετ? απ? πεν?ντα τρ?α χρ?νια, η ημερομην?α αυτ? χαρ?χτηκε κι ο Φ?λιπ Ντικ εν?θηκε ξαν? με την αδερφ? του.

Το ?ργο του [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Φ?λιπ Ντικ θεωρε?ται απ? τι? πιο σημαντικ?? και πολυσυζητημ?νε? παρουσ?ε? στο ε?δο? του. Συνδ?ασε την εναλλακτικ? λογοτεχν?α με την επιστημονικ? φαντασ?α , ανο?γοντα? το δρ?μο στου? σημαντικο?? συγγραφε?? του ε?δου? που ακολο?θησαν τη δεκαετ?α του '60, ?πω? ο Ρ?τζερ Ζελ?ζνυ , ο Χ?ρλαν ?λλισον , ο Ν?ρμαν Σπ?νραντ . Θεωρε?ται δε πρ?δρομο? του κυβερνοπ?νκ , του παρακλαδιο? τη? επιστημονικ?? φαντασ?α? που θα αναπτυσσ?ταν στι? δεκαετ?ε? '70 και '80.

Σε αντ?θεση με του? περισσ?τερου? συγγραφε?? επιστημονικ?? φαντασ?α? τη? γενι?? του, που ?γραφαν για αστραφτερ? διαστημ?πλοια , επικ?? μ?χε? και ?μορφε? εξωγ?ινε? , ο Ντικ προτ?μησε για ?ρωε? στα διηγ?ματα και μυθιστορ?ματ? του απλο??, καθημερινο?? ανθρ?που?, που ?μω? γ?νονται ξαφνικ? μ?ρτυρε? μια? αποκ?λυψη? κοσμικ?ν διαστ?σεων ? βρ?σκονται να κρατο?ν την τ?χη του κ?σμου στα χ?ρια του?, συχν? χωρ?? να καταφ?ρουν να φανο?ν αντ?ξιοι. Στα ?ργα του, η πραγματικ?τητα αποσυντ?θεται ? αποδεικν?εται ?τι ε?ναι ?να ?νειρο μ?σα σ' ?να ?νειρο μ?σα σ' ?να ?λλο ?νειρο. Διαθ?τοντα? μια αεικ?νητη και σπινθηροβ?λα φαντασ?α, κατ?φερε να παρουσι?ζει, συχν? με πικρ? ειρωνε?α , το εξωπραγματικ? ω? εντελ?? οικε?ο και το αν?ποδο, σε μια πλοκ? γεμ?τη ανατροπ??: ?να μικροσκ?πιο επιτ?θεται στο χειριστ? του· ο Χριστ?? των εξωγ?ινων τρ?ει το σ?μα των πιστ?ν του κι ?χι το αντ?θετο· πεταλο?δε? επιτ?θενται στου? ανθρ?που? οπλισμ?νε? με σιδεροπρ?ονα· μεταλλαγμ?να ποντ?κια ασχολο?νται με τη λογιστικ? · αυτ? που ενεργοποιε? τη β?μβα στο σ?μα εν?? ρομπ?τ ε?ναι η συνειδητοπο?ηση ?τι ε?ναι ρομπ?τ κι ?χι ?νθρωπο?. Οι φιλοσοφικο?, πολιτικο? και υπαρξιακο? προβληματισμο? που εκφρ?ζονται στα ?ργα του τον κατατ?σσουν αν?μεσα στου? διανοητ?? σ?γχρονου? συγγραφε??. Απ? αρκετο?? θεωρε?ται ο σημαντικ?τερο? Αμερικαν?? λογοτ?χνη? του δε?τερου μισο? του εικοστο? αι?να.

Για πολλο??, ο Φ?λιπ Ντικ ακροβ?τησε στη λεπτ? γραμμ? που χωρ?ζει την ιδιοφυ?α απ? την τρ?λα, π?τε στην απ? δω μερι? και π?τε στην απ? κει. Υπ?ρχουν αυτο? που τον τοποθετο?ν σαφ?? σε μια απ? τι? δυο πλευρ??. ?πω? κι αυτο? που αναγνωρ?ζουν ?ναν "?γιο Φιλ" στα ?ργα του των τελευτα?ων χρ?νων. Σε κ?θε περ?πτωση, ο Φ?λιπ Ντικ ?γραψε μυθιστορ?ματα και διηγ?ματα που ?χι μ?νο συνεχ?ζουν να κερδ?ζουν φανατικο?? αναγν?στε?, μα που ?λλαξαν και το ε?δο? τη? επιστημονικ?? φαντασ?α?, φτ?νοντ?? το στην ωριμ?τητ? του. Χ?ρη και σε αυτ?ν, η επιστημονικ? φαντασ?α βγ?κε απ' το περιθ?ριο και καθιερ?θηκε ω? σοβαρ? λογοτεχνικ? ε?δο?· αυτ??, ?μω?, πλ?ρωσε το μεγαλ?τερο τ?μημα γι' αυτ? την αλλαγ?.

Βραβε?α και τιμητικ?? διακρ?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• 1963 Ο ?νθρωπο? στο ψηλ? κ?στρο (The Man in the High Castle), πρ?το βραβε?ο στα Βραβε?α Hugo. ^[26]
• 1965 Δ?κτωρ Μπλ?ντμ?νε? (Dr. Bloodmoney) και Τα Τρ?α Στ?γματα του Π?λμερ ?λντριτ? (The Three Stigmata of Palmer Eldritch), υποψηφι?τητα για τα Βραβε?α Nebula . ^[27]
• 1968 Το ηλεκτρικ? πρ?βατο (Do Androids Dream of Electric Sheep?), υποψηφι?τητα για τα Βραβε?α Nebula. ^[28]
• 1974 Κυλ?στε δ?κρυ? μου ε?πε ο αστυν?μο? (Flow My Tears, the Policeman Said), υποψηφι?τητα για τα Βραβε?α Nebula. ^[29]
• 1975 Κυλ?στε δ?κρυ? μου ε?πε ο αστυν?μο? , υποψηφι?τητα για τα Βραβε?α Hugo και τα Βραβε?α Locus SF, πρ?το βραβε?ο στα Βραβε?α John W.Campbell. ^[30]
• 1978 ?ρευνα στο δκοτ?δι (A Scanner Darkly), πρ?το βραβε?ο στα Βραβε?α British Science Fiction Award και τρ?το Βραβε?ο στα Βραβε?α John W.Campbell. ^[31]
• 1982 Η μετεμψ?χωση του Τ?μοθυ ?ρτσερ (The Transmigration of Timothy Archer), υποψηφι?τητα για τα Βραβε?α Nebula και Θε?κ? εισβολ? (The Divine Invasion), υποψηφι?τητα για τα Βραβε?α British Science Fiction Award. ^[32]
• 1983 Η μετεμψ?χωση του Τ?μοθυ ?ρτσερ , υποψηφι?τητα για τα Βραβε?α Locus F. ^[33]

Ταιν?ε? βασισμ?νε? σε βιβλ?α του [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Φ?λιπ Ντικ ε?ναι στι? μ?ρε? μα?, μετ? τον Στ?βεν Κινγκ , ο συγγραφ?α? φανταστικ?? λογοτεχν?α? με τι? περισσ?τερε? μεταφορ?? ?ργων του στον κινηματογρ?φο . Οι ταιν?ε? που βασ?στηκαν σε ?ργα του ε?ναι:

• Blade Runner (1982) σε σκηνοθεσ?α Ρ?ντλε? Σκοτ και βασισμ?νη στο βιβλ?ο Το ηλεκτρικ? πρ?βατο . Αν και ελε?θερη διασκευ? του βιβλ?ου, ε?ναι μ?λλον η πιο πιστ? μ?χρι σ?μερα μεταφορ? ?ργου του Ντικ. Σ?μερα θεωρε?ται καλτ ταιν?α .
• Ολικ? επαναφορ? ( Total Recall , 1990) σε σκηνοθεσ?α Πολ Βερχ?φεν . Βασισμ?νο στο δι?γημα We can remember it for you wholesale . Απ' το δι?γημα ?χει διατηρηθε? μ?νο η αρχικ? ιδ?α και κ?ποια λ?γα στοιχε?α τη? πλοκ??.
• Confessions d'un Barjo (1992), βασισμ?νο στο μυθιστ?ρημα Πριν απ? το τ?λο? του κ?σμου .
• Μεταλλικ?? κραυγ?? (1995), βασισμ?νη στο δι?γημα Δε?τερη ποικιλ?α (Second Variety).
• Minority Report (2002) του Στ?βεν Σπ?λμπεργκ , βασισμ?νη στο δι?γημα Το μειοψηφικ? π?ρισμα .
• Διπλ? ταυτ?τητα 2002, βασισμ?νη στο ομ?νυμο δι?γημα.
• Η αποζημ?ωση ( Paycheck , 2003) του Τζον Γου , βασισμ?νη στο ομ?νυμο δι?γημα.
• A Scanner Darkly (2006), βασισμ?νη στο ομ?νυμο μυθιστ?ρημα ?ρευνα στο σκοτ?δι .
• Next (2007), βασισμ?νη στο δι?γημα Ο χρυσαφ?νιο? ?ντρα? .

Κ?ποια ?ργα του ?χουν διασκευαστε? και για το θ?ατρο , εν? ?χει γραφτε? και μια ?περα βασισμ?νη στο Valis .

Μ?λλον [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ταιν?ε? που ε?ναι στο στ?διο των συζητ?σεων:

• Radio Free Albemuth - βασισμ?νη στο δι?γημα Ελε?θερη ραδιοφων?α ?λμπεμουθ ^[34] σχεδι?ζεται να δημιουργηθε? απ? τον Τζον ?λαν Σ?ιμον συγγραφ?α, παραγωγ?. ^[35]
• King of the Elves - βασισμ?νη στο δι?γημα Ο βασιλι?? των ξωτικ?ν αναμ?νεται να κυκλοφορ?σει το χειμ?να του 2012 απ? την Walt Disney Animation Studios. ^[36]
• Ubic - βασισμ?νη στο δι?γημα Ο?μπικ σχεδι?ζεται να δημιουργηθε? απ? τον Hengameh Panahi και την Isolde Freya Dick (τ?ρα Isa Dick Hackett). ^[37]
• Flow My Tears, the Policeman Said - βασισμ?νη στο δι?γημα Κυλ?στε δ?κρυ? μου, ε?πε ο αστυν?μο? . Υιοθετ?θηκε η παραγωγ? τη? απ? την Halcyon Company. ^[38]

?ργα του Φ?λιπ Ντικ [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Μυθιστορ?ματα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• 1955
  • Solar Lottery
• 1956
  • The World Jones Made
  • The Man Who Japed
• 1957
  • Eye in the Sky (Ουρ?νιο Μ?τι)
  • The Cosmic Puppets
• 1959
  • Time Out of Joint
• 1960
  • Dr. Futurity (Ταξ?δι στο Χ?ρο και το Χρ?νο) (μετ?φραση Δημ?τρη? Παναγιωτ?το?, εκδ. Αντ?κοσμοι, 1976)
  • Vulcan's Hammer
• 1962
  • The Man in the High Castle (Ο ?νθρωπο? στο Ψηλ? Κ?στρο) (μτφ. Τζο?λια Τσακ?ρη, εκδ. Εξ?ντα?, 1978)
• 1963
  • The Game-Players of Titan (Οι Πα?κτε? του Τιτ?να)
• 1964
  • Martian Time-Slip (Εμε?? οι Αρειανο?)
  • The Simulacra (Τα Ομοι?ματα)
  • Clans of the Alphane Moon (Οι Φυλ?? του Αλφανο? Φεγγαριο?)
  • The Penultimate Truth (Προτελευτα?α αλ?θεια)
• 1965
  • The Three Stigmata of Palmer Eldritch (Τα Τρ?α Στ?γματα του Π?λμερ ?λντριτ?) (μετ?φραση Ρ?να Χατχο?τ, εκδ. Ars Longa, 1986)
  • Dr. Bloodmoney, or How We Got Along After the Bomb (Δ?κτωρ Μπλ?ντμανε? ? Π?? τα βγ?λαμε π?ρα μετ? τη β?μβα)
• 1966
  • The Crack in Space
  • Now Wait for Last Year (Τ?ρα Περ?μενε το Χτε?)
  • The Unteleported Man (κυκλοφ?ρησε ω? Κ?λπο Α.Ε. (Lies, Inc.) το 1984)
• 1967
  • Counter-Clock World (Ο Αντ?στροφο? Κ?σμο?)
  • The Zap Gun
  • The Ganymede Takeover (σε συνεργασ?α με τον Ρ?ι Ν?λσον)
• 1968
  • Do Androids Dream of Electric Sheep? ( Το ηλεκτρικ? πρ?βατο ) (μετ?φραση Δημ?τρη? Αρβαν?τη?, εκδ. Ars Longa, 1985)
• 1969
  • Ubik (Ο?μπικ) (μετ?φραση Ρ?να Χατχο?τ, εκδ. Εξ?ντα?, 1978)
  • Galactic Pot-Healer (Ο Συντηρητ?? των Κεραμικ?ν)
• 1970
  • A Maze of Death (Λαβ?ρινθο? Θαν?του)
  • Our Friends from Frolix 8
• 1972
  • We Can Build You
• 1974
  • Flow My Tears, The Policeman Said (Κυλ?στε δ?κρυ? μου, ε?πε ο αστυν?μο?) (μετ?φραση Γι?ννη? Ανδρ?ου, εκδ. Μ?δουσα, 1991)
• 1975
  • Confessions of a Crap Artist (Πριν Απ? το Τ?λο? του Κ?σμου)
• 1976
  • Deus Irae (σε συνεργασ?α με τον Ρ?τζερ Ζελ?ζνυ )
• 1977
  • A Scanner Darkly (?ρευνα Στο Σκοτ?δι)
• 1981
  • Valis
  • The Divine Invasion (Θε?κ? Εισβολ?)
• 1982
  • The Transmigration of Timothy Archer (Η Μετεμψ?χωση του Τ?μοθυ ?ρτσερ)
  • The Man Whose Teeth Were All Exactly Alike
• 1983
  • The Unteleported Man (επαυξημ?νη ?κδοση)
• 1984
  • Lies, Inc. (Κ?λπο Α.Ε.)
• 1985
  • Radio Free Albemuth (Ελε?θερη Ραδιοφων?α ?λμπεμουθ)
  • Puttering About in a Small Land (Τριγυρ?ζοντα? σε Μικρ? Τ?πο)
  • In Milton Lumky Territory
• 1986
  • Humpty Dumpty in Oakland
• 1987
  • Mary and the Giant
• 1988
  • The Broken Bubble
  • Nick and the Glimmung (μυθιστ?ρημα για παιδι?)
• 1994
  • Gather Yourselves Together

Διηγ?ματα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• 1952
  • Beyond Lies the Wub (Η Δ?ναμη του Γουμπ)
  • The Gun
  • The Little Movement (Το Μικρ? Κ?νημα)
  • The Skull
  • The Variable Man
• 1953
  • The Builder
  • Colony (Αποικ?α)
  • The Commuter
  • The Cookie Lady
  • The Cosmic Poachers
  • The Defenders (Οι Υπερασπιστ??)
  • Expendable (Αναλ?σιμο?)
  • The Eyes Have It
  • The Great C
  • The Hanging Stranger
  • The Impossible Planet
  • Impostor (Πλαστοπροσωπ?α)
  • The Indefatigable Frog
  • The Infinities
  • The King of the Elves (Ο Βασιλι?? των Ξωτικ?ν)
  • Martians Come in Clouds
  • Mr. Spaceship
  • Out in the Garden
  • Paycheck
  • Piper in the Woods
  • Planet for Transients
  • The Preserving Machine
  • Project** Earth
  • Roog (Ρουγκ)
  • Second Variety
  • Some Kinds of Life
  • The Trouble with Bubbles
  • The World She Wanted
• 1954
  • A World of Talent
  • The Last of the Masters
  • Adjustment Team
  • Beyond the Door
  • Breakfast at Twilight
  • The Crawlers
  • The Crystal Crypt
  • Exhibit Piece
  • The Father-Τhing (Το Πρ?γμα Πατ?ρα?)
  • The Golden Man (Ο Χρυσαφ?νιο? ?ντρα?)
  • James P. Crow
  • Jon's World
  • The Little Black Box
  • Meddler (Διαταραχ?)
  • Of Withered Apples
  • A Present for Pat (?να Δ?ρο για την Πατ)
  • Prize Ship
  • Progeny
  • Prominent Author
  • Sales Pitch (Ο Κρ?χτη?)
  • Shell Game
  • The Short Happy Life of the Brown Oxford
  • Small Town
  • Souvenir
  • Strange Eden
  • Survey Team
  • Time Pawn
  • Tony and the Beetles
  • The Turning Wheel (Ο Κοσμικ?? Τροχ??)
  • Upon the Dull Earth
• 1955
  • Autofac
  • Captive Market
  • The Chromium Fence
  • Foster, You're Dead!
  • The Hood Maker
  • Human Is (?νθρωπο?)
  • The Mold of Yancy (Το Ε?δωλο του Γι?νσι)
  • Nanny
  • Psi-man Heal My Child!
  • Service Call
  • A Surface Raid
  • Vulcan's Hammer
  • War Veteran
• 1956
  • A Glass of Darkness
  • Minority Report
  • Pay for the Printer
  • To Serve the Master
• 1957
  • Misadjustment
  • The Unreconstructed M
• 1958
  • Null-o
• 1959
  • Explorers We (Εμε?? οι Εξερευνητ??)
  • Fair Game
  • Recall Mechanism
  • War Game
• 1963
  • All We Marsmen
  • The Days of Perky Pat
  • If There Were No Benny Cemoli (Αν δεν Υπ?ρχε ο Μπ?νυ Τσιμ?λι)
  • Stand-by (Σε Διαρκ? Ετοιμ?τητα)
  • What'll We Do With Ragland Park?
• 1964
  • Cantata 140
  • A Game of Unchance
  • Novelty Act
  • Oh, to be a Blobel! (Ω, Να Ε?σαι Μπλ?μπελ)
  • Orpheus with Clay Feet
  • Precious Artifact (Μον?κριβο Τ?χνημα)
  • The Unteleported Man
  • The War with the Fnools (Ο Π?λεμο? με τα Φνουλ)
  • The Little Black Box (Το Μικρ? Μα?ρο Κουτ?)
  • Waterspider
  • What the Dead Men Say
• 1965
  • Project Plowshare
  • Retreat Syndrome
  • The Three Stigmata of Palmer Eldritch
• 1966
  • Holy Quarrel
  • We Can Remember It For You Wholesale (Το Θυμ?μαστε για Εσ??)
  • Your Appointment Will Be Yesterday
• 1967
  • Faith of our Fathers (Η Π?στη των Πατ?ρων μα?)
  • Return Match (Η Ρεβ?ν?)
• 1968
  • Not By Its Cover (?χι Απ? το Εξ?φυλλ? του)
  • The Story To End All Stories
• 1969
  • A. Lincoln, Simulacrum
  • The Electric Ant (Ηλεκτρικ? Μυρμ?γκι)
• 1972
  • Cadbury, the Beaver Who Lacked
• 1974
  • The Different Stages of Love
  • The Pre-persons
  • A Little Something For Us Tempunauts
• 1979
  • The Exit Door Leads In (Η ?ξοδο? Οδηγε? Μ?σα)
• 1980
  • I Hope I Shall Arrive Soon (Ελπ?ζω να Φτ?σω Σ?ντομα)
  • Rautavaara's Case (Υπ?θεση Ραουτ?βααρα)
  • Chains of Air, Web of Aethyr
• 1981
  • The Alien Mind
• 1984
  • Strange Memories Of Death
• 1987
  • The Day Mr. Computer Fell Out of Its Tree
  • The Eye of The Sibyl
  • Fawn, Look Back
  • Stability
• 1988
  • Goodbye, Vincent
• 1989
  • 11-17-80
• 1992
  • The Name of the Game is Death

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Πηγ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Επ?σημη βιογραφ?α
• Φ?λιπ Ντικ, Εισαγωγ? στη συλλογ? διηγημ?των "Ο Χρυσ?? ?ντρα?" ^{[ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]} , 1980
• Γι?ργο? Γο?λα?, Εισαγωγ? στη συλλογ? διηγημ?των "?χι απ? το εξ?φυλλ? του", Απ?πειρα 1992
• Κατερ?να Σχιν?, εκτεν?? απ?σπασμ? τη? εισαγωγ?? που ?γραψε ο ?διο? ο Ντικ για τον Χρυσαφ?νιο ?ντρα Ελευθεροτυπ?α (ανακτ?θηκε 4/7/2010)
• Η εργογραφ?α προ?λθε απ' το αντ?στοιχο αγγλικ? ?ρθρο ( ιστορικ?/συντ?κτε? )

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Τα Wikimedia Commons ?χουν πολυμ?σα σχετικ? με το θ?μα    Φ?λιπ Κ. Ντικ

Στα Βικιφθ?γματα υπ?ρχει υλικ? σχετικ? με το λ?μμα:    Φ?λιπ Κ. Ντικ

• Λ?ρη Κεζα (21 Μαρτ?ου 1999). ≪Φ?λιπ Ντικ≫ . Το Β?μα . Ανακτ?θηκε στι? 28 Μαρτ?ου 2009 .  
• Κατερ?να Σχιν?. ≪Φ?λιπ Ντικ≫ . Ελευθεροτυπ?α. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 12 Αυγο?στου 2011 . Ανακτ?θηκε στι? 4 Ιουλ?ου 2010 .   CS1 maint: Unfit url ( link ) *
• ≪Βιογραφικ? και βιβλιογραφ?α≫ . BiblioNet.  
• Ηλ?α Μαγκλ?νη? (24 Νοεμβρ?ου 2002). ≪Φ?λιπ Ντικ: Φαντασ?α και μεγαλοφυ?α≫ . Πολιτισμ?? . Η Καθημεριν? . Ανακτ?θηκε στι? 28 Μαρτ?ου 2009 .   ^{[ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]}
• ≪Ο Φ?λιπ Ντικ επιστρ?φει ω? ανδροειδ?? και δ?νει συνεντε?ξει?≫ . in.gr. 27 Ιουν?ου 2005 . Ανακτ?θηκε στι? 28 Μαρτ?ου 2009 .   ^{[ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]}