?γιο? Αντ?νιο? ο Μ?γα?
Βυζαντιν? εικ?να, του Αγ?ου Αντων?ου, ?ργο του Μιχα?λ Δαμασκηνο? (Β' μισ? 16ου αι.)
Θεοφ?ρο?, Μ?γα? Πατ?ρα? του μοναχισμο?
Γ?ννηση	περ. 251 Κομ? Κ?τω Αιγ?πτου
Κο?μηση	17 Ιανουαρ?ου 356 ?ρο? Κολζ?μ
Τιμ?ται απ?	Ανατολικ? Ορθ?δοξη Εκκλησ?α Ρωμαιοκαθολικ? Εκκλησ?α Ανατολ?τικη Ορθοδοξ?α Κοπτικ? Ορθ?δοξη Εκκλησ?α Αγγλικανισμ?
Εορτασμ??	17 Ιανουαρ?ου
Σ?μβολα	κουδο?νι, γουρο?νι, βιβλ?ο ? ειλητ?ριο, σταυρ?? σε σχ?μα ταυ [1] [2] , κ?ποιε? φορ?? με κουδο?νι [3]
Προστ?τη?	δερματικ?? παθ?σει?, καλαθοποιο?, κατασκευαστ?? βουρτσ?ν, νεκροθαφτε? [4]
Πολιο?χο?	Περιστ?ρι Αττικ??
δεδομ?να ( π   ?   σ   ?   ε )

Ο ?γιο? Αντ?νιο? ο Μ?γα? ? Μ?γα? Αντ?νιο? ε?ναι ?γιο? και ο πρ?το? ασκητ?? του Χριστιανισμο? , που θεμελ?ωσε τον υγι? Μοναχισμ?. ?ζησε στα χρ?νια των Ρωμα?ων αυτοκρατ?ρων Διοκλητιανο? και Μαξιμιανο? μ?χρι και την εποχ? του Μεγ?λου Κωνσταντ?νου και των παιδι?ν του. Το μεγαλ?τερο μ?ρο? τη? ζω?? του το ?ζησε ω? ασκητ?? στην ?ρημο και εκοιμ?θη στι? 17 Ιανουαρ?ου του 356 . Η μν?μη του εορτ?ζεται απ? τι? Λουθηρανικ?? , τι? Αγγλικανικ?? , τι? Καθολικ?? και τι? Ορθ?δοξε? εκκλησ?ε?, στι? οπο?ε? θεωρε?ται ?γιο?.

Βιογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Τη βιογραφ?α του Αγ?ου Αντων?ου ?γραψε στην ελληνικ? ο Μ?γα? Αθαν?σιο? ο οπο?ο? ω? επ?σκοπο? Αλεξανδρε?α? την ?στειλε αρχικ? σε μοναχο?? τη? Αιγ?πτου αρχ?ζοντα? με τη φρ?ση ≪ Αγαθ?ν ?μιλλαν ενωτ?σασθε ≫. Αυτ?ν αντ?γραψε στη συν?χεια ο Συμε?ν ο Μεταφραστ?? απ? τον οπο?ον και παρ?λαβε ο Αγ?πιο? ο Κρη? που μετ?φρασε εκ του ελληνικο? και καταχ?ρησε στον εκδοθ?ντα υπ' αυτο? ≪Παρ?δεισον≫. Ιδια?τερο εγκωμιαστικ? λ?γο στον Μ?γα Αντ?νιο συν?θεσε ο Ιεροδιδ?σκαλο? Μακ?ριο? ο Π?τμιο?.

Πρ?τα χρ?νια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Αντ?νιο?, τον οπο?ον οι ?γιοι Πατ?ρε? ανακ?ρυξαν Μ?γα, γενν?θηκε επ? εποχ?? Δεκ?ου, το ?το? 251 (?το? σν?) στο χωρι? Κομ? τη? Κ?τω Αιγ?πτου , κοντ? στην Ηρακλε?πολη την Μεγ?λη , απ? πλο?σιου? αλλ? ευσεβε?? χριστιανο?? γονε??. Απ? την παιδικ? του ηλικ?α τον διακατε?χαν η αυτ?ρκεια η ολιγ?ρκεια και η εσωστρ?φεια ?νεκα των οπο?ων και δεν θ?λησε να μ?θει γρ?μματα ο?τε να συναναστρ?φεται με ?λλα παιδι? προκειμ?νου ≪να μην αισθ?νεται σ?γχυση και αν?γκη φροντ?δα?≫, ακολουθο?σε ?μω? του? γονε?? του συστηματικ? σε εκκλησιασμο?? ?που και ?δινε ιδια?τερη προσοχ? στα ιερ? αναγν?σματα.. ?ταν σε ηλικ?α 18 ? 20 ετ?ν ?χασε του? γονε?? του απ?μεινε με την μικρ?τερη αδερφ? του, αναλαμβ?νοντα? ο ?διο? τη φροντ?δα του σπιτιο? του?.

?ξι μ?νε? μετ? το θ?νατο των γονι?ν του ο Αντ?νιο? ?κουσε στην εκκλησ?α την Ευαγγελικ? περικοπ? τη? πρ?σκληση? του πλουσ?ου ν?ου, στην οπο?α αναφ?ρεται ?τι ο Χριστ?? ε?πε: ≪ π?λησ?ν σου τα υπ?ρχοντα και δο? πτωχο?? και ?ξει? θησαυρ?ν εν ουραν?, και δε?ρο ακολο?θει μοι ≫ ( Ευαγγ?λιο του Ματθα?ου ιθ? 21). Συγκινημ?νο? απ? την ευαγγελικ? αυτ? περικοπ?, δι?νειμε την περιουσ?α 300 ε?φορων κτημ?των του στου? φτωχο??. Επ?ση?, εμπιστε?τηκε την αδερφ? του σ' ?ναν παρθεν?να ανατροφ?? (δεδομ?νου ?τι μοναστ?ρια δεν υπ?ρχαν ακ?μα), εν? ο ?διο? αφο? χ?ρισε προηγουμ?νω? και το σπ?τι του, αποσ?ρθηκε σ' ?να κελ? που ?κτισε ο ?διο? σε απομονωμ?νο μ?ρο? πλησ?ον του χωριο? του. μιμο?μενο? κ?ποιον γ?ροντα ασκητ? που ?τυχε να γνωρ?σει και να θαυμ?ζει για την αρετ? του.

Ασκητικο? αγ?νε? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο ?διο? αποσ?ρθηκε στην ?ρημο ?που ?ζησε ασκητικ?, παραμ?νοντα? ?τσι μακρι? απ? υλικο?? πειρασμο?? και διαφ?ρων κοινωνικ?ν συμπεριφορ?ν. Κατ? τον χρ?νο αυτ? επισκεπτ?ταν δι?φορου? ?λλου? ασκητ?? που θα?μαζε την αρετ? του? ?που ω? ≪σοφ? μ?λισσα≫ επ?λεγε τα ?νθη τη? συλλ?γοντα? το ≪πνευματικ? ν?κταρ≫ τη? ηθικ?? και τη? αρετ??. Ασκο?μενο? ?τσι στην αγρυπν?α και την προσευχ? και εξ αν?γκη? στη νηστε?α, τρ?γοντα? μ?α φορ? την ημ?ρα περ? τη δ?ση του Ηλ?ου, ? κ?θε δ?ο μ?ρε? ? και τ?σσερι?, μ?νο ?ρτο και αλ?τι και νερ?. Παρ?λληλα ασχολι?ταν με εργ?χειρο που αντ?λλασσε με τα απαρα?τητα επιβ?ωση?, τρ?γοντα? ελ?χιστα κ?θε μ?ρα, εν? τα επ?λοιπα συν?χιζε να τα χαρ?ζει σε πτωχο??. ?τσι σ' αυτ? το δι?στημα ασχολο?μενο? με την αν?γνωση ιερ?ν κειμ?νων παρ?μεινε σ' ?λου? αγαπητ??, πρ?ο?, και θαυμαστ??. Ποτ? δεν υπερηφανε?θη αλλ? ο?τε και φιλον?κησε ? λ?πησε καν?ναν.
Υπ? το καθεστ?? αυτ? δεν ?ργησε να δ?χεται του? πρ?του? πειρασμο?? του πονηρο? πνε?ματο? ε?τε σαρκικο??, λ?γω τη? νε?τητ?? του, ε?τε σε πονηρο?? λογισμο?? και ιδ?ε? που του επ?βαλε προκειμ?νου να διακ?ψει την ασκητικ? του ζω?. Οι πειρασμο? αυτο? αφορο?σαν ?λλοτε τι? βιολογικ?? σαρκικ?? ορμ?? και απολα?σει? με οπτασ?ε? νεαρ?? κοπ?λα?, ?λλοτε με εμβ?λιμε? ιδ?ε? για τη φροντ?δα τη? αδελφ?? του που κινδ?νευε να γ?νει π?ρνη και ?λλοτε την φιλαργυρ?α, φιλοδοξ?α κ.?. που ?μω? σ' ?λε? τι? περιπτ?σει? απ?τυχαν. Ακολο?θησαν ασθ?νειε? ?που ο Αντ?νιο? με τι? συνεχε?? προσευχ?? του κατ?φερε να μη τον πτο?σουν. Την π?λη αυτ? ε?χαν αντιληφθε? ακ?μα και οι επισκ?πτε? του οι οπο?οι και τον θα?μαζαν αποκαλ?πτοντ?? του? ?τι ≪ Εγ? δεν εν?κησα, αλλ? η χ?ρι? του Θεο?, ?τι? με εν?σχυσε ≫.

Τελικ?, σ?μφωνα π?ντα με τη βιογραφ?α, βλ?ποντα? το πονηρ? πνε?μα ?τι αδυνατο?σε με του? λογισμο?? να πλαν?σει τον Αντ?νιο εμφαν?σθηκε μπροστ? του ω? ≪μ?λαν παιδ?ον≫ λ?γοντ?? του: ≪ Πολλο?? επλ?νησα, και πολλο?? κατ?βαλον και εν?κησα, αλλ? σε πολεμ?ν ησθ?νησα ≫. Στην ερ?τηση του Οσ?ου ποιο? ε?σαι εσ?, εκε?νο απ?ντησε: ≪ Εγ? ε?μαι το πνε?μα τη? πορνε?α? και γαργαλ?ζω του? ν?ου? ει? τα?την την π?ρωσιν. Πολλο?? σ?φρονα? ηπ?τησα και πολλ?κι? ετ?ραξα και σε, αλλ? συ με εν?κησε? ≫. Ο ?σιο? ευχαριστ?ντα? στη συν?χεια τον Θε? εκδ?ωξε στη συν?χεια το πνε?μα λ?γοντ?? του ≪ Δεν σε φοβο?μαι πλ?ον ο?τε σε υπολογ?ζω ποσ?? επειδ? ε?σαι μα?ρο? στον νουν και παιδ?ον αδ?νατο? και ευκαταφρ?νητο? .≫ Μετ? απ' αυτ? το πονηρ? πνε?μα ?φυγε και δεν τ?λμησε πλ?ον να τον πλησι?σει. Ο δε ?σιο? συν?χισε με προσευχ?? και αγρυπν?α να ενισχ?εται σε αρετ? ?τοιμο? ν' αντιμετωπ?σει ν?ου? πειρασμο??.
Ο ?σιο? Αντ?νιο? συνεχ?ζοντα? την ασκητικ? ζω? κοιμ?ταν σε μια ψ?θα στο ?παιθρο διδ?σκοντα? πω? ≪ ?ταν οι ηδον?? του σ?ματο? ασθενο?ν τ?τε ενδυναμ?νει η ψυχ? ≫, επαναλαμβ?νοντα? καθημεριν? τη ρ?ση του Αποστ?λου Πα?λου ≪ Των ?πισθεν επιλανθαν?μενοι, τοι? δε ?μπροσθεν επεκτειν?μενοι ≫.

Η βιογραφ?α του Αγ?ου που φ?ρεται με εξαιρετικ? διδαχ? ασκητικ?? περιλαμβ?νει πλ?θο? ιστορι?ν σχετικ?? ?θληση? με σημαντικ?τερα σημε?α τα ακ?λουθα:
Τακτικ? ο ?σιο? Αντ?νιο?, προκειμ?νου να αποφ?γει σκανδαλισμο??, κατ?φευγε σε μν?ματα λ?γο μακρ?ν τη? π?λη? ?που εντ?? αυτ?ν συν?χιζε την ?θληση επ? μ?ρε?, εκε? γνωστ?? του υπηρ?τη? του ?φερνε φαγητ?. Κ?ποια ν?κτα δ?χθηκε ?γρια επ?θεση απ? πλ?θο? δαιμ?νων αφ?νοντ?? τον ημιθαν?. Την επομ?νη ≪Θε?α Πρ?νοια≫ ?ταν τον επισκ?φθηκε ο δο?λο? του τον εξ?λαβε ω? νεκρ? και τον μετ?φερε στην π?λη στο Κυριακ?. ?ταν ?μω? συν?λθε επ?στρεψε στον πρ?τερο τ?φο.
Εκε? επαναλ?φθηκε ν?α επ?θεση των δαιμ?νων υπ? μορφ? ?γριων ζ?ων και ερπετ?ν, λ?ων να βρυχ?ται, σκορπι?? προσπαθ?ντα? να τον κεντρ?ζει, τα?ρο? να τον κερατ?ζει κ.?. παραμ?νοντα? ?μω? ο ?σιο? ατ?ραχο? του? ε?πε: ≪Ε?ν ε?χατε δ?ναμη ?να? και μ?νο ?φθανε≫, ≪ Ε?ν ελ?βετε κατ? εμο? εξουσ?αν ?νωθεν, μη αμελ?τε, ει δε και δεν ελ?βετε τι μ?την ταρ?σσεσθε; ≫ Κατ?πιν αυτ?ν οι δα?μονε? εμπαιζ?μενοι εγκατ?λειψαν τον ?σιο τρ?ζοντα? του? οδ?ντε? του?.

?πειτα απ? ε?κοσι ολ?κληρα χρ?νια σκληρ?? ασκ?σεω? πνευματικο? αγ?να, ακατ?παυστη? προσευχ?? και φοβερ?ν πειρασμ?ν, παρουσι?στηκε για πρ?τη φορ? σε ανθρ?που?. Η αποδοχ? που ε?χε ?ταν ευρ?τατη και μ?λιστα ?ρχονταν σε αυτ?ν για να του? θεραπε?σει ακ?μα. Θερ?πευε του? ασθενε?? ου προστ?ζων, αλλ? ευχ?μενο? και τον Χριστ?ν ονομ?ζων . Αργ?τερα π?γε κοντ? στα ερε?πια εν?? φρουρ?ου και κατο?κησε σε σπ?λαιο χωρ?? να τον βλ?πει καν?να? και χωρ?? να δ?χεται καν?ναν παρ? μ?νο ?ναν γνωστ? του, ο οπο?ο? του ?φερνε κ?θε ?ξι μ?νε? ψωμ? για ολ?κληρο το εξ?μηνο. Νυχθημερ?ν ?κανε ασκητικο?? αγ?νε? με του? οπο?ου? ν?κρωσε τα σκιρτ?ματα των παθ?ν, ?φτασε στο βαθμ? τη? απ?θεια?, υπερβα?νοντα? τα ?ρια τη? ανθρ?πινη? φ?ση?.

Μ?χη κατ? τη? ειδωλολατρ?α? και θα?ματα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το 311 , στου? φοβερο?? διωγμο?? των χριστιαν?ν που οργαν?θηκαν την εποχ? του Μαξιμιανο? εγκατ?λειψε το ερημητ?ρι? του και ?δωσε τη σκληρ? μ?χη του πιστο? κατ? τη? ειδωλολατρ?α? και τη? απ?τη?. Το ?διο ?γινε σαρ?ντα χρ?νια αργ?τερα ?ταν σε ηλικ?α εκατ? χρον?ν κατ?λθε για μια ακ?μη φορ?, στην Αλεξ?νδρεια, για να καταπολεμ?σει την α?ρεση του Αρε?ου . Ε?χε αλληλογραφ?α με το Μεγ?λο Κωνσταντ?νο και του? γιου? του οι οπο?οι τον σ?βονταν βαθ?τατα και ζητο?σαν τι? συμβουλ?? του. Μαρτυρε?ται ?τι, εν? ο ?γιο? βρισκ?ταν ακ?μα στη ζω?, ?βλεπε τι? ψυχ?? των ανθρ?πων που εξ?ρχονταν απ? το σ?μα του?, καθ?? και του? δα?μονε? που τι? οδηγο?σαν.

Θ?νατο? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Μ?γα? Αντ?νιο? π?θανε το 356 μ.Χ. Πρ?βλεψε με θαυμαστ? ακρ?βεια το θ?νατ? του, ο οπο?ο? συν?βηκε σε ηλικ?α ≪εγγ?? ετ?ν π?ντε και εκατ?ν≫. Η μν?μη του γιορτ?ζεται απ? την Ορθ?δοξη Εκκλησ?α στι? 17 Ιανουαρ?ου . Μ?α απ? τι? τελευτα?ε? επιθυμ?ε? του Οσ?ου ?ταν να μη φανερωθε? ο τ?πο? τη? ταφ?? του. Ωστ?σο, οι μοναχο? που ασκ?τευαν κοντ? του ?λεγαν ?τι κατε?χαν το ιερ? λε?ψαν? του, το οπο?ο επ? Ιουστινιανο? (το 561 μ.Χ.), κατατ?θηκε στην Εκκλησ?α του Αγ?ου Ιω?ννου του Προδρ?μου στην Αλεξ?νδρεια και απ? εκε? αργ?τερα, το 635 μ.Χ., μεταφ?ρθηκε στην Κωνσταντινο?πολη .

Διδαχ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο β?ο? του και η υποδειγματικ? συν?πει? του, αποτελο?ν αι?νια πηγ?, απ' ?που μπορο?ν οι ?νθρωποι κ?θε εποχ?? να αντλ?σουν ζωνταν? διδ?γματα. Η ?σκηση και η απομ?νωση, ?πω? την εννοε? ο Μ?γα? Αντ?νιο? δε σημα?νει τ?λεια αδρ?νεια του σ?ματο? αλλ? ισ?ρροπη συν?ντηση με την ψυχ?. Η προσευχ? και η νηστε?α αποτελο?ν ?να μ?ρο? απ? τη δραστηρι?τητα του μοναχο?, βοηθητικ? μ?σα απαρα?τητα για την ανθρ?πινη τελε?ωση.

Δ?δασκε στου? μαθητ?? του να μην θεωρο?ν τ?ποτε αν?τερο απ? την αγ?πη του Χριστο? και να μη νομ?ζουν ?τι στερο?νται κ?τι αξι?λογο με την αποχ? απ? τα κοσμικ? αγαθ?. Θ?μιζε επ?ση? ?τι η ανθρ?πινη ζω? ε?ναι εφ?μερη, σε αντ?θεση με το μ?λλοντα αι?να. Κατ?ληγε λ?γοντα? ?τι δε θα πρ?πει να κοπι?ζουμε για την απ?κτηση πρ?σκαιρων αγαθ?ν αλλ? για την απ?κτηση αι?νιων αγαθ?ν, που ε?ναι αρετ?? ?πω? η σωφροσ?νη, η φρ?νηση, η αγ?πη και η σ?νεση.

Απολυτ?κιο (?χο? δ')

Τ?ν ζηλωτ?ν ?λ?αν το?? τρ?ποι? μιμο?μενο?,

τ? Βαπτιστ? ε?θε?αι? τα?? τρ?βοι? ?π?μενο?,

Π?τερ ?ντ?νιε, τ?? ?ρ?μου γ?γονα? ο?κιστ??,

κα? τ?ν ο?κουμ?νην ?στ?ριξα? ε?χα?? σου·

Δι? πρ?σβευε Χριστ? τ? Θε?,

σωθ?ναι τ?? ψυχ?? ?μ?ν.

Κοντ?κιο (?χο? β')

Του? βιοτικο?? θορ?βου? απωσ?μενο?

ησυχαστικ?? τον β?ον εξετ?λεσα?,

τον Βαπτιστ?ν μιμο?μενο?,

κατ? π?ντα τρ?πον, Οσι?τατε.

Συν αυτ?, ουν σε γερα?ρομεν,

Αντ?νιε Π?τερ, των Πατ?ρων κρηπ??

Μεγαλυν?ρια

Τον των μοναζ?ντων υπογραμμ?ν

και τον τη? ερ?μου πολιο?χον και οικιστ?ν,

στ?λην σωφροσ?νη?, Οσ?ων τε το κλ?ο?,

Αντ?νιον τον Μ?γα, ανευφημ?σωμεν.

Χα?ροι? των Οσ?ων ο αρχηγ??

και τη? ισαγγ?λλου, πολιτε?α? καθηγητ??

Χα?ροι? τη? ερ?μου, στυλοειδ?? νεφ?λη,

Αντ?νιε παμμ?καρ, Πατ?ρων κα?χημα.

Δε?τε επ?ση? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Ο Πειρασμ?? του Αγ?ου Αντων?ου

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Τα Wikimedia Commons ?χουν πολυμ?σα σχετικ? με το θ?μα    ?γιο? Αντ?νιο? ο Μ?γα?

• Βιογραφ?α
• Παραιν?σει? του Μεγ?λου Αντων?ου
• Αναλυτικ?τερη βιογραφ?α ^{[ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]}
• Ιερ?? Να?? Αγ?ου Αντων?ου | Γαβαλοχ?ρι, Κρ?τη?

Βιβλιογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Εγκυκλοπα?δεια, Επιστ?μη και Ζω? .