한국   대만   중국   일본 
Κολομβ?α - Βικιπα?δεια Μετ?βαση στο περιεχ?μενο

Κολομβ?α

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια

Συντεταγμ?νε? : 3°49′00″N 73°55′00″W  /  3.8167°N 73.9167°W  / 3.8167; -73.9167

Δημοκρατ?α τη? Κολομβ?α?
Republica de Colombia

Σημα?α

Εθν?σημο
Εθνικ? σ?νθημα : "Libertad y Orden"
(Ελευθερ?α και τ?ξη)
Τοποθεσ?α τη? χ?ρα? στον κ?σμο
και μεγαλ?τερη π?λη Μπογκοτ?
4°39′N 74°3′W  /  4.650°N 74.050°W  / 4.650; -74.050  ( Μπογκοτ? )
Ισπανικ?
Προεδρικ? Δημοκρατ?α
Γκουστ?βο Π?τρο
Μ?ρτα Λουσ?α Ραμ?ρε?
Ανεξαρτησ?α
Κηρ?χθηκε
Αναγνωρ?στηκε
Ισχ?ον Σ?νταγμα
απ? την Ισπαν?α
20 Ιουλ?ου 1810
7 Αυγο?στου 1819
5 Ιουλ?ου 1991
 • Σ?νολο
 • % Νερ?
 • Σ?νορα
Ακτογραμμ?

1.141.748 [1] km 2 (26η)
8,8
6.309 km
3.208 km
Πληθυσμ??
 • Εκτ?μηση 2023  
 • Απογραφ? 2018  
 • Πυκν?τητα  

52.215.503 [2] ( 28η )  
48.258.494 [3]  
45,7 κατ./ km 2 ( 169η )  
ΑΕΠ ( ΙΑΔ )
 • Ολικ?   (2019)
 • Κατ? κεφαλ?  

791,995 δισ. $ [4] ( 31η )  
15.719 $ [4]  
ΑΕΠ (ονομαστικ?)
 • Ολικ?   (2019)
 • Κατ? κεφαλ?  

355,163 δισ. $ [4] ( 32η )  
7.049 $ [4] ( 83η )  
ΔΑΑ (2021) Μείωση 0,752 [5] ( 88η ) ?  υψηλ??
Ν?μισμα Π?σο ( COP )
( UTC -5)
Internet TLD .co
Οδηγο?ν στα δεξι?
Κωδικ?? κλ?ση? ++57

Η Κολομβ?α ( ισπανικ? : Republica de Colombia ‎‎) ε?ναι χ?ρα που βρ?σκεται στη βορειοδυτικ? γων?α τη? Ν?τια? Αμερικ?? , με ?κταση 1.141.748 τ. χλμ. και πληθυσμ? 52.215.503 κατο?κου? [2] σ?μφωνα με επ?σημη εκτ?μηση για το 2023. Το ?νομα τη? πρωτε?ουσα? ε?ναι Μπογκοτ? . Εθνικ? εορτ? ε?ναι η 20η Ιουλ?ου . Συνορε?ει με τον Παναμ? βορειοδυτικ?, β?ρεια και ανατολικ? με τη Βενεζου?λα , ν?τια με το Εκουαδ?ρ (Ισημεριν?) και το Περο? , και ανατολικ? με τη Βραζιλ?α . Ε?ναι μια ενωμ?νη δημοκρατ?α που αποτελε?ται απ? 32 περιοχ??. Πριν την απο?κησ? τη? απ? του? Ισπανο?? το 1499, οι ιθαγενε?? που κατοικο?σαν ?ταν οι Μου?σκα, οι Κινμπ?για , οι Τα?ρ?να και ?λλοι. Το 1819, κ?ρδισε την ανεξαρτησ?α τη? απ? την Ισπαν?α , ω? Ν?α Γραν?δα, με πρωτε?ουσα την Μπογκοτ?. Διαλ?θηκε το 1830 και η χ?ρα ?γινε μια συνομοσπονδ?α Παναμ?-Κολομβ?α?, ονομαζ?μενη Μεγ?λη Κολομβ?α , (ισπανικ?: Gran Colombia). Το ν?ο κρ?το? υπ?ρξε απ? το 1858-63 ω? Γραναδιαν? Συνομοσπονδ?α. Απ? το 1863, η χ?ρα ονομ?στηκε Ηνωμ?νε? Πολιτε?ε? τη? Κολομβ?α?. Η σημεριν? τη? ?κταση δημιουργ?θηκε το 1903, λ?γω τη? απ?σχιση? του Παναμ?. Σ?μερα οι μεγαλ?τερε? π?λει? τη? βρ?σκονται σε ορειν? υψ?μετρο, στο β?ρειο μ?ρο? των ?νδεων . Ε?ναι η 4η μεγαλ?τερη οικονομ?α τη? Ν?τια? Αμερικ?? . Ακ?μη, ε?ναι 4η σε ?κταση στη Ν?τια Αμερικ?, μετ? τη Βραζιλ?α, την Αργεντιν? και το Περο?.

Ετυμολογ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Χριστ?φορο? Κολ?μβο?

Η ονομασ?α Κολομβ?α προ?ρχεται απ? τον Χριστ?φορο Κολ?μβο , πρωτοπ?ρο εξερευνητ? τη? ηπε?ρου τη? Αμερικ?? . Χρησιμοποι?θηκε για πρ?τη φορ? απ? τον επαναστ?τη τη? Βενεζου?λα? Φρανσ?σκο ντε Μιρ?ντα , για να περιγρ?ψει στο σ?νολ? του τον Ν?ο Κ?σμο , αλλ? ειδικ?τερα με αναφορ? στι? αποικ?ε? και κτ?σει? τη? Πορτογαλ?α? και τη? Ισπαν?α? στη ν?α ?πειρο.

Η ονομασ?α Κολομβ?α υιοθετ?θηκε το 1819 απ? τη Δημοκρατ?α τη? Κολομβ?α?, στην οπο?α υπ?γονταν ?λε? οι περιοχ?? τη? πρ?τερη? ισπανικ?? αντιβασιλε?α? τη? Ν?α? Γραν?δα?, δηλαδ? τα σημεριν? κρ?τη τη? Κολομβ?α?, του Παναμ? , τη? Βενεζου?λα? και του Ισημερινο? (Εκουαδ?ρ). Το 1830, με τη δι?λυση αυτο? του κρ?του? και την απ?σπαση του Εκουαδ?ρ και τη? Βενεζου?λα?, η ευρ?τερη περιοχ? τη? Κουντιναμ?ρκα παρ?μεινε ω? μ?α ν?α ανεξ?ρτητη χ?ρα με την ονομασ?α Δημοκρατ?α τη? Ν?α? Γραν?δα?, περιλαμβ?νοντα? τι? περιοχ?? Αντι?χεια , Μπογιακ? , Κ?ουκα , Κουντιναμ?ρκα και Μαγδαλ?να . Το 1858 μετονομ?στηκε σε Συνομοσπονδ?α τη? Γραν?δα?, εν? αργ?τερα το 1863 σε Ηνωμ?νε? Πολιτε?ε? τη? Κολομβ?α?, πριν το σημεριν? ?νομα υιοθετηθε? επ?σημα το 1886.

Γεωγραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Κολομβ?α ε?ναι μεγ?λη σε ?κταση, εκτειν?μενη στη Ν?τια και την Κεντρικ? Αμερικ? : ε?ναι η 26η σε ?κταση χ?ρα τη? Γη?. Ο πληθυσμ?? τη? ε?ναι ?νισα κατανεμημ?νο? στην ?κτασ? τη?, με τον περισσ?τερο να ζει στο ορειν? δυτικ? μ?ρο? τη? και στη β?ρεια ακτ? τη? ? στην περιοχ? τη? πρωτε?ουσα? Μπογκοτ? . Οι αραιοκατοικημ?νε? ν?τιε? και ανατολικ?? επαρχ?ε? τη? χ?ρα? καλ?πτονται κυρ?ω? απ? τροπικ? δ?σο? , αλλ? υπ?ρχουν εκε? και περιοχ?? με μεγ?λη οικονομικ? σημασ?α: μεγ?λα αγροκτ?ματα με κτηνοτροφ?α και κοιτ?σματα πετρελα?ου και φυσικο? αερ?ου . Οι κ?τοικοι εκε? ζουν σε μικρο??, αγροτικο?? ω? επ? το πλε?στον, οικισμο?? και περιλαμβ?νουν τι? αυτ?χθονε? φυλ?? τη? χ?ρα?. Διακρ?νονται 5 μεγ?λε? φυσικ?? περιοχ??, που απλ?νονται και στι? γειτονικ?? χ?ρε?: η οροσειρ? των ?νδεων , η περιοχ? των παραλ?ων του Ειρηνικο? Ωκεανο? , η περιοχ? των παραλ?ων τη? Καρα?βικ?? Θ?λασσα? , τα λι?νο? (λιβ?δια-πεδι?δε?) και το τροπικ? δ?σο? του Αμαζον?ου . Η Κολομβ?α ε?ναι η μοναδικ? χ?ρα τη? Ν?τια? Αμερικ?? που ?χει ακτ?? τ?σο στον Ατλαντικ? , ?σο και στον Ειρηνικ? Ωκεαν?. Η μεγ?λη ?κταση των χωρικ?ν υδ?των τη? και η τερ?στια ?κταση τη? ΑΟΖ αποτελο?ν δυνητικ? σημαντικ?? παρακαταθ?κε? για τη μελλοντικ? αν?πτυξη τη? Κολομβ?α?.

Ιστορ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Ζ?πα κ?λυπτε το σ?μα του με χρυσ? και απ? τη σχεδ?α του προσ?φερε δ?ρα στη θε? Γκουαταβ?τα στο κ?ντρο τη? ιερ?? λ?μνη?. Αυτ? η παλαι? παρ?δοση του πολιτισμο? των Μου?σκα τροφοδ?τησε για χρ?νια τον θρ?λο του Ελ Ντορ?ντο
Ο Φρανσ?σκο ντε Π?ουλα Σανταντ?ρ , ο Σιμ?ν Μπολ?βαρ και ?λλοι ?ρωε? τη? ανεξαρτησ?α? τη? Κολομβ?α? στο κοινοβο?λιο τη? Κο?κουτα
Χ?ρτη? απεικ?νιση? τη? Μεγ?λη? Κολομβ?α?

Προκολομβιαν? περ?οδο? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Περ?που το 10.000 π.Χ. καταγρ?φονται ορισμ?νε? κοιν?τητε? θηρευτ?ν και κυνηγ?ν στι? περιοχ?? τη? σημεριν?? πρωτε?ουσα? Μπογκοτ? , και συγκεκριμ?να στι? τοποθεσ?ε? Ελ ?μπρα και Τεκεντ?μα. Οι κοιν?τητε? αυτ?? εμπορε?ονταν τ?σο μεταξ? του? ?σο και με πολιτισμο?? που εκτε?νονταν στην κοιλ?δα του ποταμο? Μαγκνταλ?να. Την πρ?τη χιλιετηρ?δα π.Χ., ομ?δε? ιθαγεν?ν αν?πτυξαν το πολιτικ? σ?στημα των κασικ?σγο? , με μ?α διοικητικ? δομ? πυραμ?δα? και ηγ?τε? γνωστο?? με την ονομασ?α κασ?κε? . Οι πολιτισμο? τη? Κολομβ?α? με την πιο πολ?πλοκη δομ? διο?κηση? ?ταν οι Τα?ρ?να στι? παρ?κτιε? περιοχ?? τη? Καρα?βικ?? , και οι Μου?σκα? στα υψ?πεδα τη? σημεριν?? Μπογκοτ?. Και οι δ?ο αυτ?? φυλ?? ?νηκαν στη γλωσσικ? οικογ?νεια των Τσ?μπτσα . Οι Μου?σκα θεωρο?νται ?τι ε?χαν ?να απ? τα πιο ανεπτυγμ?να πολιτικ? συστ?ματα στη Ν?τια Αμερικ? , μετ? του? ?νκα? .

Ανακ?λυψη, κατ?κτηση και αποικισμ?? απ? του? Ισπανο?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ισπανο? εξερευνητ?? ?φτασαν στι? ν?τιε? ακτ?? τη? Καρα?βικ?? το 1499 με αρχηγ? τον Ροδρ?γο ντε Μπαστ?δα?. Ο Χριστ?φορο? Κολ?μβο? παρ?πλευσε την Καρα?βικ? το 1502. Το 1508, ο Β?σκο Νο?νιε? ντε Μπαλμπ?α ξεκ?νησε την κατ?κτηση των περιοχ?ν τη? Ουραμπ?. Το 1513, ?ταν ο πρ?το? Ευρωπα?ο? που ?φτασε στον Ειρηνικ? Ωκεαν? , τον οπο?ο και αποκ?λεσε Μαρ ντελ Σουρ, Θ?λασσα του Ν?του), ανο?γοντα? ?τσι τον δρ?μο στου? Ισπανο?? για το Περο? και τη Χιλ? . Η ευρ?τερη περιοχ? κατοικο?νταν απ? ποικ?λε? φυλ?? ιθαγεν?ν, ?πω? οι Τσ?μπτσα και οι Καρ?μπ , τι? οπο?ε? οι Ισπανο? κατ?κτησαν σταδιακ? ε?τε με στρατιωτικ?? επεμβ?σει? ε?τε με συμμαχ?ε?. Παρ?λληλα, οι ασθ?νειε? που ?φεραν μαζ? του? οι κατακτητ??, ?πω? η ιλαρ? , η κατ?κτηση και οι εθνικ?? εκκαθαρ?σει?, προκ?λεσαν μ?α ραγδα?α εξαφ?νιση των αυτοχθ?νων πληθυσμ?ν. Τον 16ο αι?να, ξεκ?νησε και η εισαγωγ? Αφρικαν?ν σκλ?βων στην περιοχ?.

Ανεξαρτησ?α απ? την Ισπαν?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Μετ? την κατ?κτηση τη? Κολομβ?α? απ? του? Ισπανο?? και τη μακρ? περ?οδο τη? ισπανικ?? αποικιοκρατ?α? , αρκετ? επαναστατικ? κιν?ματα εκδηλ?θηκαν με στ?χο την αυτοδι?θεση ? και ανεξαρτησ?α περιοχ?ν τη? χ?ρα?. Τα περισσ?τερα απ? αυτ? κατεστ?λησαν β?αια, εν? ?λλα ?ταν αρκετ? αδ?ναμα για να προκαλ?σουν κ?ποια σημαντικ? αλλαγ?. Το τελευτα?ο κ?νημα ανεξαρτησ?α? απ? την Ισπαν?α ξεκ?νησε γ?ρω στο 1810, μετ? τη χορ?γηση ανεξαρτησ?α? στο νησ? Ισπανι?λα (σ?μερα μοιρ?ζεται απ? τη Δομινικαν? Δημοκρατ?α και την Α?τ? ) το 1804. Το γεγον?? αυτ? παρε?χε σημαντικ? υποστ?ριξη στου? μετ?πειτα ηγ?τε? τη? κολομβιαν?? επαν?σταση?, δηλαδ? του? Σιμ?ν Μπολ?βαρ και Φρανσ?σκο ντε Π?ουλα Σανταντ?ρ . Ο Μπολ?βαρ ?γινε στη συν?χεια, μετ? τη νικηφ?ρα μ?χη τη? Μπογιακ? , ο πρ?το? πρ?εδρο? τη? ανεξ?ρτητη? Κολομβ?α?, εν? ο Σανταντ?ρ αντιπρ?εδρο?. Μετ? την αποχ?ρηση του Μπολ?βαρ, ο Σανταντ?ρ τον διαδ?χθηκε ω? δε?τερο? πρ?εδρο? τη? χ?ρα?. Η επαν?σταση ολοκληρ?θηκε με επιτυχ?α το 1819 , με την παραχ?ρηση τη? επικρ?τεια? τη? ισπανικ?? αντιβασιλε?α? τη? Ν?α? Γραν?δα? στη νεοσ?στατη Δημοκρατ?α τη? Κολομβ?α?, η οπο?α ?ταν μ?α ?νωση των σημεριν?ν κρατ?ν τη? Κολομβ?α?, τη? Βενεζου?λα? και του Εκουαδ?ρ . Ο Παναμ?? αποτελο?σε εκε?νη την περ?οδο αναπ?σπαστο κομμ?τι τη? κολομβιαν?? επικρ?τεια?.

Μετα-επαναστατικ? περ?οδο? και σ?γχρονη ιστορ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Οι εσωτερικ?? πολιτικ?? και εδαφικ?? διαμ?χε? οδ?γησαν στην αποχ?ρηση τη? Βενεζου?λα? και τη? περιοχ?? του Κ?το (δηλαδ? του σημερινο? κρ?του? του Εκουαδ?ρ ) απ? την ?νωση το 1830 . Η επονομαζ?μενη περιοχ? τη? Κουντιναμ?ρκα υιοθ?τησε την ονομασ?α Ν?α Γραν?δα, την οπο?α και διατ?ρησε ω? το 1856 , ?ταν μετονομ?στηκε σε Συνομοσπονδ?α τη? Γραν?δα?. Μετ? απ? ?ναν διετ? εμφ?λιο π?λεμο, ιδρ?θηκαν το 1863 οι Ηνωμ?νε? Πολιτε?ε? τη? Κολομβ?α?, σχ?μα το οπο?ο διατηρ?θηκε μ?χρι το 1886 , ?ταν η χ?ρα υιοθ?τησε επ?σημα και οριστικ? την ονομασ?α Δημοκρατ?α τη? Κολομβ?α?. Οι εσωτερικ?? διαμ?χε? μεταξ? αντ?θετων πολιτικ?ν δυν?μεων παρ?μειναν ενεργ??, πυροδοτ?ντα? περιστασιακ? αιματηρο?? εμφ?λιου? πολ?μου?. Πιο γνωστ?? ε?ναι ο Εμφ?λιο? των Χιλ?ων Ημερ?ν, το δι?στημα 1899 - 1902, ο οπο?ο? οδ?γησε στο διαχωρισμ? τη? περιοχ?? του Παναμ? το 1903 και την ?δρυση του ανεξ?ρτητου κρ?του?. Ο π?λεμο? αυτ?? θεωρε?ται και απ?ρροια των βλ?ψεων των ΗΠΑ να αποκτ?σουν ερε?σματα στην περιοχ? και ιδια?τερα στην κατασκευ? και ?λεγχο τη? Δι?ρυγα? του Παναμ? . Στη συν?χεια, η Κολομβ?α ?ρθε σε σ?ρραξη με το Περο? για μ?α εδαφικ? διαφορ? που αφορο?σε την περιοχ? Αμασ?να? και την πρωτε?ουσ? τη? Λετ?σια.

Μετ? απ? αυτ? το δι?στημα, η χ?ρα π?τυχε ?ναν βαθμ? πολιτικ?? σταθερ?τητα?, η οπο?ο ?μω? ανατρ?πηκε απ? μ?α αιματηρ? διαμ?χη στο τ?λο? τη? δεκαετ?α? του 1940 και στι? αρχ?? τη? δεκαετ?α? του 1950. Η περ?οδο? αυτ? ε?ναι γνωστ? με την ονομασ?α Λα Βιολ?νσια (Η Β?α). Οι αιτ?ε? εντοπ?ζονται στι? ?ντονε? διαφορ?? των δ?ο βασικ?ν πολιτικ?ν κομμ?των, οι οπο?ε? εκδηλ?θηκαν μετ? τη δολοφον?α του φιλελε?θερου υποψ?φιου πρ?εδρου Χ?ρχε Ελι?σερ Γκα?τ?ν το 1948. Η δολοφον?α προκ?λεσε διαδηλ?σει? στην Μπογκοτ? και ?μεινε γνωστ? με την ?κφραση Ελ Μπογκοτ?σο. Η β?α εξαπλ?θηκε σε ?λη τη χ?ρα και ο αριθμ?? των θυμ?των ?φτασε του? 180.000. Απ? το 1953 ω? το 1964, οι εντ?σει? αν?μεσα στα δ?ο κ?μματα μει?θηκαν, αρχικ? με την πα?ση του Γκουστ?βο Ρ?χα? με πραξικ?πημα απ? την προεδρ?α και τι? διαπραγματε?σει? του με του? αντ?ρτε?, και στη συν?χεια με τη στρατιωτικ? δικτατορ?α του στρατηγο? Γκαμπρι?λ Παρ?? Γκορδ?γιο .

Μετ? την πτ?ση του Ρ?χα?, τα δ?ο πολιτικ? κ?μματα, οι συντηρητικο? και οι φιλελε?θεροι, συμφ?νησαν στη δημιουργ?α εν?? εθνικο? μετ?που με στ?χο την κοιν? διακυβ?ρνηση τη? χ?ρα?. Η προεδρ?α θα εναλλ?σσονταν μεταξ? των υποψηφ?ων των κομμ?των κ?θε τ?σσερα χρ?νια, για τ?σσερι? θητε?ε?, εν? ο αριθμ?? των θεσμικ?ν θ?σεων θα καταν?μονταν ισοδ?ναμα. Η ?δρυση του εθνικο? μετ?που ?βαλε τ?λο? στην εποχ? τη? Λα Βιολ?νσια και οι κυβερν?σει? του προσπ?θησαν να θεσμοθετ?σουν ριζικο?? κοινωνικο?? και οικονομικο?? μετασχηματισμο?? σε συνεργασ?α με την παρ?ταξη τη? Προοδευτικ?? Συμμαχ?α?. Τελικ?, οι αντιθ?σει? μεταξ? των διαδοχικ?ν διοικ?σεων συντηρητικ?ν και φιλελευθ?ρων αλλο?ωσαν τα πραγματικ? αποτελ?σματα για τη χ?ρα, με συν?πεια τη διαι?νιση κοινωνικ?ν και πολιτικ?ν προβλημ?των, παρ? την πρ?οδο σε ορισμ?νου? τομε??. Σε αντ?δραση, δημιουργ?θηκαν επ?σημε? ομ?δε? ανταρτ?ν, ?πω? η FARC, η ELC και η M-19, με ?νοπλη αντ?σταση απ?ναντι στο πολιτικ? σ?στημα. Οι περισσ?τερε? ομ?δε? ε?χαν μαρξιστικ? χαρακτ?ρα.

Στο τ?λο? τη? δεκαετ?α? του 1970, παρατηρ?θηκε η αν?πτυξη ισχυρ?ν και β?αιων καρτ?λ ναρκωτικ?ν, τα οπο?α ενισχ?θηκαν και τι? επ?μενε? δεκαετ?ε?. Το καρτ?λ τη? Μεδεγ?ν με αρχηγ? τον Π?μπλο Εσκομπ?ρ και το καρτ?λ Κ?λι, ε?χαν παρ?λληλα ισχυρ? παρουσ?α στην πολιτικ?, οικονομικ? και κοινωνικ? ζω? τη? Κολομβ?α?. Με χρηματοδ?τηση και καθοδ?γηση παρ?νομων ?νοπλων ομ?δων, τα καρτ?λ επηρ?αζαν ?λο το πολιτικ? φ?σμα τη? χ?ρα?, εν? συμμαχ?ε? μεταξ? κοιν?ν εχθρ?ν εν?τειναν την ισχ? του?.

Το ν?ο σ?νταγμα τη? Κολομβ?α? το 1991 εγκρ?θηκε απ? το συνταγματικ? κοινοβο?λιο και περιλ?μβανε σημαντικ?? αποφ?σει? για τα πολιτικ?, εθνικ?, ανθρ?πινα και φυλετικ? δικαι?ματα. Το ν?ο σ?νταγμα αρχικ? απαγ?ρευε την ?κδοση Κολομβιαν?ν στο εξωτερικ?, κ?τι για το οπο?ο κατηγορ?θηκε το κοινοβο?λιο ω? π?ροχο? προστασ?α? στα καρτ?λ. Τα καρτ?λ ε?χαν προσπαθ?σει να επηρε?σουν τι? πολιτικ?? αποφ?σει? με μ?α σειρ? τρομοκρατικ?ν επιθ?σεων και εκτελ?σεων, αλλ? και με τη διαφθορ? των δημοσ?ων λειτουργ?ν.

Στι? 21 Νοεμβρ?ου του 2008, το ηφα?στειο Νεβ?δο ντελ Ου?λα εξερρ?γη στι? 0245 GMT. [6] Στι? 23 Νοεμβρ?ου του 2008 οι αρχ?? ανακο?νωσαν το θ?νατο 10 ανθρ?πων, εν? 12.000 περ?οικοι αναγκ?στηκαν να εγκαταλε?ψουν τι? εστ?ε? του?. [7]

Διοικητικ? δια?ρεση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Διοικητικ? η Κολομβ?α διαιρε?ται γεωγραφικ? σε τρι?ντα δ?ο διαμερ?σματα . Το μεγαλ?τερο γεωγραφικ? διαμ?ρισμα σε ?κταση ε?ναι το Διαμ?ρισμα Αμασ?να?, με ?κταση 109.665 τ. χλμ. εν? το μεγαλ?τερο σε πληθυσμ? ε?ναι το διαμ?ρισμα Σαν Αντρ??.

Οικονομ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το ΑΕΠ τη? Κολομβ?α? ?ταν το 2016 περ?που 252 δισεκατομμ?ρια δολ?ρια. Η παραγωγ? καταν?μεται κατ? δραστηρι?τητα σε 13,9% γεωργ?α , 30,3% βιομηχαν?α και 55,8% υπηρεσ?ε? .

Το 1999 η Κολομβ?α ε?χε την πρ?τη τη? αρνητικ? αν?πτυξη απ? τη δεκαετ?α του τρι?ντα και ?σπασε το ρεκ?ρ τη? πιο μακρ?χρονη? συνεχο?? (?μω? αργ??) αν?πτυξη? στην περιοχ?. Η κρ?ση ε?χε δι?φορου? λ?γου?: πτ?ση τη? ιδιωτικ?? καταν?λωση? μετ? απ? χρ?νια μεγ?λη? αν?δου (καρπ? τη? φιλελευθεροπο?ηση? τη? οικονομ?α?), συνεχ? ?νοδο του δημοσιονομικο? ελλε?μματο? ω? αποτ?λεσμα του Συντ?γματο? του 1991, προβλ?ματα με το νομισματικ? σ?στημα λ?γω τη? ασιατικ?? κρ?ση? και πτ?ση τη? αξιοπιστ?α? μετ? απ? δι?φορε? αποτυχημ?νε? προσπ?θειε? υπερ?σπιση? του νομ?σματο? απ? την Κεντρικ? Τρ?πεζα τη? Κολομβ?α?.

Μεταφορ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κυρι?τεροι λιμ?νε? τη? χ?ρα? ε?ναι η Μπαρρανκ?για και η Καρθαγ?νη τη? Ινδ?α? .

Η κολομβιαν? εμπορικ? ναυτιλ?α το 1974 αριθμο?σε 49 πλο?α ολικ?? χωρητικ?τητα? 231.389 κ?ρου? ο.χ. και κατε?χε την 52η θ?ση διεθν??.

Η οδ?γηση γ?νεται στα δεξι?.

Διακυβ?ρνηση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η χ?ρα ε?ναι Προεδρικ? Δημοκρατ?α . Αρχηγ?? κρ?του? και κυβερν?σεω? ε?ναι ο Πρ?εδρο? τη? Δημοκρατ?α?. Απ? τι? 20 Ιουν?ου του 2010 πρ?εδρο? ε?ναι ο Χου?ν Μανου?λ Σ?ντο? και Αντιπρ?εδρο? ο Ανχελ?νο Γκαρσ?ν . Το Σ?νταγμα που ε?ναι σ?μερα σε ισχ? ?ρχισε να ισχ?ει στι? 5 Ιουλ?ου του 1991 και ?χει τροποποιηθε? αρκετ?? φορ??. Δικα?ωμα ψ?φου στι? εκλογ?? ?χουν ?σε? και ?σοι ε?ναι ηλικ?α? 18 ετ?ν και ?νω.

Εκλογ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Προεδρικ?? εκλογ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Ιβ?ν Ντο?κε εξελ?γη πρ?εδρο? στι? πιο πρ?σφατε? προεδρικ?? εκλογ?? το 2018.

Η θητε?α του Προ?δρου και του αντιπρο?δρου ε?ναι τετραετ??. Προεδρικ?? εκλογ?? διεξ?χθησαν στι? 25 Μα?ου 2014 με τον δε?τερο γ?ρο στι? 15 Ιουν?ου 2014. Πρ?εδρο? επανεξελ?γη με ποσοστ? 50,95% ο Χου?ν Μανου?λ Σ?ντο? . Στι? Προεδρικ?? εκλογ?? του 2022 εξελ?γη ο σημεριν?? πρ?εδρο?, Γκουστ?βο Π?τρο .

Βουλευτικ?? εκλογ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η νομοθετικ? εξουσ?α ασκε?ται απ? το Κογκρ?σο, το οπο?ο απαρτ?ζεται απ? δ?ο σ?ματα: τη Γερουσ?α (Senado) με 102 ?δρε? και τη Βουλ? των Αντιπροσ?πων (Camara de Representantes), με 166 μ?λη. Οι βουλευτ?? και οι γερουσιαστ?? εκλ?γονται απ? τον λα? για τετραετ? θητε?α. Εκλογ?? για Γερουσ?α και Βουλ? ?γιναν στι? 9 Μαρτ?ου 2014.

Δημοψηφ?σματα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

2016 [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στι? 2 Οκτωβρ?ου 2016 οι ψηφοφ?ροι καταψ?φισαν το τελικ? κε?μενο τη? ειρηνευτικ?? συμφων?α? μεταξ? τη? κυβ?ρνηση? και των ανταρτ?ν του FARC . [8] Το δημοψ?φισμα απ?τυχε με 50,2% κατ? και 49,8% υπ?ρ. [9]

Δημογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η επ?σημη γλ?σσα ε?ναι τα Ισπανικ? . Οι κ?τοικοι σε ποσοστ? 90% πρεσβε?ουν το ρωμαιοκαθολικ? χριστιανικ? δ?γμα. Επ?ση?, υπ?ρχουν 161.205 Μ?ρτυρε? του Ιεχωβ? [10] και 185.891 Μορμ?νοι τη? Εκκλησ?α? του Ιησο? Χριστο? των Αγ?ων των Τελευτα?ων Ημερ?ν [11] . Οι περισσ?τεροι ε?ναι μιγ?δε? (mestizo) σε ποσοστ? 58%, το 20% ε?ναι λευκο?, mulatto ε?ναι το 14%, μα?ροι το 4% εν? οι υπ?λοιποι ε?ναι Αμερικανο? Ινδι?νοι . Το προσδ?κιμο ζω?? στο σ?νολο του πληθυσμο?, σ?μφωνα με εκτιμ?σει? του 2019 του Παγκ?σμιου Οργανισμο? Υγε?α? ?ταν 79,3 χρ?νια (76,7 χρ?νια οι ?νδρε? και 81,9 οι γυνα?κε?). [12]

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. Εθνικ? απογραφ? 2005
  2. 2,0 2,1 ≪PROYECCIONES DE POBLACION≫ . Departamento Administrativo Nacional de Estatistica (DANE). 22 Μαρτ?ου 2023 . Ανακτ?θηκε στι? 7 Φεβρουαρ?ου 2024 .  
  3. Απογραφ? Κολομβ?α? 2018
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 ≪World Economic Outlook Database: Colombia≫ . International Monetary Fund. Οκτ?βριο? 2018 . Ανακτ?θηκε στι? 15 Φεβρουαρ?ου 2019 .  
  5. Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF) . hdr.undp.org . United Nations Development Programme. 8 Σεπτεμβρ?ου 2022. σελ?δε? 272?276. ISBN   978-9-211-26451-7 . Αρχειοθετ?θηκε (PDF) απ? το πρωτ?τυπο στι? 8 Σεπτεμβρ?ου 2022 . Ανακτ?θηκε στι? 8 Σεπτεμβρ?ου 2022 .  
  6. ≪Nevado del Huila Volcano Erupts in Colombia≫ . Latin America Herald Tribune. 23-11-2008. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 2011-05-21 . https://web.archive.org/web/20110521074223/http://www.laht.com/article.asp?ArticleId=321142&CategoryId=12393 . Ανακτ?θηκε στι? 23-11-2008 .  
  7. ≪Colombia volcano claims 10 lives≫ . BBC News. 23 Νοεμβρ?ου 2008 . Ανακτ?θηκε στι? 23 Νοεμβρ?ου 2008 .  
  8. ≪Colombia decide el proximo 2 de octubre en referendum si avala el acuerdo de paz con las FARC≫ . El Mundo (στα Ισπανικ?). 25 Αυγο?στου 2016 . Ανακτ?θηκε στι? 25 Αυγο?στου 2016 .  
  9. Colombia referendum: Voters reject Farc peace deal BBC News, 3-10-2016
  10. Βιβλ?ο ?του? των Μαρτ?ρων του Ιεχωβ? 2014 , Watch Tower Bible And Tract Society of Pennsylvania, σελ. 180
  11. "Facts and Statistics", mormonnewsroom.org
  12. Παγκ?σμιο? Οργανισμ?? Υγε?α?, Προσδ?κιμο ζω?? και υγι?? προσδ?κιμο ζω??, Δεδομ?να αν? χ?ρα

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]