Pedro Calderon de la Barca y Barreda Gonzalez de Henao Ruiz de Blasco y Riano
anvet aliesoc´h
Pedro Calderon de la Barca
(17 Genver 1600 ; 25 Mae 1681), a oa bet soudard, ha goude beleg katolik, skrivagner, barzh ha dramaour e-kerzh ar
Siglo de Oro
, pe Kantved Aour Spagn. Ganet e oa bet pa oa bet termenet c´hoariva ar c´houlz-se gant
Lope de Vega
, ha diorren a reas anezhan diwezhatoc´h, ma vez gwelet e oberenn evel ar pep gwellan eus c´hoariva
barok
Spagn. Setu ma seller outan evel unan eus gwellan dramaourien Spagn, hag eus ar bed a-bezh zoken.
Ganet e oa Calderon e
Madrid
. E vamm, hag a oa a orin flandrezat, a varvas e 1610; e dad, un
Hidalgo (noblans)
a orin eus
Kantabria
hag a oa bet sekretour an tenzor, a varvas e 1615. Kelennet e voe Calderon e Kevredigezh ar Jezuited e
Madrid
, e-sell da vont da veleg; met mont a reas da studian ar gwir da skol-veur
Salamanca
.
Etre 1620 ha 1622 e c´hounezas Calderon meur a briz barzhoniezh, en enor da Sant Izidor e Madrid. E bezh-c´hoari kentan a voe
Amor, honor y poder
, c´hoariet d´an 29 a viz Even 1623. Da heul e teuas daou bezh all er memes bloaz:
La selva confusa
ha
Los Macabeos
. A-hed an daou zekved da heul e skrivas Calderon ouzhpenn 70 pezh-c´hoari, an darn vrasan anezho o vezan dramaou skrivet evit ar c´hoarivaou kenwerzhel.
Hervez unan eus e vuhezskridourien,
Vera Tassis
, e servijas Calderon en arme Spagn, en
Italia
ha
Flandrez
, etre 1625 ha 1635; met prouin a ra meur a zave, er c´hontrol, e oa bet Calderon o chom e Madrid e-pad ar bloavezhiou-se. E 1629 e voe goustilhet unan eus e vreudeur gant un aktour hag a dec'has kuit d'ur gouent; Calderon, asambles gant ur breur all hag un nebeud ofiserien, a yeas tre er gouent ha klask tapout an torfeder. (Unan eus ar seurezed a oa dre zegouezh merc'h an dramaour
Lope de Vega
.) Ar prezeger anavezet
Hortensio Felix Paravicino
, a ziskuilhas obererezh Calderon en ur sarmon prezeget dirak
Fulup IV Spagn
; respont a reas Calderon en ur lakaat e-barzh
El principe constante
ur meneg goapaus eus sarmon Paravicino. Harzet e voe Calderon e-pad tri devezh en e di, ha ret e voe dezhan lemel ar meneg goapaus diwar ar pezh-c'hoari.
Pa varvas
Felix Lope de Vega
e 1635 e oa bet anavezet Calderon evel dramaour gwellan Spagn ar mare. E 1636-1637 e voe roet dezhan
Urzh Santiago
gant Fulup IV, hag en doa urzhiet digantan un heuliad pezhiou evit ar c'hoariva roueel e palez ar
Buen Retiro
.
D'an 28 a viz Mae 1640 e kemeras perzh e kampagn Katalogna. Abalamour d'e yec'hed o fallaat e kuitaas an arme e miz Du 1642, ha tri bloaz war-lerc'h e voe roet dezhan ul leve ispisial evit ar soudarded, da drugarekaat e servijou war ar maez.
Nebeut anavezet eo e vuhez er bloavezhiou diwezhan. E vreur Diego Calderon a varvas e 1647. Ganet e voe ur mab, Pedro Jose, da gCalderon ha d'ur vaouez dianav etre 1647 ha 1649; ar vamm a varvas nebeut goude. Lakaat a reas Calderon e vab da eveshaat e niz, Jose, mab d'e vreur Diego. Beleget e voe Calderon e 1651, ha labourat a reas e
San Salvador
e Madrid. War a seblant e tivizas paouez da skrivan pezhiou-c'hoari evit ar c'hoarivaou kenwerzhel.
Comedias verdaderas
, 1726
Troet ez eus bet daou bezh-c´hoari diwar zorn Calderon gant
Youenn Drezen
: 'Ar vuhez a zo un hunvre', hag 'Aotrou Maer Zalamea'.
- El medico de su honra
- La vida es sueno
(Ar vuhez a zo un hunvre)
- El alcalde de Zalamea (Calderon)
(Aotrou Maer Zalamea)
- La Dama duende
- Casa con dos puertas
- El Magico prodigioso
- La Devocion de la Cruz
- El Gran Teatro del mundo
- El Gran Mercado del mundo
- El Pintor de su deshonra
- El Prodigio de Alemania
Kavet e vez Pedro Calderon er romant eus 1998 skrivet gant
Arturo Perez-Reverte
, El sol de Breda. Hervez ar skrivagner en doa servijet ar barzh en arme Spagn e Flandrez.