Рас?йска-груз?нская вайна (2008)

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Рас?йска-груз?нская вайна (2008)
Агульны ход баявых дзеянняў.
Агульны ход баявых дзеяння?.
Дата 7 ? 12 жн??ня (асобныя сутычк? 16 жн??ня, 22 жн??ня 2008)
Прычына
  • Паз?цы? Па?днёвай Асец??, Рас?? ? Рэспубл?к? Абхаз?я: Адказ на агрэс?ю Груз?? супраць м?рных жыхаро? Па?днёвай Асец?? ? рас?йск?х м?ратворца?. ≪Прымус Груз?? да м?ру≫.
  • Паз?цы? Груз??: Правядзенне ваеннай аперацы? ? Цх?нвальск?м рэг?ёне ? адказ на правакацы? па?днёваасяц?нск?х узброеных фарм?равання?; агрэс?я Рас?? супраць Груз??, якая пачалася за 6 дзён да баявых дзеяння? у Па?днёвай Асец??.
Вын?к Паражэнне груз?нск?х войска?, по?ная страта ёй кантролю над тэрыторыям? Па?днёвай Асец?? ? Абхаз??. Прызнанне Рас?яй незалежнасц? рэспубл?к Па?днёвая Асец?я ? Абхаз?я.
Прац??н?к?
  Груз?я
Добраахвотн?к? з Азербайджана , Эстон?? , Укра?ны
Прыватныя ваенныя кампан?? 		  Па?днёвая Асец?я
  Рас?я
  Абхаз?я
Добраахвотн?к? з ПМР , Дагестана , Па?ночнай Асец??
Камандуючыя
Грузія М?ха?л Саакашв?л? Рэспубліка Паўднёвая Асеція Эдуард Какойты
Расія Дзм?трый Мядзведзе?
Абхазія Сяргей Багапш
С?лы бако?
27 000 чалавек 27 000 чалавек агульных с?л
Страты
412?3000 заб?тых 130?663 заб?тых
Агульныя страты
заг?нул? 228 м?рных жыхаро? у Груз?? ? 1400?2100 у Па?днёвай Асец??
Лагатып Вікісховішча  Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

Рас?йска-груз?нская вайна 2008 года ( груз. ?????-??????????? ??? ) ? вайна пам?ж Груз?яй , з аднаго боку, ? Рас?яй ? падтрымваным? Рас?яй самаабвешчаным? рэспубл?кам? Па?днёвай Асец?яй ? Абхаз?яй , з другога. Вайна адбылася ? жн??н? пасля перыяду пагаршэння аднос?н пам?ж Рас?яй ? Груз?яй, абедзвюма былым? рэспубл?кам? Савецкага Саюза. Баявыя дзеянн? ?шл? ? стратэг?чна важным рэг?ёне Па?днёвага Ка?каза . Яе л?чаць першай е?рапейскай вайной 21 стагоддзя . [1]

Рас?йск?я ваенныя базы ? Па?днёвай Асец?? [ крын?ца? ]

Вайна вядома пад розным? назвам?, у тым л?ку Пяц?дзённая вайна , Жн?веньская вайна ? рас?йскае ?варванне ? Груз?ю .

Рас?йск?я ваенныя базы ? Абхаз?? [ крын?ца? ]

Акты?ныя баявыя дзеянн? працягвал?ся з ночы 7 -8 жн??ня па 15 жн??ня [2] 2008, хоць рас?йск? прэз?дэнт Дзм?трый Мядзведзе? абвясц?? пра завяршэнне аперацы? па змушэнн? да м?ру ? зоне груз?на-асец?нскага канфл?кту 12 жн??ня [3] . 12 жн??ня абхазск? па?станцк? ?рад заяв?? пра пачатак ваеннай аперацы? супраць груз?на?. Груз?я панесла паражэнне, а рас?йск?я войск?, пак?ну?шы нутраныя раёны Груз??, застал?ся ? Па?днёвай Асец?? ? Абхаз??, але займаючы большую тэрыторыю, чым ?х урады кантралявал? да пачатку вайны. Па гэтай прычыне Груз?я заяв?ла аб акупацы? яе тэрыторый [4] . Арган?зацыя Па?ночнаатлантычнага дагавора заяв?ла аб асуджэнн? рас?йскай акупацы? ? закл?кала рас?йск? ?рад паважаць тэрытарыяльную цэласнасць Груз?? [5] . Рас?я ? па?станцк?я ?рады Па?днёвай Асец?? ? Абхаз?? патлумачыл? рас?йскую акупацыю меркаванням? м?ратворчасц? [ крын?ца? ] .

Пасля вайны Рас?я [6] ? Н?карагуа прызнал? незалежнасць па?сталых урада? Па?днёвай Асец?? ? Абхаз??. У адказ 29 жн??ня Груз?я разарвала дыпламатычныя аднос?ны з Рас?яй [7] , а 29 л?стапада  ? з Н?карагуа [8] .

Груз?яй, якую ? гэтым падтрымл?вае Захад, ? Рас?яй агучваюцца розныя верс?? перадг?сторы? вайны ? падзей у яе час.

Верс?я Груз?? ? Захаду [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Напярэдадн? ?варвання [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

3 л?пеня па?днёваасяц?нск?я па?станцы спрабуюць заб?ць Дз?м?трыя Санакоева, к?ра?н?ка Часовая Адм?н?страцыя Па?днёвай Асец?? . Бомба з дыстанцыйным к?раваннем выбухнула ? той момант, кал? картэж спадара Санакоева праязджа? пабл?зу. Тры пал?цэйск?я, як?я суправаджал? сп. Санакоева, был? паранены. Сп. Санакое? ? былы па?станцк? баяв?к ? м?н?стр абароны ? па?станцк?м урадзе ? скла? зброю ? 2006 г. дзеля прасо?вання м?рнай рэ?нтэграцы? рэг?ёна з астатн?м? часткам? кра?ны на ?мовах шырокай а?таном??. Сп. Санакое? бы? абраны дэмакратычным шляхам ? кантралява? палову тэрыторы? рэг?ёна.

Баявыя дзеянн? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

29 л?пеня па?станцкая м?л?цыя пачынае весц? ?нтэнс??ныя абстрэлы вёсак з этн?чна змяшаным насельн?цтвам, як?я знаходзяцца пад груз?нск?м кантролем, у тым л?ку тых, дзе знаходзяцца блок-пасты груз?нск?х м?ратворца?. Абстрэлы вядуцца з гармат буйнога кал?бру (звыш 82 мм), ужыванне як?х забаронена ?снуючым? дамо?ленасцям?. Гэты факт аф?цыйна прызнаны к?ра?н?ком м?ратворчых войска?, рас?йск?м генералам Маратам Кулахметавым 4 жн??ня (ён адмыслова прыгадвае абстрэл вёсак, што знаходзяцца пад груз?нск?м кантролем, як? вё?ся 1 ? 2 жн??ня з выкарыстаннем артылеры? буйнога кал?бру). Абстрэл з той жа ?нтэнс??насцю працягваецца да 7 жн??ня ?ключна, да ?варвання сухапутных рас?йск?х войска? у Груз?ю.

1 жн??ня грузав?к-п?кап, у як?м ехал? шэсць аф?цэра? пал?цы? МУС Груз??, падарваны дзвюма выбуховым? прыладам?, забяспечаным? дыстанцыйным к?раваннем, на по?нач ад Цх?нвал?, на дарозе Эрэдвы-Хейц?, побач з анклавам, як? кантралюе ?рад. Шэсць пал?цыянта? был? цяжка паранены. У ноч на 2 жн??ня ад абстрэла пацярпел? чацвёра груз?н. У вын?ку вымушанага агню войскам Груз?? ? адказ был? заб?ты шэсць ? параненыя 15 жыхаро? Цх?нвал?. Днём па?станцк? ?рад Па?днёвай Асеты? ажыццяв?? эвакуацыю м?рнага насельн?цтва ? сувяз? з начным? перастрэлкам? [9] .

3 жн??ня рас?йск?я СМ? паведамляюць пра буйнамаштабную маб?л?зацыю дабрачынца? на рас?йск?м Па?ночным Ка?казе, а таксама друкуюць абяцанн? казака? разгарнуць наёмныя войск? ? Груз??. 4 жн??ня па?станцк? ?рад Па?днёвай Асец?? абвясц?? эвакуацыю грамадзянскага насельн?цтва Цх?нвал? ? тых вёсак рэг?ёна, як?я знаходзяцца пад ?х кантролем. 5 ? 7 жн??ня па патрабаванн? груз?нскага прэз?дэнта М?ха?ла Саакашв?л? , спецыяльны пасланн?к Тэмур Якобашв?л? двойчы спрабуе правесц? перамовы з па?станцам?, але яго запыты был? адх?лены.

Рас?йскае ?варванне [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У ноч на 6 жн??ня рас?йск?я памежн?к? ?ступ?л? на тэрыторыю Груз?? праз Роцк? тунэль ? заяв?л?, што з гэтага часу рас?йск?я памежныя войск? кантралююць ? друг? канец тунэлю [10] .

7 жн??ня спецыяльны пасланн?к рас?йскага м?н?стэрства замежных спра? , Юрый Папо?, не здоле? правесц? папярэдне ?згодненыя перамовы па спыненн? агню, спасылаючыся на адмову з боку па?станца?, у той жа час, працягваюцца абстрэлы вёсак, як?я знаходзяцца пад груз?нск?м кантролем. Генерал Кулахмета?, пад час сустрэчы ? Цх?нвал? з спецыяльным пасланн?кам Якобашв?л?, абвяшчае, што ён не можа ?ступ?ць у кантакт з л?дарам? па?станца?, ? што рас?йск?я ≪м?ратворцы≫ не могуць спын?ць ?х напада? [11] . Генерал Кулахмета? дапушчае магчымасць таго, што па?станцы вял? стралян?ну з паз?цый, размешчаных побач з рас?йск?м? ≪м?ратворчым?≫ пастам?.

Нягледзячы на страты сярод груз?нск?х м?ратворца? ? грамадзянск?х асоб, выкл?каныя агнём з боку па?станца?, прэз?дэнт Саакашв?л? аддае загад аб неадкладным спыненн? агню ? закл?кае да перамо?. Ён пацвярджае прапановы ?раду па наданн? рэг?ёна шырокай а?таном?? ? адпаведнасц? з е?рапейск?м? стандартам?, ? прапануе Рас?? выступ?ць у рол? гаранта [12] . Прэз?дэнт Саакашв?л? таксама абвяшчае безумо?ную амн?стыю па?станцам, як?я пагодзяцца спын?ць баявыя дзеянн?. Нягледзячы на спыненне агню, абвешчанае прэз?дэнтам Саакашв?л?, сепаратысты ?змацняюць абстрэлы пасто? груз?нск?х м?ратворца? ? вёсак, як?я знаходзяцца пад груз?нск?м кантролем.

На золку, а 3:41 ? 3:52, груз?нская разведка перахап?ла дзве размовы па маб?льных тэлефонах пам?ж па?днёваасец?нск?м? памежн?кам?, змешчаным? побач з Роцк?м тунэлем. Гэтыя перахопы выяв?л?, што значныя рас?йск?я ваенныя с?лы, дастатковыя для таго, каб ≪запо?н?ць≫ Роцк? тунэль, увайшл? ? Па?днёвую Асец?ю [13] .

Тады ж Груз?я азнаём?ла з перахопам? разведвальныя агенцтвы ЗША ? е?рапейск?х кра?н. Урад Рас?? не аспрэчы? сапра?днасць гэтых перахопа? ? патлумачы? змест перахопленых размо? звычайнай ратацыяй м?ратворчых войска?. Аднак паводле м?рнага пагаднення, якое дзейн?чала ? той час, любая ратацыя пав?нна ажыцця?ляцца пры дзённым святле, ? ?се бак?, як?я ?дзельн?чаюць у пагадненн? (г.ё. груз?нск? ?рад ? АБСЕ), пав?нны за месяц да гэтага атрымаць адпаведнае паведамленне. Папярэдняя ратацыя рас?йск?х войска? была праведзена ? ма? 2008 г.

Да публ?кацы? 16 верасня 2008 года ?радам Груз?? гэтых перахопа? [14] , рас?йск? ?рад н? ? якой з сва?х заява? н?кол? не ?згадва? пра ратацыю, якая адбывалася 7 жн??ня, ? настойва? на тым, што ?х войск? ?вайшл? ? рэг?ён тольк? каля па?дня 8 жн??ня, ≪пасля нечаканага груз?нскага нападу.≫ Сведчанн?, атрыманыя з гэтых тэлефонных перамо?, падмацо?ваюцца аповедам?, у тым л?ку ?спам?нам? рас?йск?х ваенных пра падзе? 7 жн??ня, а таксама заявай па?станцкага л?дара Абхаз?? Сяргея Багапша , зробленай у той жа дзень. Гэтыя аповеды з’я?лял?ся як у рас?йск?м, так ? ? заходн?м друку.

У ходзе Аперацы? па навядзенню канстытуцыйнага парадку ? Цх?нвальск?м рэг?ёне ад 13 да 15 гадз?ны ?шо? артылерыйск? абстрэл сяла Хетагурава ? яго вакол?ц [15] , а таксама па?днёваасяц?нскай стал?цы [Цх?нвал?] [ крын?ца? ] . У яе ? яе вакол?цы ?ступ?л? часц? сухапутных войска? Груз??, як?я ? вын?ку баё? з па?станцк?м? падраздзяленням? занял? горад.

Прыбл?зна а 23:30 каля 150 бронемашын ? армейск?х грузав?ко? рэгулярнага рас?йскага войска ?вайшл? ? Роцк? тунэль ? нак?равал?ся ? бок Цх?нвал?. У адказ на ?вядзенне рас?йск?х узброеных с?л на тэрыторыю Груз??, к?ра?н?к груз?нск?х м?ратворца? генерал Круашв?л? абвясц?? аб пачатку наступу на Цх?нвал? ? 23:30 [16] . Паводле New York Times , заходн?я службы незалежным чынам выяв?л?, што два батальёны 135-га палка прайшл? праз Роцк? тунэль увечары 7 жн??ня ц? на золку 8 жн??ня.

8 жн??ня Рас?я выцесн?ла груз?нск?я войск? з Цх?нвал?, а затым захап?ла ?сю Па?днёвую Асец?ю разам з груз?нскай яе часткай, дзе пражывае больш за палову насельн?цтва. Тады ж м?н?стэрства абароны Рас?? ? разнастайныя высокапаста?леныя чыно?н?к? абвясц?л?, што груз?нск?я с?лы ≪заб?л? 2,000 грамадзянскых асоб≫ у Цх?нвал?. Але 11 жн??ня супрацо?н?к праваабарончай арган?зацы? Human Rights Watch заяв??, што Рас?я на?мысна перабольшвае л?чбу заб?тых у Цх?нвал?, намагаючыся выкл?каць у адказ забойствы этн?чных груз?на?. Па дадзеных гэтай арган?зацы? ? горадзе заг?нула 44 чалавек?. Больш за тое, 21 жн??ня генеральная пракуратура Рас?? назвала значна больш н?зкую л?чбу заб?тых грамадзянскых асоб у Па?днёвай Асец??  ? 133, ? гэта ? вын?ку двух серыя? баё? [17] . ?снуюць моцныя падставы л?чыць, што большасць гэтых ахвяр належал? да па?станцкай м?л?цы?, пакольк? мясцовыя чыно?н?к? часцяком кл?чуць удзельн?ка? не рас?йск?х фарм?равання? грамадзянскым? асобам?.

Далей рас?йскае войска захап?ла заходнюю ? сярэднюю частк? Груз?? з гарадам? Горы , Поц? , Сенак? , Зугдыды . 10 жн??ня рас?йск?я ваенна-марск?я с?лы высадз?л?ся ? партовым горадзе Ачамчыра ? правял? не справакаваную атаку ? Верхняй Абхаз?? (Кадорскай цясн?не) з выкарыстаннем артылеры? ? мас??най паветранай бамбардз?ро?к?. Тады ж абхазск?я па?станцы ?вайшл? ? цясн?ну. Да гэтага моманту ? Абхаз?? з Груз?яй, не было баявых сутыкнення?. Гэтая атака пачалася тольк? пасля таго, як груз?нск?я ?зброеныя с?лы, размешчаныя на ваеннай базе Сенак?, был? пераведзены на ?сход (9 жн??ня). Акты?ныя баявыя дзеянн? закончыл?ся 12 жн??ня, кал? рас?йск?я ?зброеныя с?лы ?варвал?ся ? горад Зугдз?дз? ? заходняй Груз?? ? ? стратэг?чна ?стотны порт Поц?.

11 кастрычн?ка рас?йск?я войск? был? адведзены з нутраных раёна? Груз??, але працягваюць акупаваць земл? груз?нск?х а?таномных абласцей у Па?днёвай Асец?? ? Абхаз??, тым самым змушаючы абраныя насельн?цтвам гэтых тэрыторый урады да выгнання.

Этн?чныя чыстк? ? груз?нск?х вёсках [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

9-24 жн??ня пасля адыходу груз?нск?х узброеных с?л у бок Тб?л?с?, рас?йск?я ?зброеныя с?лы ? ваен?заваныя фарм?раванн? ажыцця?лял? маштабныя жорстк?я акцы?, у тым л?ку падпалы дагавора?, раба?н?цтва, выкраданне людзей, згвалтаванн? ? масавыя забойствы груз?нск?х м?рных жыхаро? як у зоне канфл?кту, так ? за яе межам?. У зоне канфл?кту ? вын?ку этн?чных чыстак, нак?раваных супраць груз?на?, был? цалкам спалены ? разбураны вёск? Эрэдвы, А?нев?, Нул? [18] , Курта, Ачабец?, Тамарашэн?, Кехв?, Дз?сев? ? г.д., што выяв?л? м?жнародныя ( Савет Е?ропы ) [19] ? праваабарончыя арган?зацы?.

Пачынаючы з 8 жн??ня а 09:45, рас?йская ав?яцыя бамб?ла шэраг грамадзянскых ? ваенных аб’екта? у Груз?? за межам? зоны канфл?кту ? Па?днёвай Асец??, што прывяло да пашкоджання ?нфраструктуры ? шматл?к?х ахвяр сярод грамадзянскага насельн?цтва. Сярод цэля? гэтых бамбардз?ровак был?:

  1. Горы ? навакольныя вёск? (у тым л?ку аб’екты грамадзянскай ?нфраструктуры)
  2. Аэрадром Марнеул?, цэнтральная Груз?я
  3. Аэрадром Ваз?ан?, цэнтральная Груз?я
  4. Аэрадром Коп?тнары, заходняя Груз?я
  5. Он? (грамадзянскыя зоны), заходняя Груз?я
  6. Порт Поц?, заходняя Груз?я
  7. Нафтаправод Баку-Супса, цэнтральная Груз?я
  8. Анакл?я, заходняя Груз?я
  9. Зугдз?дз?, заходняя Груз?я
  10. Верхняя Абхаз?я/Кадорская цясн?на, Абхазск? рэг?ён
  11. Тб?л?с? (ав?яцыйны завод ? грамадзянскае радарнае абсталяванне ? аэрапорце Тб?л?с?)
  12. Хелвачауры, Аджарск? рэг?ён
  13. Шырак?, усходняя Груз?я
  14. Аэрапорт Сенак? ? ваенная база, заходняя Груз?я
  15. Касп?, цэнтральная Груз?я
  16. Вёск? Хашурскага раёна, цэнтральная Груз?я
  17. Нацыянальны парк Баржом?, цэнтральная Груз?я.

М?жнародныя праваабарончыя групы задакументавал? падобныя бамбаванн? грамадзянскых аб’екта? рас?йск?м? рэгулярным? с?лам?.

Бамбаванн? тэрыторы? Груз?? ажыцця?лял?ся Рас?йскай Федэрацыяй з выкарыстаннем SS-26 ≪?скандэр≫ ? тактычнай ракетнай устано?к? малога радыусу дзеяння, як?я ?жывал?ся супраць нафтаправоду Баку-Упса. Рас?йск?я ?зброеныя с?лы таксама выкарысто?вал? тактычныя ракеты малога радыусу дзеяння SS-21 ≪Точка-У≫ супраць гарадо? Поц? ? Горы. У вёсках вакол гораду Горы рас?йск?я ?зброеныя с?лы выкарысто?вал? с?стэмы залпавага агню ≪Ураган≫. Касетныя бомбы шырока ?жывал?ся ? Горы ? навакольных вёсках, у тым л?ку ? Ру?с? ? Шындыс?.

Звыш за 100 м?рных жыхаро? Груз?? дагэтуль утрымл?ваюцца ? бесчалавечных умовах у турме Цх?нвал? ? якасц? заложн?ка?.

Адразу пасля адыходу груз?нск?х узброеных с?л у бок Тб?л?с? ? да сённяшняга дня рас?йск?я ?зброеныя с?лы ? ваен?заваныя фарм?раванн? ажыцця?ляюць маштабныя жорстк?я акцы?, у тым л?ку падпалы, марадзёрства, крадзеж людзей, згвалтаванн? ? масавыя пакаранн? груз?нскага м?рнага насельн?цтва як у межах зоны канфл?кту, так ? па-за ?м?. У межах зоны канфл?кту ? працэсе этн?чных чыстак сярод груз?нскага насельн?цтва был? мэтанак?равана спалены ? цалкам разбураны вёск? Эрэдвы, А?нев?, Нул?, Курта, Ачабец?, Тамарашэн?, Кехв? ? Дысев?. Гэтыя жорсткасц? ажыця?лял? ?жо пасля таго, як усе баявыя сутыкненн? ? рэг?ёне был? спынены.

Вын?к? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Спынення агню м?ж Груз?яй ? Рас?яй удалося дасягнуць пры пасярэдн?цтве французскага прэз?дэнта Н?каля Сарказ? на шасц? ?мовах-≪прынцыпах≫:

  1. не прыбягаць да выкарыстання с?лы;
  2. канчаткова спын?ць усе ваенныя дзеянн?;
  3. свабодны доступ да гуман?тарнай дапамог?;
  4. узброеныя с?лы Груз?? вяртаюцца ? месцы сваёй сталай дыслакацы?;
  5. узброеныя с?лы Рас?? выводзяцца на л?н?ю, што папярэдн?чала пачатку баявых дзеяння?;
  6. пачатак м?жнароднага абмеркавання пытання? будучага статусу Па?днёвай Асец?? ? Абхаз?? ? шляхо? забеспячэння ?х трывалай бяспек? [20] .

Страты [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Рас?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

1) людск?я вайсковыя страты:

  • заб?тыя ? 74;
  • параненыя ? 171;
  • прапал? без вестак ? 19.

2) тэхн?ка: самалёты ? 4 (у тым л?ку стратэг?чны бамбардз?ро?шчык ТУ-22) [21] .

Груз?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

1) людск?я страты:

  • заб?тыя ? 215 чалавек, з ?х 69 м?рных жыхаро?;
  • параненыя ? 1469 чалавек;
  • зн?клыя без вестак ? 70 тольк? ваенных (да ?х л?ку належаць 9 нябожчыка?, распазнаць як?х не ?далося) [22] .

Верс?я Рас?? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Вайна пачалася ? ноч з 7 на 8 жн??ня 2008 як груз?нская ≪аперацыя па навядзенню канстытуцыйнага парадку ? Цх?нвальск?м рэг?ёне≫, у ходзе якой с?лам? рэакты?най артылеры? была абстраляна па?днёваасяц?нская стал?ца Цх?нвал ? ? яго ? яго наваколл? ?ступ?л? часц? сухапутных войска? Груз??, як?я ?ступ?л? ? бой з падраздзяленням? па?днёва-асец?нск?х узброеных с?л. 8 жн??ня ? канфл?кт уступ?ла Рас?я, войск? якой выцесн?л? груз?нск?я фарм?раванн? з Па?днёвай Асец??, а затым захап?л? заходнюю частку Груз?? з гарадам? Горы , Поц? , Сенак? , Зугдыды . Адначасова абхазская арм?я выцясн?ла груз?нск?я войск? з Кадорскай цясн?ны. Акты?ныя баявыя дзеянн? закончыл?ся 12 жн??ня. На працягу двух месяца? рас?йск?я войск? был? адведзены з тэрыторы? ?ласна Груз??.

Гл. таксама [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Зноск?

  1. ↑ Michael Emerson (Жн?вень 2008). "Post-Mortem on Europe's First War of the 21st Century" (PDF) . Centre for European Policy Studies . Арх?вавана (PDF) з арыг?нала 7 снежня 2014 . Праверана 3 снежня 2014 .
  2. ↑ Ян Макс?мюк. Нячыстае сумленне ? ? рас?ян, ? ? груз?на? // Радыё Свабода . 23 студзеня 2009
  3. ↑ Юрый Л?хтаров?ч. Сцэнары разв?цця ка?казскага конфл?кту // Польскае радыё для замежжа . 12 жн??ня 2008
  4. ↑ Груз?я заяв?ла аб акупацы? яе тэрыторый // Хартыя 97. 26 жн??ня 2008
  5. ↑ НАТА запатрабавала ад Рас?? адмян?ць рашэнне па Абхаз?? ? Па?днёвай Асец?? (недаступная спасылка) // Звязда . 28 жн??ня 2008
  6. ↑ М?кола Бугай. Рас?я мяняе карту свету (недаступная спасылка) // Наша Н?ва . № 32 (582) 28 жн??ня 2008. Старонка 3. ISSN 1819?1614
  7. ↑ Груз?я разарвала аднос?ны з Рас?яй (недаступная спасылка) // Радыё Рацыя . 29 жн??ня 2008
  8. ↑ Груз?я разарвала дыпаднос?ны з Н?карагуа з-за прызнання Па?днёвай Асец?? ? Абхаз?? (недаступная спасылка) // Радыё Рацыя. 30 л?стапада 2008
  9. ↑ Па?днёвая Асетыя в?навац?ць Укра?ну ? ЗША ? паста?ках збро? ? Груз?ю (недаступная спасылка) // Е?рапейскае радыё для Беларус? . 2 жн??ня 2008
  10. ↑ Алесь М?ранов?ч. Па?днёвая Асэц?я: ≪Было в?давочна, што яны не жадаюць дама?ляцца≫ (недаступная спасылка) // United Friends Forever. 29 жн??ня 2008
  11. ↑ Войцех Цагельск?. Саакашв?л?: Пакуль я прэз?дэнт, Груз?я будзе незалежнай // Польскае радыё для замежжа. 22 жн??ня 2008
  12. ↑ Рас?я бамб?ць Груз?ю ? ?вяла войск? ? Асец?ю (недаступная спасылка) // Наша Н?ва. 9 жн??ня 2008
  13. ↑ Канфл?кт на Ка?казе: ?нфармацыйная альтэрнатыва (недаступная спасылка) // Праект ≪Каб?нет эксперту≫. 30 кастрычн?ка 2008
  14. ↑ Зм?цер Косц?н. Рас?я першая ?вяла войск? ? Па?днёвую Асец?ю? // Радыё Рацыя. 16 верасня 2008
  15. ↑ Цх?нвал?: Груз?я пачала шырокамаштабную ваенную аперацыю (недаступная спасылка) // Е?рапейскае радыё для Беларус?. 7 жн??ня 2008
  16. ↑ Зм?цер Косц?н. Тб?л?с?: Адна?ленне канстытуцыйнага парадку (недаступная спасылка) // Радыё Рацыя. 8 жн??ня 2008
  17. ↑ Алесь Астро?ск?, В?таль Хрома?. ≪Чорны крук≫ з Груз?? праляце?… Падл?чым сабранае (Частка 8, заключная) // Беларусь ? Наша Зямля. 30 жн??ня 2008
  18. ↑ Людм?ла Наздрачова. Як асец?нск? спецназ зачышчае груз?нск?я вёск? // Беларусь ? Наша Зямля. 16 жн??ня 2008
  19. ↑ Савет Е?ропы: Рас?я сапра?ды ажыццяв?ла этн?чную чыстку ? Па?днёвай Асец?? // Хартыя 97. 19 жн??ня 2008
  20. ↑ М?кола Бугай. Рас?я не рашылася на штурм Тб?л?с? (недаступная спасылка) // Наша Н?ва. 12 жн??ня 2008
  21. ↑ Павел Фельгенга?эр. ≪Груз?я стварыла найлепшае войска на постсавецкай прасторы≫ (недаступная спасылка) // Наша Н?ва. № 30 (580) 14 жн??ня 2008. Старонк? 1, 4.
  22. ↑ М?кола Бугай. Груз?я: 215 чалавек заг?нула, 1469 паранена, 70 прапала (недаступная спасылка) // Наша Н?ва. 19 жн??ня 2008

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Узята з " https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Рас?йска-груз?нская_вайна_(2008)&oldid=4723404 "